„Kiedy dopuszczenie pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego nie stanowi przyczyny zewnętrznej wypadku przy pracy?”

Zgodnie z …

(…) art. 229 § 4 Kodeksu pracy – „pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie”. Zgodnie z kodeksową definicją, aby można było mówić o wypadku przy pracy, wymaga się, aby przyczyną zewnętrzną wywołane było zdarzenie powodujące uraz lub śmierć ubezpieczonego. Musi zatem zaistnieć sieć powiązań pomiędzy zdarzeniem, urazem lub śmiercią i przyczyną zewnętrzną. Oczywiście przyczyna zewnętrzna nie jest w przepisach zdefiniowana, jednak przyczyna zewnętrzna jest spowodowana działaniem czynników zewnętrznych. Do takich czynników (przyczyn) należą przede wszystkim:

– działanie elementów ruchomych, luźnych, ostrych itp. maszyn, urządzeń i narzędzi,

– działanie czynników termicznych (zbyt niska i zbyt wysoka temperatura).

W tym miejscu warto podnieść, że w wyroku z dn. 07.02.2006 r. (sygn. akt: I UK 192/05), Sąd Najwyższy stwierdził: „w związku z ustanowionym w art. 229 § 4 K.p. zakazem dopuszczania pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego za zewnętrzną przyczynę wypadku można przyjąć dopuszczenie do pracy bez przeprowadzenia badań kontrolnych lub na podstawie orzeczenia lekarskiego wydanego po upływie terminu obowiązującego do przeprowadzenia tych badań albo w przypadku oczywistej błędności tego orzeczenia.” Sąd Najwyższy kontynuuje dotychczasową linię orzeczniczą, zgodnie z którą naruszenie dopuszczenia do pracy pracownika nie posiadającego orzeczenia o zdolności do pracy może stanowić przyczynę zewnętrzną wypadku przy pracy.

Dlatego też, o ile brak aktualnych badań lekarskich może stanowić przyczynę zewnętrzną wypadku przy pracy, o tyle odpowiedź na pytanie – w jakich sytuacjach brak aktualnych badań lekarskich nie będzie stanowić przyczyny zewnętrznej wypadku przy pracy wymaga przeprowadzenia uprzedniej analizy wszystkich okoliczności konkretnego zdarzenia wypadkowego.

Paweł Nowak – prawnik prawa pracy i prawa oświatowego

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 108 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 305.