Wyjaśnienia treści postanowień układu zbiorowego pracy dokonane wspólnie przez jego strony na podstawie art. 2416 § 1 k.p. nie są wiążące dla sądu.

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów SN z 11.02.2004 r. (III PZP 12/03, OSNAPiUS 2004/11/187)

Zmiana postanowień zakładowego układu zbiorowego pracy może nastąpić tylko w trybie przewidzianym w ustawie, nawet gdy układ ten przewiduje możliwość uchylenia zasad wypłacania świadczenia płacowego na skutek niezadowalającej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa.

Uchwała SN z 22.02.2008 r. (I PZP 12/07, OSNAPiUS 2008/19-20/279)

Do wypowiedzenia wynikających z układu zbiorowego pracy warunków umowy o pracę w razie rozwiązania tego układu, gdy nie został on zastąpiony nowym układem zbiorowym pracy ani regulaminem wynagradzania, stosuje się art. 38 § 1 i art. 45 § 1 k.p.

Uchwała SN z 04.01.2008 r. (I PZP 9/07, OSNAPiUS 2008/13–14/185)

Postanowienie zakładowego układu zbiorowego pracy przyznające pracownikom, z którymi rozwiązano stosunek pracy z przyczyn organizacyjnych, dodatkową odprawę pieniężną (oprócz odprawy przewidzianej w art. 8 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. z 1990 r. Nr 4, poz. 19, ze zm.), z wyłączeniem pracowników zwolnionych z pracy z innych przyczyn wymienionych w art. 1 tej ustawy, nie narusza zasady równości wyrażonej w art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 112 Kodeksu pracy.

Uchwała SN z 08.01.2002 r. (III ZP 31/01, OSNAPiUS 2002/12/284)

Postanowienie zakładowego układu zbiorowego pracy wyłączające spod jego działania pracownika zatrudnionego za granicą nie oznacza naruszenia zasady równego traktowania, jeżeli jego wynagrodzenie za pracę jest wyższe od wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w kraju (art. 239 § 1 i art. 9 § 4 k.p.).

Wyrok SN z 11.09.2012 r. (II PK 36/12, OSNAPiUS 2013/15–16/179)

Rozwiązanie się układu zbiorowego pracy z upływem okresu, na jaki był zawarty (art. 241⁷ § 1 pkt 2 k.p.), nie oznacza, że automatycznie przestają obowiązywać korzystniejsze warunki umowy o pracę wynikające z rozwiązanego układu, które z mocy prawa zostały objęte treścią tej umowy (art. 241¹³ § 1 k.p.).

Wyrok SN z 03.03.2011 r. (II PK 107/10, OSNAPiUS 2012/7–8/94)

„Korzystność” postanowienia zakładowego prawa pracy, przy uwzględnieniu swoistego bilansu zysków i strat dla pracownika, niekoniecznie musi polegać na przyznaniu dodatkowych lub wyższych świadczeń niż gwarantowane przez przepisy powszechnie obowiązujące. Może też sprowadzać się do powstrzymywania pracodawcy z realizacją jego roszczeń wobec pracownika.

Wyrok SN z 04.02.2011 r. (II PK 187/10, OSNAPiUS 2012/7–8/89)

Porozumienie o zawieszeniu stosowania w części zakładowego układu zbiorowego pracy (art. 241²⁷ § 1 k.p.) obowiązującego w spółdzielni pracy nie może powodować obniżenia wynagrodzenia pracowników zatrudnionych na podstawie spółdzielczej umowy o pracę bez zastosowania art. 185 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848, ze zm.).

Wyrok SN z 19.02.2010 r. (II PK 221/09, OSNAPiUS 2011/15–16/203)

Wypowiedzenie układu zbiorowego pracy stanowi dostateczną (autonomiczną) przyczynę wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Dla oceny zasadności wypowiedzenia zmieniającego nie jest potrzebne badanie przyczyny wypowiedzenia układu zbiorowego.

Wyrok SN z 16.09.2009 r. (I PK 72/09, OSNAPiUS 2011/9–10/121)

Postanowienia zakładowego układu zbiorowego pracy nie są przepisami ustanawiającymi szczególną ochronę stosunku pracy w rozumieniu art. 47 zdanie drugie k.p.

