INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2018 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usług w zakresie obsługi klientów.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność opodatkowaną podatkiem VAT (podatnik zarejestrowany do podatku VAT), polegającą na świadczeniu usług consultingowych oraz coachingowych oraz callcenter (centrum telefoniczne). Wnioskodawca zamierza w ramach prowadzonej działalności gospodarczej rozpocząć współpracę ze Spółką posiadającą siedzibę i prowadzącą działalność na terenie Królestwa Tajlandii. Spółka oferuje kursy online oraz szkolenia poprzez posiadane przez nią domeny internetowe. Udziałowcem Spółki jest obywatel Polski, który na stałe żyje w Tajlandii od 2012 roku, jak również ma tam status rezydenta podatkowego – ma tam swoje centrum interesów życiowych, przez co należy rozumieć miejsce w którym kumulują się jego aktywności osobiste i zawodowe (założył na miejscu rodzinę, mieszka na stałe oraz prowadzi działalność zawodową). Spółka w kraju siedziby jest zarejestrowana jako podatnik podatku od wartości dodanej.

Spółka nie posiada na terenie Polski oddziału, przedstawiciela lub stałej placówki z której będzie świadczyła swoje usługi.

Świadczenie usług na rzecz Spółki, polegać będzie na obsłudze klientów Spółki między innymi poprzez:

1. przesyłanie ankiet do klientów Spółki,
2. kontakt telefoniczny z klientami Spółki,
3. weryfikowanie klientów na wstępnym etapie, to jest przed aktywowaniem usług świadczonych przez Spółkę,
4. aktywowanie usług dla obsługiwanych przez Spółkę klientów, poprzez system informatyczny Spółki;
5. prowadzenie szkoleń online/webinarium dla klientów Spółki.

Koszty związane z wykonaniem wyżej wskazanych czynności (koszty telefonów, łączy internetowych czy zaplecza rozumianego jako infrastruktura techniczna) Wnioskodawca będzie ponosił samodzielnie. Usługi natomiast będą realizowane w ramach systemu informatycznego i narzędzi informatycznych Spółki.

Wnioskodawca nie jest powiązany kapitałowo, ani osobowo ze Spółką, nie będzie dla niej prowadził usług pośrednictwa sprzedaży rozumianej, jako poszukiwanie klientów i sprzedawanie usług Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wykonywane przez Wnioskodawcę usługi będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w miejscu siedziby Spółki, to jest w Królestwie Tajlandii, czy też Wnioskodawca będzie zobowiązany do opodatkowania swoich usług według stawki podstawowej, jak dla usług świadczonych na terenie kraju?

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez niego usługi na rzecz Spółki posiadającej siedzibę w Królestwie Tajlandii, będą opodatkowane podatkiem VAT w miejscu siedziby Spółki

Zgodnie z art. 28b ust. 1 miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1 a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Dział V Rozdział 3 ustawy o podatku od towarów i usług „Miejsce świadczenia usług”, w art. 28a określa definicję podatnika podatku od towarów i usług na potrzeby regulacji omawianych w tym rozdziale. Zgodnie więc z art. 28a pkt 1:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.

W kontekście wyżej wskazanych przepisów dla rozstrzygnięcia, że w sprawie zastosowanie będę miały wyżej wskazane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, należy wykluczyć możliwość stwierdzenia, że Wnioskodawca świadczy usługi na terenie kraju, a to:

1. rozważyć, czy z uwagi na świadczone przez Wnioskodawcę usługi, na terenie Polski nie powstanie zakład zagranicznego przedsiębiorcy (Spółki);
2. rozważyć, czy odbiorcą usługi będzie podatnik w rozumieniu art. 28a pkt 1 uptu.

Pomiędzy Polska, a Królestwem Tajlandii podpisana została w dniu 8 grudnia 1978 roku umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu Zgodnie z art. 7 Umowy zyski z przedsiębiorstw Umawiających się Państwa mogą być opodatkowane tylko w tym Państwie, chyba, że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie poprzez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo prowadzi działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Umawiającym się Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą one być przypisane temu zakładowi W rozumieniu Umowy określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, w której całkowicie albo częściowo jest prowadzona działalność przedsiębiorstwa i obejmuje w szczególności

1. miejsce zarządzania – to miejsce wykonywania czynności zarządczych lub miejsce sprawowania faktycznego zarządu (ang. a place of management). „Miejsce zarządu” nie jest ograniczone do siedziby wynikającej z dokumentów rejestrowych przedsiębiorstwa. W „miejscu zarządu” podejmuje się decyzje istotne dla przedsiębiorstwa; nie jest natomiast wymagane, aby w takiej placówce zarząd odbywał się całkowicie, względnie w przeważającej mierze,
2. filię – to jednostka wyodrębniona organizacyjnie z przedsiębiorstwa i zwykle samobilansująca, która nie posiada osobowości prawnej (oddział). Na terytorium Polski przedsiębiorca zagraniczny może podjąć działalność gospodarczą za pośrednictwem oddziału, wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorstwa oraz po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców;
3. biuro – to miejsce sprzedaży lub pomieszczenia o charakterze administracyjnym, niemające samodzielności organizacyjnej w strukturze przedsiębiorstwa. Jeżeli biuro jest utrzymywane wyłącznie w celu wykonywania czynności przygotowawczych lub pomocniczych, to nie stanowi ono zakładu;
4. zakład fabryczny – to miejsce wytwarzania środków konsumpcji lub produkcji,
5. warsztat – to miejsce naprawy, remontu, względnie przerobu, zwykle o rzemieślniczym charakterze;
6. kopalnię, źródło ropy naftowej, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania bogactw naturalnych – chodzi o wszelkie formy wydobywania stałych, ciekłych lub gazowych substancji na lądzie i morzu. Wyrażenie „każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych” należy interpretować szeroko, jednak nie rozciąga się ono na prowadzenie poszukiwań takich zasobów

