„Proszę o informację w sprawie orzeczeń lekarskich wydawanych na podstawie skierowania na badania lekarskie, wystawianych dla kierowców zawodowych, jakie winny być na tym orzeczeniu przystawione pieczątki lekarza? Czy wystarczy jedna pieczątka z treścią „badanie profilaktyczne przeprowadził lek. med. …….”?, czy winna być przystawiona dodatkowo pieczątka z treścią „Uprawniony lekarz do badań lek. osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami i kierowców. Nr wpisu do ewid. upr. lekarzy …. prowadzonej przez Marszałka Województwa ………. nr prawa wyk. zaw. lek. …………? Mamy orzeczenia kierowców z jedną tylko pieczątką tj. badania profilaktyczne …. oraz orzeczenia z przystawionymi dwoma pieczątkami z treścią powyżej. Jak winny wyglądać poprawnie takie orzeczenia lekarskie dla kierowców zawodowych, aby w przyszłości nie było problemów w tej kwestii?”

Badania kierowców przeprowadza się na podstawie przepisu …

(…) art. 39j ustawy o transporcie drogowym. Z treści tego artykułu wynika, że badania kierowców transportu drogowego odbywają się na zasadach określonych w Kodeksie pracy – „Art. 39j ust. 2. Badania lekarskie, o których mowa w ust. 1, są wykonywane, z zastrzeżeniem ust. 3-6, w zakresie i na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320), zwanej dalej Kodeksem pracy”. Ponadto z przepisu Art. 39l wynika, że badania te są równoważne z badaniami profilaktycznymi pracowników – „3. Spełnienie przez przedsiębiorcę lub przez inny podmiot wykonujący przewóz drogowy obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, uznaje się za równoznaczne ze spełnieniem obowiązków pracodawcy w zakresie wykonywania wstępnych i okresowych badań lekarskich, o których mowa w art. 229 § 1 i 2 Kodeksu pracy.”

W praktyce powyższe zapisy ustawy oznaczają, że do badań kierowcy transportu drogowego ma zastosowanie przepis wykonawczy do ustawy Kodeks pracy czyli rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy.

Zatem badanie kierowcy transportu drogowego powinno zakończyć się wydaniem orzeczenia lekarskiego.

Orzeczenie powinno być wydane przez lekarza z uprawnieniami do badań profilaktycznych pracowników i równocześnie uprawnionego do badań kierowców (rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców.)

Orzeczenie z badania kierowcy transportu drogowego, różni się od orzeczenia z badań profilaktycznych pracowników tylko nazwą stanowiska (kierowca transportu drogowego) i dwoma pieczątkami z odrębnymi uprawnieniami lekarza przeprowadzającego badania. Zgodnie bowiem z ust. 6. art. 39j ustawy o transporcie drogowym – „Badania lekarskie, o których mowa w ust. 1, wykonują lekarze uprawnieni do wykonywania badań profilaktycznych, o których mowa w przepisach Kodeksu pracy, posiadający dodatkowo uprawnienia do przeprowadzania badań lekarskich kandydatów na kierowców i kierowców określone w odrębnych przepisach.

Nie należy mieszać badań kierowców ustalonych przepisami ustawy o transporcie drogowym z badaniami kierowców ustalonymi przepisami ustawy o kierujących pojazdami. Przepis art. 39j. ust. 3. ustawy o transporcie drogowym brzmi: „Zakres badań lekarskich, o których mowa w ust. 1, obejmuje ponadto ustalenie istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami, zgodnie z rozdziałem 12 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.”

Oznacza to jedynie, że lekarz przeprowadzający badania kierowcy transportu drogowego w trakcie badania ma uwzględnić również zakres metodologiczny badań zawarty w akcie wykonawczym do ustawy o kierujących pojazdami czyli w rozporządzeniu Ministra Zdrowia w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców.

Nie oznacza to, że przeprowadza się jednocześnie badanie kierowcy wynikające z przepisu art. 75 ust. 1 pkt 1 lub 2 ustawy o kierujących pojazdami zakończone wydaniem orzeczenia o istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem u kierowcy posiadającego ważne prawo jazdy dla danej kategorii.

W art. 75 ust. 3 ustawy o kierujących pojazdami ustawodawca, aby nie dublować tych badań, przewidział w przypadku przedłużania ważności prawa jazdy możliwość wykorzystania do tego celu orzeczenia wynikającego z ustawy o transporcie drogowym.

Reasumując, na orzeczeniu lekarskim wydanym pracownikowi wykonującemu prace na stanowisku kierowca w transporcie drogowym, winna znajdować się pieczęć z treścią „badanie profilaktyczne przeprowadził ………….” oraz pieczęć o treści – „Uprawniony lekarz do badań lekarskich osób ubiegających się o uzyskanie uprawnień do kierowania pojazdami i kierowców. Numer wpisu do ewidencji uprawnionych lekarzy, prowadzonej przez marszałka województwa, numer prawa wykonywania zawodu lekarza.”

Paweł Nowak – prawnik

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dn. 06.09.2001 r. o transporcie drogowym – Dz.U. z 2021 r. poz. 919 ze zm.
2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dn. 30.05.1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy – Dz.U. z 2016 r. poz. 2067 ze zm.
3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 29.08.2019 r. w sprawie badań lekarskich osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami i kierowców – Dz.U. z 2020 r. poz. 2213.
4. Ustawa z dn. 05.01.2011 r. o kierujących pojazdami – Dz.U. z 2021 r. poz. 1212.