Czy na podstawie umowy użyczenia Wnioskodawczyni ma prawo do zaliczenia w koszty podatkowe ww. wydatków?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 18 czerwca 2014 r. (data wpływu 26 czerwca 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą – salon fryzjerski. Działalność jest opodatkowana na tzw. zasadach ogólnych – prowadzi podatkową książkę przychodów i rozchodów. Działalność jest prowadzona w lokalu należącym do męża Wnioskodawczyni – między małżonkami istnieje wspólność majątkowa, jednakże lokal znajduje się w jego majątku odrębnym. Na podstawie umowy użyczenia Wnioskodawczyni ma prawo do nieodpłatnego używania całego lokalu, jednakże jest zobowiązana do ponoszenia kosztów jego utrzymania, w tym m.in. podatku od nieruchomości, czynszu i innych mediów. W dowodach wpłaty za podatek i media widnieje imię i nazwisko męża Wnioskodawczyni, gdyż jest on właścicielem lokalu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie umowy użyczenia Wnioskodawczyni ma prawo do zaliczenia w koszty podatkowe ww. wydatków?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wydatki związane z bieżącym utrzymaniem lokalu mogą być zaliczone w koszty podatkowe na podstawie zawartej umowy użyczenia.

Zgodnie z podstawową regułą, zawartą w art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty poniesione w celu uzyskania przychodu albo zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodu, za wyjątkiem kosztów wyraźnie wymienionych w art. 23 ust 1 ustawy jako niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z zawartą umową użyczenia opłaca koszty podatku od nieruchomości i mediów związanych z używaniem użyczonego lokalu. Zgodnie z art. 713 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. W tym przypadku zwykłym kosztem utrzymania rzeczy użyczonej (lokalu) jest właśnie podatek od nieruchomości i koszty mediów. Niewątpliwym jest też, że ponoszone koszty mają związek z przychodami osiąganymi w ramach działalności gospodarczej – w użyczonym lokalu Wnioskodawczyni prowadzi salon fryzjerski.

Potwierdzenie tego stanowiska zawiera interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 3 kwietnia 2009 r., znak ILPB1/415-53/09-5/AA.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub ze źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście wydatków nieuznanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

Generalnie przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie poniesione racjonalnie uzasadnione wydatki, poza enumeratywnie wskazanymi w ustawie, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Mogą to być więc koszty bezpośrednio lub pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami lub zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodu.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano oraz, aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

Ustawodawca, posługując się zwrotem ”koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu” przypisuje temu określeniu cechę świadomego, zamierzonego, przemyślanego i logicznego działania podatnika przyporządkowanego osiągnięciu przychodów, a nie odwołuje się do skutku będącego następstwem określonego działania. Wykładnia językowa użytego przez ustawodawcę pojęcia ,,koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodu” oznacza, że podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków pod tym wszakże warunkiem, że wykaże, że poniósł określony wydatek, który ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jego poniesienie miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Zależność między poniesionymi w danym czasie kosztami, a możliwością uzyskania w przyszłości z tego tytułu przychodu trzeba zatem rozpatrywać na podstawie adekwatnego związku przyczynowego. Przy kwalifikowaniu określonych wydatków poczynionych przez podatnika do kosztów podatkowych należy jednocześnie brać pod uwagę przeznaczenie wydatku (jego celowość), jak też potencjalną możliwość przyczynienia się wydatku do osiągnięcia przychodu podatnika.

Należy przy tym podkreślić, iż obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy poniesionym wydatkiem, a przychodem uzyskanym z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tego przychodu każdorazowo spoczywa na podatniku.

Umowa użyczenia jest jedną z umów nazwanych, regulujących zasady używania rzeczy. Zgodnie z art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), użyczenie jest umową, przez którą użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotą tej umowy jest jej bezpłatny charakter, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania.

Zgodnie z art. 712 Kodeksu cywilnego, jeżeli umowa nie określa sposobu używania rzeczy, biorący może rzeczy używać w sposób odpowiadający jej właściwościom i przeznaczeniu. Bez zgody użyczającego biorący nie może oddać rzeczy użyczonej osobie trzeciej do używania.

Przepis art. 713 Kodeksu stanowi z kolei, iż biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.), podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące:

• właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych, z zastrzeżeniem ust. 3;
• posiadaczami samoistnymi nieruchomości lub obiektów budowlanych;
• użytkownikami wieczystymi gruntów;
• posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:

  – wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Własności Rolnej Skarbu Państwa lub z innego tytułu prawnego, z wyjątkiem posiadania przez osoby fizyczne lokali mieszkalnych niestanowiących odrębnych nieruchomości,
  – jest bez tytułu prawnego, z zastrzeżeniem ust. 2.
Zgodnie z ustawą Kodeks cywilny regulującą prawa i obowiązki stron umowy użyczenia stwierdzić należy, iż używającego obciążają zwykłe koszty używania rzeczy oraz utrzymania jej w stanie nie pogorszonym. Używającego można obciążyć obowiązkiem regulowania określonych należności, np. za czynsz, podatek od nieruchomości, za zużycie wody, energii, gazu lub drobnych remontów.

Mając na względzie treść cytowanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że w opisanym stanie faktycznym podatek od nieruchomości, czynsz i koszty mediów opłacane przez Wnioskodawczynię z tytułu używania użyczonej od męża nieruchomości wykorzystywanej na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, stanowi koszt uzyskania przychodu na podstawie art. 22 ust. 1 ww. ustawy. Ponoszenie tego wydatku związane jest bowiem z posiadaniem i wykorzystywaniem na potrzeby tej działalności nieruchomości na której mieści się prowadzony przez Wnioskodawczynię salon fryzjerski. Istnieje zatem związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku z tego tytułu, a osiąganiem przychodów ze źródła przychodu – pozarolnicza działalność gospodarcza. Wydatek ten należy zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, jako koszt ogólny działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, wskazane we wniosku wydatki związane z uiszczaniem przez Wnioskodawczynię podatku od nieruchomości, czynszu i kosztów mediów wykorzystywanej na podstawie umowy użyczenia na potrzeby prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej, tj. lokalu, w którym Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie salonu fryzjerskiego, będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów tej działalności, o ile zostaną właściwie udokumentowane.

Należy podkreślić, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę pozwalającą na jednoznaczne zakwalifikowanie uzyskiwanych przychodów z tytułu najmu.

Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 18 września 2014 r., nr ITPB1/415-697/14/AK