Ustawy – Strona 29

Ostatnia zmiana Dz.U. 2024.924

Ustawa

z dnia 5 grudnia 2008 r.

o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2024 r. poz. 924

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.

Ustawa określa:

1) zasady i tryb zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w tym zasady i tryb rozpoznawania i monitorowania sytuacji epidemiologicznej oraz podejmowania działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia, przecięcia dróg szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz uodpornienia osób podatnych na zakażenie;

2) zadania organów administracji publicznej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;

3) uprawnienia i obowiązki świadczeniodawców oraz osób przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.

Art. 2.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) badanie sanitarno-epidemiologiczne — badanie, w którego skład wchodzą badanie lekarskie, badania laboratoryjne oraz dodatkowe badania i konsultacje specjalistyczne, wykonywane w ramach nadzoru epidemiologicznego w celu wykrycia biologicznych czynników chorobotwórczych lub potwierdzenia rozpoznania choroby zakaźnej;

2) biologiczny czynnik chorobotwórczy — posiadające zdolność wywoływania objawów chorobowych drobnoustroje komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty, zewnętrzne i wewnętrzne pasożyty człowieka lub wytwarzane przez nie produkty, cząstki bezkomórkowe zdolne do replikacji lub przenoszenia materiału genetycznego, w tym zmodyfikowane genetycznie hodowle komórkowe lub wytwarzane przez nie produkty;

3) choroba zakaźna — choroba, która została wywołana przez biologiczny czynnik chorobotwórczy;

4) choroba szczególnie niebezpieczna i wysoce zakaźna — choroba zakaźna łatwo rozprzestrzeniająca się, o wysokiej śmiertelności, powodująca szczególne zagrożenie dla zdrowia publicznego i wymagająca specjalnych metod zwalczania, w tym cholera, dżuma, ospa prawdziwa, wirusowe gorączki krwotoczne;

5) czynnik alarmowy — biologiczny czynnik chorobotwórczy o szczególnej zjadliwości lub oporności;

6) dekontaminacja — proces niszczenia biologicznych czynników chorobotwórczych przez mycie, dezynfekcję i sterylizację;

7) dezynfekcja — proces redukcji ilości biologicznych czynników chorobotwórczych przez zastosowanie metod fizycznych i chemicznych;

8) dochodzenie epidemiologiczne — wykrywanie zachorowań, czynnika etiologicznego oraz określanie przyczyn, źródeł, rezerwuarów i mechanizmów szerzenia się choroby zakaźnej lub zakażenia;

9) epidemia — wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie albo wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych dotychczas niewystępujących;

10) informacje — dane nieobejmujące danych osobowych w rozumieniu przepisów o ochronie danych osobowych;

10a) instytut badawczy — instytut badawczy w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 534);

11) izolacja — odosobnienie osoby lub grupy osób chorych na chorobę zakaźną albo osoby lub grupy osób podejrzanych o chorobę zakaźną, w celu uniemożliwienia przeniesienia biologicznego czynnika chorobotwórczego na inne osoby;

11a) izolacja w warunkach domowych — odosobnienie osoby chorej z przebiegiem choroby zakaźnej niewymagającej bezwzględnej hospitalizacji ze względów medycznych w jej miejscu zamieszkania lub pobytu, w celu zapobieżenia szerzenia się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych;

12) kwarantanna — odosobnienie osoby zdrowej, która była narażona na zakażenie, w celu zapobieżenia szerzeniu się chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych;

13) łańcuch chłodniczy — środki techniczne i rozwiązania organizacyjne służące utrzymaniu oraz monitorowaniu, zgodnych z zaleceniami wytwórcy warunków przechowywania, transportu i dystrybucji produktów immunologicznych w rozumieniu art. 2 pkt 30 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 686) w celu zachowania ich trwałości i zapobieżenia zmniejszeniu ich skuteczności;

14) nadzór epidemiologiczny — obserwację osoby zakażonej lub podejrzanej o zakażenie, bez ograniczenia jej swobody przemieszczania się, wykonywanie badań sanitarno-epidemiologicznych u tej osoby w celu wykrycia biologicznych czynników chorobotwórczych lub potwierdzenia rozpoznania choroby zakaźnej oraz zebranie, analizę i interpretację informacji o okolicznościach i skutkach zakażenia (nadzór indywidualny), jak i stałe, systematyczne gromadzenie, analizę oraz interpretację informacji o zachorowaniach lub innych procesach zachodzących w sferze zdrowia publicznego, wykorzystywane w celu zapobiegania i zwalczania zakażeń lub chorób zakaźnych (nadzór ogólny);

15) nadzór sentinel — wybiórczy nadzór epidemiologiczny, prowadzony przez wybrany podmiot lub zespół podmiotów w zakresie ich podstawowej działalności;

16) niepożądany odczyn poszczepienny — niepożądany objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym;

17) nosiciel — osobę bez objawów choroby zakaźnej, w której organizmie bytują biologiczne czynniki chorobotwórcze, stanowiącą potencjalne źródło zakażenia innych osób;

18) ośrodek referencyjny — podmiot lub wyodrębnioną w jego strukturze jednostkę, wskazane przez ministra właściwego do spraw zdrowia, które uzyskały akredytację w zakresie przedmiotu referencyjności na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. z 2022 r. poz. 1854) lub akredytację Światowej Organizacji Zdrowia lub Europejskiego Centrum do Spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób, realizujące zadania z zakresu diagnostyki mikrobiologicznej lub klinicznej, obejmujące weryfikację rozpoznań zakażeń i wyników badań laboratoryjnych;

19) ozdrowieniec — osobę, u której ustąpiły objawy choroby zakaźnej;

20) podejrzany o chorobę zakaźną — osobę, u której występują objawy kliniczne lub odchylenia od stanu prawidłowego w badaniach dodatkowych, mogące wskazywać na chorobę zakaźną;

21) podejrzany o zakażenie — osobę, u której nie występują objawy zakażenia ani choroby zakaźnej, która miała styczność ze źródłem zakażenia, a charakter czynnika zakaźnego i okoliczności styczności uzasadniają podejrzenie zakażenia;

21a) publiczna służba krwi — podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o publicznej służbie krwi (Dz. U. z 2024 r. poz. 281);

22) stan epidemii — sytuację prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z wystąpieniem epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii;

23) stan zagrożenia epidemicznego — sytuację prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z ryzykiem wystąpienia epidemii w celu podjęcia określonych w ustawie działań zapobiegawczych;

24) sterylizacja — proces zniszczenia zdolnych do namnażania się form biologicznych czynników chorobotwórczych;

25) styczność — bezpośredni lub pośredni kontakt osoby ze źródłem zakażenia, jeżeli charakter tego kontaktu zagrażał lub zagraża przeniesieniem na tę osobę biologicznych czynników chorobotwórczych;

26) szczepienie ochronne — podanie szczepionki przeciw chorobie zakaźnej w celu sztucznego uodpornienia przeciwko tej chorobie;

27) świadczenie zdrowotne — świadczenie zdrowotne w rozumieniu art. 5 pkt 40 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146);

28) świadczeniodawca — świadczeniodawcę w rozumieniu art. 5 pkt 41 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

29) ubezpieczony — ubezpieczonego w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

30) zabiegi sanitarne — działania służące poprawie higieny osobistej, w tym mycie i strzyżenie, higieny odzieży, higieny pomieszczeń, podejmowane w celu zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych;

31) zagrożenie epidemiczne — zaistnienie na danym obszarze warunków lub przesłanek wskazujących na ryzyko wystąpienia epidemii;

32) zakażenie — wniknięcie do organizmu i rozwój w nim biologicznego czynnika chorobotwórczego;

33) zakażenie szpitalne — zakażenie, które wystąpiło w związku z udzieleniem świadczeń zdrowotnych, w przypadku gdy choroba:

a) nie pozostawała w momencie udzielania świadczeń zdrowotnych w okresie wylęgania albo

b) wystąpiła po udzieleniu świadczeń zdrowotnych, w okresie nie dłuższym niż najdłuższy okres jej wylęgania;

34) zaraźliwość — zdolność biologicznego czynnika chorobotwórczego do przeżycia i namnażania oraz do wywołania objawów chorobowych po przeniesieniu go do organizmu innego człowieka lub zwierzęcia;

35) zdrowie publiczne — stan zdrowotny całego społeczeństwa lub jego części, określany na podstawie wskaźników epidemiologicznych i demograficznych;

36) strefa zero — obszar, na którym wystąpił stan epidemii, znajdujący się bezpośrednio wokół ogniska wirusa, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom, nakazom oraz środkom kontroli;

37) strefa buforowa — obszar wokół strefy zero, podlegający ograniczeniom, w szczególności zakazom lub nakazom dotyczącym przemieszczania się ludzi;

38) strefa zagrożenia — obszar, na którym możliwe jest ryzyko wystąpienia stanu epidemii;

39) zagrożony obszar — obszar jednej lub kilku jednostek podziału terytorialnego kraju lub obszar określony w sposób inny niż przez odniesienie do jednostek podziału terytorialnego kraju.

40) (uchylony)

Art. 3.

1. Przepisy ustawy stosuje się do zakażeń i chorób zakaźnych, których wykaz jest określony w załączniku do ustawy, oraz biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te zakażenia i choroby.

2. W razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej innych niż wymienione w wykazie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw zdrowia może ogłosić, w drodze rozporządzenia, zakażenie lub chorobę zakaźną oraz, o ile jest znany, wywołujący je biologiczny czynnik chorobotwórczy, a jeżeli to konieczne, szczególny sposób postępowania świadczeniodawców i osób narażonych na zakażenie lub zachorowanie przez czas określony w rozporządzeniu.

3. Do zakażenia lub choroby zakaźnej oraz wywołującego je biologicznego czynnika chorobotwórczego określonych na podstawie ust. 2 stosuje się przepisy ustawy.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia:

1) kryteria rozpoznawania, na potrzeby nadzoru epidemiologicznego, zakażenia lub choroby zakaźnej, w tym choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej,

2) metody zapobiegania zakażeniu lub chorobie zakaźnej oraz lekooporności biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących te choroby,

3) rodzaje badań laboratoryjnych niezbędnych do rozpoznania oraz identyfikacji biologicznych czynników chorobotwórczych

— mając na względzie zapewnienie poprawności rozpoznawania zakażeń i chorób zakaźnych, potrzeby nadzoru epidemiologicznego oraz ochronę zdrowia publicznego.

Art. 4.

1. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, programy zapobiegania i zwalczania określonych zakażeń lub chorób zakaźnych oraz lekooporności biologicznych czynników chorobotwórczych, wynikające z sytuacji epidemiologicznej kraju lub z konieczności dostosowania do programów międzynarodowych, mając na względzie ich skuteczne wykonywanie oraz zapewnienie objęcia ochroną zdrowotną osób, których szczególne narażenie na zakażenie wynika z sytuacji epidemiologicznej.

2. Koszty realizacji zadań objętych programami, o których mowa w ust. 1, są finansowane z budżetu państwa odpowiednio z części, których dysponentami są właściwi ministrowie realizujący te programy.

3. Zadania objęte programami, o których mowa w ust. 1, są realizowane przez podmioty wskazane w tych programach, na podstawie umów zawieranych przez ministrów, o których mowa w ust. 2, z tymi podmiotami, chyba że obowiązek ich realizacji wynika z odrębnych przepisów.

Art. 5.

1. Osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej są obowiązane na zasadach określonych w ustawie do:

1) poddawania się:

a) zabiegom sanitarnym,

b) szczepieniom ochronnym,

c) poekspozycyjnemu profilaktycznemu stosowaniu leków,

d) badaniom sanitarno-epidemiologicznym, w tym również postępowaniu mającemu na celu pobranie lub dostarczenie materiału do tych badań,

e) nadzorowi epidemiologicznemu,

f) kwarantannie,

g) leczeniu,

h) hospitalizacji,

i) izolacji.

j) izolacji w warunkach domowych;

2) zaniechania wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby — jeżeli są osobami zakażonymi, chorymi na chorobę zakaźną lub nosicielami;

3) stosowania się do nakazów i zakazów organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej służących zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych;

4) udzielania danych i informacji:

a) organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Wojskowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej, Wojskowej Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Ochrony Środowiska, jednostkom, o których mowa w art. 30 ust. 1, oraz ośrodkom referencyjnym i instytutom badawczym — niezbędnych do prowadzenia nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi i zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych,

b) właściwym państwowym inspektorom sanitarnym — niezbędnych do prowadzenia nadzoru epidemiologicznego nad niepożądanymi odczynami poszczepiennymi,

c) organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej — niezbędnych do sprawowania nadzoru nad realizacją obowiązków, o których mowa w pkt 1–3.

2. W przypadku osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych odpowiedzialność za wypełnienie obowiązków, o których mowa w ust. 1, ponosi osoba, która sprawuje prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, albo opiekun faktyczny w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2024 r. poz. 581).

3. (uchylony)

Rozdział 2

Badania sanitarno-epidemiologiczne

Art. 6.

1. Obowiązkowym badaniom sanitarno-epidemiologicznym, określonym na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 2, podlegają:

1) podejrzani o zakażenie lub chorobę zakaźną;

2) noworodki, niemowlęta i kobiety w ciąży, podejrzane o zakażenie lub chorobę zakaźną mogącą się szerzyć z matki na płód lub dziecko;

3) nosiciele, ozdrowieńcy oraz osoby, które były narażone na zakażenie przez styczność z osobami zakażonymi, chorymi lub materiałem zakaźnym;

4) uczniowie, studenci i doktoranci kształcący się do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby;

5) osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, nieposiadające aktualnego orzeczenia lekarskiego o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.

2. Na obowiązkowe badania sanitarno-epidemiologiczne, określone na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 2, kieruje:

1) osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3 — właściwy dla ich miejsca pobytu państwowy powiatowy inspektor sanitarny;

2) osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 4 — kierujący szkołą albo rektor uczelni lub osoba przez nich upoważniona;

3) osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 5 — pracodawca albo zlecający wykonanie prac.

2a. W przypadku osób poszukujących zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, przy wykonywaniu której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby, badanie sanitarno-epidemiologiczne jest wykonywane na wniosek tej osoby. Osoba poddająca się badaniu wskazuje, jakiego rodzaju prac ma dotyczyć badanie sanitarno-epidemiologiczne i wydawane na jego podstawie orzeczenie lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych.

3. Wykonane badania sanitarno-epidemiologiczne oraz ich wyniki są odnotowywane w dokumentacji medycznej pacjenta, prowadzonej w sposób i w formach, określonych na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 3 i 4.

Art. 7.

1. Badania lekarskie u osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 i ust. 2a, przeprowadzają lekarze podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2527), lub lekarze wykonujący zadania służby medycyny pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 437).

2. Lekarze, o których mowa w ust. 1, wydają oraz przekazują osobie badanej, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 i ust. 2a, oraz pracodawcy albo osobie zlecającej wykonanie prac orzeczenie lekarskie:

1) o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby;

2) o czasowych lub trwałych przeciwwskazaniach do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.

3. Lekarze, o których mowa w ust. 1, wpisują treść orzeczenia lekarskiego, o którym mowa w ust. 2, do karty badań do celów sanitarno-epidemiologicznych.

4. Badania laboratoryjne u osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 i ust. 2a, przeprowadzają, akredytowane w zakresie przedmiotu badania na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, laboratoria:

1) Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Wojskowej Inspekcji Sanitarnej lub inne laboratoria, na podstawie umów zawieranych z tymi organami;

2) jednostek właściwych w zakresie chorób płuc i gruźlicy, w przypadku badań w kierunku gruźlicy, na podstawie umów zawieranych z właściwymi miejscowo organami, o których mowa w pkt 1.

5. Organy, o których mowa w ust. 4 pkt 1, dokonują wyboru laboratoriów na podstawie przepisów o zamówieniach publicznych, z wyłączeniem laboratoriów tych organów.

Art. 8.

1. Koszty badań sanitarno-epidemiologicznych, z wyłączeniem laboratoryjnych badań sanitarno-epidemiologicznych, wykonywanych u:

1) osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-4, będących ubezpieczonymi, są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

2) osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-4, nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

2. Przepisy, o których mowa w ust. 1, nie naruszają zasad finansowania określonych w tym zakresie w innych przepisach.

3. Koszty laboratoryjnego badania sanitarno-epidemiologicznego wykonywanego u osób, o których mowa

w art. 6 ust. 1 pkt 1–4, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest wojewoda, bez względu na uprawnienia z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.

4. Koszty badań sanitarno-epidemiologicznych wykonywanych u osób, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5, są finansowane przez pracodawcę lub zlecającego wykonanie prac.

4a. Koszty badań sanitarno-epidemiologicznych wykonywanych u osób, o których mowa w art. 6 ust. 2a, są finansowane przez osobę wnioskującą o ich przeprowadzenie.

5. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób i tryb finansowania kosztów, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 3,

2) sposób dokumentowania wykonanych badań sanitarno-epidemiologicznych oraz terminy rozliczeń

— mając na celu zapewnienie skutecznego wykonywania badań sanitarno-epidemiologicznych.

Art. 9.

1. W przypadku konieczności potwierdzenia prawidłowości rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub identyfikacji biologicznych czynników chorobotwórczych dla celów nadzoru epidemiologicznego wyniki badań laboratoryjnych poddaje się weryfikacji.

2. Weryfikację wyników badań laboratoryjnych, o której mowa w ust. 1, przeprowadzają:

1) wskazane przez ministra właściwego do spraw zdrowia podległe mu jednostki;

2) ośrodki referencyjne lub instytuty badawcze na podstawie umowy zawartej z ministrem właściwym do spraw zdrowia.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia, wskazując jednostkę, o której mowa w ust. 2 pkt 1, lub zawierając umowę z ośrodkiem referencyjnym lub instytutem badawczym, o których mowa w ust. 2 pkt 2, określa w szczególności:

1) przedmiot weryfikacji;

2) zakres wymaganych badań laboratoryjnych i metod referencyjnych oraz sposób ich dokumentowania;

3) rodzaje analiz dla celów epidemiologicznych;

4) sposób i terminy udostępniania wyników przeprowadzonej weryfikacji;

5) tryb kontroli jakości wykonywanych badań laboratoryjnych;

6) tryb finansowania i terminy rozliczeń z tytułu czynności wykonanych w ramach weryfikacji wyników badań laboratoryjnych, w tym kosztów transportu wyizolowanego biologicznego czynnika chorobotwórczego lub innego materiału do badań.

4. Koszty weryfikacji wyników badań laboratoryjnych dla celów nadzoru epidemiologicznego, w tym koszty transportu wyizolowanego biologicznego czynnika chorobotwórczego lub innego materiału do badań, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, wykaz podmiotów, o których mowa w ust. 2, które przeprowadzają weryfikację wyników badań laboratoryjnych dla celów nadzoru epidemiologicznego oraz ich właściwość w zakresie weryfikacji wyników badań laboratoryjnych.

Art. 10.

1. Osoby, u których orzeczono czasowe lub trwałe przeciwwskazania do wykonywania prac, określonych na podstawie ust. 2 pkt 5, nie mogą wykonywać tych prac. Pracodawca lub zlecający wykonanie prac jest obowiązany, z zachowaniem poufności, niezwłocznie odsunąć pracownika lub wykonującego prace od wykonywania tych prac.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) zakażenia i choroby zakaźne, w przypadku wystąpienia których lub podejrzenia wystąpienia przeprowadza się obowiązkowe badania sanitarno-epidemiologiczne,

2) rodzaje obowiązkowych badań sanitarno-epidemiologicznych oraz terminy przeprowadzania tych badań,

3) sposób dokumentowania badań oraz sposób dokumentowania wyników tych badań,

4) wzór karty badań dla celów sanitarno-epidemiologicznych i wzór orzeczenia lekarskiego, o których mowa w art. 7 ust. 2 i 3,

5) rodzaje prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby,

6) sposób postępowania z osobą, u której stwierdzono przeciwwskazania do wykonywania prac, o których mowa w pkt 5

— mając na uwadze ochronę zdrowia publicznego oraz uwzględniając rodzaje zakażeń i chorób zakaźnych, wywołujące je biologiczne czynniki chorobotwórcze i drogi ich szerzenia się.

Rozdział 3

Zakażenia związane z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz innych czynności, w trakcie wykonywania których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich

Art. 11.

1. Kierownicy podmiotów leczniczych oraz inne osoby udzielające świadczeń zdrowotnych są obowiązani do podejmowania działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych.

