INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r., poz. 201) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2017 r. (data wpływu 13 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania wygenerowanych wskutek błędu systemu finansowo-księgowego lub błędu pracownika omyłkowych faktur sprzedaży niepotwierdzających faktycznych transakcji oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego lub dotyczących faktycznych transakcji, lecz potwierdzających je w sposób nieprawidłowy oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego, bez potrzeby wystawiania nabywcom faktur korygujących i bez potrzeby wykazywania wynikających z nich kwot w deklaracji VAT – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 stycznia 2017 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania wygenerowanych wskutek błędu systemu finansowo-księgowego lub błędu pracownika omyłkowych faktur sprzedaży niepotwierdzających faktycznych transakcji oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego lub dotyczących faktycznych transakcji, lecz potwierdzających je w sposób nieprawidłowy oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego, bez potrzeby wystawiania nabywcom faktur korygujących i bez potrzeby wykazywania wynikających z nich kwot w deklaracji VAT.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Spółdzielnia Mieszkaniowa, będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, w ramach swojej działalności świadczy różne usługi, które dokumentuje za pomocą wystawianych faktur.

W Spółdzielni zdarzają się sporadyczne sytuacje, w wyniku których następuje wygenerowanie w systemie finansowo-księgowym:

1. faktury, która nie potwierdza faktycznej transakcji, tj. usługa nie została w ogóle wykonana,
2. faktury, dotyczącej faktycznej transakcji, lecz potwierdzającej ją w sposób nieprawidłowy, np. błędny odbiorca, błędna cena, błędna ilość, błędna nazwa usługi, błędna stawka VAT.

Faktury powyższe nigdy nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego.

Nieprawidłowości te są wynikiem technicznego błędu systemu lub błędu pracownika obsługującego system. System finansowo-księgowy, z którego korzysta Spółdzielnia umożliwia opcję anulowania wygenerowanych faktury sprzedaży, z której Spółdzielnia korzysta tylko i wyłącznie w sytuacjach opisanych w powyższych punktach a i b.

Dodatkowym warunkiem anulowania omyłkowo wystawionej faktury jest także niewprowadzenie jej do obrotu prawnego, tj. Spółdzielnia nie dokonała wysyłki do nabywcy błędnej faktury i jest w posiadaniu obu egzemplarzy. Zgodnie z obowiązującą w Spółdzielni procedurą anulowania, oba egzemplarze faktury zostają przekreślone, co uniemożliwia ich wydanie i wykorzystanie, a także umieszczana jest na nich adnotacja „anulowano” wraz z przyczyną anulowania, datą i podpisem upoważnionego pracownika.

W następstwie anulowania, błędna faktura w ogóle nie pojawia się w rejestrze sprzedaży. Jest widoczna w ewidencji wygenerowanych faktur sprzedaży, opatrzona statusem „anulowana”.

System nie nada kolejnej fakturze numeru, który został wcześniej przypisany do anulowanej faktury. W miejsce faktury anulowanej, zawierającej błędy (opisane w ww. punkcie b) wystawiana jest prawidłowa faktura sprzedaży, która nie zawiera błędów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Spółdzielnia postępuje prawidłowo dokonując anulowania wygenerowanych wskutek błędu systemu finansowo-księgowego lub błędu pracownika omyłkowych faktur sprzedaży:

1. niepotwierdzających faktycznych transakcji oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego lub
2. dotyczących faktycznych transakcji, lecz potwierdzających je w sposób nieprawidłowy oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego,

bez potrzeby wystawiania nabywcom faktur korygujących i bez potrzeby wykazywania wynikających z nich kwot w deklaracji VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, omyłkowo wygenerowane błędne faktury, które nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego (nie wysłano ich do kontrahenta) mogą podlegać anulowaniu jako praktycznej formie wycofania się Spółdzielni z nieprawidłowego wystawienia dokumentu sprzedaży. Nie ma w takiej sytuacji konieczności wystawiania faktur korygujących.

Przepis art. 106g ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że faktury wystawia się w co najmniej dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje nabywca, a drugi zachowuje w swojej dokumentacji podatnik dokonujący sprzedaży. Tym samym, zdaniem Spółdzielni, przez wystawienie faktury nie należy rozumieć tylko czynności technicznej polegającej na jej wygenerowaniu i wydrukowaniu, ale także jej wprowadzenie do obrotu prawnego, tj. skuteczne przekazanie nabywcy.

Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 26 lipca 2016 r., nr IPPP3/4512-340/16-2/KP, w której stwierdził m.in.: „Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura VAT sporządzona, a niewprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy”.

Spółdzielnia stoi zatem na stanowisku, że skoro faktura taka nie jest fakturą wystawioną w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, do faktury takiej nie mogą mieć zastosowania przepisy dotyczące wystawiania faktur korygujących. Faktury błędne, niewprowadzone do obrotu prawnego mogą zatem jedynie zostać anulowane.

Stanowisko takie potwierdzają także inne interpretacje prawa podatkowego, jak np. interpretacja indywidualna ITPP3/4512-307/16-2/AT z dnia 25 sierpnia 2016 r., w której Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy stwierdza, że: „…podkreślić należy, że niewprowadzone do obiegu prawnego faktury, pod warunkiem posiadania przez Wnioskodawcę zarówno oryginałów, jak i kopii tych faktur, nie będą wymagały skorygowania. Na tle powołanych przepisów należy zatem stwierdzić, że proponowana przez Wnioskodawcę forma „anulowania” niesłusznie wystawionych faktur nie stoi w sprzeczności z obowiązującymi przepisami (tu: zwłaszcza z art. 29a ust. 13 i art. 106j ustawy).”

Podobne stanowisko zaprezentował także NSA w wyroku z dnia 23 sierpnia 2012 r. (sygn. I FSK 1688/11), w którym wskazał, że: „Możliwość anulowania faktur (rachunków uproszczonych) mimo, że nie jest dopuszczona wyraźnie przez u.p.t.u., należy zaaprobować jako praktyczną i realną drogę „wycofania się” podatnika z błędnego wystawienia dokumentu rozliczeniowego. Jednak powinna ona dotyczyć wyłącznie dokumentów rozliczeniowych (faktur, rachunków uproszczonych), które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego (np. poprzez doręczenie ich kontrahentom).”

Podsumowując, Spółdzielnia stoi na stanowisku, że w przypadku wygenerowania wskutek błędu technicznego lub błędu pracownika w systemie finansowo-księgowym faktury, która nie potwierdza faktycznej transakcji, bądź faktury dotyczącej faktycznej transakcji, lecz potwierdzającej ją w sposób nieprawidłowy, które nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego, ma prawo do anulowania takich faktur i nie jest zobowiązana do wykazania ich w ewidencji sprzedaży, a co za tym idzie zapłaty podatku należnego z nich wynikającego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 – na mocy art. 8 ust. 1 ustawy – rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Przez sprzedaż zaś – stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jak stanowi art. 29a ust. 10 ustawy, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;
2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;
3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;
4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Na podstawie art. 29a ust. 13 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się pod warunkiem posiadania przez podatnika, uzyskanego przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługobiorca otrzymał fakturę korygującą, potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia faktury korygującej za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.

Kwestie fakturowania czynności regulują przepisy Działu XI „Dokumentacja”, Rozdział I „Faktury”.

Jak stanowi art. 106a ustawy, przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1. sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów;
2. dostawy towarów i świadczenia usług dokonywanych przez podatnika posiadającego na terytorium kraju siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, z którego dokonywane są te czynności, a w przypadku braku na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej – posiadającego na terytorium kraju stałe miejsce zamieszkania albo zwykłe miejsce pobytu, z którego dokonywane są te czynności, w przypadku gdy miejscem świadczenia jest terytorium:
   1. państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, a osobą zobowiązaną do zapłaty podatku od wartości dodanej jest nabywca towaru lub usługobiorca i faktura dokumentująca te czynności nie b. jest wystawiana przez tego nabywcę lub usługobiorcę w imieniu i na rzecz podatnika,
   2. państwa trzeciego.

Jak wynika z zapisu art. 106b ust. 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2. sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

Na podstawie art. 106e ust. 1 pkt 1-15 ustawy, faktura powinna zawierać:

1. datę wystawienia;
2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;
4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;
5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany dla podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;
11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12. stawkę podatku;
13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15. kwotę należności ogółem (…).

W myśl art. 106j ust. 1 ustawy, w przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. udzielono obniżki ceny w formie rabatu, o której mowa w art. 29a ust. 7 pkt 1,
2. udzielono opustów i obniżek cen, o których mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1,
3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,
4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,
5. podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Zgodnie z art. 106j ust. 2 ustawy, faktura korygująca powinna zawierać:

1. wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA” albo wyraz „KOREKTA”;
2. numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
3. dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca: określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-6, nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;
4. przyczynę korekty;
5. jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego – odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;
6. w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 – prawidłową treść korygowanych pozycji.

W świetle art. 108 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa.

Należy w tym miejscu podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, pełni ona bowiem szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku VAT. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt nabycia określonych towarów lub usług, czy też otrzymania zaliczki, co oznacza, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy nie wskazuje ona zaistniałego zdarzenia gospodarczego. Faktura jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego.

Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Faktura VAT sporządzona, a niewprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 99 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art. 133.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Spółdzielnia Mieszkaniowa, będąca czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, w ramach swojej działalności świadczy różne usługi, które dokumentuje za pomocą wystawianych faktur. W Spółdzielni zdarzają się sporadyczne sytuacje, w wyniku których następuje wygenerowanie w systemie finansowo-księgowym:

1. faktury, która nie potwierdza faktycznej transakcji, tj. usługa nie została w ogóle wykonana,
2. faktury, dotyczącej faktycznej transakcji, lecz potwierdzającej ją w sposób nieprawidłowy, np. błędny odbiorca, błędna cena, błędna ilość, błędna nazwa usługi, błędna stawka VAT.

Faktury powyższe nigdy nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego. Nieprawidłowości te są wynikiem technicznego błędu systemu lub błędu pracownika obsługującego system. System finansowo-księgowy, z którego korzysta Spółdzielnia umożliwia opcję anulowania wygenerowanych faktury sprzedaży, z której Spółdzielnia korzysta tylko i wyłącznie w sytuacjach opisanych w powyższych punktach a i b. Dodatkowym warunkiem anulowania omyłkowo wystawionej faktury jest także niewprowadzenie jej do obrotu prawnego, tj. Spółdzielnia nie dokonała wysyłki do nabywcy błędnej faktury i jest w posiadaniu obu egzemplarzy. Zgodnie z obowiązującą w Spółdzielni procedurą anulowania, oba egzemplarze faktury zostają przekreślone, co uniemożliwia ich wydanie i wykorzystanie, a także umieszczana jest na nich adnotacja „anulowano” wraz z przyczyną anulowania, datą i podpisem upoważnionego pracownika. W następstwie anulowania, błędna faktura w ogóle nie pojawia się w rejestrze sprzedaży. Jest widoczna w ewidencji wygenerowanych faktur sprzedaży, opatrzona statusem „anulowana”. System nie nada kolejnej fakturze numeru, który został wcześniej przypisany do anulowanej faktury. W miejsce faktury anulowanej, zawierającej błędy (opisane w ww. punkcie b) wystawiana jest prawidłowa faktura sprzedaży, która nie zawiera błędów.

Wnioskodawca ma wątpliwości czy Spółdzielnia postępuje prawidłowo dokonując anulowania wygenerowanych wskutek błędu systemu finansowo-księgowego lub błędu pracownika omyłkowych faktur sprzedaży:

1. niepotwierdzających faktycznych transakcji oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego lub
2. dotyczących faktycznych transakcji, lecz potwierdzających je w sposób nieprawidłowy oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego,

bez potrzeby wystawiania nabywcom faktur korygujących i bez potrzeby wykazywania wynikających z nich kwot w deklaracji VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Podkreślić należy, że dokonanie korekty faktury jest możliwe jedynie w przypadku, gdy pierwotna faktura została wprowadzona do obrotu prawnego, tzn. została przyjęta (odebrana) przez nabywcę towaru lub usługi oraz ujęta w jego rozliczeniach. Natomiast nie ma możliwości dokonywania korekty faktury w sytuacji, gdy pierwotna faktura została wystawiona, ale nie weszła do obrotu prawnego (z uwagi na to, że nie została przekazana adresatowi), bowiem nie wywołuje wówczas żadnych skutków prawnych.

Zatem, co do zasady, korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury VAT powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.

Jednakże w sytuacji, gdy wystawiona faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego poprzez jej przekazanie kontrahentowi – nie ma podstaw do poprawienia błędów poprzez wystawienie faktury korygującej – wówczas istnieje możliwość anulowania tej faktury.

Należy zauważyć, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur.

W praktyce jednak – w drodze wyjątku – jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Należy jednak w tym miejscu podkreślić, że anulowanie faktur powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego. Anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wskazał, że niniejszy wniosek dotyczy sytuacji, w których faktury sprzedaży zostaną omyłkowo sporządzone wskutek błędu technicznego systemu finansowo-księgowego lub pracownika i nie zostaną wprowadzone do obrotu prawnego.

Wobec tego podkreślić należy, że niewprowadzone do obiegu prawnego faktury, pod warunkiem posiadania przez Wnioskodawcę zarówno oryginałów, jak i kopii tych faktur, nie będą wymagały wystawienia dokumentu korygującego, który wystawia się do dokumentu posiadanego przez nabywcę, a jedynie ich anulowania.

Jednocześnie podnieść należy, że anulowanie powinno odbyć się poprzez opatrzenie faktur VAT odpowiednią adnotacją o przyczynie i okolicznościach anulowania i pozostawienie ich w dokumentacji podatkowej, bez wprowadzania ich do ewidencji i wykazywania wynikających z nich kwot w deklaracji VAT. Wnioskodawca winien być w posiadaniu zarówno oryginału jak i kopii przedmiotowych faktur. Ponadto należy zaznaczyć, że anulowanie faktury VAT powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Tym samym, Wnioskodawca powinien dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych.

Odnosząc się do powołanych wyżej wyjaśnień oraz przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że w analizowanych przypadkach, tj. gdy faktury zostaną omyłkowo sporządzone wskutek błędu technicznego systemu finansowo-księgowego lub pracownika, i nie zostaną wprowadzone do obrotu prawnego, Wnioskodawca ma prawo do anulowania przedmiotowych faktur.

Podsumowując, należy stwierdzić, że Spółdzielnia Mieszkaniowa prawidłowo postępuje dokonując anulowania wygenerowanych wskutek błędu systemu finansowo-księgowego lub błędu pracownika omyłkowych faktur sprzedaży:

1. niepotwierdzających faktycznych transakcji oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego lub
2. dotyczących faktycznych transakcji, lecz potwierdzających je w sposób nieprawidłowy oraz niewprowadzonych do obrotu prawnego,

bez potrzeby wystawiania nabywcom faktur korygujących i bez potrzeby wykazywania wynikających z nich kwot w deklaracji VAT.

Interpretacja indywidualna z 24 lutego 2017 r., sygn. 3063-ILPP2-1.4512.14.2017.1.AWa – Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu