„Firma X Sp. z o.o. zajmuje się ubezpieczeniami i ma podpisaną umowę z kilkunastoma towarzystwami ubezpieczeniowymi (TU). Swoje pośrednictwo firma X realizuje poprzez swoje „OWCA/OFWCA” – Osoby/Fizyczne Wykonująca Czynności Agencyjne (mające np. działalność jednoosobową, umowę zlecenie bądź jest to spółka z o.o.). W załączniku treść przykładowego upoważnienia dla OFWCA. Czy dane upoważnienie jest poprawne? Czy jeśli dana OFWCA posiada np. uprawnienia z 10 firm czy muszę wysłać 10 upoważnień, czy może być jedno upoważnienie ogólne? Czy do każdego upoważnienia muszą być podłączone limity i zakres ubezpieczenia?”

Przedstawiona przez Czytelnika sytuacja stanowi swoiste połączenie kilku …

(…) konstrukcji prawnych – umowy agencyjnej, zlecenia i przedstawicielstwa. Warto zatem w tym względzie zaczerpnąć opinii doktryny.

Zaprezentowany przez Czytelnika stan faktyczny, w której firma X sp. z o.o. ma podpisaną umowę z towarzystwami ubezpieczeń, aby z kolei firma ta mogła realizować swoje pośrednictwo poprzez agentów, stanowi przykład tzw. agencji przedstawicielskiej. Oznacza to, że agent jest umocowany do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie, czyli firmy X Sp. z o.o.

Jak wskazuje doktryna, zgodnie z wyraźnym brzmieniem art. 758 § 2 Kodeksu cywilnego, uprawnienie agenta do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń musi wynikać ze stosownego umocowania. Oznacza to, że jeśli dochodzi do zawarcia umowy agencyjnej z jednoczesnym upoważnieniem agenta do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie, to takie upoważnienie jest poddane reżimowi przepisów o przedstawicielstwie (art. 95 i nast. K.c.). Co do zasady wspomniane upoważnienie może być udzielone w dowolnej formie, chyba że do ważności umów, które mają być zawierane z klientami, wymagana jest forma szczególna (art. 99 § 1 K.c.).

Warunkiem dokonywania przez agenta czynności prawnych (składania i odbierania oświadczeń woli w imieniu dającego zlecenie) jest umocowanie agenta (art. 758 § 2 K.c.). Chodzi tu o udzielenie pełnomocnictwa w rozumieniu art. 98–99 K.c. Następuje to zwykle w drodze jednostronnej czynności prawnej dającego zlecenie lub agenta (w przypadku dalszego pełnomocnictwa). W praktyce pełnomocnictwo może być objęte treścią umowy agencyjnej, może wynikać z oddzielnej czynności prawnej, dokonanej w sposób wyraźny i dorozumiany (por. E. Rott-Pietrzyk, w: SPP, t. 7, 2011, s. 642–643 i powołana tam literatura).

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, w ocenie Autora załączone upoważnienie, czyli innymi słowy pełnomocnictwo firmy X Sp. z o.o. dla agenta, jest poprawne. Odnosząc się do drugiego pytania, powinno wystarczyć jedno upoważnienie ogólne. Co się zaś tyczy trzeciego pytania, Autor uważa, iż to nie do upoważnienia winny być dołączone limity i zakres ubezpieczenia, lecz powinny one stanowić załącznik do umowy agencyjnej.

Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 23.04.1964 r. Kodeks cywilny – tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.