Wyrok SN z 14.11.2008 r. (II PK 93/08, OSNAPiUS 2010/9–10/115)

Porozumienie o zawieszeniu stosowania układu zbiorowego pracy zawiera się dla wszystkich pracowników objętych tym układem, chyba, że strony wyraźnie wyłączą z jego zakresu jednoznacznie określoną grupę pracowników (art. 24127 w związku z art. 239 § 1 i art. 2419 § 1 zdanie drugie k.p.).

Wyrok SN z 03.03.2005 r. (I PK 191/04, OSNAPiUS 2005/21/335)

O potrzebie skorzystania z prawa do wyjaśniania treści układu zbiorowego pracy (art. 2416 § 1 k.p.) decydują strony tego układu na podstawie własnej oceny, która nie musi być zbieżna z profesjonalną oceną prawniczą.

Wyrok SN z 19.08.2004 r. (I PK 528/03, OSNAPiUS 2005/6/79)

Zawieszenie stosowania postanowień zakładowego układu zbiorowego pracy (art. 24127 k.p.) dotyczy także pracownika korzystającego w okresie przedemerytalnym z ochrony przed wypowiedzeniem warunków pracy lub płacy (art. 39 w związku z art. 42 § 1 k.p.).

Wyrok SN z 27.10.2004 r. (I PK 627/03, OSNAPiUS 2005/12/1680

Postanowienie układu zbiorowego pracy przewidującego dłuższy od dotychczasowego okres wypowiedzenia ma zastosowanie do okresu rozpoczętego, a niezakończonego w chwili wejścia w życie układu.

Wyrok SN z 05.02.2002 r. (I PKN 866/00, OSNAPiUS 2004/4/58)

Zasada równych praw z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków pracowniczych (art. 112 k.p.) dotyczy warunków nabycia prawa do nagrody jubileuszowej określonych w zakładowym układzie zbiorowym pracy.

Wyrok SN z 23.01.2002 r. (I PKN 816/00, OSNAPiUS 2004/2/32)

Porozumienie wprowadzające „Pakiet zabezpieczenia spraw socjalno-bytowych, pracowniczych i związkowych” zawarty pomiędzy organizacjami związków zawodowych pracowników spółki akcyjnej Skarbu Państwa a konsorcjum nabywców akcji tej spółki, określający na rzecz pracowników świadczenia nie przewidziane w układzie zbiorowym pracy i nie stanowiące jego integralnej części, nie jest źródłem prawa pracy w rozumieniu art. 9 § 1 k.p.

Wyrok SN z 30.05.2001 r. (I PKN 435/00, OSNAPiUS 2003/7/175)

Sąd nie może odmiennie interpretować przepisów układu zbiorowego pracy dotyczących zasad wynagradzania pracowników, niż uczyniły to strony układu na podstawie art. 2416k.p., chyba że wykładnia ta prowadzi do rozwiązania sprzecznego z aktem prawnym wyższego rzędu.

Wyrok SN z 19.07.2001 r. (II UKN 477/00, OSNAPiUS 2003/11/272)

Postanowienia nieopartego na ustawie zbiorowego porozumienia prawa pracy stanowią dla pracowników źródło zobowiązań pracodawcy będącego stroną tego porozumienia, które jako korzystniejsze niż przepisy prawa pracy zostają objęte treścią indywidualnych stosunków pracy.

Wyrok SN z 26.05.2000 r. (I PKN 674/99, OSNAPiUS 2001/22/664)

Formułowane na podstawie art. 2416 k.p. przez strony układu zbiorowego pracy wyjaśnienia treści jego postanowień są prawnie wiążące.

Wyrok SN z 07.12.2000 r. (I PKN 142/00, OSNAPiUS 2002/14/334)

Warunkiem zaliczenia porozumienia zbiorowego określającego prawa i obowiązki stron stosunku pracy do źródeł prawa pracy jest jego oparcie „na ustawie”, to znaczy, że możliwość zawarcia porozumienia jest przewidziana w ustawie.

Wyrok SN z 07.09.1999 r. (I PKN 243/99, OSNAPiUS 2001/1/8)

W zakładowym układzie zbiorowym pracy można określić wymiarem zadań czas pracy kierowców w transporcie międzynarodowym, gdy jest to uzasadnione rodzajem pracy i jej organizacją u danego pracodawcy, a zadania zostały ustalone w sposób umożliwiający ich wykonanie w ramach norm czasu pracy.

Postanowienie SN z 07.12.1999 r. (I PKN 427/99, OSNAPiUS 2001/8/274)