Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą – handel detaliczny. W toku prowadzenia działalności firma nabywała energię elektryczną za którą zostały wystawione faktury dotyczące szacunkowego zużycia energii. Wnioskodawca otrzymał fakturę korygującą in plus obciążającą kosztami energii za wcześniej wskazany okres, wskazującą różnicę między rzeczywistym zużyciem, a szacunkowym. Czy Wnioskodawca postępuje prawidłowo rozpoznając dla celów podatkowych koszty związane ze zużyciem energii w dacie ich poniesienia?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 27 lipca 2015 r. (data wpływu 3 sierpnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 22 października 2015 r., (data wpływu 2 listopada 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie korekty kosztów uzyskania przychodów z tytułu zużycia energii elektrycznej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 sierpnia 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie korekty kosztów uzyskania przychodów z tytułu zużycia energii elektrycznej.

Z uwagi na braki wniosku, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643), pismem z dnia 15 października 2015 r., nr IPTPB3/4510-74/15-2/GG (doręczonym w dniu 21 października 2015 r.), wezwał Wnioskodawcę do jego uzupełnienia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

W odpowiedzi na ww. wezwanie dnia 2 listopada 2015 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (nadane w dniu 27 października 2015 r.).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi przedsiębiorstwo handlowo-usługowe R, jako jednoosobową działalność gospodarczą. Podstawową działalnością gospodarczą firmy jest handel detaliczny. W toku prowadzenia działalności firma nabywała energię elektryczną w okresie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 8 maja 2015 r., za którą zostały wystawione faktury dotyczące szacunkowego zużycia energii elektrycznej. W miesiącu czerwcu 2015 r. Wnioskodawca otrzymał fakturę korygującą in plus obciążającą Wnioskodawcę kosztami energii za wcześniej wskazany okres, wskazującą różnicę między rzeczywistym zużyciem, a szacunkowym.

W piśmie z dnia 22 października 2015 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca stwierdził, że:

1. prowadzi przedsiębiorstwo, jako osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą;
2. dokumentacja podatkowa prowadzona jest w formie ksiąg handlowych;
3. Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług;
4. faktura dotycząca szacunkowego zużycia energii elektrycznej została wystawiona w dniu 4 lipca 2013 r. i dotyczyła okresu od 1 lipca 2013 r. do 31 lipca 2013 r. Została zaksięgowana w koszty firmy w księgach handlowych w miesiącu lipcu 2013 r. W fakturze wskazany jest podział szacunkowych kosztów dotyczących pięciu punktów odbioru energii elektrycznej (w przypadku Wnioskodawcy sklepów).
5. faktura korygująca in plus została wystawiona w dniu 23 czerwca 2015 r. z datą sprzedaży 8 maja 2015 r. za okres od 1 lipca 2013 r. do 8 maja 2015 r. Na fakturze korygującej wskazana jest faktura pierwotna z dnia 4 lipca 2013 r. (faktura z punktu d). Faktura korygująca zawiera rozliczenie między rzeczywistym zużyciem, a szacunkowym dla pięciu sklepów. W przypadku czterech sklepów wskazany jest okres rozliczeniowy od 1 lipca 2013 r. do 31 lipca 2013 r., w tym w przypadku trzech sklepów korekta wartości jest in minus, natomiast w przypadku jednego sklepu in plus. Natomiast w przypadku jednego sklepu wskazane są okresy rozliczeniowe za okresy: od 1 sierpnia 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r.; od 1 września 2013 r. do 30 czerwca 2014 r.; od 1 lipca 2014 r. do 31 grudnia 2014 r.; od 1 stycznia 2015 do 8 maja 2015 r. We wszystkich tych okresach korekta jest in plus. Wnioskodawca nadmienia, że do okresu od 1 sierpnia 2013 r. do 8 maja 2015 r. na tym jednym sklepie nie została wystawiona faktura szacunkowa na zużytą energię.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy firma R postępuje prawidłowo rozpoznając dla celów podatkowych koszty związane ze zużyciem energii za okres od 1 lipca 2013 r. do 8 maja 2015 r. w dacie ich poniesienia, zgodnie z art. 22 ust. 5c, tj. w kosztach miesiąca czerwca 2015 r.?

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Moment ujęcia kosztów w kosztach uzyskania przychodów zależy natomiast od bezpośredniego lub pośredniego związku z osiąganymi przychodami. Przez koszty bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie określonego przychodu, natomiast kosztami innymi niż bezpośrednio związane z przychodami są koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z jego funkcjonowaniem.

Według Wnioskodawcy, koszty dotyczące zużycia energii elektrycznej stanowią koszty uzyskania inne niż bezpośrednio związane z przychodami i zgodnie z art. 22 ust. 5c są potrącalne w dacie ich poniesienia, w tym przypadku w czerwcu 2015 r. w dacie otrzymania faktury korygującej dokumentującej poniesienie kosztu.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca stwierdził, że koszty, o których mowa w art. 22 ust. 5c ustawy o podatku od osób fizycznych, czyli koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, która jest równoznaczna z datą uznania za koszt dla celów rachunkowych.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Moment ujęcia kosztów w kosztach uzyskania przychodów zależy natomiast od bezpośredniego lub pośredniego związku z osiąganymi przychodami. Przez koszty bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpłynęło bezpośrednio na uzyskanie określonego przychodu, natomiast kosztami innymi niż bezpośrednio związane z przychodami są koszty dotyczące całokształtu działalności podatnika związane z jego funkcjonowaniem.

Koszty dotyczące zużycia energii elektrycznej stanowią koszty uzyskania inne niż bezpośrednio związane z przychodami i zgodnie z art. 22 ust. 5c-5d są potrącalne w dacie ich poniesienia. Natomiast za dzień poniesienia kosztu uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury. Z kolei warunkiem zaksięgowania jakiegokolwiek zdarzenia w księgach rachunkowych jest posiadanie dowodu księgowego (zawierającego co najmniej elementy wskazane w art. 21 ustawy o rachunkowości). Z literalnego brzmienia przepisu art. 22 ust. 5d wynika jednoznacznie, że ustawodawca uzależnia moment przychodów od momentu ujęcia go w księgach zgodnie z zasadami ustawy o rachunkowości.

Kwestie związane z ewidencją kosztów dotyczących poprzednich okresów sprawozdawczych reguluje art. 54 ustawy o rachunkowości. Jak wynika z art. 54 ust. 2 ustawy o rachunkowości, jeżeli jednostka otrzymała informację o zdarzeniach po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego to ich skutki ujmuje się w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym informacje te otrzymała.

Stanowisko takie znajduje również potwierdzenie w następujących interpretacjach podatkowych, które dotyczą zakresu działania ustawy o podatku dochodowego od osób prawnych, jednakże znajdują analogiczne odzwierciedlenie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych:

• w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 14 styczna 2015 r., nr IPTPB3/423-372/14-2/KC, w której czytamy: „Z literalnego brzmienia art. 15 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że za dzień poniesienia kosztu należy uznać dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych, tj. zaksięgowano w korespondencji z odpowiadającym mu zobowiązaniem. Dzień ten należy rozumieć jako dzień (okres), do którego został dany wydatek przypisany w księgach rachunkowych Spółki na podstawie treści otrzymanej faktury (…) należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że skoro przepisy rachunkowe nakazują zaewidencjonować dany wydatek (oceniony przez Spółkę jako koszt uzyskania przychodów inny niż koszt bezpośrednio związany z przychodami), tj. ująć go jako koszt w czasie, bądź jednorazowo, to analogicznie również podatkowo w tym samym czasie powinien on stanowić koszt uzyskania przychodów”;
• w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 10 września 2015 r., nr IPTPB3/4510-204/15-2/GG, w której czytamy: „Zgodnie z regulacją art. 15 ust. 4e ww. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. (…) Jednym z rodzajów dowodów źródłowych, stanowiących podstawę zapisów w księgach rachunkowych, stwierdzających dokonanie operacji gospodarczej są dowody wewnętrzne, które dotyczą operacji wewnątrz jednostki (art. 20 ust. 2 pkt 3 ww. Ustawy)”.

Podsumowując, w świetle powołanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca uważa, że koszty o których mowa w art. 22 ust. 5c ww. ustawy, czyli koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, stanowią koszt uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia (ujęcia w księgach rachunkowych), w przypadku Wnioskodawcy stanowią koszt podatkowy w miesiącu czerwcu 2015 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm., dalej: ustawa o PIT), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Zatem aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.

Generalnie należy przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów bądź też zabezpieczenie lub zachowanie tego źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów – w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości. W takim ujęciu kosztami uzyskania przychodów będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim. Należy zauważyć, że kryterium zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych jest uzależnione od celu poniesienia wydatku, a nie od wystąpienia efektu w postaci osiągnięcia przychodu. Określony wydatek może bowiem zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów również wówczas, gdy nie przyniósł spodziewanego przychodu, ale został poniesiony w takim celu.

Zgodnie z art. 22 ust. 5 ustawy o PIT, u podatników prowadzących księgi rachunkowe koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy oraz w roku podatkowym, są potrącalne w tym roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody, z zastrzeżeniem ust. 5a i 5b.

W myśl art. 22 ust. 5a ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po zakończeniu tego roku podatkowego do dnia:

1. sporządzenia sprawozdania finansowego, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania, jeżeli podatnicy są obowiązani do sporządzania takiego sprawozdania, albo
2. złożenia zeznania, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia tego zeznania, jeżeli podatnicy, zgodnie z odrębnymi przepisami, nie są obowiązani do sporządzania sprawozdania finansowego

– są potrącalne w roku podatkowym, w którym osiągnięte zostały odpowiadające im przychody.

Przy czym, koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami, odnoszące się do przychodów danego roku podatkowego, a poniesione po dniu, o którym mowa w ust. 5a pkt 1 albo pkt 2, są potrącalne w roku podatkowym następującym po roku, za który sporządzane jest sprawozdanie finansowe lub składane jest zeznanie (art. 22 ust. 5b ustawy o PIT).

Zgodnie z art. 22 ust. 5c ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Przy czym, w myśl art. 22 ust. 5d ustawy o PIT, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

W myśl art. 24a ust. 1 ustawy o PIT, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w toku prowadzenia działalności Wnioskodawca nabywał energię elektryczną w okresie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 8 maja 2015 r., za którą zostały wystawione faktury dotyczące szacunkowego zużycia energii elektrycznej. W miesiącu czerwcu 2015 r. Wnioskodawca otrzymał fakturę korygującą in plus obciążającą kosztami energii za wcześniej wskazany okres, wskazującą różnicę między rzeczywistym zużyciem, a szacunkowym. Faktura dotycząca szacunkowego zużycia energii elektrycznej została wystawiona w dniu 4 lipca 2013 r. i dotyczyła okresu od 1 lipca 2013 r. do 31 lipca 2013 r. Została zaksięgowana w koszty firmy w księgach handlowych w miesiącu lipcu 2013 r. W fakturze wskazany jest podział szacunkowych kosztów dotyczących pięciu punktów odbioru energii elektrycznej (w przypadku Wnioskodawcy sklepów). Faktura korygująca in plus została wystawiona w dniu 23 czerwca 2015 r. z datą sprzedaży 8 maja 2015 r. za okres od 1 lipca 2013 r. do 8 maja 2015 r. Na fakturze korygującej wskazana jest faktura pierwotna z dnia 4 lipca 2013 r. (faktura z punktu d.). Faktura korygująca zawiera rozliczenie między rzeczywistym zużyciem, a szacunkowym dla pięciu sklepów. W przypadku czterech sklepów wskazany jest okres rozliczeniowy od 1 lipca 2013 r. do 31 lipca 2013 r., w tym, w przypadku trzech sklepów korekta wartości jest in minus, natomiast w przypadku jednego sklepu in plus. Natomiast w przypadku jednego sklepu wskazane są okresy rozliczeniowe za okresy: od 1 sierpnia 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r.; od 1 września 2013 r. do 30 czerwca 2014 r.; od 1 lipca 2014 r. do 31 grudnia 2014 r.; od 1 stycznia 2015 do 8 maja 2015 r. We wszystkich tych okresach korekta jest in plus. Wnioskodawca nadmienia, że do okresu od 1 sierpnia 2013 r. do 8 maja 2015 r. na tym jednym sklepie nie została wystawiona faktura szacunkowa na zużytą energię.

Mając powyższe na względzie w pierwszej kolejności podkreślić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają przepisów regulujących zasady dokonywania korekty kosztów podatkowych. Nie zawierają także uregulowań dotyczących momentu powiększenia (zmniejszenia) kosztów. Zauważyć jednak należy, że faktura korygująca nie dokumentuje odrębnego, niezależnego zdarzenia gospodarczego, lecz odnosi się ściśle do stanu zaistniałego w przeszłości. Punktem odniesienia do faktury korygującej jest zatem faktura pierwotna. Bez względu na to czy poniesiony koszt ma charakter kosztu bezpośredniego, czy też kosztu pośredniego, wystawiona faktura korygująca nie zmienia momentu poniesienia i potrącenia kosztu, a jedynie jego wysokość. Późniejsze wystawienie faktury korygującej nie powoduje bowiem zmiany daty poniesienia kosztu, wpływa jedynie na jego wysokość.

Korekta kosztów poniesionych na podstawie faktury korygującej powinna być odniesiona do momentu, w którym koszt ten został potrącony. Korekta wielkości kosztu powinna być zatem zawsze rozliczona w okresie rozliczeniowym, w którym koszt został już ujęty w ewidencji księgowej, z uwzględnieniem zasad potrącalności wynikających z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że w związku z otrzymaniem faktur korygujących powodujących zwiększenie bądź zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawca zobowiązany będzie dokonać korekty kosztów uzyskania przychodów w okresach rozliczeniowych, w których zostały one poniesione, co oznacza również konieczność korekty kosztów za miesiące, których one dotyczą.

Zauważyć przy tym należy, że stanowisko to jest akceptowane w orzeczeniach sądów administracyjnych, m.in.: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 maja 2014 r., sygn. akt II FSK 1511/12, a także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 24 września 2014 r., sygn. akt I SA/Bk 222/14.

Zatem, Wnioskodawca dokonując korekty kosztów związanych ze zużyciem energii elektrycznej za okres od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 8 maja 2015 r. winien dokonać korekty kosztów uzyskania przychodów w okresach rozliczeniowych, w których zostały one poniesione, czyli za okres których korekty te dotyczą, stosownie do art. 22 ust. 5c ww. ustawy.

Dodatkowo, w odniesieniu do powołanych we wniosku indywidualnych interpretacji prawa podatkowego tutejszy Organ zauważa, że przeanalizował powołane przez Wnioskodawcę we wniosku interpretacje indywidualne. Przy czym wskazać należy, że powyższe interpretacje indywidualne przepisów prawa podatkowego dotyczą indywidualnych spraw innych podmiotów oraz innych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych niż przedstawione we wniosku.

Podkreślić też należy, że zawarte rozstrzygnięcia w powołanych przez Wnioskodawcę interpretacjach indywidualnych nie są wiążące. Zatem, ww. interpretacje nie mogą stanowić podstawy rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna z 13 listopada 2015 r., sygn. IPTPB3/4511-74/15-5/GG – Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi