Interpelacja nr 12344 do ministra finansów w sprawie podniesienia stawki podatku od towarów i usług z 8% na 23% na wyroby sztuki ludowej i rękodzieła oraz rzemiosła posiadające atest Krajowej Komisji Artystycznej i Etnograficznej

 

Szanowny Panie Ministrze! Zwrócili się do mnie z prośbą o poparcie bolesławieccy producenci ceramiki, którzy stanowczo sprzeciwiają się planowanemu podniesieniu stawki podatku od towarów i usług z 8% na 23% na wyroby sztuki ludowej i rękodzieła oraz rzemiosła posiadające atest Krajowej Komisji Artystycznej i Etnograficznej.

W związku z planowanym wejściem w roku 2013 r. nowelizacji ustawy o VAT Ministerstwo Finansów proponuje m.in. wykreślenie poz. od 108 do 128 z załącznika nr 3 do ustawy o VAT zawierającego wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%. Obecnie w ww. pozycjach wymienione są wyroby sztuki ludowej oraz rękodzieła i rzemiosła ludowego i artystycznego.

Jak wskazuje resort finansów, stosowanie do tych towarów stawki obniżonej VAT nie ma uzasadnienia w przepisach unijnych. Konieczność podwyżki stawek VAT dla towarów została uzasadniona przepisami dyrektywy 2006/112/WE, w której załącznik nr III z wykazem towarów i usług, dla których przewidziano stawki obniżone, nie zawiera wyrobów sztuki ludowej oraz rękodzieła i rzemiosła.

Szanowny Panie Ministrze! Poziom skomplikowania przepisów o VAT odzwierciedlają setki interpretacji wydawanych przez służby skarbowe, a także wielokrotne nowelizacje przedmiotowej ustawy. Proponowane przez Ministerstwo Finansów modyfikacje nie przyczynią się do podniesienia efektywności, a także wsparcia działalności krajowych przedsiębiorstw takich jak Zakłady Ceramiczne Bolesławiec sp. z o.o. w Bolesławcu, które produkują wysokiej jakości ceramikę stołową i gospodarczą, zatrudniając przy tym ponad 500 osób.

Bolesławiecka ceramika to unikalne produkty zdobione ręcznie według tradycyjnej technologii stempelkowej, które są praktycznie drugą rozpoznawalną na świecie marką dolnośląską, tuż po mieście Wrocław. Wytwarzane naczynia określane są na świecie jako Polish Pottery lub Bunzlauer Geschirr.

Dotychczasowe rozwiązania prawne umożliwiające stosowanie obniżonej stawki VAT pozwoliły, mimo wzrostu kosztów niezależnych od zakładów, skutecznie przeciwstawiać się zalewowi naszego krajowego rynku przez niskiej jakości wyroby importowane z Azji, oferując klientom oryginalny polski wyrób. Niestety podwyższenie stawki VAT diametralnie zmieni sytuację i spowoduje znaczący wzrost cen o 13,9% wyrobów rękodzielniczych. Wzrost cen skutkować będzie spadkiem popytu, zatrudnienia i osłabieniem marki bolesławieckich wyrobów. Prawdopodobne znaczne zmniejszenie produkcji spowoduje marginalizację, a nawet całkowite wyeliminowanie bolesławieckiej ceramiki z rynku, na którą składają się m.in.: Spółdzielnia Rękodzieła „Ceramika Artystyczna” w Bolesławcu, Fabryka Naczyń Kamionkowych „Manufaktura” w Bolesławcu, PPHU Ceramika Artystyczna „Wiza” w Parowej, WR Ceramika Rutyna w Tomaszowie Bolesławieckim, Ceramika „Milena” w Brzeźniku, Zakład Ceramiczny „Andar” w Tomaszowie Bolesławieckim, Garncarstwo A. Dudek & A. Kowalczyk w Parowej.

Kierując się interesem bolesławieckich producentów ceramiki, a także mając na względzie wizerunek naszego kraju kształtowany na zewnątrz m.in. przez piękne i oryginalne wyroby rękodzieła artystycznego, proszę Pana Ministra o rozważenie możliwości podjęcia działań w celu utrzymania dotychczasowych rozwiązań prawnych umożliwiających stosowanie obniżonej stawki VAT, a także o odpowiedź na poniższe pytania:

Dlaczego nie podjęto wcześniejszych starań o uwzględnienie wyrobów sztuki ludowej oraz rękodzieła i rzemiosła w załączniku nr III do dyrektywy 2006/112/WE?
Czy Ministerstwo Finansów przewiduje możliwość podjęcia interwencji w Komisji Europejskiej, umożliwiającej utrzymanie obniżonych stawek VAT na wyroby rękodzieła i rzemiosła ludowego i artystycznego?
Ile przyniosą budżetowi projektowane podwyżki stawek VAT?
Z poważaniem

Poseł Andrzej Dąbrowski

Kłodzko, dnia 28 listopada 2012 r.

Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 12344 w sprawie podniesienia stawki podatku od towarów i usług z 8% na 23% na wyroby sztuki ludowej i rękodzieła oraz rzemiosła posiadające atest Krajowej Komisji Artystycznej i Etnograficznej

Szanowna Pani Marszałek! W nawiązaniu do przekazanej przy piśmie z dnia 7 grudnia br. interpelacji poselskiej posła na Sejm RP pana Andrzeja Dąbrowskiego, znak: SPS-023-12344/12, w sprawie podniesienia stawki podatku od towarów i usług z 8% na 23% na wyroby sztuki ludowej oraz rękodzieła i rzemiosła ludowego i artystycznego, pragnę uprzejmie przedstawić następujące stanowisko.

System podatku VAT w Unii Europejskiej podlega harmonizacji, co oznacza, iż państwa członkowskie zobowiązane są do przestrzegania zgodności krajowych przepisów w zakresie podatku VAT z regulacjami wynikającymi z prawa Unii Europejskiej, tj. w szczególności z przepisami dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006, str. 1, z późn. zm.). Zgodnie z przepisami ww. dyrektywy dostawa towarów i świadczenie usług są, co do zasady, opodatkowane według stawki podstawowej, natomiast państwa członkowskie mogą stosować obniżoną stawkę podatku VAT w odniesieniu do towarów i usług wymienionych w załączniku III do ww. dyrektywy. W załączniku tym prawodawca unijny nie wymienia jednak wyrobów sztuki ludowej oraz rękodzieła i rzemiosła, co oznacza, że towary te powinny być opodatkowane stawką podstawową podatku od towarów i usług. Tym samym proponowane zmiany zmierzają do pełniejszego odwzorowania postanowień ww. dyrektywy w zakresie możliwości stosowania stawek obniżonych do dostawy niektórych towarów i świadczenia niektórych usług.

Pozwolę sobie podkreślić, że dalsze stosowanie przez Polskę rozwiązań polegających na objęciu tych wyrobów stawką obniżoną (obecnie 8%) mogłoby narazić Polskę na kary finansowe (Komisja Europejska wszczęła postępowanie naruszeniowe w tym przedmiocie w dniu 17 lutego 2011 r.). Sugerowana przez pana posła interwencja w tej sprawie w Komisji Europejskiej byłaby zatem bezskuteczna, gdyż to właśnie Komisja wskazuje nam konieczność usunięcia tych niezgodności w prawie wewnętrznym.

Zastosowanie do tej kategorii towarów preferencyjnej stawki podatku VAT byłoby możliwe jedynie w przypadku zmiany prawa na szczeblu unijnym, a w konsekwencji we wszystkich państwach członkowskich UE. Jednakże wyłączna inicjatywa legislacyjna w zakresie prawa unijnego, w tym także zmiany przepisów dyrektywy 2006/112/WE, należy do Komisji Europejskiej. Należy jednak podkreślić, że w kwestiach podatkowych w Unii Europejskiej obowiązuje zasada jednomyślności, a biorąc pod uwagę stanowisko państw członkowskich i ich brak poparcia dla forsowania pomysłu rozszerzenia katalogu towarów i usług objętych obniżonymi stawkami podatku VAT (w 2009 r. 8 państw członkowskich złożyło oświadczenie, iż każda przyszła decyzja w tym zakresie powinna ograniczać ogólny zakres stosowania stawek obniżonych), trudno liczyć na skuteczne zainicjowanie procedury legislacyjnej w tym obszarze.

Dodatkowo należy zauważyć, że odejście od obniżonej stawki na wyroby rękodzieła artystycznego nie miało czynnika fiskalnego (zakładane skutki budżetowe wynoszą niespełna 1 mln zł), lecz wyłącznie charakter dostosowawczy do prawa unijnego.

Z poważaniem

Podsekretarz stanu

Maciej Grabowski