W Dzienniku Ustaw z dnia 12 lutego 2021 r. pod pozycją 281 opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 22.01.2021 r., w załączniku do którego został zawarty nowy jednolity tekst ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2019 r. poz. 821).

W jednolitym tekście Kodeksu wykroczeń uwzględniono zmiany wynikające z:

• 5 nowelizacji uchwalonych od marca 2020 r. (Dz.U. poz. 568, ze zm.) do października 2020 r. (Dz.U. poz. 2112),
• wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 czerwca 2019 r. sygn. akt K 16/17 (Dz.U. poz. 1238),
• przepisów ogłoszonych przed dniem 20 stycznia 2021 r.

Regulacje przejściowe oraz dotyczące innych ustaw i wskazujące terminy wejścia w życie określonych aktów normatywnych, pominięte w jednolitym tekście omawianej ustawy, wyszczególniono w ust. 2 obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 22 stycznia 2021 r.

Odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten tylko, kto popełnia czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia pod groźbą kary aresztu, ograniczenia wolności, grzywny do 5000 złotych lub nagany (art. 1 par. 1 Kodeksu wykroczeń). Nie popełnia wykroczenia sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu.

Wykroczenie można popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie, chyba że ustawa przewiduje odpowiedzialność tylko za wykroczenie umyślne. Nieświadomość tego, że czyn jest zagrożony karą, nie wyłącza odpowiedzialności, chyba że nieświadomość była usprawiedliwiona. Nie popełnia wykroczenia umyślnego, kto pozostaje w błędzie co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego.

Zgodnie z art. 8 cyt. ustawy na zasadach w niej określonych odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu lat 17.

Karami przewidzianymi w Kodeksie wykroczeń są:

1. Areszt – kara ta, wymierzana w dniach, trwa najkrócej 5, najdłużej 30 dni;
2. Ograniczenie wolności – kara ta trwa 1 miesiąc a w czasie jej odbywania ukarany:

a) nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu,

b) jest obowiązany do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne,

c) ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary;

3. Grzywna – karę tę wymierza się w wysokości od 20 do 5000 złotych, chyba że cyt. ustawa stanowi inaczej;

4. Nagana.

Kodeks wykroczeń umożliwia także zastosowanie środków karnych, o których mowa w art. 28 § 1 tej ustawy – środkami tymi są np. zakaz prowadzenia pojazdów, nawiązka, obowiązek naprawienia szkody.

Pracodawcy powinni zwrócić szczególną uwagę na brzmienie art. 110 Kodeksu wykroczeń, stanowiącego, iż ten kto zatrudnia przy pracy, przy wykonywaniu której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby, osobę, która ze względu na stan zdrowia potwierdzony aktualnymi badaniami dla celów sanitarno-epidemiologicznych, w rozumieniu przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, nie może być zatrudniona przy tego rodzaju pracy lub której stan zdrowia utrudnia utrzymanie higieny osobistej, podlega karze grzywny.

Maciej Ofierski