Amortyzacja samochodu wykorzystywanego dla celów mieszanych
Czy Wnioskodawczyni może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej samochodu osobowego używanego nie tylko do celów działalności gospodarczej (świadczenie usług pomocy prawnej w ramach wykonywania zawodu radcy prawnego), ale również prywatnie?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 26 czerwca 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 6 lipca 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej samochodu osobowego, o którym mowa we wniosku – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 6 lipca 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej samochodu osobowego, o którym mowa we wniosku.
We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawczyni, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług pomocy prawnej w ramach wykonywania zawodu radcy prawnego. Jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Zamierza zakupić samochód osobowy (o dopuszczalnej masie całkowitej poniżej 3,5 t) na cele wykonywanej działalności gospodarczej, tj. m.in. na dojazdy na spotkania z klientami, do sądów, urzędów etc. Wnioskodawczyni, nabyty pojazd zamierza wprowadzić do ewidencji środków trwałych i chce dokonywać odpisów amortyzacyjnych od jego wartości początkowej. Jak wskazała Wnioskodawczyni ww. samochód byłby również wykorzystywany prywatnie.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy Wnioskodawczyni może dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej samochodu osobowego używanego nie tylko do celów działalności gospodarczej (świadczenie usług pomocy prawnej w ramach wykonywania zawodu radcy prawnego), ale również prywatnie?
Zdaniem Wnioskodawczyni, może ona dokonywać odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej samochodu osobowego używanego nie tylko do celów działalności gospodarczej (świadczenie usług pomocy prawnej w ramach wykonywania zawodu radcy prawnego), ale również prywatnie.
Uzasadniając powyższe Wnioskodawczyni wskazała, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm., dalej: „Ustawa PIT”), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Kosztami uzyskania przychodów są zatem koszty poniesione:
- ostatecznie,
- w celu osiągnięcia przychodów lub,
- w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów i nie wymienione w art. 23 ust. 1 Ustawy PIT.
Kryterium celowości zawarte w przytoczonym powyżej przepisie interpretować należy z uwzględnieniem subiektywizacji do najlepszego, racjonalnego rozumowania i wiedzy podatnika, które jednak da się zweryfikować za pomocą obiektywnego związku przyczynowo – skutkowego. Co więcej, w orzecznictwie i piśmiennictwie słusznie wskazuje się, iż o zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów nie rozstrzyga faktyczne zrealizowanie zamierzonego celu. W sytuacji braku następstwa działania podatnika, poniesiony koszt może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, jeśli został on poniesiony w sposób racjonalny, albowiem mógł – z uwagi na obiektywne uwarunkowania – przyczynić się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (tak S. Babiarz, L. Błystak, B. Dauter i inni, Podatek dochodowy od osób prawnych, Komentarz, Wrocław 2009, s. 411).
Z art. 22 ust. 8 Ustawy PIT wynika z kolei, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.
W myśl art. 22a ust. 1 Ustawy PIT, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
- budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
- maszyny, urządzenia i środki transportu,
- inne przedmioty,
– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Z powyższych przepisów wynika, że jedną z podstawowych przesłanek decydujących o możliwości zaliczenia składników majątkowych do kategorii środków trwałych w rozumieniu Ustawy PIT, a tym samym decydujących o możliwości zaliczania do koszów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych od ich wartości początkowej, jest fakt ich wykorzystywania w prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.
W zakresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego wykorzystywanego zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i prywatnych Ustawa PIT co do zasady milczy – za wyjątkiem przypadków wykorzystywania do takich mieszanych celów nieruchomości. Z art. 22f ust. 4 Ustawy PIT wynika bowiem, że w takiej sytuacji odpisów amortyzacyjnych należy dokonywać z uwzględnieniem proporcji: jeżeli tylko część nieruchomości, w tym budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, jest wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej bądź wynajmowana lub wydzierżawiana – odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w wysokości ustalonej od wartości początkowej nieruchomości, budynku lub lokalu odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowanej lub wydzierżawianej, do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości, budynku lub lokalu.
W ocenie Wnioskodawczyni, skoro w przypadku innych niż nieruchomości składników majątkowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej, spełniających kryteria do uznania ich za środki trwałe – w tym i samochodów osobowych – ustawodawca nie przewidział przepisów analogicznych do art. 22f ust. 4 Ustawy PIT to oznacza to, że możliwe jest dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od ich pełnej wartości początkowej, niezależnie od tego, czy są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, czy też częściowo do działalności gospodarczej, a częściowo do celów prywatnych. Zatem w związku z faktem, że zakupiony samochód osobowy będzie wykorzystywany w działalności gospodarczej (m.in. na dojazdy na spotkania z klientami, do sądów, urzędów etc), Wnioskodawczyni będzie mogła wpisać go do ewidencji środków trwałych w prowadzonej działalności i zaliczać w ciężar kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od jego wartości początkowej pomimo, że samochód ten będzie częściowo wykorzystywany także na inne cele.
Jak wskazała Wnioskodawczyni jej stanowisko podzielane jest przez Ministra Finansów. W odpowiedzi z dnia 8 sierpnia 2014 r. na interpelację poselską nr 27342 (Znak: SPS-023-27342/14) dotyczącą wpływu obowiązującej od dnia 1 kwietnia 2014 r. nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług na Ustawę PIT sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów w imieniu Ministra poinformował: Jeżeli samochód osobowy spełnia definicję środka trwałego (art. 22a ustawy PIT, art. 16a ustawy CIT), podatnik ma prawo wprowadzić go do ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych niezależnie od tego, w jakiej części (100% czy 50%) odliczył VAT przy zakupie tego samochodu. Wyjaśnić przy tym należy, że biorąc pod uwagę literalne brzmienie art. 22a ust. 1 ustawy PIT (odpowiednio art. 16a ust. 1 ustawy CIT), ustawa nie wymaga, by dany składnik majątku był wykorzystywany wyłącznie na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, jako warunek zaliczenia go do środków trwałych i dokonywania odpisów amortyzacyjnych. <…>
Zauważyć należy, że w odniesieniu do środka trwałego, jakim może być samochód osobowy, brak jest w przepisach ustawy PIT oraz ustawy CIT analogicznego rozwiązania jak w przypadku nieruchomości, które tylko w części wykorzystywane są w działalności gospodarczej. W sytuacji takiej przepis art. 22 ust. 4 ustawy PIT zezwala na dokonywanie odpisów amortyzacyjnych w wysokości ustalonej od wartości początkowej nieruchomości, budynku lub lokalu odpowiadającej stosunkowi powierzchni użytkowej wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, wynajmowanej lub wydzierżawianej, do ogólnej powierzchni użytkowej tej nieruchomości, budynku lub lokalu.
Na potwierdzenie ww. stanowiska, Wnioskodawczyni powołała interpretacje indywidualne, wydane przez:
- Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 19 lutego 2015 r., Znak: IPTPB1/415-688/14-7/AP,
- Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 lutego 2015 r., Znak: IPPB1/415-1274/14-3/MT, z 9 lutego 2015 r., Znak: IPPB1/415-1256/14-2/AM, z 29 sierpnia 2014 r., Znak: IPPB1/415-639/14-2/IF, oraz z 30 grudnia 2014 r., Znak: IPPB1/415-1226/14-2/AM,
- Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 26 września 2014 r., Znak: ITPB1/415-734/14/BS.
Wnioskodawczyni powołała również wyrok Najwyższego Sądu Administracyjnego z 29 stycznia 2009 r., sygn. akt II FSK 1470/07.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawczyni.
Jednocześnie wskazać należy, że w przypadku gdy wartość początkowa samochodu osobowego, o którym mowa we wniosku przekracza równowartość 20.000 euro, to przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych należy uwzględnić limit wskazany w art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.). Zgodnie bowiem z tym przepisem, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 22a-22o, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna z 28 września 2015 r., sygn. IBPB-1-1/4511-405/15/EN – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach