MRPiPS: wynagrodzenie z umów cywilnoprawnych chronione przed egzekucją jak wynagrodzenia ze stosunku pracy

Wynagrodzenie wypłacane na podstawie umów cywilnoprawnych korzysta z ochrony przed egzekucją na tych samych zasadach jak wynagrodzenia ze stosunku pracy – napisał  w odpowiedzi na interpelację poselską sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Stanisław Szwed. W dniu 22 lipca 2016 r. Sejm RP uchwalił ustawę o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1265). Ustawa wprowadziła gwarancję minimalnej wysokości wynagrodzenia dla osób wykonujących pracę na podstawie określonych umów cywilnoprawnych.

Wynagrodzenie wynikające z minimalnej stawki godzinowej przysługujące za realizację wskazanych w ustawie umów cywilnoprawnych, podobnie jak wynagrodzenie za pracę, jako wynagrodzenie o charakterze gwarancyjnym i alimentacyjnym, podlega szczególnej ochronie. Ustawa przewiduje zakaz zrzeczenia się prawa do wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej oraz przeniesienia go na inną osobę. Takie postanowienie stanowi ochronę dochodów zleceniobiorcy oraz zabezpieczenie przed nadużyciami i próbami omijania wprowadzonych regulacji.

Wypłaty wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej dokonuje się w formie pieniężnej. Takie rozwiązanie ma na celu zapobieganie nadużyciom w postaci wywierania na przyjmującym zlecenie lub świadczącym usługę presji, aby przyjął wynagrodzenie w formie innej niż pieniężna, np. w formie towarów produkowanych przez przedsiębiorcę. Stałoby to w sprzeczności z gwarancyjnym charakterem wynagrodzenia wynikającego z minimalnej stawki godzinowej, a w przypadku prowadzonej kontroli utrudniałoby ustalenie czy wynagrodzenie w należnej kwocie rzeczywiście zostało wypłacone.

Jednym z elementów wprowadzonej ochrony jest także stworzenie gwarancji otrzymywania przez zleceniobiorcę wynagrodzenia w wysokości wynikającej z minimalnej stawki godzinowej w regularnych odstępach czasu – w przypadku umów zawartych na czas dłuższy niż 1 miesiąc – co najmniej raz w miesiącu. Okresowy charakter wypłaty wynagrodzenia ma szczególne znaczenie w przypadku zobowiązań długoterminowych.

Odnośnie ochrony wynagrodzenia osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych w zakresie ograniczenia egzekucji, należy zauważyć, że ochrona taka już istnieje na mocy art. 833 kpc. Zgodnie z przepisami § 2 wymienionego artykułu wszystkie świadczenia powtarzające się, których celem jest zapewnienie utrzymania korzystają z ochrony przed egzekucją w zakresie analogicznym do wynagrodzenia ze stosunku pracy. Do tego rodzaju świadczeń zalicza się również wynagrodzenia wypłacane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Przepisy Kodeksu pracy określają należności, które mogą być potrącane z wynagrodzenia za pracę, kolejność dokonywania potrąceń, a także dopuszczalne granice tych potrąceń. I tak, z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu we wskazanej kolejności następujące należności:

  • sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
  • sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
  • zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
  • kary pieniężne przewidziane w art. 108 Kodeksu pracy.

Egzekucja świadczeń alimentacyjnych może objąć 3/5 wynagrodzenia, natomiast egzekucja innych należności lub potrącanie zaliczek pieniężnych – połowę wynagrodzenia.

W przypadku jednoczesnego prowadzenia egzekucji świadczeń alimentacyjnych, innych należności niż świadczenia alimentacyjne oraz potrącania zaliczek pieniężnych – potrącenia mogą objąć nie więcej niż 3/5 wynagrodzenia.

Wynagrodzenie obliczone w oparciu o minimalną stawkę godzinową przewidzianą w ustawie z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę oraz niektórych innych ustaw, gwarantowane przyjmującemu zlecenie lub świadczącemu usługi w przypadkach określonych w ustawie – powinno korzystać z analogicznej ochrony w zakresie egzekucji jak wynagrodzenie za pracę, jeżeli w konkretnym przypadku będzie ono świadczeniem powtarzającym się, którego celem jest zapewnienie utrzymania.

źródło: sejm.gov.pl