Możliwość skorzystania z ulgi na złe długi

Faktury sprzedaży zostały wystawione w miesiącu marcu 2012 r. z terminem płatności 04-09.2012 r. Do dnia dzisiejszego nie zostały uregulowane. 18 grudnia 2014 r. w deklaracji za m-c 11/2014 została dokonana korekta podstawy opodatkowania i podatku należnego z tytułu nieuregulowanej należności wynikającej z kilku faktur (VAT-7). Urząd Skarbowy zakwestionował korektę i wycofał VAT-ZD. Czy podatnik (wierzyciel) ma prawo skorzystać z ulgi na złe długi wyłącznie w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od terminu płatności wierzytelności?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 3 lipca 2015 r. (data wpływu 14 lipca 2015 r.), uzupełnionym pismem z 14 września 2015 r. (data wpływu 16 września 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości dokonania korekty podatku należnego w trybie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 14 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości dokonania korekty podatku należnego w trybie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług. Wniosek został uzupełniony pismem 14 września 2015 r. (data wpływu 16 września 2015 r.) o własne stanowisko w sprawie oraz podpis pod oświadczeniem, o którym mowa w art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Faktury sprzedaży zostały wystawione w miesiącu marcu 2012 roku z terminem płatności 04-09.2012 roku. Do dnia dzisiejszego nie zostały uregulowane. Dnia 18.12.2014 roku w deklaracji za m-c 11/2014 została dokonana korekta podstawy opodatkowania i podatku należnego z tytułu nieuregulowanej należności wynikającej z kilku faktur (deklaracja VAT-7) w załączeniu. Urząd Skarbowy zakwestionował korektę i wycofał VAT-ZD.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

  1. Czy podatnik (wierzyciel) ma prawo skorzystać z ulgi na złe długi wyłącznie w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od terminu płatności wierzytelności?
  2. Czy może jednak dokonać korekty za następne okresy?
  3. Czy obecnie można byłoby dokonać korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego?

Zdaniem Wnioskodawcy, niezapłacone przez dłużnika faktury sprzedaży wystawione w roku 2012 mogły skorzystać z ulgi na złe długi do końca roku 2014. Ulga ta została ujęta w deklaracji VAT-7 za m-c 11/2014, a więc w terminie j.w. i została sporządzona prawidłowo. Zatem nie było podstaw aby wracać do dni, w których upływał 150 dzień od terminu płatności wierzytelności. Późniejsze skorzystanie z tej ulgi nie generuje strat dla Urzędu Skarbowego a wręcz jest korzystniejsze. Podatnik ma prawo korzystać z ulgi na złe długi w całym okresie dwuletnim. Korekty można dokonać w każdym okresie rozliczeniowym (do dwóch lat licząc od końca roku, w którym została wystawiona faktura dokumentująca nieuregulowaną wierzytelność).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zasady rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały określone w przepisach art. 89a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.

Zgodnie z art. 89a ust. 1 ustawy, podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

W myśl art. 89a ust. 1a ustawy, nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną, w przypadku gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Na podstawie art. 89a ust. 2 ustawy, przepis ust. 1 stosuje się w przypadku gdy spełnione są następujące warunki:

  1. dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1, zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
  2. (uchylony);
  3. na dzień poprzedzający dzień złożenia deklaracji podatkowej, w której dokonuje się korekty, o której mowa w ust. 1;
    1. wierzyciel i dłużnik są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
    2. dłużnik nie jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
  4. (uchylony);
  5. od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona;
  6. (uchylony)

Przepis art. 89a ust. 3 ustawy stanowi, że korekta, o której mowa w ust. 1, może nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną, pod warunkiem że do dnia złożenia przez wierzyciela deklaracji podatkowej za ten okres wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie.

W przypadku gdy po złożeniu deklaracji podatkowej, w której dokonano korekty, o której mowa w ust. 1, należność została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie, wierzyciel obowiązany jest do zwiększenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana lub zbyta. W przypadku częściowego uregulowania należności, podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego zwiększa się w odniesieniu do tej części (art. 89a ust. 4 ustawy).

Jak wynika z zapisu art. 89a ust. 5 ustawy, wierzyciel obowiązany jest wraz z deklaracją podatkową, w której dokonuje korekty, o której mowa w ust. 1, zawiadomić o tej korekcie właściwego dla niego naczelnika urzędu skarbowego wraz z podaniem kwot korekty oraz danych dłużnika.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Z powyższego wynika zatem, że wierzyciel może dokonać korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną. Oznacza to, że wierzyciel o ile zechce dokonać korekty musi dokonać jej w konkretnej deklaracji, tj. w deklaracji za okres, w którym upłynął 150. dzień od terminu płatności wierzytelności określonego w umowie lub na fakturze. Przy czym składając korektę tej deklaracji musi spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że faktury sprzedaży zostały wystawione w miesiącu marcu 2012 roku z terminem płatności 04-09.2012 roku. Do dnia dzisiejszego nie zostały uregulowane. Dnia 18.12.2014 roku w deklaracji za m-c 11/2014 została dokonana korekta podstawy opodatkowania i podatku należnego z tytułu nieuregulowanej należności wynikającej z kilku faktur. Urząd Skarbowy zakwestionował korektę i wycofał VAT-ZD. Natomiast jak wynika z oświadczenia złożonego w uzupełnieniu do wniosku z dnia 14 września 2015 r. – w powyższym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej jak również nie jest przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, za jaki okres ma prawo dokonać korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego oraz czy takiej korekty może dokonać obecnie.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że Wnioskodawca miał prawo dokonać korekt podstawy opodatkowania i podatku należnego tylko w konkretnych deklaracjach, tj. w odpowiednich deklaracjach za okresy, w których upłynął 150. dzień od terminów płatności wierzytelności określonych na przedmiotowych fakturach lub w zawartych umowach (tj. w rozliczeniu za okres, w którym nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną). Przy czym składając korektę tej deklaracji musiał spełnić wszystkie warunki uprawniające go do dokonania takiej korekty – stosownie do treści przepisów art. 89a ust. 1 – ust. 5 ustawy.

Natomiast kwestię korygowania właściwej deklaracji, poprzez odpowiednie zmniejszenie w niej podatku należnego regulują poniższe przepisy.

Zgodnie z art. 21 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613), zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem:

  1. zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania,
  2. doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje w sposób określony w § 1 pkt 1 ww. artykułu, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty, z zastrzeżeniem § 3 (art. 21 § 2 Ordynacji podatkowej).

W myśl art. 99 ust. 12 ustawy, zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej określi je w innej wysokości.

Stosownie do art. 112 ustawy, podatnicy są zobowiązani przechowywać ewidencje prowadzone dla celów rozliczania podatku oraz wszelkie dokumenty związane z tym rozliczeniem do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

W świetle natomiast art. 70 § 1 Ordynacji podatkowej, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Wskutek przedawnienia wygasa nie tylko powinność zapłaty, ale także prawo do podwyższenia zobowiązania w stosunku do kwoty wynikającej z deklaracji podatkowej (prawo korekty deklaracji). Do istoty prawa podatkowego należy ograniczona w czasie możliwość domagania się spełnienia zobowiązań przez podatników, jak i możliwość domagania się przez podatników uwzględnienia przez organy podatkowe przysługujących im praw.

Generalne zasady korygowania deklaracji regulują przepisy zawarte w Dziale III „Zobowiązania podatkowe”, Rozdział 10 „Korekta deklaracji” Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty, zgodnie z § 2 art. 81 ww. ustawy.

Stosownie do art. 81b § 1 Ordynacji podatkowej uprawnienie do skorygowania deklaracji:

  1. ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej – w zakresie objętym tym postępowaniem lub kontrolą;
  2. przysługuje nadal po zakończeniu:
    1. kontroli podatkowej,
    2. postępowania podatkowego – w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego.

Odnosząc zatem przedstawiony stan prawny do przedstawionego stanu faktycznego w tym zakresie należy stwierdzić, że jeżeli Wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki określone w art. 89a ust. 2 ustawy, natomiast dokonał korekty podatku należnego w niewłaściwym okresie rozliczeniowym, korekta deklaracji w celu naprawienia tej wadliwości i rozliczenia korekty podatku należnego na podstawie art. 89a ust. 1 ustawy w prawidłowym okresie rozliczeniowym wskazanym w art. 89a ust. 3 tej ustawy, może zostać zrealizowana poprzez złożenie korekty deklaracji podatkowej za ten okres w trybie art. 81 Ordynacji podatkowej.

Zatem skorygowanie właściwej deklaracji, poprzez odpowiednie zmniejszenie w niej podatku należnego, ograniczone jest jedynie okresem przedawnienia zobowiązań podatkowych.

Wobec powyższego, oceniając stanowisko Wnioskodawcy całościowo, należało uznać je za nieprawidłowe.

Jednocześnie należy zauważyć, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii czy zostały spełnione pozostałe warunki wynikające z art. 89a ustawy umożliwiające Wnioskodawcy skorzystanie z prawa do skorygowania podatku należnego z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne (w tym dotyczące terminu uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności), gdyż nie było to przedmiotem zapytania, jak również nie zostało przedstawione w tym zakresie stanowisko oraz stan faktyczny.

Ponadto tut. Organ wskazuje, że stosownie do treści art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Zatem, to z wyczerpującego opisu przedstawionego przez wnioskodawcę musi wynikać stan faktyczny sprawy umożliwiający wydanie interpretacji indywidualnej zawierającej ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem tej oceny (art. 14c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa).

Organ podatkowy wydając interpretację indywidualną rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w ramach stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku oraz wyrażonej przez Wnioskodawcę oceny prawnej tego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Tym samym, Organ podatkowy nie przeprowadza w tego rodzaju sprawach postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku tylko do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które jest ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) przedstawionego przez Wnioskodawcę.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W rezultacie powyższego tut. Organ pragnie także wskazać, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawcę do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna z 21 października 2015 r., sygn. ILPP2/4512-1-549/15-4/PR – Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu