Okresowe i kontrolne badania lekarskie pracowników
„Pracownik miał zwolnienie chorobowe 40 dni, po zakończeniu leczenia pracodawca skierował go na badania kontrolne, jednak w przychodni wykonującej badania został przyjęty dopiero w kolejnym dniu. Jak rozliczyć nieobecność pracownika między zakończonym zwolnieniem, a dniem w którym wykonał badania kontrolne? Przykład. Zwolnienie miał do poniedziałku 08.02.2021 r., we wtorek 09.02.2021 r. otrzymał skierowanie na badania kontrolne, jednak został przyjęty do lekarza dopiero w środę 10.02.2021 r. Jak rozliczyć wtorek 09.02.2021? Czy jest to obecność usprawiedliwiona płatna, czy niepłatna? Czy jeśli jest to obecność usprawiedliwiona płatna, to czy liczyć ją jak urlop wypoczynkowy?”
Zgodnie z treścią …
(…) art. 229 § 3 Kodeksu pracy – „okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.”
W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku (art. 229 § 2 K.p.). Badania te przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Pracownik nie ma obowiązku zgłaszania się do pracodawcy po skierowanie na kontrolne badania lekarskie w czasie trwania niezdolności do pracy nawet w sytuacji, gdy zna termin zakończenia leczenia. Pracodawca powinien doręczyć pracownikowi skierowanie w takim czasie, aby ten mógł wykonać badania kontrolne w pierwszym dniu po zakończeniu długotrwałego zwolnienia lekarskiego.
Pracodawca, znając termin, do którego pracownik będzie przebywał na zwolnieniu lekarskim, może wcześniej wysłać pracownikowi skierowanie na badania. Pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami lekarskimi. Takim czasem jest również czas oczekiwania na wizytę lekarską. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik – prawidłowo skierowany przez pracodawcę na badania – nie poddał się im ze swojej winy.
W przedstawionej sytuacji kluczowe jest zatem ustalenie, czy pracownik zgłosił się do lekarza medycyny pracy bez zbędnej zwłoki, w dniu, w którym otrzymał od Państwa skierowanie. W przypadku gdy pracownik bezpośrednio po otrzymaniu skierowania na badania kontrolne zgłosił się do lekarza, ale oczekuje w kolejce na umówioną wizytę, za czas związanej z tym usprawiedliwionej nieobecności w pracy spowodowanej niemożnością dopuszczenia takiego pracownika do wykonywania obowiązków służbowych zachowuje on prawo do wynagrodzenia.
Wysokość wynagrodzenia za czas nieobecności w pracy z powodu przeprowadzania badań profilaktycznych powinna zostać wyznaczona w sposób przewidziany dla ustalania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, z zastrzeżeniem dotyczącym zmiennych składników wynagrodzenia, przysługujących za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc. Tego typu składniki należy bowiem uwzględnić z miesiąca, w którym przypadało zwolnienie od pracy, a nie z okresu 3 miesięcy poprzedzających ten miesiąc, jak ma to miejsce w przypadku wynagrodzenia za urlop.
Paweł Nowak – prawnik
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320.