Godziny ponadwymiarowe nauczycieli i doraźne zastępstwa
„W przedszkolu mam zatrudnionego nauczyciela na 22/22 etatu. Z dniem 01.02.2017 r. nauczyciel ten przechodzi na roczny urlop zdrowotny. Czy mogę jego godziny rozłożyć na innych pracujących nauczycieli nie zatrudniając osoby na zastępstwo? I tak – jednemu nauczycielowi mającemu już etat 25/25 i 1 godzinę ponadwymiarową dołożyłabym 10 godzin zastępstwa, drugiemu nauczycielowi mającemu etat 22/22 i 8 godzin ponadwymiarowych dołożyłabym 8 godz. zastępstwa i trzeciemu, który z racji pełnienia funkcji dyrektora ma zmniejszony etat do 12/22 dołożyłabym 3 godziny. Czy mogę tak rozdysponować te godziny?”
Brak podstaw do zakwestionowania opisanego w pytaniu sposobu rozdysponowania doraźnych godzin dla trzech nauczycieli przedszkola. Jeżeli nauczyciel z powodu długotrwałej nieobecności w pracy np. z powodu choroby, urlopu dla poratowania zdrowia itp., będzie nieobecny w przedszkolu przez cały okres trwania zajęć dydaktycznych, dyrektor przedszkola może rozważyć przydzielenie jego godzin zajęć jako godziny ponadwymiarowe innym nauczycielom lub zatrudnić na podstawie art. 10 ust. 7 ustawy Karta Nauczyciela innego nauczyciela na zastępstwo.
Zgodnie z treścią art. 35 KN, możliwość prawna powoływania godzin doraźnych zastępstw, pojawia się wówczas, gdy w sytuacji nieobecności nauczyciela (z różnych powodów) zajęcia z uczniami, zapewniając im niezbędną opiekę, musi poprowadzić inny nauczyciel, który zgodnie z planem nie prowadzi w tym czasie innych zajęć. Przy czym nauczycielowi mogą zostać przydzielone godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa. Te pierwsze w wymiarze nie większym niż 1/4 pensum, a za zgodą nauczyciela do wymiaru 1/2 pensum. Z kolei zastępstwa są nielimitowane.
Trzeba też podkreślić, że godzina doraźnego zastępstwa to przydzielona nauczycielowi do przeprowadzenia godzina zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczyciela. W praktyce godziny doraźnych zastępstw przydziela dyrektor placówki oświatowej.
Ponadto nie należy zapominać, że czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień, o czym w treści art. 42 ust. 1 KN. Dlatego też należy stwierdzić, że w każdym z trzech przypadków, po rozdysponowaniu w sposób opisany w pytaniu doraźnych godzin nie dojdzie do przekroczenia ww. normy tygodniowej czasu pracy nauczyciela.
Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dn. 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela – Dz.U. z 2016 r. poz. 1379; ost. zm. Dz.U. z 2016 r. poz. 1010.