Każda osoba prowadząca pozarolniczą działalność, która w 2023 r. podlegała ubezpieczeniu zdrowotnemu i była opodatkowana podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym, ma obowiązek rozliczyć w skali roku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Rozliczenie pozwala ustalić kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne należnej za dany rok na podstawie przychodów/dochodów w nim osiągniętych.

Jakie i kiedy złożyć dokumenty

Rozliczenie roczne należy wykazać w dokumencie rozliczeniowym za kwiecień 2024 roku:

• ZUS DRA – osoby prowadzące działalność jednoosobową,
• ZUS RCA – osoby opłacające składki za siebie oraz za inne osoby (np. zatrudnionych pracowników, zleceniobiorców).

Należy wypełnić blok „Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne”: XII w ZUS DRA lub III.F w ZUS RCA. Osoby prowadzące działalność gospodarczą wykazują w nich dane do wyliczenia rocznej składki odrębnie dla każdej z form opodatkowania (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych).

20 maja 2024 r. jest ostatnim dniem, kiedy trzeba złożyć dokumenty rozliczeniowe za kwiecień 2024 r. wraz z rocznym rozliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne za 2023 r. Jest to także termin na opłacenie należnych składek za kwiecień 2024 r. wraz z ewentualną dopłatą składki rocznej.

Ważne!
Na naszej stronie internetowej dostępny jest kalkulator do obliczania rocznej podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Pomoże on w wyliczeniu rocznej składki na ubezpieczenie zdrowotne osobom, które będą składać dokumenty w wersji papierowej.

Co wynika z rocznego rozliczenia

Jeżeli w wyniku rocznego rozliczenia okaże się, że składka na ubezpieczenie zdrowotne została:

• opłacona w kwocie wyższej niż ustalona, będzie przysługiwał jej zwrot – chyba, że płatnik ma zaległości z tytułu składek lub nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego,
• opłacona w kwocie niższej niż ustalona – należy ją uregulować wraz ze składką za kwiecień 2024 r., czyli do 20 maja 2024 r.

Jak otrzymać zwrot nadpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne

Wniosek o zwrot nadpłaty (RZS-R), która wynika z rocznego rozliczenia, zostanie utworzony i udostępniony na profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS na drugi dzień po złożeniu dokumentu z rocznym rozliczeniem. Wniosek będzie dostępny w widoku Dokumenty i wiadomości, w sekcji Dokumenty robocze.

We wniosku trzeba wskazać jeden numer rachunku bankowego, na który ma być przekazany zwrot, spośród rachunków zapisanych na koncie płatnika w ZUS.

Wniosek należy wysłać do ZUS przez PUE – najpóźniej do 3 czerwca 2024 r.

Płatnik składek otrzyma zwrot nadpłaty składki na wskazany we wniosku rachunek bankowy najpóźniej do 1 sierpnia 2024 r. Jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot, ZUS rozliczy nadpłatę na koncie płatnika najpóźniej do końca tego roku.

Do kiedy można skorygować miesięczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne

Za każdy miesiąc prowadzenia działalności w 2023 r. płatnicy składek muszą złożyć do ZUS dokumenty rozliczeniowe z ustaloną składką na ubezpieczenie zdrowotne. Sposób ich wypełnienia ma wpływ na weryfikację poprawności rozliczenia rocznego. Dokumenty korygujące wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne za poszczególne miesiące 2023 r.można złożyć:

• najpóźniej do dnia, w którym płatnik złoży wniosek o zwrot nadpłaty,
• do 1 lipca 2024 r. – jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot nadpłaty.

Więcej informacji na temat rocznego rozliczenia:

Roczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działalność gospodarczą

Gdzie można otrzymać pomoc

Każda osoba prowadząca działalność może uzyskać pomoc:

• podczas e-wizyty w ZUS,
• w Centrum Kontaktu Klientów ZUS (CKK) pod numerem telefonu 22 560 16 00 lub e-mailem cot@zus.pl,
• u doradcy płatnika w każdej placówce ZUS.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 146).

Źródło: ZUS