Za zakład uważana może być również osoba działająca w imieniu przedsiębiorstwa, inna aniżeli makler, komisant lub jakikolwiek inny agent, jeżeli:

1. posiada ona i zwyczajowo wykonuje w pierwszym wymienionym Państwie pełnomocnictwo do zawierania kontraktów w imieniu tego przedsiębiorstwa, chyba że jej działalność jest ograniczona do zakupu dóbr lub towarów dla tego przedsiębiorstwa, lub
2. utrzymuje ona zwyczajowo w pierwszym wymienionym Państwie magazyn dóbr lub towarów należących do tego przedsiębiorstwa, z którego to magazynu regularnie wykonuje zamówienia lub dostawy w imieniu tego przedsiębiorstwa, lub
3. uzyskuje ona zwyczajowo zamówienia w pierwszym wymienionym Państwie całkowicie lub prawie całkowicie dla jednego przedsiębiorstwa lub dla dwóch przedsiębiorstw, z których jedno jest przez drugie kontrolowane lub w którego kontrolowaniu jest to drugie zainteresowane

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Spółka nie posiada na terenie kraju żadnego biura lub placówki, mogącej spełniać kryteria zakładu przedsiębiorcy zagranicznego Natomiast Wnioskodawca nie będzie mógł być uznany za zakład bowiem:

• nie będzie zawierał on kontraktów w imieniu Spółki ani me będzie posiadał pełnomocnictwa do reprezentowania Spółki,
• nie będzie utrzymywał magazynów Spółki;
• nie będzie otrzymywał zamówień całkowicie lub prawie całkowicie od Spółki lub podmiotów z nią powiązanych.

Rozważenia więc wymaga kwestia zastosowania w sprawie art. 28b ust 1 uptu, to jest rozstrzygnięcia, że Wnioskodawca będzie świadczył usługi dla podatnika, a obowiązek podatkowy powstanie w miejscu świadczenia usług – to jest w miejscu w którym Spółka ma siedzibę (Królestwo Tajlandii).

Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, Spółka posiada siedzibę w Królestwie Tajlandii – prowadzi tam działalność gospodarczą oraz jest tam zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zdaniem Wnioskodawcy, wyżej wskazane fakty pozwalają uznać, że jest Spółka jest podatnikiem w rozumieniu przepisów Rozdziału 3 Działu 5 ustawy o podatku od towarów i usług

Po wykluczeniu możliwości uznania Wnioskodawcy za zakład Spółki na terenie kraju, wskazać należy, iż miejsce świadczenia Jego usług będzie rozpoznane zgodnie z miejscem siedziby Spółki, a usługi nie będą podlegały opodatkowaniu na terenie kraju. Wnioskodawca na wystawianych fakturach me będzie wykazywał stawki podatku, a jedynie będzie wpisywał pozycję „nie podlega/NP”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1221) – zwanej dalej ustawą – opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega określone czynności, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które – stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy – rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (z zastrzeżeniem art. 2a).

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ww. ustawy definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem. W myśl tych przepisów, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…). Natomiast przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Biorąc pod uwagę powyżej przywołaną definicję świadczenia usług należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie, a w konsekwencji od tego będzie zależał sposób dokumentowanie usługi fakturą oraz wykazania w deklaracji VAT.

Kwestia określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług została uregulowana w Rozdziale 3 Dział V ustawy o podatku od towarów i usług.

Stosownie do art. 28a ustawy o VAT, na potrzeby stosowania Rozdziału 3 „Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług”:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
   1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
   2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

W myśl art. 15 ust. 2 cyt. ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Wskazany powyżej art. 28a ustawy o VAT, wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 i 2 ww. ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 i art. 28n.

W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Ww. przepisy wiążą miejsce świadczenia usług z siedzibą usługobiorcy, który winien być podatnikiem tj. podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, a w sytuacji gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności usługobiorcy to z tym miejscem.

Jak wynika z wniosku Wnioskodawca zamierza świadczyć usługi na rzecz podatnika z Tajlandii, który równocześnie nie ma na terytorium Polski stałego miejsca prowadzenia działalności.
Usługi te będą polegały na obsłudze klientów kontrahenta na co będą składać się następujące czynności:

1. przesyłanie ankiet do klientów Spółki,
2. kontakt telefoniczny z klientami Spółki,
3. weryfikowanie klientów na wstępnym etapie, to jest przed aktywowaniem usług świadczonych przez Spółkę,
4. aktywowanie usług dla obsługiwanych przez Spółkę klientów, poprzez system informatyczny Spółki;
5. prowadzenie szkoleń online/webinarium dla klientów Spółki.

W związku z powyższy, miejscem świadczenia usługi obsługi klientów – jako nie wymienionej wśród usług dla których stosuje się szczególne zasady określenia miejsca świadczenia – na rzecz ww. Spółki będzie kraj usługobiorcy. W konsekwencji świadczona przez Wnioskodawcę usługa nie będzie podlegała opodatkowaniu w Polsce.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dn. 02.03.2018 r. – sygn. 0111-KDIB3-3.4012.1.2018.1.PK