„Czy pracownicy mają obowiązek zapowiadać kontrolę w wyznaczonym terminie? Z jakim wyprzedzeniem? W stacji, która sprawuje nadzór nad naszą placówką (niepubliczna szkoła podstawowa z własną kuchnią) przyjęło się, że pracownicy sanepidu zarówno z sekcji higieny dzieci i młodzieży jak i z sekcji żywienia zjawiają się bez zapowiedzi. Dodatkowo czy jest wymagane posiadanie książeczek do celów sanitarno-epidemiologicznych od wszystkich pracowników (nauczycieli, administracji, itd.) czy jedynie dla pracowników bloku żywieniowego? Pracownicy stacji wymagają aktualnych książeczek sanepidowskich od wszystkich pracowników. Proszę o informację w ww. kwestiach.”

Zgodnie z …

(…) art. 25 ust. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, inspektor sanitarny w związku z wykonywaną kontrolą ma prawo:

• wstępu na terenie miast i wsi do:
  1. zakładów pracy oraz wszystkich pomieszczeń i urządzeń wchodzących w ich skład,
  2. obiektów użyteczności publicznej, obiektów handlowych, ogrodów działkowych i nieruchomości oraz wszystkich pomieszczeń wchodzących w ich skład,
  3. środków transportu i obiektów z nimi związanych, w tym również na statki morskie, żeglugi śródlądowej i powietrzne,
  4. obiektów będących w trakcie budowy;
• żądania pisemnych lub ustnych informacji oraz wzywania i przesłuchiwania osób;
• żądania okazania dokumentów i udostępniania wszelkich danych;
• pobierania próbek do badań laboratoryjnych.

Przepis ten nie nakłada na inspekcje obowiązku zawiadamiania o kontroli z wyprzedzeniem, a więc dopuszczalne jest działanie opisane w pytaniu, czyli pojawianie się w kontrolowanej jednostce bez zapowiedzi.

Co do książeczki sanepidu należy natomiast zauważyć, że obowiązek jej wydania wynikał z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dn. 02.02.2006 r. w sprawie badań do celów sanitarno-epidemiologicznych (Dz.U. z 2006 r. Nr 25, poz. 191). Rozporządzenie to zostało jednak uchylone i co istotne w obowiązującym stanie prawnym nie ma przepisów, które nakazywałyby posiadanie takiej książeczki.

Wymaganie jej jest jedynie zwyczajem, nieuregulowanym w przepisach, bowiem obowiązująca ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi wymaga jedynie posiadania orzeczenia lekarskiego o zdolności lub przeciwwskazaniach do wykonywania prac, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby – art. 6 i 7 cyt. ustawy.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dn. 14.03.1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej – Dz.U. z 2021 r. poz. 195.
2. Ustawa z dn. 05.12.2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi – Dz.U. z 2020 r. poz. 1845 z późn. zm.