Egzekucja zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych
Jak wynika z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską, na 31 grudnia 2018 roku było 65,7 tys. osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, którzy mieli na ten dzień czynne tytuły wykonawcze wystawione na zaległości dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych. Średni wskaźnik efektywności egzekucji z tytułu zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych wynosi 43 %.
Interpelacja nr 30857 do ministra finansów w sprawie kondycji finansowej podmiotów gospodarczych oraz ich zadłużenia wobec państwa
Szanowny Panie Ministrze,
na podstawie przepisu art. 192 Regulaminu Sejmu przedkładam Panu Ministrowi interpelację poselską w związku pogarszającą się sytuacją gospodarczą powstałą na skutek panującej pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, której koszty ponosi całe społeczeństwo. Impulsem niezbędnym do przełamania niekorzystnych trendów jest aktywizacja przedsiębiorców, w tym inicjowanie podejmowania nowych działalności gospodarczych oraz zapewnienie stabilnych obciążeń fiskalnych i związanych z ubezpieczeniem społecznym. Zasadne jest także stworzenie możliwości powrotu do wykonywania działalności gospodarczej i aktywności zawodowej podmiotom posiadającym zadłużenie z tytułów publicznoprawnych.
Mając na względzie powyższe, zwracam się do Pana Ministra z prośbą o odpowiedź na następujące pytania:
1. Jaką kwotę w dniu 1 stycznia 2019 r. stanowiło zadłużenie osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, z tytułu zaległości podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec których przed dniem 1 stycznia 2019 r. prowadzone było postępowanie egzekucyjne z ww. tytułu?
2. Wobec ilu osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, prowadzono postępowanie egzekucyjne z tytułu zaległości podatkowych podatku dochodowego od osób fizycznych w dniu 1 stycznia 2019 r.?
3. Jaka jest średnia efektywność postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych?
4. Jaka jest średnia efektywność postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, prowadzonych po upływie 5 lat od dnia powstania zobowiązania podatkowego?
5. Jaka jest średnia efektywność postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, prowadzonych po upływie 10 lat od dnia powstania zobowiązania podatkowego ?
6. Jaki jest średni czas postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych?
7. Jaki odsetek zaległości podatkowych osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą stanowili podatnicy zryczałtowanego podatku od osób fizycznych w dniu 1 stycznia 2019 r.?
8. Na jaką kwotę szacowane jest zadłużenie podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, którego wyegzekwowanie będzie bezskuteczne?
9. Jaki odsetek dłużników podatkowych podatku dochodowego od osób fizycznych, przeciwko którym prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, stanowią osoby, które zostały dłużnikami podatkowymi na skutek dziedziczenia?
10. Jaką kwotę w dniu 1 stycznia 2019 r. stanowiło zadłużenie osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia w/w działalności, wobec których, przed dniem 1 stycznia 2019 r. prowadzone było postępowanie egzekucyjne z ww. tytułu?
11. Wobec ilu osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, prowadzono postępowanie egzekucyjne z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia ww. działalności w dniu 1 stycznia 2019 r.?
12. Na jaką kwotę szacowane jest zadłużenie osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia ww. działalności, którego wyegzekwowanie będzie bezskuteczne?
13. Jaki odsetek dłużników, przeciwko którym prowadzona jest postępowanie egzekucyjne z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu,a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia ww. działalności stanowią osoby, które zostały dłużnikami na skutek dziedziczenia ?
14. Ile postępowań egzekucyjnych zostało umorzonych na skutek wydania decyzji o umorzeniu należności, o której mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. 2012.1551)?
Agnieszka Ścigaj, Paweł Szramka, Andrzej Sośnierz, Zbigniew Girzyński, 27.01.2022 r.
Odpowiedź na interpelację
(…)
Na wstępie informuję, że posiadane dane dotyczące zaległości i prowadzonych postępowań egzekucyjnych gromadzone są według okresów sprawozdawczych, którymi są ostatnie dni poszczególnych miesięcy. W związku z tym brak jest danych według stanu na 1 stycznia 2019 roku. Natomiast, dostępne są dane według stanu na 31 grudnia 2018 roku, które przekazuję.
Ad. 1. Jaką kwotę w dniu 1 stycznia 2019 r. wynosiło zadłużenie osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, z tytułu zaległości podatkowych podatku dochodowego od osób fizycznych, wobec których przed dniem 1 stycznia 2019 r. prowadzone było postępowanie egzekucyjne z w/w tytułu?
Kwota zaległości z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, na które były wystawione tytuły wykonawcze przed 2019 rokiem, na osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, według stanu na 31 grudnia 2018 roku wyniosły 2.954 mln zł.
Ad. 2. Wobec ilu osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych prowadzono postępowanie egzekucyjne z tytułu zaległości podatkowych podatku dochodowego od osób fizycznych w dniu 1 stycznia 2019 r.?
Na 31 grudnia 2018 roku było 65,7 tys. podatników posiadających wskazaną formę prawną prowadzonej działalności („DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne”), którzy mieli na ten dzień czynne tytuły wykonawcze wystawione na zaległości dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych.
Ad. 3. Jaka jest średnia efektywność postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych?
Średni wskaźnik efektywności egzekucji tytułów wykonawczych wystawionych na podmioty posiadające formę prawną prowadzonej działalności: „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne” z tytułu zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych wynosi 43 %.
Ad. 4. Jaka jest średnia efektywność postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych,prowadzonych po upływie 5 lat od dnia powstania zobowiązania podatkowego?
Średni wskaźnik efektywności egzekucji tytułów wykonawczych będących ponad 5 lat w postępowaniu egzekucyjnym, wystawionych na podmioty posiadające formę prawną prowadzonej działalności: „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne” z tytułu zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych wynosi 12 %.
Ad. 5. Jaka jest średnia efektywność postępowań egzekucyjnych prowadzonych przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, prowadzonych po upływie 10 lat od dnia powstania zobowiązania podatkowego?
Średni wskaźnik efektywności egzekucji tytułów wykonawczych będących ponad 10 lat w postępowaniu egzekucyjnym, wystawionych na podmioty posiadające formę prawną prowadzonej działalności: „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne” z tytułu zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych wynosi 10 %.
Ad. 6. Jaki jest średni czas postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko podatnikom podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych?
Średni czas trwania postępowań egzekucyjnych prowadzonych wobec podatników: „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne” na podstawie tytułów wykonawczych wystawionych na zaległości w podatku dochodowym od osób fizycznych, wyliczony na podstawie danych za lata 2018 – 2021 wyniósł 212 dni.
Ad. 7. Jaki odsetek zaległości podatkowych osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą stanowili podatnicy zryczałtowanego podatku od osób fizycznych w dniu 1 stycznia 2019r.?
W ogólnej kwocie zaległości na 31 grudnia 2018 roku z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, jakie posiadały osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, zaległości z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych wynosiły 15 %.
Ad. 8. Na jaką kwotę szacowane jest zadłużenie podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, którego wyegzekwowanie będzie bezskuteczne?
Uprzejmie przedstawiam dane dotyczące zadłużenia bieżącego głównego, wynikającego z tytułów wykonawczych, na podstawie których prowadzone postępowanie egzekucyjne zostało umorzone z powodu bezskuteczności egzekucji:
- w 2018 r. była to kwota 110,7 mln zł,
- w 2019 r. była to kwota 105,9 mln zł,
- w 2020 r. była to kwota 198,5 mln zł,
- w 2021 r. była to kwota 54,8 mln zł.
Powyższe dane dotyczą tytułów wykonawczych wystawionych na zaległości z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych na podmioty posiadające formę prawną prowadzonej działalności: „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne”.
Jednocześnie informuję, iż brak jest danych szacunkowych dotyczących nieściągalnych zaległości podatkowych.
Ad. 9. Jaki odsetek dłużników podatkowych podatku dochodowego od osób fizycznych, przeciwko którym prowadzona jest postępowanie egzekucyjne, stanowią osoby, które zostały dłużnikami podatkowymi na skutek dziedziczenia?
Uprzejmie informuję, że brak jest danych dotyczących liczby podatników, którzy zostali dłużnikami w wyniku dziedziczenia.
Ad. 10. Jaką kwotę w dniu 1 stycznia 2019r., wynosiło zadłużenie osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia w/w działalności, wobec których, przed dniem 1 stycznia 2019 r. prowadzone było postępowanie egzekucyjne z w/w tytułu?
Wierzycielem zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W związku z powyższym, resort finansów nie posiada danych dotyczących tych zaległości.
Dysponujemy danymi dotyczącymi zadłużenia bieżącego głównego wynikającego z tytułów wykonawczych przekazanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych do realizacji przez urzędy skarbowe. Z danych tych wynika, że na 31 grudnia 2018 roku, zadłużenie bieżące główne z niezakończonych na ten dzień tytułów wykonawczych wystawionych przez ZUS na podmioty mające formę prawną prowadzonej działalności: „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne” wynosiło 1.311,2 mln zł.
Ad. 11. Wobec ilu osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, prowadzono postępowanie egzekucyjne z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia w/w działalności w dniu 1 stycznia 2019 r.?
Wierzycielem zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W związku z tym, resort finansów nie posiada danych dotyczących tych zaległości.
Posiadamy dane dotyczące egzekucji prowadzonej przez naczelników urzędów skarbowych. Według tych danych, na 31 grudnia 2018 roku było 52,3 tys. podatników mających formę prawną prowadzonej działalności: „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne”, którzy mieli na ten dzień czynne tytuły wykonawcze wystawione przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Ad. 12. Na jaką kwotę szacowane jest zadłużenie osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, w tym w formie spółki cywilnej oraz jako wspólnicy spółek osobowych, z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia w/w działalności, którego wyegzekwowanie będzie bezskuteczne?
Wierzycielem zaległości, o których mowa w tym pytaniu jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Posiadamy dane dotyczące zadłużenia bieżącego głównego wynikającego z tytułów wykonawczych, na podstawie których prowadzone postępowanie egzekucyjne zostało umorzone z powodu bezskuteczności egzekucji:
- w 2018 r. była to kwota 50,1 mln zł,
- w 2019 r. była to kwota 32,9 mln zł,
- w 2020 r. była to kwota 19,2 mln zł,
- w 2021 r. była to kwota 8,7 mln zł.
Dane te dotyczą tytułów wykonawczych przekazanych przez ZUS do realizacji do urzędów skarbowych na podmioty mające formę prawną prowadzonej działalności „DGOS Działalność gospodarcza osoby fizycznej”, „BOSP.15 Spółki partnerskie”, „BOSP.18 Spółki jawne”, „BOSP.19 Spółki cywilne”.
Ad. 13. Jaki odsetek dłużników, przeciwko którym prowadzona jest postępowanie egzekucyjne z tytułu zaległości powstałych w związku z podleganiem obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu oraz wypadkowemu, a także w związku z obowiązkiem uiszczania składki zdrowotnej z tytułu prowadzenia w/w działalności stanowią osoby, które zostały dłużnikami na skutek dziedziczenia ?
Z posiadanych danych brak jest możliwości wyodrębnienia informacji dotyczących postępowań egzekucyjnych prowadzonych wobec osób, które zostały dłużnikami w wyniku dziedziczenia.
Ad. 14. Ile postępowań egzekucyjnych zostało umorzonych na skutek wydania decyzji o umorzeniu należności, o której mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność?
Uprzejmie informuję,że w zakresie umorzonych postępowań egzekucyjnych posiadam jedynie dane według powodów umorzenia określonych w art. 59 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Z danych tych nie wynika, czy umorzenie postępowania egzekucyjnego było związane z umorzeniem zaległości.
Z poważaniem, Anna Chałupa, Podsekretarz Stanu, 18 lutego 2022 roku
źródło: sejm.gov.pl