Z dniem 1 stycznia 2022 r. wejdą w życie zmiany w przepisach dotyczących świadczeń chorobowych, które określają zasady przysługiwania tych świadczeń przy zaległościach składkowych oraz termin przedawnienia prawa do należności z ubezpieczenia chorobowego.

Przepisy objęte zmianami oraz podstawa prawna nowelizacji

Aktem prawnym, którego dotyczą zmiany jest ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1133), zwana dalej „ustawą zasiłkową”. Przepisy nowelizujące zawarto natomiast w ustawie z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1621), dalej jako „nowela”.

Nieterminowe opłacanie składek a prawo do świadczeń chorobowych

Nowo wprowadzony w ustawie zasiłkowej art. 2a ust. 1 przewiduje, że określone świadczenia chorobowe nie będą przysługiwać wskazanym w tym przepisie osobom, jeżeli w dniu powstania prawa do świadczenia powstało zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne na kwotę przekraczającą 1% minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego na podstawie odrębnych przepisów, do dnia spłaty całości zadłużenia. Przepis ten dotyczy:

1. osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz osób z nimi współpracujących,
2. osób współpracujących z osobami fizycznymi, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2021 r. poz. 162), czyli osób korzystających z ulg w zakresie ubezpieczeń społecznych,
3. duchownych będących płatnikami składek na własne ubezpieczenia.

Omawiana regulacja odnosi się do następujących świadczeń przysługujących z ubezpieczenia chorobowego:

• zasiłku chorobowego,
• świadczenia rehabilitacyjnego,
• zasiłku macierzyńskiego,
• zasiłku opiekuńczego.

W ramach noweli ustanowiono ponadto najpóźniejszy termin wypłaty zasiłku, który nie przysługiwał z powodu wystąpienia zadłużenia w kwocie przekraczającej 1% minimalnej płacy.

Osobom, o których mowa w art. 2a ust. 1 ustawy zasiłkowej, wypłaca się zasiłek w ciągu 30 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku, nie później jednak niż w terminie 60 dni od dnia spłaty całości zadłużenia.

Przedawnienie prawa do świadczeń chorobowych

Kolejną zmianą wynikającą z noweli jest zapis przewidujący przedawnienie prawa do świadczeń chorobowych w przypadku braku uregulowania zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne w określonym terminie.

Oznacza to zatem, że prawo do zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz prawo do świadczenia rehabilitacyjnego przedawnia się, jeżeli zadłużenie w kwocie przekraczającej 1% minimalnego wynagrodzenia, nie zostanie uregulowane w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczeń.

M.O.