Emerytury 2022: od marca wzrasta kwota bazowa
Z początkiem marca wzrośnie kwota bazowa stosowana przez ZUS do obliczania podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych. W bieżącym roku będzie to wzrost o około 9,6%.
Kwota bazowa ustalana jest corocznie i obowiązuje od dn. 01.03. każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku kalendarzowego. Zgodnie z zapisem art. 19 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o FUS”, stanowi ona równowartość 100% przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym – pomniejszoną o potrącone składki od ubezpieczonych na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe i chorobowe.
W komunikacie z dn. 09.02.2022 r. GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2021 r. wyniosło 5662,53 zł (M.P. poz. 175). W stosunku do 2020 roku przeciętna pensja wzrosła o 495,06 zł (9,6%).
Z kolei kwota bazowa, która będzie obowiązywać w okresie od 01.03.2022 r. do 28.02.2023 r., wynosi 4944,79 zł (komunikat Prezesa GUS z dn. 09.02.2022 r., M.P. poz. 178). Podana wartość jest wyższa od poprzednio obowiązującej o 432,38 zł, czyli około 9,6%.
Kwota bazowa stosowana jest przez ZUS do obliczania podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych zasadniczo dla osób urodzonych przed rokiem 1949, choć służy również za podstawę obliczeń dla niektórych osób urodzonych w latach 1949–1968.
Procedura obliczeniowa określona została w art. 15 ust. 4 ustawy o FUS. Aby wyliczyć podstawę wymiaru świadczenia dla danej osoby, organ rentowy:
- oblicza sumę kwot podstaw wymiaru składek ubezpieczeniowych i kwot m.in. przysługujących ubezpieczonemu w danym roku wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy oraz zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, a także np. zasiłków dla bezrobotnych, zasiłków szkoleniowych – w okresie każdego roku, z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,
- oblicza stosunek każdej z tych kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,
- oblicza średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty (nie może on być jednak wyższy niż 250%), oraz
- mnoży ten wskaźnik przez kwotę bazową.
Stosownie do art. 53 ust. 1 ustawy o FUS emerytury osób urodzonych przed dn. 01.01.1949 r. wynoszą:
- 24% kwoty bazowej oraz
- po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,
- po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych.
Część socjalna emerytury (24% kwoty bazowej) dla osób urodzonych przed 1949 r. wzrasta od marca br. z 1082,98 zł do 1186,75 zł, czyli o 103,77 zł.
W poniższej tabeli podano wysokość kwoty bazowej obowiązującej w poprzednich latach.
Wzrost kwoty bazowej w latach 2013–2023
Okres | Kwota | Podstawa prawna |
01.03.2013 r. – 28.02.2014 r. | 3080,84 zł | M.P. z 2013 r. poz. 87 |
01.03.2014 r. – 28.02.2015 r. | 3191,93 zł | M.P. z 2014 r. poz. 147 |
01.03.2015 r. – 29.02.2016 r. | 3308,33 zł | M.P. z 2015 r. poz. 177 |
01.03.2016 r. – 28.02.2017 r. | 3408,62 zł | M.P. z 2016 r. poz. 147 |
01.03.2017 r. – 28.02.2018 r. | 3536,87 zł | M.P. z 2017 r. poz. 184 |
01.03.2018 r. – 28.02.2019 r. | 3731,13 zł | M.P. z 2018 r. poz. 188 |
01.03.2019 r. – 29.02.2020 r. | 4003,88 zł | M.P. z 2019 r. poz. 154 |
01.03.2020 r. – 28.02.2021 r. | 4294,67 zł | M.P. z 2020 r. poz. 173 |
01.03.2021 r. – 28.02.2022 r. | 4512,41 zł | M.P. z 2021 r. poz. 138 |
01.03.2022 r. – 28.02.2023 r. | 4944,79 zł | M.P. z 2022 r. poz. 178 |
oprac. B.O.