Ostatnia zmiana Dz.U. 2019.1533

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej

z dnia 11 stycznia 2012 r.

w sprawie kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych

Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2014 r. poz. 622; z 2019 r. poz. 1533

Ostatnie zmiany (Dz.U. z 2019 r. poz. 1533), zaznaczone w tekście na czerwono — weszły w życie dnia 28.08.2918 r. — dotyczą §: 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10–11 (uchylenie), 12, 14–18 (uchylenie), 19, 20, 21, 22, 23 (uchylenie), 24, 25–26 (uchylenie), 27, 28, 29–30 (uchylenie), 31, 32, 33, 34 oraz zał.: 2 (uchylenie), 3, 4–5 (uchylenie).

Na podstawie art. 68a ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:

§ 1.

Rozporządzenie określa:

1) warunki, organizację i tryb prowadzenia kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych oraz rodzaje tych form;

2) warunki organizowania i prowadzenia kwalifikacyjnych kursów zawodowych, o których mowa w art. 3 pkt 20 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwanej dalej „ustawą”;

3) sposoby potwierdzania efektów kształcenia uzyskanych w wyniku ukończenia kształcenia realizowanego w poszczególnych formach pozaszkolnych;

4) warunki i tryb wnoszenia odpłatności za kształcenie ustawiczne w formie kursu kompetencji ogólnych w publicznych placówkach kształcenia ustawicznego i centrach kształcenia zawodowego;

5) zadania publicznych placówek kształcenia ustawicznego i centrów kształcenia zawodowego;

6) wzory dokumentów wydawanych po ukończeniu kształcenia realizowanego w poszczególnych formach pozaszkolnych.

§ 2.

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) podstawie programowej kształcenia w zawodach — należy przez to rozumieć przepisy wydane na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2a ustawy;

2) podstawie programowej kształcenia ogólnego — należy przez to rozumieć przepisy wydane na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy;

3) klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego — należy przez to rozumieć przepisy wydane na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy;

4) placówce — należy przez to rozumieć placówkę kształcenia ustawicznego, o której mowa w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, 1078 i 1287);

5) centrum — należy przez to rozumieć centrum kształcenia zawodowego, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe;

6) (uchylony)

7) efektach kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów, efektach kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów w zakresie organizacji pracy małych zespołów, efektach kształcenia wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, części efektów kształcenia wyodrębnionych w ramach danej kwalifikacji — należy przez to rozumieć odpowiednie efekty kształcenia określone w podstawie programowej kształcenia w zawodach;

8) treściach kształcenia — należy przez to rozumieć treści kształcenia określone dla danego zawodu w podstawach programowych kształcenia w poszczególnych zawodach, wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2 lit. d ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 sierpnia 2012 r.

§ 3.

Kształcenie ustawiczne prowadzi się w następujących formach pozaszkolnych:

1) kwalifikacyjny kurs zawodowy;

2) (uchylony)

3) kurs kompetencji ogólnych.

4)–5) (uchylone)

§ 4.

1. Kwalifikacyjny kurs zawodowy jest prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach, w zakresie jednej kwalifikacji. Ukończenie kwalifikacyjnego kursu zawodowego umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikację w zawodzie przeprowadzanego na warunkach i w sposób określony w rozdziale 3b ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 września 2017 r., zgodnie z art. 302a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60, 949 i 2203, z 2018 r. poz. 2245 oraz z 2019 r. poz. 1287).

2. Minimalna liczba godzin kształcenia na kwalifikacyjnym kursie zawodowym jest równa minimalnej liczbie godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji, z zastrzeżeniem § 20 ust. 6.

3. Liczba słuchaczy uczestniczących w kwalifikacyjnym kursie zawodowym prowadzonym przez publiczne szkoły, placówki lub centra wynosi co najmniej 20. Za zgodą organu prowadzącego liczba słuchaczy może być mniejsza niż 20.

§ 5.

Warunki i tryb organizowania praktycznej nauki zawodu na kwalifikacyjnym kursie zawodowym określają przepisy wydane na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy.

§ 6.

Podmiot prowadzący kwalifikacyjny kurs zawodowy jest obowiązany poinformować okręgową komisję egzaminacyjną o rozpoczęciu kształcenia na kwalifikacyjnym kursie zawodowym w terminie 14 dni od daty rozpoczęcia tego kształcenia. Informacja powinna zawierać:

1) oznaczenie podmiotu prowadzącego kwalifikacyjny kurs zawodowy;

2) nazwę i symbol cyfrowy zawodu, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, oraz nazwę i oznaczenie kwalifikacji, zgodnie z podstawą programową kształcenia w zawodach, w zakresie której jest prowadzone kształcenie;

3) termin rozpoczęcia i zakończenia kwalifikacyjnego kursu zawodowego;

4) liczbę słuchaczy kwalifikacyjnego kursu zawodowego.

§ 7.

Osoba podejmująca kształcenie na kwalifikacyjnym kursie zawodowym posiadająca:

1) dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe lub inny równorzędny,

2) świadectwo uzyskania tytułu zawodowego, dyplom uzyskania tytułu mistrza lub inny równorzędny,

3) świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski,

4) świadectwo ukończenia szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe,

5) świadectwo ukończenia liceum profilowanego,

6) świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie,

7) zaświadczenie o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego

— jest zwalniana, na swój wniosek złożony podmiotowi prowadzącemu kwalifikacyjny kurs zawodowy, z zajęć dotyczących odpowiednio treści kształcenia lub efektów kształcenia zrealizowanych w dotychczasowym procesie kształcenia, o ile sposób organizacji kształcenia na kwalifikacyjnym kursie zawodowym umożliwia takie zwolnienie.

§ 8.

Osoba podejmująca kształcenie na kwalifikacyjnym kursie zawodowym posiadająca zaświadczenie o ukończeniu kursu umiejętności zawodowych, prowadzonego według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach, jest zwalniana, na swój wniosek złożony podmiotowi prowadzącemu kwalifikacyjny kurs zawodowy, z zajęć dotyczących efektów kształcenia zrealizowanych na tym kursie umiejętności zawodowych.

§ 9.

1. Kwalifikacyjny kurs zawodowy kończy się zaliczeniem w formie ustalonej przez podmiot prowadzący kurs.

2. Osoba, która uzyskała zaliczenie, otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego. Wzór zaświadczenia określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 10.–11.

(uchylone)

§ 12.

1. Kurs kompetencji ogólnych może być prowadzony przez placówkę lub centrum.

2. Kurs kompetencji ogólnych jest prowadzony według programu nauczania uwzględniającego dowolnie wybraną część podstawy programowej kształcenia ogólnego.

3. Minimalny wymiar kształcenia na kursie kompetencji ogólnych wynosi 30 godzin.

§ 13.

1. Kurs kompetencji ogólnych kończy się zaliczeniem w formie ustalonej przez podmiot prowadzący kurs.

2. Osoba, która uzyskała zaliczenie, otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kursu kompetencji ogólnych. Wzór zaświadczenia określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

§ 14.–18.

(uchylone)

§ 19.

1. Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w § 3 pkt 1 i 3, zapewniają:

1) kadrę dydaktyczną posiadającą kwalifikacje określone odpowiednio w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2018 r. poz. 967 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 730 i 1287) lub na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy;

2) odpowiednie pomieszczenia wyposażone w sprzęt i pomoce dydaktyczne umożliwiające prawidłową realizację kształcenia;

3) bezpieczne i higieniczne warunki pracy i nauki;

4) warunki organizacyjne i techniczne umożliwiające udział w kształceniu osobom niepełnosprawnym;

5) nadzór służący podnoszeniu jakości prowadzonego kształcenia.

2. (uchylony)

§ 20.

1. (uchylony)

2. Zajęcia praktyczne i laboratoryjne mogą być prowadzone wyłącznie jako stacjonarne.

3. Kształcenie prowadzone w formie stacjonarnej odbywa się co najmniej przez trzy dni w tygodniu.

4. Kształcenie w formie zaocznej odbywa się co najmniej raz na dwa tygodnie przez dwa dni.

4a. (uchylony)

5. (uchylony)

6. W przypadku kwalifikacyjnego kursu zawodowego prowadzonego w formie zaocznej minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego nie może być mniejsza niż 65% minimalnej liczby godzin kształcenia zawodowego określonej w podstawie programowej kształcenia w zawodach dla danej kwalifikacji.

7. Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość zapewniają:

1) dostęp do oprogramowania, które umożliwia synchroniczną i asynchroniczną interakcję między słuchaczami lub uczestnikami a osobami prowadzącymi zajęcia;

2) materiały dydaktyczne przygotowane w formie dostosowanej do kształcenia prowadzonego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość;

3) bieżącą kontrolę postępów w nauce słuchaczy lub uczestników, weryfikację ich wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, w formie i terminach ustalonych przez podmiot prowadzący kształcenie;

4) bieżącą kontrolę aktywności osób prowadzących zajęcia.

8. Podmioty, o których mowa w ust. 7, są obowiązane zorganizować szkolenie dla słuchaczy lub uczestników przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, dotyczące metod i zasad kształcenia oraz obsługi wykorzystywanego oprogramowania.

9. Zaliczenie kształcenia prowadzonego z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość nie może odbywać się z wykorzystaniem tych metod i technik.

10. Wymiar godzin zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość określa podmiot prowadzący kształcenie ustawiczne z wykorzystaniem tych metod i technik.

§ 21.

1. Podmioty prowadzące kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych prowadzą dokumentację dla każdej formy prowadzonego kształcenia.

2. Dokumentacja obejmuje:

1) program nauczania;

2) dziennik zajęć;

3) protokół z przeprowadzonego zaliczenia;

4) ewidencję wydanych zaświadczeń.

3. Do dziennika zajęć wpisuje się:

1) imiona i nazwiska słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub uczestników kursów kompetencji ogólnych;

2) liczbę godzin zajęć;

3) tematy zajęć.

4. W dzienniku zajęć odnotowuje się obecność słuchaczy i uczestników, o których mowa w ust. 3 pkt 1.

5. Ewidencja wydanych zaświadczeń, o której mowa w ust. 2 pkt 4, zawiera:

1) imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL osoby, której wydano zaświadczenie, a w przypadku osoby, która nie posiada numeru PESEL — numer dokumentu potwierdzającego jej tożsamość;

2) datę wydania zaświadczenia;

3) numer zaświadczenia;

4) potwierdzenie odbioru zaświadczenia.

6. Dziennik zajęć może być prowadzony w postaci papierowej lub postaci elektronicznej.

7. Do dziennika zajęć prowadzonego w postaci elektronicznej stosuje się wymagania dotyczące prowadzenia dziennika w postaci elektronicznej określone w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 5 ustawy.

§ 22.

Kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych prowadzi się na podstawie programu nauczania uwzględniającego odpowiednio podstawę programową kształcenia ogólnego lub podstawę programową kształcenia w zawodach, który zawiera:

1) nazwę formy kształcenia;

2) czas trwania, liczbę godzin kształcenia i sposób jego organizacji;

3) wymagania wstępne dla uczestników i słuchaczy, które w przypadku słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych i uczestników kursów umiejętności zawodowych uwzględniają także szczególne uwarunkowania lub ograniczenia związane z kształceniem w danym zawodzie określone w przepisach w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego;

4) cele kształcenia i sposoby ich osiągania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub uczestników kursów kompetencji ogólnych, w zależności od ich potrzeb i możliwości;

5) plan nauczania określający nazwę zajęć oraz ich wymiar;

6) treści nauczania w zakresie poszczególnych zajęć;

7) opis efektów kształcenia;

8) wykaz literatury oraz niezbędnych środków i materiałów dydaktycznych;

9) sposób i formę zaliczenia.

§ 23.

(uchylony)

§ 24.

1. Publiczna placówka może prowadzić kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w § 3 pkt 1 i 3, a także w dotychczasowych szkołach dla dorosłych, jeżeli takie szkoły wchodzą w skład placówki.

2. Publiczna placówka może ponadto realizować zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu, wynikające z programu nauczania dla danego zawodu.

3. Szczegółową organizację, sposób i warunki prowadzenia kształcenia w dotychczasowych szkołach dla dorosłych wchodzących w skład publicznej placówki określają przepisy dotyczące szkół publicznych.

§ 25.–26.

(uchylone)

§ 27.

1. Publiczne centrum realizuje zadania z zakresu praktycznej nauki zawodu, wynikające z programu nauczania dla danego zawodu, polegające na prowadzeniu zajęć praktycznych dla uczniów szkół prowadzących kształcenie zawodowe, w zakresie całego lub części programu nauczania dla danego zawodu.

2. Publiczne centrum może prowadzić także kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych, o których mowa w § 3 pkt 1 i 3.

§ 28.

Publiczne centrum może współpracować z placówkami doskonalenia nauczycieli w zakresie doskonalenia umiejętności zawodowych nauczycieli kształcenia zawodowego.

§ 29.–30.

(uchylone)

§ 30.

1. Organy prowadzące publiczne ośrodki mogą, w drodze porozumienia, wyznaczyć jeden z tych ośrodków do koordynowania dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników na terenie danego województwa lub województw, po zasięgnięciu opinii organu lub organów sprawujących nadzór pedagogiczny nad tymi ośrodkami.

2. Publiczny ośrodek koordynujący dokształcanie teoretyczne młodocianych pracowników realizuje zadania określone w § 29, a ponadto gromadzi, analizuje i upowszechnia informacje o zakresie i potrzebach dokształcania teoretycznego młodocianych, prowadzonego przez publiczne ośrodki działające na terenie danego województwa lub województw.

3. Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności zadania publicznego ośrodka w zakresie koordynacji dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników oraz warunki finansowania zadań ośrodka w tym zakresie.

§ 31.

Publiczne placówki i centra współpracują z:

1) pracodawcami w zakresie:

a) organizacji i prowadzenia kształcenia praktycznego,

b) przygotowania oferty kształcenia w formach pozaszkolnych, zgodnej z oczekiwaniami pracodawców,

c) kształcenia ustawicznego pracowników;

2) urzędami pracy w zakresie szkolenia osób zarejestrowanych w tych urzędach;

3) innymi podmiotami prowadzącymi kształcenie ustawiczne w zakresie zadań statutowych.

§ 32.

1. Publiczne placówki i centra sporządzają na każdy rok szkolny plan kształcenia zawierający:

1) wykaz pozaszkolnych form kształcenia;

2) czas trwania kształcenia i wymiar godzin kształcenia realizowanego w poszczególnych formach pozaszkolnych;

3) planowaną liczbę słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych lub uczestników kursów kompetencji ogólnych;

4) nazwę i symbol cyfrowy zawodu, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, oraz nazwę i oznaczenie kwalifikacji, zgodnie z podstawą programową kształcenia w zawodach — w przypadku kształcenia w formie, o której mowa w § 3 pkt 1.

2. (uchylony)

3. Plan, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się w arkuszu organizacji publicznych placówek i centrów.

§ 33.

Warunki i tryb organizowania praktycznej nauki zawodu w publicznych placówkach i centrach w ramach realizacji zadań, o których mowa odpowiednio w § 24 ust. 2 oraz w § 27 ust. 1, a także warunki i tryb organizowania praktycznej nauki zawodu na kwalifikacyjnych kursach zawodowych określają przepisy wydane na podstawie art. 70 ust. 4 ustawy.

§ 34.

1. Publiczne placówki i centra mogą pobierać opłaty za kształcenie prowadzone w formie pozaszkolnej, o której mowa w § 3 pkt 3.

2. Wysokość opłat ustala dyrektor publicznej placówki lub centrum, o których mowa w ust. 1, w porozumieniu z organem prowadzącym. Opłaty nie mogą przekraczać ponoszonych kosztów kształcenia w formie pozaszkolnej, o której mowa w § 3 pkt 3.

3. Opłaty są wnoszone za cały okres kształcenia, w terminie do dnia rozpoczęcia kształcenia.

4. Dyrektor publicznej placówki lub centrum może w uzasadnionych przypadkach przedłużyć termin wniesienia opłaty lub wyrazić zgodę na wniesienie opłaty w ratach.

5. Opłaty wnosi się na rachunek bankowy publicznej placówki lub centrum wskazany przez dyrektora.

6. Dyrektor publicznej placówki lub centrum może zwolnić w całości lub w części z opłat osobę o niskich dochodach, w szczególności gdy dochód tej osoby nie przekracza kwot, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 albo 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507).

7. Zwolnienie w całości lub w części z opłat następuje na wniosek osoby zainteresowanej.

§ 35.

Podmioty prowadzące w dniu wejścia w życie rozporządzenia kształcenie ustawiczne w formach pozaszkolnych mogą kontynuować prowadzenie tego kształcenia, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216), nie dłużej niż do dnia 31 sierpnia 2013 r.

§ 36.

Publiczne placówki i publiczne ośrodki dostosują organizację i sposób działania do wymogów wynikających z rozporządzenia w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r.

§ 37.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2012 r.*

* Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 czerwca 2009 r. w sprawie publicznych placówek kształcenia ustawicznego, publicznych placówek kształcenia praktycznego oraz publicznych ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego (Dz. U. Nr 99, poz. 828), które utraciło moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 205, poz. 1206), oraz rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 3 lutego 2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz. U. Nr 31, poz. 216), które utraciło moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.

Uwaga!

Zał. 2, 4, 5 uchylone z dniem 02.09.2019 r. (Dz.U. z 2019 r. poz. 1533)