Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską, w ramach realizacji Strategii będzie prowadziło prace nad przygotowaniem szeregu rozwiązań, w szczególności pakietu Elastyczna i stabilna praca.

Interpelacja nr 26001 do ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie ochrony ojców przed zwolnieniem z pracy

Szanowna Pani Minister,

zwracam się do Pani w kwestii dotyczącej Strategii Demograficznej 2040, a konkretnie chciałabym poruszyć temat ochrony ojców przed zwolnieniem.

Aktualnie z takiej ochrony może korzystać tylko kobieta. Rząd natomiast chce wprowadzić ochronę przez zwolnieniem również dla ojców, i tak zgodnie z założeniami Strategii Demograficznej 2040 ojcowie będą mieli ochronę zatrudnienia od dnia urodzenia się ich dziecka.

Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, iż ministerstwo dokonało w ramach tego zapisu podziału, zgodnie z którym ojcowie będący z matką dziecka z związku formalnym takie prawo do ochrony zatrudnienia otrzymają już w momencie poczęcia dziecka, ojcowie będący w związkach nieformalnych ochronę otrzymają dopiero po urodzeniu dziecka.

W opinii wielu moich rozmówców takie rozwiązanie jest dyskryminujące dla ojców będących w związku partnerskim, a w oczywisty sposób faworyzuje ojców pozostających w związkach małżeńskich.

Pani Minister w swoich wypowiedziach daje jasny sygnał i oczywisty przekaz wyjaśniający podłoże tego rozwiązania, mówiąc: „Rodzina powinna być otoczona przez państwo wsparciem. Macierzyństwo, rodzicielstwo, ale także małżeństwo jako związek mężczyzny i kobiety”.

Niemniej jednak jeśli program Strategii Demograficznej 2040 ma w swym zamyśle zwiększyć dzietność, to wprowadzanie już na starcie podziału na lepszych i gorszych , zasługujących na coś bardziej lub mniej, z pewnością mija się z celem. Dla wielu osób takie działania i propozycje „selekcji” z pewnością będą czynnikiem odstraszającym aniżeli zachęcającym.

Co ważne, okres ciąży trwającej 9 długich miesięcy to czas, w którym wydarzyć może się wiele wcześniej niezaplanowanych zdarzeń mogących skomplikować założenia Strategii Demograficznej 2040 w obszarze ochrony zwolnienia z pracy.

W związku z powyższym zwracam się z następującymi pytaniami i proszę o udzielenie na nie odpowiedzi:

1. Czy mąż dostanie ochronę przed zwolnieniem przez całą ciążę żony, w sytuacji gdy w czasie ciąży dojdzie do rozwodu małżonków?
2. Czy w sytuacji otrzymania wypowiedzenia oświadczenie pracownika, iż jego żona jest w ciąży, wystarczy, aby wstrzymać zwolnienie?
3. Czy pracodawca ma prawo zażądać wyników badań potwierdzających ciążę żony pracownika wskazanego do zwolnienia?
4. Czy w tym przypadku mamy do czynienia z przekazywaniem danych wrażliwych?
5. Jeśli tak, to jak zgodnie z obowiązującymi przepisami zostanie rozwiązana kwestia udowodnienia ciąży żony pracownika wskazanego do zwolnienia?

Posłanka Iwona Maria Kozłowska

5 sierpnia 2021 r.

Odpowiedź na interpelację nr 26001 w sprawie ochrony ojców przed zwolnieniem z pracy

Szanowna Pani Marszałek,

odpowiadając na interpelację nr 26001 Pani Poseł Iwony Kozłowskiej w sprawie ochrony ojców przed zwolnieniem z pracy, uprzejmie informuję, że Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej w ramach realizacji Strategii będzie prowadziło prace nad przygotowaniem szeregu rozwiązań, w szczególności pakietu Elastyczna i stabilna praca.

W zakresie rozwiązań zwiększających stabilność pracy planujemy:

• Ograniczenie możliwości zawierania umów o pracę na czas określony do maksymalnie 2 umów, na łączny czas nie przekraczający 15 miesięcy. Pierwsza umowa na okres próbny na trzy miesiące i druga umowa na 12 miesięcy.
• Ochrona przed zwolnieniem dla obojga rodziców (obecnie z takiej ochrony korzysta matka). Propozycja zmian obejmuje:
  • Rozszerzenie przepisu i objęcie matek ochroną przez okres do roku po powrocie do pracy z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego (niezależnie od wymiaru czasu pracy).
  • Wprowadzenie ochrony dla ojców w ciągu 1. roku życia dziecka. W przypadku małżeństw ta ochrona obowiązywałaby od momentu zajścia żony w ciążę.
  • Wprowadzenie obowiązku poinformowania pracownika o uprawnieniach związanych z rodzicielstwem przy podpisaniu umowy o pracę.

W obecnej trudnej sytuacji demograficznej Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej podejmuje działania na rzecz umożliwienia rodzicom łączenia pracy zawodowej i opieki nad dziećmi oraz powrotu do pracy po przerwach związanych z rodzicielstwem. Dla wielu kobiet powrót na rynek pracy jest możliwy tylko w sytuacji, gdy wykonywana praca będzie w jakimś wymiarze elastyczna. Dlatego też wprowadzenie ochrony ojców jest tylko jedną z form umożliwienia rodzicom godzenia sfery życia zawodowego z prywatnym.

Przedstawiając powyższe muszę wejść w polemikę w zakresie przytoczonych przez Panią Poseł zasłyszanych opinii, które odwracają jedynie uwagę od istotnych celów Strategii i założeń stawianych planowanym rozwiązaniom. Oczywistym jest, że nikt nie jest dyskryminowany, a każdy z ojców będących w związku małżeńskim czy partnerskim zostanie objęty ochroną. Niemniej jednak ochrona ta, ze względu na obowiązujące rozwiązania w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym w zakresie dotyczącym ojcostwa męża matki dziecka, przy jednoczesnym braku tożsamego rozwiązania dla ojców dzieci ze związków partnerskich, z czym związany jest między innymi obowiązek alimentacyjny, nie pozwala na zastosowanie literalnie tożsamych rozwiązań.

Szanowna Pani Poseł, dziękuję za podniesienie różnych aspektów zagadnienia ochrony ojców, są one istotne i nie zostaną bez odpowiedzi, niemniej jednak na obecnym etapie prac nie można jeszcze przewidzieć szczegółowych rozwiązań, jakie zostaną wprowadzone w tym zakresie. Wierzymy, że nam wszystkim zależy na wsparciu działań na rzecz odnowy demograficznej kraju.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej
Barbara Socha

8 września 2021 r.

A.Z.; źródło: sejm.gov.pl