Najwięcej umów o dzieło zgłaszają płatnicy składek, którzy prowadzą działalność naukową i techniczną oraz działalność w zakresie informacji i komunikacji. Wykonawcami takich umów najczęściej są mężczyźni w wieku od 30 do 39 lat.

Od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r. do ZUS złożono 1,17 mln formularzy RUD, które służą do przekazywania danych o umowach o dzieło. Dotyczyły one ponad 1,7 mln takich umów. Informacje przekazało 75,1 tys. podmiotów, z czego 72,8 tys. (ok. 97 proc.) to płatnicy składek. Natomiast liczba osób wykonujących umowy o dzieło wyniosła 342,6 tys.

W 2022 r. złożono do ZUS o 33,9 tys. więcej formularzy RUD niż w 2021 r., ale zgłoszono na nich o 15,8 tys. mniej umów o dzieło względem poprzedniego roku. Średnia liczba umów na formularzu w 2021 r. to 1,51, a w 2022 r. – 1,46.

– Z danych ZUS wynika, że umowy o dzieło zgłaszane są przede wszystkim przez płatników składek. Najczęściej są to podmioty prowadzące działalność naukową i techniczną oraz w zakresie informacji i komunikacji, które zgłaszają do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż 9 ubezpieczonych, a ich siedziba mieści się w województwie mazowieckim – komentuje raport prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS.

– Umowy o dzieło w większości przypadków zawierane są na okres nie dłuższy niż 9 dni. Najczęściej osoby wykonujące umowę o dzieło mieszkają w województwie mazowieckim, a największą grupę wykonawców stanowią osoby w wieku 30–39 lat. Umowy o dzieło zawierane są częściej z mężczyznami niż z kobietami. W przypadku cudzoziemców wykazywanych w formularzach RUD najliczniejszą grupą są obywatele Ukrainy – dodaje szefowa ZUS.

W 2022 r. największa liczba formularzy RUD została złożona w grudniu – 107,9 tys. Zawierały one informacje o 129,6 tys. umów i zostały przekazane przez 21,7 tys. podmiotów. Najwięcej formularzy RUD było zarejestrowanych w województwie mazowieckim, a najmniej – w województwie opolskim.

Najwięcej płatników składek, którzy zgłaszali umowę o dzieło, miało maksymalnie 9 ubezpieczonych. Stanowili oni ok. 58 proc. ogółu płatników składek zgłaszających umowy o dzieło w analizowanym okresie.

Umowy o dzieło w 2022 r. zgłaszano przede wszystkim za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W ten sposób przekazano 1,02 mln formularzy RUD Jest to 87,15 proc. ogółu zgłoszeń. Drugim najczęstszym sposobem składania formularza RUD była przesyłka pocztowa. Tak do ZUS złożono 134,8 tys. formularzy. Stanowiło to 11,52 proc. wszystkich zgłoszeń. Rzadko składano je osobiście w sali obsługi klientów – tylko 1,33 proc. z nich.

Wykonujący umowy o dzieło

Najczęściej umowę o dzieło wykonywali mężczyźni w wieku od 30 do 39 lat. Pracowali oni w takich sekcjach, jak:

• działalność profesjonalna, naukowa i techniczna – 19,61 proc.,
• informacja i komunikacja – 19,29 proc.,
• działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją – 13,41 proc.,
• edukacja – 12,56 proc.,
• pozostała działalność usługowa – 10,97 proc.

Liczba umów o dzieło zawartych z cudzoziemcami wyniosła 55,1 tys., co stanowi 3,23 proc. wszystkich umów o dzieło. Dodatkowe informacje o kraju pochodzenia wskazane na formularzach RUD pozwoliły ustalić odsetek udziału cudzoziemców w umowach o dzieło. Najczęściej podpisywano je z obywatelami Ukrainy – 42,73 proc. Na kolejnych miejscach znaleźli się obywatele:

• Białorusi – 16,7 proc.,
• Niemiec – 3,9 proc.,
• Wielkiej Brytanii – 3,26 proc.,
• Rosji – 3,24 proc.,
• Włoch – 2,12 proc.,
• Francji – 1,94 proc.,
• USA – 1,65 proc.,
• Hiszpanii – 1,56 proc.,
• Czech – 1,44 proc.

ZUS