„Czy nauczycielowi przechodzącemu na emeryturę w wieku 61 lat przysługuje rekompensata, jako dodatek do kapitału początkowego za pracę w szkole specjalnej nieprzerwanie od 1992 roku? Spotkał się ktoś z tym? Czy na świadectwie musi być wpisana praca w warunkach szczególnych?”

Zgodnie z informacją dostępną na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, rekompensata nie jest samoistnym świadczeniem pieniężnym. Stanowi ona dodatek do kapitału początkowego i łącznie z tym kapitałem podlega waloryzacjom, a w efekcie powiększa podstawę obliczenia emerytury. Rekompensata jest obliczana osobom, które …

(…) pracowały w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 86 Karty Nauczyciela, nauczyciel zaliczany jest do pracowników wykonujących pracę w szczególnym charakterze. Podkreślić jednak należy, że ZUS ustali rekompensatę za pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli pracownik:

• przed 1 stycznia 2009 r. pracował w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez co najmniej 15 lat,
• nie miał ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury, np. z Karty Nauczyciela, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego ani emerytury pomostowej,
• wystąpił z wnioskiem o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn),
• dołączył do tego wniosku świadectwo pracy lub zaświadczenie, które potwierdza, że wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W szczególności należy zwrócić tu uwagę na pkt 3, z którego wynika, że rekompensata przysługuje wyłącznie w razie wystąpienia o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym. Z pytania wynika, że mamy do czynienia z nauczycielem, a nie nauczycielką, a więc przechodząc na emeryturę w wieku lat 61 korzysta z prawa do emerytury wcześniejszej. W takim wypadku rekompensata nie przysługuje.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela – Dz.U. z 2019 r. poz. 2215.