2. Działania, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) ocenę ryzyka wystąpienia zakażenia związanego z wykonywaniem świadczeń zdrowotnych;

2) monitorowanie czynników alarmowych i zakażeń związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w zakresie wykonywanych świadczeń;

3) opracowanie, wdrożenie i nadzór nad procedurami zapobiegającymi zakażeniom i chorobom zakaźnym związanym z udzielaniem świadczeń zdrowotnych, w tym dekontaminacji:

a) skóry i błon śluzowych lub innych tkanek,

b) wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych, systemów i zestawów zabiegowych, w rozumieniu przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz. Urz. UE L 117 z 05.05.2017, str. 1, z późn. zm.), oraz wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro i wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, w rozumieniu przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/746 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz uchylenia dyrektywy 98/79/WE i decyzji Komisji 2010/227/UE (Dz. Urz. UE L 117 z 05.05.2017, str. 176, z późn. zm.), zwanych dalej „wyrobami medycznymi”, oraz powierzchni pomieszczeń i urządzeń;

4) stosowanie środków ochrony indywidualnej i zbiorowej w celu zapobieżenia przeniesieniu na inne osoby biologicznych czynników chorobotwórczych;

5) wykonywanie badań laboratoryjnych oraz analizę lokalnej sytuacji epidemiologicznej w celu optymalizacji profilaktyki i terapii antybiotykowej;

6) prowadzenie kontroli wewnętrznej w zakresie realizacji działań, o których mowa w ust. 1.

Art. 12.

1. Kierownicy podmiotów leczniczych oraz inne osoby udzielające świadczeń zdrowotnych prowadzą dokumentację realizacji działań, o których mowa w art. 11.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób dokumentowania realizacji działań, o których mowa w art. 11, oraz warunki i okres przechowywania tej dokumentacji, uwzględniając skuteczność zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych.

Art. 13.

1. Realizacja działań, o których mowa w art. 11 i 12, oraz prowadzenie dokumentacji tych działań, w tym wyniki kontroli wewnętrznej, podlegają, zgodnie z właściwością, kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, zakres i sposób prowadzenia kontroli wewnętrznej, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 6, częstotliwość jej przeprowadzania, sposób jej dokumentowania, a także warunki udostępniania i przechowywania tej dokumentacji, mając na względzie zapewnienie skuteczności zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych oraz cele nadzoru epidemiologicznego.

Art. 14.

1.Kierownicy podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne są obowiązani do wdrożenia i zapewnienia funkcjonowania systemu zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych, obejmującego:

1) powołanie i nadzór nad działalnością zespołu i komitetu kontroli zakażeń szpitalnych;

2) ocenę ryzyka i monitorowanie występowania zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych;

3) organizację udzielania świadczeń zdrowotnych, w sposób zapewniający:

a) zapobieganie zakażeniom szpitalnym i szerzeniu się czynników alarmowych,

b) warunki izolacji pacjentów z zakażeniem lub chorobą zakaźną oraz pacjentów szczególnie podatnych na zakażenia szpitalne,

c) możliwość wykonywania badań laboratoryjnych w ciągu całej doby,

d) wykonywanie badań laboratoryjnych, umożliwiających identyfikację biologicznych czynników chorobotwórczych wywołujących zakażenia i choroby zakaźne, oraz ich weryfikację przez podmioty, o których mowa w art. 9 ust. 2,

e) ograniczenie narastania lekooporności biologicznych czynników chorobotwórczych w wyniku niewłaściwego stosowania profilaktyki i terapii antybiotykowej;

4) monitorowanie i rejestrację zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych;

5) sporządzanie i przekazywanie właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu raportów o bieżącej sytuacji epidemiologicznej szpitala;

6) zgłaszanie w ciągu 24 godzin potwierdzonego epidemicznego wzrostu liczby zakażeń szpitalnych właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu.

2. Kierownicy podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne
są obowiązani do gromadzenia w szpitalu informacji o zakażeniach szpitalnych i czynnikach alarmowych oraz prowadzenia rejestru zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych.

3. W odniesieniu do podmiotów leczniczych dla osób pozbawionych wolności, wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia szpitalne, do powołania zespołu i komitetu kontroli zakażeń szpitalnych są obowiązani dyrektorzy właściwych zakładów karnych i aresztów śledczych.

4. Informacje o zakażeniach szpitalnych i czynnikach alarmowych zawierają:

1) rozpoznanie kliniczne zakażenia szpitalnego lub czynnika alarmowego;

2) charakterystykę podstawowych objawów klinicznych;

3) okoliczności wystąpienia zakażenia, zachorowania lub zgonu z powodu zakażenia szpitalnego lub czynnika alarmowego, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka oraz charakterystyki biologicznego czynnika zakaźnego, oraz inne informacje niezbędne do sprawowania nadzoru epidemiologicznego, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy medycznej.

5. Rejestr zawiera następujące dane osób, u których rozpoznano zakażenie szpitalne lub czynnik alarmowy:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

3) numer PESEL, a w przypadku gdy osobie nie nadano tego numeru — serię i numer paszportu albo numer identyfikacyjny innego dokumentu, na podstawie którego jest możliwe ustalenie danych osobowych;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) rozpoznanie kliniczne zakażenia szpitalnego lub czynnika alarmowego oraz charakterystykę podstawowych objawów klinicznych oraz okoliczności wystąpienia zakażenia, zachorowania lub zgonu z powodu zakażenia szpitalnego lub czynnika alarmowego, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka oraz charakterystyki biologicznego czynnika chorobotwórczego, oraz inne informacje niezbędne do sprawowania nadzoru epidemiologicznego, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy medycznej.

6. Rejestr zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych może być prowadzony w formie papierowej lub w systemie elektronicznym, a dane w nim zgromadzone są udostępniane podmiotom, o których mowa w art. 30 ust. 1.

7. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) listę czynników alarmowych,

2) sposób prowadzenia rejestru zakażeń szpitalnych i czynników alarmowych, udostępniania danych nim objętych oraz okres ich przechowywania,

3) wzory oraz sposób sporządzania raportów o bieżącej sytuacji epidemiologicznej szpitala, o których mowa w ust. 1 pkt 5, oraz tryb i terminy ich przekazywania właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu

— mając na względzie zapewnienie skuteczności zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych oraz cele nadzoru epidemiologicznego.

Art. 15.

1. W skład zespołu kontroli zakażeń szpitalnych wchodzą:

1) lekarz jako przewodniczący zespołu;

2) pielęgniarka lub położna jako specjalista do spraw epidemiologii lub higieny i epidemiologii, w liczbie nie mniejszej niż 1 na 200 łóżek szpitalnych;

3) diagnosta laboratoryjny jako specjalista do spraw mikrobiologii, jeżeli lekarz, wymieniony w pkt 1, nie posiada specjalizacji z dziedziny mikrobiologii lekarskiej.

2. Do zadań zespołu kontroli zakażeń szpitalnych należy:

1) opracowywanie i aktualizacja systemu zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych;

2) prowadzenie kontroli wewnętrznej, o której mowa w art. 11 ust. 2 pkt 6, oraz przedstawianie wyników i wniosków z tej kontroli kierownikowi szpitala i komitetowi zakażeń szpitalnych;

3) szkolenie personelu w zakresie kontroli zakażeń szpitalnych;

4) konsultowanie osób podejrzanych o zakażenie lub chorobę zakaźną oraz tych, u których rozpoznano zakażenie lub chorobę zakaźną.

3. W skład komitetu kontroli zakażeń szpitalnych wchodzą pracownicy szpitala:

1) kierownik szpitala lub jego przedstawiciel oraz wyznaczeni przez niego kierownicy komórek organizacyjnych szpitala, w tym działu diagnostyki mikrobiologicznej, centralnej sterylizatorni, apteki szpitalnej — jeżeli szpital posiada takie komórki organizacyjne;

2) przewodniczący oraz członkowie zespołu kontroli zakażeń szpitalnych;

3) osoba kierująca pracą pielęgniarek w szpitalu;

4) lekarz wykonujący zadania służby medycyny pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy.

4. Do zadań komitetu kontroli zakażeń szpitalnych należy:

1) opracowywanie planów i kierunków systemu zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych;

2) ocena wyników kontroli wewnętrznej przedstawianych przez zespół kontroli zakażeń szpitalnych;

3) opracowywanie i aktualizacja standardów farmakoprofilaktyki i farmakoterapii zakażeń i chorób zakaźnych w szpitalu.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wymagane kwalifikacje członków zespołu kontroli zakażeń szpitalnych, uwzględniając konieczność realizacji zadań zespołu kontroli zakażeń szpitalnych.

Art. 16.

1. Osoby inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych podejmujące czynności, w trakcie wykonywania których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, są obowiązane do wdrożenia i stosowania procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi.

2. Procedury, o których mowa w ust. 1, powinny regulować sposób postępowania przy wykonywaniu czynności, w trakcie których dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, zasady stosowania sprzętu poddawanego sterylizacji oraz sposoby przeprowadzania dezynfekcji skóry i błon śluzowych oraz dekontaminacji pomieszczeń i urządzeń.

3. Na wniosek podmiotu obowiązanego do wdrożenia i stosowania procedur, o których mowa w ust. 1, państwowy powiatowy inspektor sanitarny opiniuje te procedury.

Rozdział 4

Szczepienia ochronne

Art. 17.

1. Osoby, określone na podstawie ust. 10 pkt 2, są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym określonym na podstawie ust. 10 pkt 1, zwanym dalej „obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi”.

1a. Osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres krótszy niż trzy miesiące są zwolnione z obowiązku poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym, z wyjątkiem szczepień poekspozycyjnych.

2. Wykonanie obowiązkowego szczepienia ochronnego jest poprzedzone lekarskim badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania obowiązkowego szczepienia ochronnego.

3. Obowiązkowego szczepienia ochronnego nie można przeprowadzić, jeżeli między lekarskim badaniem kwalifikacyjnym przeprowadzonym w celu wykluczenia przeciwwskazań do szczepienia a tym szczepieniem upłynęło 24 godziny od daty i godziny wskazanej w zaświadczeniu, o którym mowa w ust. 4.

4. Po przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym lekarz wydaje zaświadczenie ze wskazaniem daty i godziny przeprowadzonego badania.

5. W przypadku gdy lekarskie badanie kwalifikacyjne daje podstawy do długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia ochronnego, lekarz kieruje osobę objętą obowiązkiem szczepienia ochronnego do konsultacji specjalistycznej.

6. Obowiązkowe szczepienia ochronne przeprowadzają lekarze lub felczerzy, pielęgniarki, położne, higienistki szkolne i ratownicy medyczni, posiadający kwalifikacje, określone na podstawie ust. 10 pkt 3.

7. Osoby wystawiające zaświadczenie o urodzeniu żywym są obowiązane do założenia karty uodpornienia oraz książeczki szczepień dziecka.

8. Osoby przeprowadzające szczepienia ochronne:

1) prowadzą dokumentację medyczną dotyczącą obowiązkowych szczepień ochronnych, w tym przechowują karty uodpornienia oraz dokonują wpisów potwierdzających wykonanie szczepienia;

2) sporządzają sprawozdania z przeprowadzonych obowiązkowych szczepień ochronnych oraz sprawozdania ze stanu zaszczepienia osób objętych profilaktyczną opieką zdrowotną, które przekazują państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu.

9. Obowiązkiem lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną jest powiadomienie osoby obowiązanej do poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym lub osoby sprawującej prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, o obowiązku poddania się tym szczepieniom, a także poinformowanie o szczepieniach zalecanych.

9a. Szczepienia obowiązkowe przeprowadza się zgodnie ze schematem szczepienia określonym dla danego szczepienia w przepisach wydanych na podstawie ust. 10.

9b. Lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad osobą małoletnią przekazuje państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu dla miejsca udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, imienny wykaz:

1) osób małoletnich objętych obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi, które nie były poddane lekarskiemu badaniu kwalifikacyjnemu albo u których nie zostały przeprowadzone obowiązkowe szczepienia ochronne, mimo niestwierdzenia u nich przeciwwskazań do szczepienia,

2) osób sprawujących prawną pieczę nad osobą małoletnią, o której mowa w pkt 1, o ile jest to możliwe do ustalenia

— zwany dalej „raportem o przypadkach niewykonania obowiązkowych szczepień ochronnych”.

9c. Raport o przypadkach niewykonania obowiązkowych szczepień ochronnych zawiera dane:

1) osoby małoletniej, o której mowa w ust. 9b pkt 1:

a) imię i nazwisko,

b) datę urodzenia,

c) numer PESEL, a w przypadku jego braku — rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość,

d) adres miejsca zamieszkania,

e) rodzaj i liczbę niewykonanych obowiązkowych szczepień ochronnych wraz ze wskazaniem przyczyn niewykonania tych szczepień — o ile są znane;

2) osób, o których mowa w ust. 9b pkt 2:

a) imię i nazwisko,

b) numer PESEL, a w przypadku jego braku — rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość,

c) adres miejsca zamieszkania.

10. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych,

2) osoby lub grupy osób obowiązane do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, wiek i inne okoliczności stanowiące przesłankę powstania obowiązku szczepień ochronnych,

2a) schemat szczepienia przeciw chorobie zakaźnej obejmujący liczbę dawek i terminy ich podania wymagane dla danego szczepienia uwzględniające wiek osoby objętej obowiązkiem szczepienia,

3) kwalifikacje osób przeprowadzających szczepienia ochronne,

4) sposób przeprowadzania szczepień ochronnych,

5) tryb przeprowadzania konsultacji specjalistycznej, o której mowa w ust. 5,

6) wzory zaświadczenia, o którym mowa w ust. 4, książeczki szczepień oraz karty uodpornienia,

7) sposób prowadzenia dokumentacji, o której mowa w ust. 8 pkt 1, i jej obiegu,

8) wzory sprawozdań z przeprowadzonych obowiązkowych szczepień ochronnych oraz tryb i terminy ich przekazywania,

9) papierową lub elektroniczną formę raportu o przypadkach niewykonania obowiązkowych szczepień ochronnych oraz terminy i sposób jego przekazywania

— uwzględniając dane epidemiologiczne dotyczące zachorowań, aktualną wiedzę medyczną oraz zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia.

11. Główny Inspektor Sanitarny ogłasza w formie komunikatu, w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw zdrowia, Program Szczepień Ochronnych na dany rok, ze szczegółowymi wskazaniami dotyczącymi stosowania poszczególnych szczepionek, wynikającymi z aktualnej sytuacji epidemiologicznej, przepisów wydanych na podstawie ust. 10 i art. 19 ust. 10 oraz zaleceń, w terminie do dnia 31 października roku poprzedzającego realizację tego programu.

Art. 17a.

1. W przypadku gdy w wyniku szczepienia ochronnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7, u osoby, u której zostało przeprowadzone to szczepienie, wystąpiły w ciągu 5 lat od dnia podania szczepionki albo szczepionek działania niepożądane wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego, o której mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, w wyniku których:

1) osoba ta wymagała hospitalizacji przez okres nie krótszy niż 14 dni albo

2) u osoby tej wystąpił wstrząs anafilaktyczny powodujący konieczność obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć albo hospitalizacji przez okres krótszy niż 14 dni

— osobie tej przysługuje świadczenie kompensacyjne wypłacane z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych, zwanego dalej „Funduszem”.

2. Świadczenie kompensacyjne wynosi w przypadku:

1) obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego — 3000 zł;

2) hospitalizacji w związku z wystąpieniem wstrząsu anafilaktycznego trwającej krócej niż 14 dni — 10 000 zł;

3) hospitalizacji trwającej od 14 do 30 dni — od 10 000 zł do 20 000 zł proporcjonalnie do okresu hospitalizacji;

4) hospitalizacji trwającej od 31 do 50 dni — od 21 000 zł do 35 000 zł proporcjonalnie do okresu hospitalizacji;

5) hospitalizacji trwającej od 51 do 70 dni — od 36 000 zł do 50 000 zł proporcjonalnie do okresu hospitalizacji;

6) hospitalizacji trwającej od 71 do 90 dni — od 51 000 zł do 65 000 zł proporcjonalnie do okresu hospitalizacji;

7) hospitalizacji trwającej od 91 do 120 dni — od 66 000 zł do 89 000 zł proporcjonalnie do okresu hospitalizacji;

8) hospitalizacji trwającej powyżej 120 dni — 100 000 zł.

3. Świadczenie kompensacyjne jest dodatkowo podwyższane w przypadku:

1) zabiegu operacyjnego w znieczuleniu ogólnym — o 15 000 zł;

2) innego niż określony w pkt 1 zabiegu operacyjnego albo metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko — o 5000 zł;

3) hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii lub intensywnej opieki medycznej trwającej co najmniej 7 dni — o 10 000 zł;

4) hospitalizacji na oddziale intensywnej terapii lub intensywnej opieki medycznej trwającej dłużej niż 30 dni — o 20 000 zł.

4. Świadczenie kompensacyjne obejmuje również zwrot kosztów dalszego leczenia lub rehabilitacji po zakończeniu obserwacji lub hospitalizacji, w kwocie nie wyższej niż 10 000 zł.

5. Łączna suma świadczenia kompensacyjnego przysługującego osobie, o której mowa w ust. 1, nie może być wyższa niż 100 000 zł.

6. Świadczenie kompensacyjne jest przyznawane przez Rzecznika Praw Pacjenta.

Art. 17b.

1. Fundusz jest państwowym funduszem celowym tworzonym w celu wypłacania świadczeń kompensacyjnych.

2. Dysponentem Funduszu jest Rzecznik Praw Pacjenta.

3. Przychody Funduszu pochodzą z:

1) wpłat, o których mowa w art. 17c ust. 1;

2) oprocentowania rachunku bankowego Funduszu;

3) odsetek od nieterminowo regulowanych wpłat, o których mowa w art. 17c ust. 1;

4) opłat, o których mowa w art. 17e ust. 5;

5) wpłat z budżetu państwa przekazywanych w danym roku budżetowym w przypadku konieczności zasilenia Funduszu na rzecz wypłaty przyznanych świadczeń kompensacyjnych;

6) innych źródeł, w szczególności ze spadków, z zapisów i darowizn.

4. Środki Funduszu przeznacza się na:

1) wypłaty świadczeń kompensacyjnych;

2) zwroty opłat, o których mowa w art. 17e ust. 5;

3) koszty związane z prowadzeniem postępowań w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego;

4) koszty bezpośrednio związane z bieżącym funkcjonowaniem Funduszu lub realizacją zadań, o których mowa w pkt 1–3.

5. Koszty obsługi Funduszu są pokrywane ze środków tego Funduszu.

6. W sprawach z zakresu gospodarki finansowej Funduszu nieuregulowanych w ust. 1–4 oraz art. 17c stosuje się przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, z późn. zm.).

7. Roczny plan finansowy Funduszu, w terminie do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego realizację tego planu, opracowuje Rzecznik Praw Pacjenta we współpracy z ministrem właściwym do spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

8. Sprawozdanie z wykonania rocznego planu finansowego Funduszu sporządza Rzecznik Praw Pacjenta.

9. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 8, jest składane ministrowi właściwemu do spraw zdrowia za okres od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku, w terminie 2 miesięcy od dnia zakończenia danego okresu sprawozdawczego.

Art. 17c.

1. Podmiot, który zawarł ze Skarbem Państwa umowę na realizację dostaw szczepionek do przeprowadzania szczepień ochronnych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7, jest obowiązany, w terminie 21 dni od dnia zawarcia tej umowy, do dokonania wpłaty na rachunek bankowy Funduszu w wysokości 1,5% wartości brutto tej umowy.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do szczepionek zakupionych na podstawie porozumienia dotyczącego wczesnego zakupu szczepionek przeciwko chorobie COVID-19 wywoływanej przez wirusa SARS-CoV-2, zawartego między Komisją Europejską i państwami członkowskimi Unii Europejskiej w dniu 16 czerwca 2020 r.

3. Podmiot reprezentujący Skarb Państwa niezwłocznie informuje Rzecznika Praw Pacjenta o zawarciu umowy, o której mowa w ust. 1, wskazując podmiot, z którym została zawarta umowa, oraz wartość brutto tej umowy.

4. Od środków, o których mowa w ust. 1, wpłaconych po terminie nalicza się odsetki ustawowe.

5. W przypadku wyczerpania środków Funduszu Rzecznik Praw Pacjenta przekazuje na rachunek Funduszu dotację celową w wysokości niezbędnej do dokonania wypłat świadczeń kompensacyjnych osobom uprawnionym.

6. Odstąpienie podmiotu, który zawarł ze Skarbem Państwa umowę na realizację dostaw szczepionek do przeprowadzania szczepień ochronnych, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7, od tej umowy nie zwalnia go z dokonania wpłaty na rachunek bankowy Funduszu w wysokości 1,5% wartości brutto tej umowy.

Art. 17d.

1. Postępowanie w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego jest prowadzone przez Rzecznika Praw Pacjenta.

2. Przy Rzeczniku Praw Pacjenta działa Zespół do spraw Świadczeń z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych, zwany dalej „Zespołem”, do którego zadań należy wydawanie, w toku postępowania w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego, opinii dotyczących wystąpienia działania niepożądanego wymienionego w Charakterystyce Produktu Leczniczego, o której mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, po podanej szczepionce albo podanych szczepionkach i jego skutków.

3. Obsługę administracyjną Zespołu zapewnia Rzecznik Praw Pacjenta.

4. W skład Zespołu wchodzi osoba, która:

1) posiada prawo wykonywania zawodu lekarza i tytuł specjalisty w dziedzinie chorób zakaźnych, pediatrii, alergologii, neurologii, chirurgii ogólnej, kardiologii lub w dziedzinie chorób płuc, a w przypadku braku kandydatów posiadających tytuł specjalisty w tych dziedzinach — w dziedzinie pokrewnej;

2) przez ostatnie 5 lat poprzedzających powołanie w skład Zespołu udzielała świadczeń opieki zdrowotnej lub prowadziła prace badawcze w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu;

3) posiada wiedzę w zakresie szczepień ochronnych dającą rękojmię prawidłowego wykonywania zadań członka Zespołu.

5. W skład Zespołu wchodzi sześciu członków powoływanych i odwoływanych przez Rzecznika Praw Pacjenta na pięcioletnią kadencję, w tym czterech członków Zespołu powołanych spośród kandydatów przedstawionych przez ministra właściwego do spraw zdrowia, Głównego Inspektora Sanitarnego, Naczelną Radę Lekarską, towarzystwa naukowe i organizacje pożytku publicznego działające w obszarze praw pacjenta.

6. Rzecznik Praw Pacjenta odwołuje członka Zespołu w przypadku:

1) ujawnienia, że nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 4 lub 9;

2) orzeczenia zakazu pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwa;

3) choroby trwale uniemożliwiającej wykonywanie zadań członka Zespołu;

4) zaistnienia okoliczności, które wpływają na niezależne wykonywanie zadań członka Zespołu;

5) uchylania się od wykonywania zadań członka Zespołu albo ich nieprawidłowego wykonywania;

6) złożenia rezygnacji.

7. W przypadku upływu kadencji, odwołania albo śmierci członka Zespołu Rzecznik Praw Pacjenta powołuje nowego członka Zespołu.

8. W przypadku odwołania członka Zespołu albo jego śmierci przed upływem kadencji, kadencja członka Zespołu powołanego na jego miejsce upływa z dniem upływu kadencji odwołanego albo zmarłego członka Zespołu.

9. Kandydatem na członka Zespołu i członkiem Zespołu nie może być osoba, która była skazana prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.

10. Kandydat na członka Zespołu i członek Zespołu przed podjęciem wykonywania zadań składa Rzecznikowi Praw Pacjenta pisemne oświadczenie, że nie został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe.

11. Kandydat na członka Zespołu i członek Zespołu przed podjęciem wykonywania zadań oraz przed każdym posiedzeniem Zespołu składa Rzecznikowi Praw Pacjenta pisemne oświadczenie o braku konfliktu interesów, dotyczące jego samego oraz jego małżonka, zstępnych i wstępnych w linii prostej, a także osób, z którymi pozostaje we wspólnym pożyciu, oraz wykazuje, że nie są:

1) członkami organów spółek handlowych lub przedstawicielami przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania produktu leczniczego będącego produktem immunologicznym w rozumieniu art. 2 pkt 30 lit. a ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne lub obrotu tym produktem;

2) członkami organów spółek handlowych lub przedstawicielami przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie doradztwa związanego z wytwarzaniem lub obrotem, o którym mowa w pkt 1;

3) członkami organów spółdzielni, stowarzyszeń lub fundacji wykonujących działalność, o której mowa w pkt 1 i 2;

4) posiadaczami akcji lub udziałów w spółkach handlowych wykonujących działalność, o której mowa w pkt 1 i 2, lub udziałów w spółdzielniach wykonujących działalność, o której mowa w pkt 1 i 2;

5) wykonującymi działalność gospodarczą w zakresie, o którym mowa w pkt 1 i 2.

12. Oświadczenia, o których mowa w ust. 10 i 11, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenia jest obowiązany do zawarcia w nich klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

13. Członek Zespołu podlega wyłączeniu na zasadach i w trybie określonych w art. 24 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572). Członek Zespołu podlega wyłączeniu także wtedy, gdy okoliczności, o których mowa we wskazanym przepisie, odnoszą się do przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie wytwarzania szczepionki lub obrotu szczepionką, której działania niepożądanego dotyczy postępowanie w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego.

14. Przewodniczącego Zespołu wyznacza spośród jego członków Rzecznik Praw Pacjenta.

15. Rzecznik Praw Pacjenta określi, w drodze zarządzenia, regulamin organizacyjny Zespołu określający organizację, sposób i tryb działania oraz sposób ustalania wysokości wynagrodzenia dla członków Zespołu, który jest publikowany w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rzecznika Praw Pacjenta.

16. Członkom Zespołu przysługuje:

1) wynagrodzenie za udział w posiedzeniach Zespołu w wysokości określonej przez Rzecznika Praw Pacjenta, nieprzekraczającej jednej siódmej wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłaty nagród z zysku za ubiegły rok ogłaszanego, w drodze obwieszczenia, przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w kwocie nie większej niż 5000 zł miesięcznie;

2) zwolnienie od pracy w dniu posiedzenia Zespołu, bez zachowania prawa do wynagrodzenia.

17. Członkowie Zespołu są obowiązani do zachowania tajemnicy w toku prowadzenia sprawy dotyczącej pacjenta, w tym także po ustaniu członkostwa w Zespole.

Art. 17e.

1. Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego wnosi się do Rzecznika Praw Pacjenta.

2. Osobą uprawnioną do złożenia wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego jest osoba, o której mowa w art. 17a ust. 1, a w przypadku osoby zaszczepionej, która nie może samodzielnie wystąpić z wnioskiem — jej przedstawiciel ustawowy.

3. Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego może być złożony w terminie roku od dnia, który był ostatnim dniem obserwacji albo hospitalizacji, o których mowa w art. 17a ust. 1, nie później niż po upływie 5 lat od dnia przeprowadzenia szczepienia ochronnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7.

4. W przypadku aktualizacji Charakterystyki Produktu Leczniczego, o której mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, podanej szczepionki albo podanych szczepionek, polegającej na dodaniu niewymienionego w niej wcześniej działania niepożądanego, wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego dotyczącego takiego działania niepożądanego może być złożony w terminie roku od dnia dokonania tej aktualizacji, jednak nie później niż po upływie 5 lat od dnia przeprowadzenia szczepienia ochronnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7.

5. Złożenie wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego podlega opłacie w wysokości 200 zł. Opłatę uiszcza się na rachunek bankowy Funduszu.

6. Opłata, o której mowa w ust. 5, podlega zwrotowi w przypadku przyznania świadczenia kompensacyjnego.

7. Decyzja w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego zawiera rozstrzygnięcie w sprawie zwrotu opłaty, o której mowa w ust. 5.

8. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 5, podlega waloryzacji o prognozowany w ustawie budżetowej na dany rok średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z zaokrągleniem do pełnego złotego w górę.

9. Informację o wysokości opłaty, o której mowa w ust. 5, w danym roku kalendarzowym Rzecznik Praw Pacjenta zamieszcza na stronie internetowej urzędu go obsługującego.

10. Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego zawiera:

1) dane wnioskodawcy:

a) imię i nazwisko,

b) datę urodzenia,

c) numer PESEL, a w przypadku gdy osobie nie nadano tego numeru — serię i numer paszportu albo numer identyfikacyjny innego dokumentu, na podstawie którego jest możliwe ustalenie danych osobowych;

2) imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego, jeżeli dotyczy;

3) adres korespondencyjny;

4) numer telefonu lub adres poczty elektronicznej, jeżeli posiada;

5) dane o stanie zdrowia oraz inne informacje niezbędne do rozpatrzenia wniosku;

6) numer rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, na który mają być przekazane świadczenie kompensacyjne i zwrot opłaty, o której mowa w ust. 5, albo adres, na który ma być dokonany przekaz pocztowy;

7) określenie rodzaju i wskazanie daty wykonania szczepienia ochronnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7;

8) wskazanie daty obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć albo okresu hospitalizacji;

9) opis stanu faktycznego sprawy.

11. Do wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego dołącza się:

1) kopię zaświadczenia o wykonaniu szczepienia ochronnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7, lub karty uodpornienia lub kopię książeczki szczepień lub dokumentacji medycznej, w której zostało odnotowane szczepienie;

2) kopie karty informacyjnej z leczenia szpitalnego oraz pozostałej posiadanej dokumentacji medycznej;

3) w przypadku, o którym mowa w art. 17a ust. 4, kopie dokumentacji leczenia lub rehabilitacji wraz z dokumentacją potwierdzającą poniesione koszty;

4) potwierdzenie wniesienia opłaty, o której mowa w ust. 5;

5) oświadczenie, że w sprawie objętej wnioskiem nie toczy się lub nie zostało zakończone postępowanie przed sądem cywilnym w sprawie o zadośćuczynienie lub odszkodowanie związane z wystąpieniem działań niepożądanych po podanej szczepionce albo podanych szczepionkach.

12. Informacje przedstawione we wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia we wniosku klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

13. W przypadku wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego niekompletnego lub nienależycie opłaconego Rzecznik Praw Pacjenta wzywa wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania ze wskazaniem stwierdzonych w nim braków pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

14. Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego złożony w związku z wystąpieniem działania niepożądanego po szczepieniu ochronnym innym niż szczepienie ochronne, o którym mowa w art. 17a ust. 1, pozostaje bez rozpatrzenia.

15. Rzecznik Praw Pacjenta:

1) udostępnia na stronie internetowej urzędu go obsługującego wzór wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego umożliwiający podanie danych i informacji, o których mowa w ust. 10 i 11, w postaci papierowej albo elektronicznej;

2) umożliwia złożenie wniosku w postaci elektronicznej wraz z załącznikami z zapewnieniem poufności i bezpieczeństwa przekazywanych danych osobowych i medycznych.

16. Wniosek złożony w postaci elektronicznej podpisuje się podpisem zaufanym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem osobistym.

17. Postępowania w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego nie wszczyna się, a wszczęte postępowanie umarza się, w przypadku gdy w związku z przeprowadzonym szczepieniem ochronnym, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7, Skarb Państwa wypłacił wnioskodawcy zadośćuczynienie lub odszkodowanie na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu wydanego w postępowaniu cywilnym, związane z wystąpieniem działań niepożądanych po podanej szczepionce albo podanych szczepionkach, albo toczy się postępowanie cywilne w tej sprawie.

18. Przyznane świadczenie kompensacyjne jest zaliczane na poczet zadośćuczynienia lub odszkodowania w postępowaniu cywilnym związanym z wystąpieniem działań niepożądanych po podanej szczepionce albo podanych szczepionkach.

Art. 17f.

1. Rzecznikowi Praw Pacjenta przysługuje dostęp do dokumentacji medycznej niezbędnej do rozpatrzenia wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego, w tym dokumentacji dotyczącej szczepienia ochronnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7, oraz leczenia wnioskodawcy gromadzonej w systemie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. z 2023 r. poz. 2465), oraz danych i informacji zawartych w rejestrach medycznych prowadzonych na podstawie tej ustawy.

2. Rzecznik Praw Pacjenta upoważnia członków Zespołu do dostępu do dokumentacji, o której mowa w ust. 1.

3. Zespół przetwarza dokumentację gromadzoną w związku z postępowaniem w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego w zakresie koniecznym do sporządzenia opinii, o której mowa w art. 17d ust. 2.

4. Zawarte w dokumentacji, o której mowa w ust. 1, jednostkowe dane medyczne dotyczące osoby, o której mowa w art. 17a ust. 1, mogą być w celu prowadzenia analiz obejmujących porównywanie tych danych z danymi zawartymi w rejestrze zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych, o których mowa w art. 21 ust. 3 pkt 2 — udostępniane przez Rzecznika Praw Pacjenta:

1) państwowym powiatowym inspektorom sanitarnym;

2) krajowej specjalistycznej jednostce, o której mowa w art. 30 ust. 1, wskazanej przez Głównego Inspektora Sanitarnego jako właściwej ze względu na rodzaj zakażenia lub choroby zakaźnej.

5. Dane, o których mowa w ust. 4, obejmują:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

4) adres miejsca zamieszkania;

5) dane o stanie zdrowia oraz inne informacje niezbędne do sprawowania nadzoru nad występowaniem odczynów poszczepiennych, zgodnie ze współczesną wiedzą medyczną.

6. Dokumentacja gromadzona lub sporządzona na potrzeby postępowania w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego lub w związku z tym postępowaniem jest przechowywana przez Rzecznika Praw Pacjenta przez okres 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym wniesiono wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego.

7. Administratorem danych zawartych w dokumentacji gromadzonej oraz sporządzonej na potrzeby postępowania w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego lub w związku z tym postępowaniem jest Rzecznik Praw Pacjenta.

Art. 17g.

1. Rzecznik Praw Pacjenta, po uzyskaniu opinii, o której mowa w art. 17d ust. 2, wydaje decyzję administracyjną w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego i jego wysokości albo odmowy przyznania tego świadczenia. Decyzja ta jest ostateczna.

2. Opinię, o której mowa w art. 17d ust. 2, Zespół wydaje w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego w składzie trzech członków.

3. Decyzja, o której mowa w ust. 1, jest wydawana w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania kompletnego wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego. Na decyzję przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

4. Rzecznik Praw Pacjenta może wezwać wnioskodawcę lub podmiot leczniczy, w którym przeprowadzono szczepienie ochronne, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7, lub który udzielał świadczeń zdrowotnych wnioskodawcy, do przedłożenia w określonym terminie dokumentacji medycznej dotyczącej tego szczepienia ochronnego, obserwacji lub hospitalizacji, której dotyczy wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego, lub stanu zdrowia wnioskodawcy przed przeprowadzeniem szczepienia ochronnego lub po nim.

5. Świadczenie kompensacyjne oraz zwrot opłaty, o której mowa w art. 17e ust. 5, wypłaca się w terminie 14 dni od dnia upływu terminu zaskarżenia decyzji, o której mowa w ust. 1.

Art. 17h.

Przyznanie świadczenia kompensacyjnego nie wyklucza możliwości złożenia wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego w przypadku wystąpienia działań niepożądanych w wyniku innego szczepienia ochronnego, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4 pkt 2, art. 17 ust. 10 albo art. 46 ust. 4 pkt 7.

Art. 17i.

1. Rzecznik Praw Pacjenta składa ministrowi właściwemu do spraw zdrowia sprawozdanie ze sposobu rozpatrzenia wniosków o przyznanie świadczenia kompensacyjnego, w szczególności z liczby złożonych wniosków i wysokości przyznanych świadczeń kompensacyjnych, z uwzględnieniem rodzajów szczepionek i wywołanych przez nie działań niepożądanych.

2. Sprawozdanie, o którym mowa w ust. 1, jest składane za okresy od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca i od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia danego roku w terminie 2 miesięcy od dnia zakończenia danego okresu sprawozdawczego.

3. Rzecznik Praw Pacjenta, na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia złożony w związku z ochroną interesów Skarbu Państwa, przekazuje temu ministrowi decyzję wydaną w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego albo odmowy przyznania tego świadczenia oraz akta spraw sądowych i administracyjnych związanych z wydaniem takiej decyzji.

Art. 18.

1. Obowiązkowe szczepienia ochronne i poprzedzające ich wykonanie lekarskie badania kwalifikacyjne, a także konsultacje specjalistyczne u ubezpieczonych oraz osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, przeprowadzają świadczeniodawcy, z którymi Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowy o udzielanie tych świadczeń.

2. Koszty przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych i lekarskich badań kwalifikacyjnych oraz konsultacji specjalistycznych, o których mowa w ust. 1, ubezpieczonych są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

3. Koszty przeprowadzenia obowiązkowych szczepień ochronnych i lekarskich badań kwalifikacyjnych oraz konsultacji specjalistycznych, o których mowa w ust. 1, osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

4. Jeżeli dana osoba podda się lekarskiemu badaniu kwalifikacyjnemu i obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu oraz konsultacji specjalistycznej, o których mowa w ust. 1, u innego świadczeniodawcy niż określony w ust. 1, ponosi koszt badania kwalifikacyjnego, koszt szczepionki, koszty przeprowadzenia szczepienia i konsultacji specjalistycznej.

5. Szczepionki służące do przeprowadzania obowiązkowych szczepień ochronnych nabywa minister właściwy do spraw zdrowia zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych, a finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia.

5a. Minister właściwy do spraw zdrowia może objąć finansowaniem szczepionki służące do przeprowadzania zalecanych szczepień ochronnych, o których mowa w art. 19 ust. 1, ze wskazaniem sposobu finansowania i realizacji świadczenia w programie, o którym mowa w art. 17 ust. 11.

5b. Do zakupu szczepionek, o których mowa w ust. 5a, stosuje się odpowiednio przepisy ust. 5, 8 i 9.

5c. Źródłem finansowania szczepionek, o których mowa w ust. 5a, są środki pozostające w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia, w tym pochodzące z Funduszu Medycznego, o których mowa w art. 7 pkt 3a ustawy z dnia 7 października 2020 r. o Funduszu Medycznym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1758 i 1831), oraz środki Narodowego Funduszu Zdrowia.

5d. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, wykaz zalecanych szczepień ochronnych, ze wskazaniem źródła finansowania, dla których zakup szczepionek został objęty finansowaniem, o którym mowa w ust. 5a.

5e. Wykonanie zalecanych szczepień ochronnych, o których mowa w ust. 5a, finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia.

6. Stacje sanitarno-epidemiologiczne ustalają roczne zapotrzebowanie na szczepionki, przechowują szczepionki i zaopatrują w nie świadczeniodawców prowadzących szczepienia.

6a. Podmiotami obowiązanymi do sporządzania ilościowego zapotrzebowania na szczepionki służące do przeprowadzania obowiązkowych szczepień ochronnych wraz z harmonogramem dostaw szczepionek oraz do sporządzania raportów o rodzajach, liczbie, numerach seryjnych oraz terminach ważności posiadanych szczepionek są organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Podmiotem obowiązanym do wykonywania sprawozdawczości z realizacji harmonogramów dostaw szczepionek jest dystrybutor centralny wyznaczony przez ministra właściwego do spraw zdrowia.

6b. Podmiotami odpowiedzialnymi za dystrybucję i przechowywanie szczepionek służących do przeprowadzania obowiązkowych szczepień ochronnych oraz szczepionek, o których mowa w ust. 5a, od których wymaga się przestrzegania Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego i bezpieczeństwa obrotu szczepionkami, są: dystrybutor centralny wyznaczony przez ministra właściwego do spraw zdrowia, wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne i powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne.

7. (uchylony)

8. Szczepionki zakupione przez ministra właściwego do spraw zdrowia są transportowane i przechowywane z zachowaniem łańcucha chłodniczego oraz na zasadach określonych w przepisach prawa farmaceutycznego.

9. Jeżeli dana osoba podda się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu, o którym mowa w ust. 1, z zastosowaniem szczepionki innej niż ta, o której mowa w ust. 5, ponosi koszt zakupu szczepionki.

10. (uchylony)

11. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) podmioty zobowiązane do sporządzania ilościowego zapotrzebowania na szczepionki służące do przeprowadzania szczepień obowiązkowych wraz z harmonogramem dostaw szczepionek, przechowywania i dystrybucji tych szczepionek,

2) zadania w zakresie sporządzania ilościowego zapotrzebowania na szczepionki służące do przeprowadzania szczepień obowiązkowych wraz z harmonogramem dostaw, przechowywania i dystrybucji szczepionek służących do przeprowadzania szczepień obowiązkowych wraz ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację oraz sprawozdawczości z realizacji raportów z rodzajów, liczby posiadanych szczepionek, numerów seryjnych oraz terminów ważności,

3) sposób i terminy wykonywania zadań, o których mowa w pkt 2

— mając na względzie konieczność stworzenia stałego systemu zaopatrzenia w szczepionki służące do przeprowadzania szczepień obowiązkowych podmiotów przechowujących i przeprowadzających szczepienia ochronne oraz wymagania Dobrej Praktyki Dystrybucyjnej w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego i bezpieczeństwa obrotu szczepionkami.

Art. 18a.

1. Ustanawia się rezerwę szczepionek oraz innych immunologicznych produktów leczniczych, stosowanych w razie wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub epidemii.

2. Szczepionki oraz immunologiczne produkty lecznicze, stosowane w razie wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub epidemii, nabywa minister właściwy do spraw zdrowia zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych, a finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia.

3. (uchylony)

4. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) skład, wielkość i sposób przechowywania rezerwy, o której mowa w ust. 1,

2) tryb uruchamiania rezerwy, o której mowa w ust. 1,

3) sposób dystrybucji produktów leczniczych uruchomionych z rezerwy, o której mowa w ust. 1,

4) sposób postępowania z produktami leczniczymi, o których mowa w ust. 2, stanowiącymi rezerwę, o której mowa w ust. 1, dla których kończą się terminy ważności

— uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego.

Art. 19.

1. Osoby lub grupy osób mogą poddawać się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, innym niż szczepienia obowiązkowe, zwanym dalej „zalecanymi szczepieniami ochronnymi”.

2. Zalecane szczepienia ochronne i lekarskie badania kwalifikacyjne ubezpieczonych przeprowadzają świadczeniodawcy, z którymi Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie tych świadczeń.

2a. Przeprowadzenie u pacjenta w aptece szczepienia ochronnego na podstawie art. 86 ust. 8a ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, a w przypadku wykonania w tej aptece, przez zatrudnionego w niej farmaceutę, badania kwalifikacyjnego, o którym mowa w ust. 5a, poprzedzającego przeprowadzenie szczepienia — również wykonanie tego badania, podlegają finansowaniu ze środków Funduszu.

2b. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, szczepienia ochronne przeprowadzane w aptece, które mogą być w całości lub w części finansowane ze środków publicznych.

3. Koszty przeprowadzenia zalecanych szczepień ochronnych i lekarskich badań kwalifikacyjnych oraz konsultacji specjalistycznych ubezpieczonych są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

4. Koszty przeprowadzenia zalecanych szczepień ochronnych i lekarskich badań kwalifikacyjnych oraz konsultacji specjalistycznych osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego ponoszą osoby poddające się zalecanym szczepieniom ochronnym i lekarskim badaniom kwalifikacyjnym.

5. Jeżeli ubezpieczony wykona zalecane szczepienie ochronne lub lekarskie badanie kwalifikacyjne u innego świadczeniodawcy niż wskazany w ust. 2, lub w aptece, ponosi koszty badania i przeprowadzenia szczepienia.

5a. Wykonanie zalecanego szczepienia ochronnego oraz szczepienia przeciw COVID-19 jest poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania tego szczepienia, które może w każdym przypadku przeprowadzić lekarz lub felczer, a w przypadku badania osoby dorosłej, również:

1) lekarz dentysta, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny;

2) fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny lub farmaceuta, który uzyskał dokument potwierdzający ukończenie szkolenia teoretycznego, dostępnego na platformie e-learningowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

5b. Zalecane szczepienie ochronne oraz szczepienie przeciw COVID-19 przeprowadza w przypadku:

1) osoby dorosłej — lekarz, lekarz dentysta, felczer, pielęgniarka, położna, higienistka szkolna, ratownik medyczny, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny albo farmaceuta,

2) osoby do ukończenia 18. roku życia — lekarz, felczer, pielęgniarka, położna, higienistka szkolna lub ratownik medyczny

— posiadający kwalifikacje określone w przepisach wydanych na podstawie art. 17 ust. 10 pkt 3 albo przepisach wydanych na podstawie art. 76 pkt 1 ustawy z dnia 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty (Dz. U. z 2024 r. poz. 676) lub którzy ukończyli kurs teoretyczny i praktyczny do szczepień, którego program został zatwierdzony przez Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

5ba. Farmaceuta przeprowadza zalecane szczepienie ochronne oraz szczepienie przeciw COVID-19 w przypadkach określonych w ust. 5b, jeżeli:

1) samodzielnie dokonał kwalifikacji, o której mowa w ust. 5a, w stosunku do pacjenta podlegającemu zaszczepieniu albo

2) kwalifikacji do szczepienia dokonał lekarz, felczer, lekarz dentysta i wystawił on receptę na szczepionkę.

5c. W przypadku przeprowadzenia szczepienia na podstawie recepty farmaceutycznej, o której mowa w art. 96 ust. 4¹ ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne, osoba poddana szczepieniu ponosi jedynie koszt, o którym mowa w ust. 7.

6. Do przeprowadzania zalecanych szczepień ochronnych oraz szczepień przeciw COVID-19 stosuje się odpowiednio przepisy art. 17 ust. 3, z tym że w przypadku gdy badanie kwalifikacyjne dotyczy szczepienia zalecanego, nie stosuje się art. 17 ust. 5.

7. Osoby przeprowadzające zalecane szczepienie ochronne dokonują wpisów potwierdzających wykonanie szczepienia w Karcie Szczepień oraz:

1) informują osobę poddawaną szczepieniu o możliwości wydania na jej koszt Międzynarodowej Książeczki Szczepień;

2) wydają na koszt osoby szczepionej Międzynarodową Książeczkę Szczepień.

8. (uchylony)

1) wydają osobie poddawanej szczepieniu zaświadczenie o wykonaniu zalecanego szczepienia ochronnego;

2) informują osobę poddawaną szczepieniu o możliwości wydania na jej koszt Międzynarodowej Książeczki Szczepień.

9. Informacje na temat wykonanych szczepień ochronnych, zalecanych przez Światową Organizację Zdrowia, wymaganych na podstawie międzynarodowych przepisów zdrowotnych, u osób udających się poza granice Rzeczypospolitej Polskiej, są dokumentowane w Międzynarodowej Książeczce Szczepień.

10. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz zalecanych szczepień ochronnych,

2) wzór Międzynarodowej Książeczki Szczepień oraz sposób jej wydawania i dokonywania w niej wpisów

— uwzględniając zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia i cele nadzoru epidemiologicznego.

Art. 20.

1. W celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych przeprowadza się zalecane szczepienia ochronne wymagane przy wykonywaniu czynności zawodowych, określonych na podstawie ust. 4.

2. Pracodawca lub zlecający wykonanie prac informuje pracownika lub osobę mającą wykonywać pracę, narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych, przed podjęciem czynności zawodowych o rodzaju zalecanego szczepienia ochronnego wymaganego przy wykonywaniu czynności zawodowych, określonych na podstawie ust. 4.

3. Koszty przeprowadzania szczepień, o których mowa w ust. 1, oraz zakupu szczepionek ponosi pracodawca.

4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wykaz rodzajów czynności zawodowych oraz zalecanych szczepień ochronnych wymaganych u pracowników, funkcjonariuszy, żołnierzy lub podwładnych podejmujących pracę, zatrudnionych lub wyznaczonych do wykonywania tych czynności, mając na względzie ochronę zdrowia pracowników, funkcjonariuszy i żołnierzy narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych w trakcie wykonywania czynności zawodowych.

Art. 21.

1. Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego, ma obowiązek, w ciągu 24 godzin od powzięcia podejrzenia jego wystąpienia, zgłoszenia takiego przypadku do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca powzięcia podejrzenia jego wystąpienia.

2. Zgłoszenie zawiera dane osoby, u której podejrzewa się lub rozpoznano wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) dane o stanie zdrowia oraz inne informacje niezbędne do sprawowania nadzoru nad występowaniem odczynów poszczepiennych, zgodnie ze współczesną wiedzą medyczną.

3. Właściwy państwowy inspektor sanitarny:

1) uzupełnia zgłoszenie niepożądanego odczynu poszczepiennego o informacje zebrane w miejscu wykonania szczepienia lub niezwłocznie przekazuje zgłoszenie państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu ze względu na miejsce wykonania szczepienia oraz

2) prowadzi rejestr zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych.

4. Rejestr zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych może być prowadzony w formie papierowej lub w systemie elektronicznym, a dane w nim zgromadzone są udostępnianie podmiotom, o których mowa w art. 30 ust. 1.

4a. Dane zgromadzone w rejestrze zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych są udostępniane przez Głównego Inspektora Sanitarnego Rzecznikowi Praw Pacjenta w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania w sprawie przyznania świadczenia kompensacyjnego.

5. Rejestr zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych zawiera dane osób, u których podejrzewa się lub rozpoznano wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) dane o stanie zdrowia oraz inne informacje niezbędne do sprawowania nadzoru nad występowaniem odczynów poszczepiennych, zgodnie ze współczesną wiedzą medyczną;

7) informacje pochodzące z nadzoru indywidualnego.

6. Koszty świadczeń zdrowotnych, udzielanych w związku z leczeniem niepożądanych odczynów poszczepiennych ubezpieczonych, są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

7. Koszty świadczeń zdrowotnych, udzielanych w związku z leczeniem niepożądanych odczynów poszczepiennych osób nieposiadających uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

8. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) rodzaje niepożądanych odczynów poszczepiennych i kryteria ich rozpoznawania na potrzeby nadzoru epidemiologicznego,

2) sposób zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych,

3) wzory formularzy zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych,

4) sposób prowadzenia rejestru zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych, udostępniania danych nim objętych oraz okres ich przechowywania

— mając na względzie jednolitość rodzajów rozpoznawanych niepożądanych odczynów poszczepiennych i zapewnienie skutecznego nadzoru epidemiologicznego w zakresie występowania tych odczynów.

9. (uchylony)

Art. 21a.

1. Osoba przeprowadzająca:

1) badanie kwalifikacyjne,

2) szczepienie ochronne

— może dokonywać wpisu do Karty Szczepień określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, prowadzonej w postaci elektronicznej w systemie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia.

2. Po przeprowadzonym badaniu kwalifikacyjnym osoba je przeprowadzająca dokonuje wpisu o tym badaniu do Karty Szczepień ze wskazaniem daty i godziny przeprowadzonego badania.

3. Zaświadczenie o wykonaniu szczepienia wydane w postaci elektronicznej udostępnia się w Internetowym Koncie Pacjenta, o którym mowa w art. 7a ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, osoby poddanej szczepieniu. Na żądanie tej osoby zaświadczenie o wykonaniu szczepienia wydaje się także w postaci papierowej.

4. W przypadku dokonania wpisu o szczepieniu w Karcie Szczepień nie jest wymagane dokonanie:

1) tego samego wpisu w karcie uodpornienia;

2) wpisu o szczepieniu w wykazie zabiegów, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

5. Jednostka podległa ministrowi właściwemu do spraw zdrowia właściwa w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia udostępnia dane o szczepieniach Narodowemu Funduszowi Zdrowia w celu realizacji rozliczeń udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej.

Art. 21b.

Osoby wykonujące zawód medyczny mają dostęp do jednostkowych danych medycznych osoby poddanej szczepieniu dotyczących przeprowadzonego szczepienia. W tym przypadku nie jest wymagana zgoda osoby poddanej szczepieniu lub jej przedstawiciela ustawowego.

Art. 21c.

1. W przypadku wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, wykonanie szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 jest poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do jego wykonania przeprowadzanym przez lekarza lub osobę posiadającą kwalifikacje określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 5.

2. W przypadku wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, szczepienia ochronne przeciwko COVID-19 przeprowadzają:

1) lekarze, lekarze dentyści, pielęgniarki, położne, felczerzy i ratownicy medyczni;

2) fizjoterapeuci, farmaceuci, higienistki szkolne i diagności laboratoryjni, posiadający kwalifikacje określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 5.

3. Do szczepień ochronnych przeciwko COVID-19 nie stosuje się przepisów art. 19, w przypadku wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19.

4. W przypadku wystąpienia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, zakup szczepionek przeciwko COVID-19 oraz koszty przeprowadzania szczepień ochronnych przeciwko COVID-19 są finansowane ze środków publicznych.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) kwalifikacje osób przeprowadzających badanie kwalifikacyjne, o których mowa w ust. 1,

2) kwalifikacje osób przeprowadzających szczepienia ochronne przeciwko COVID-19, o których mowa w ust. 2 pkt 2

— uwzględniając konieczność zapewnienia bezpieczeństwa osób poddanych tym szczepieniom.

Art. 21d.

1. Szczepienia ochronne przeciwko COVID-19 są przeprowadzane na podstawie skierowania określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, zwanego dalej „skierowaniem”.

2. Skierowanie w postaci elektronicznej jest wystawiane przez:

1) system, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia,

2) lekarza za pośrednictwem systemu, o którym mowa w pkt 1

— zgodnie z kryteriami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 4.

2a. Skierowanie przechowuje się w systemie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia. Dostęp do tego skierowania przysługuje usługodawcy w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia.

3. Skierowanie jest ważne przez okres 90 dni od dnia jego wystawienia.

4. Do skierowania, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, stosuje się art. 31b ust. 14 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia.

5. Po wykonaniu szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 albo podaniu pierwszej dawki szczepionki przeciwko COVID-19 punkt szczepień dokonuje zmiany statusu informacji skierowania w systemie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia.

Art. 21e.

1. Tworzy się centralny elektroniczny system rejestracji na szczepienia ochronne przeciwko COVID-19, zwany dalej „systemem rejestracji”, w którym są przetwarzane:

1) informacje niezbędne do przeprowadzania tych szczepień;

2) dane osoby poddającej się tym szczepieniom: imię i nazwisko, numer PESEL, numer i seria dokumentu tożsamości, numer telefonu, adres poczty elektronicznej, adres miejsca zamieszkania, oraz jednostkowe dane medyczne tej osoby;

3) dane zawarte w skierowaniu.

2. Do systemu rejestracji dane o planowanych szczepieniach ochronnych przeciwko COVID-19:

1) wprowadza administrator systemu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia;

2) wprowadza się w ramach działalności:

a) usługodawcy w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, wystawiającego skierowanie,

b) punktu szczepień.

3. Do systemu rejestracji dane o przeprowadzanych szczepieniach ochronnych przeciwko COVID-19 wprowadza się w ramach działalności punktu szczepień.

4. Administratorem danych zawartych w systemie rejestracji jest minister właściwy do spraw zdrowia.

5. Obsługę techniczną systemu rejestracji zapewnia jednostka podległa ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, właściwa w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia.

6. W zakresie kierowania na szczepienia ochronne przeciwko COVID-19 system rejestracji korzysta z danych oraz usług dostarczanych przez System Informacji Medycznej, dziedzinowe systemy teleinformatyczne oraz rejestry medyczne, o których mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia.

7. Dane dotyczące szczepień ochronnych przeciwko COVID-19 zawarte w systemie rejestracji, w tym jednostkowe dane medyczne, są przekazywane do systemu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, w celu prezentowania ich w Internetowym Koncie Pacjenta, o którym mowa w art. 7a tej ustawy, oraz monitorowania przebiegu szczepień.

8. Jednostka podległa ministrowi właściwemu do spraw zdrowia właściwa w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia udostępnia dane o szczepieniach Narodowemu Funduszowi Zdrowia w celu kontrolowania i rozliczania udzielonych świadczeń opieki zdrowotnej.

Art. 21f.

1. Rejestracja na wykonanie szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 następuje w systemie rejestracji po udostępnieniu imienia i nazwiska oraz numeru PESEL osoby poddawanej temu szczepieniu, a w przypadku jego braku — numeru i serii dokumentu tożsamości wskazanego na skierowaniu, za pośrednictwem:

1) Internetowego Konta Pacjenta, o którym mowa w art. 7a ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia, lub telefonicznie;

2) usługodawcy wystawiającego skierowanie;

3) punktu szczepień.

1a. Rejestracja na wykonanie szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 może nastąpić również po uwierzytelnieniu osoby poddawanej temu szczepieniu w inny sposób niż określony w ust. 1, za pośrednictwem systemu rejestracji.

2. Podczas rejestracji na wykonanie szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 osoba poddawana temu szczepieniu może przekazać numer telefonu lub adres poczty elektronicznej. W takim przypadku informacja o terminie i miejscu szczepienia ochronnego przeciwko COVID-19 jest przekazywana przez jednostkę podległą ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, właściwą w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia, w postaci wiadomości tekstowej na ten numer telefonu lub adres poczty elektronicznej.

Rozdział 5

Inne działania mające na celu zapobieganie zakażeniom i chorobom zakaźnym

Art. 22.

1. Właściciel, posiadacz lub zarządzający nieruchomością są obowiązani utrzymywać ją w należytym stanie higieniczno-sanitarnym w celu zapobiegania zakażeniom i chorobom zakaźnym, w szczególności:

1) prowadzić prawidłową gospodarkę odpadami i ściekami;

2) zwalczać gryzonie, insekty i szkodniki;

3) usuwać padłe zwierzęta z nieruchomości;

4) usuwać odchody zwierząt z nieruchomości.

2. W razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, uwzględniając aktualną sytuację epidemiologiczną, minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe wymagania sanitarno-higieniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty produkcyjne, usługowe, handlowe, a także sposoby postępowania mające na celu zapobieganie zakażeniom i chorobom zakaźnym, oraz kwalifikacje osób uprawnionych do realizacji procedur czystości i dekontaminacji, w zakresie:

1) lokalizacji obiektów produkcyjnych, usługowych oraz handlowych,

2) minimalnej ilości i powierzchni oraz przeznaczenia pomieszczeń wchodzących w skład obiektów produkcyjnych, usługowych oraz handlowych,

3) procedur utrzymania czystości i dekontaminacji;

4) warunków produkcji, świadczenia usług i prowadzenia handlu

— z uwzględnieniem rodzajów prowadzonej działalności, zapewniając ochronę osób korzystających z usług świadczonych przez te podmioty przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi.

Art. 23.

1. Podmiot wprowadzający do obrotu produkty, określone na podstawie ust. 2 pkt 1, jest obowiązany do podejmowania wszelkich działań, aby wprowadzany produkt nie stanowił źródła zakażenia dla ludzi.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia:

1) produkty, które z uwagi na swoje właściwości mogą stać się źródłem zakażenia,

2) sposoby postępowania z produktami, o których mowa w pkt 1,

3) wymogi sanitarne i higieniczne, które musi spełniać wprowadzany produkt,

4) wymogi, które muszą spełniać pomieszczenia, urządzenia i środki transportu służące do przechowywania i dystrybucji wprowadzanego produktu

— mając na względzie zapobieganie szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, w związku z wprowadzaniem do obrotu produktów mogących stanowić źródło zakażenia.

Rozdział 6

Postępowanie w przypadku podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej oraz w przypadku stwierdzenia zgonu z powodu choroby zakaźnej

Art. 24.

1. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Wojskowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej, Wojskowej Inspekcji Weterynaryjnej, Inspekcji Ochrony Środowiska oraz ośrodki referencyjne i instytuty badawcze współdziałają w celu zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, rozpoznawania i monitorowania sytuacji epidemiologicznej oraz zapewnienia systemu wczesnego powiadamiania o zagrożeniu epidemicznym w kraju.

2. W przypadku powzięcia podejrzenia albo rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z ich powodu, występujących wśród żołnierzy, funkcjonariuszy i pracowników jednostek oraz innych osób objętych zakresem działania inspekcji, o których mowa w ust. 1, między podmiotami, o których mowa w ust. 1, mogą być przekazywane, w formie papierowej lub elektronicznej, dane tych osób, zawierające:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) rozpoznanie kliniczne zakażenia lub choroby zakaźnej, charakterystykę podstawowych objawów klinicznych, okoliczności wystąpienia zakażenia, zachorowania lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka i charakterystyki biologicznego czynnika zakaźnego, oraz inne informacje niezbędne do sprawowania nadzoru epidemiologicznego, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy medycznej.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, ministrem właściwym do spraw wewnętrznych oraz ministrem właściwym do spraw rolnictwa określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz zakażeń i chorób zakaźnych, o których mowa w ust. 2,

3) sposób udostępniania danych, o których mowa w ust. 2, oraz okres ich przechowywania

— uwzględniając konieczność zapewnienia skutecznego nadzoru epidemiologicznego oraz zapobiegania i zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych.

4. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Inspekcji Weterynaryjnej oraz Inspekcji Ochrony Środowiska współdziałają w zakresie zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, które mogą być przenoszone ze zwierząt na ludzi lub z ludzi na zwierzęta.

5. W przypadku powzięcia podejrzenia albo rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej, określonych na podstawie ust. 6 pkt 2, lub zgonu z ich powodu, między organami, o których mowa w ust. 4, są przekazywane, w formie papierowej lub w systemie elektronicznym, dane osób, u których podejrzewa się albo rozpoznano zakażenie, chorobę zakaźną, określonych na podstawie ust. 6 pkt 2, lub stwierdzono zgon z ich powodu, zawierające:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6. Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa oraz ministrem właściwym do spraw klimatu określi, w drodze rozporządzenia:

1) formy i tryb współdziałania między organami, o których mowa w ust. 4,

2) wykaz zakażeń i chorób zakaźnych, o których mowa w ust. 4,

3) terminy i sposoby przekazywania informacji epidemiologicznych oraz epizootycznych,

4) sposób udostępniania danych, o których mowa w ust. 5, oraz okres ich przechowywania,

5) sposób wykorzystania sił i środków posiadanych przez organy, o których mowa w ust. 4,

6) rodzaje badań laboratoryjnych wykonywanych przez organy, o których mowa w ust. 4

— mając na uwadze cele nadzoru epidemiologicznego i epizootiologicznego, skuteczność nadzoru epidemiologicznego i epizootiologicznego oraz ochronę zdrowia publicznego.

Art. 25.

1. Główny Inspektor Sanitarny oraz wskazane przez niego podmioty współpracują z państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Komisją Europejską i Europejskim Centrum do Spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób w ramach wspólnotowej sieci nadzoru epidemiologicznego i kontroli chorób zakaźnych.

2. Współpraca, o której mowa w ust. 1, obejmuje:

1) przekazywanie do podstawowej oraz specjalistycznych sieci nadzoru Unii Europejskiej danych o przypadkach zakażeń, zachorowań lub zgonów z powodu chorób zakaźnych gromadzonych w rejestrze, o którym mowa w art. 30 ust. 1;

2) wymianę innych informacji istotnych dla zapobiegania i zwalczania zakażeń oraz chorób zakaźnych.

3. Przy ministrze właściwym do spraw zdrowia działa krajowy punkt kontaktowy wspólnotowego systemu wczesnego ostrzegania i reagowania dla zapobiegania i kontroli zakażeń oraz chorób zakaźnych, do którego zadań należy wymiana informacji oraz koordynacja działań w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych z państwami członkowskimi Unii Europejskiej, Komisją Europejską oraz Europejskim Centrum do Spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób.

4. W przypadku wystąpienia choroby zakaźnej, której zwalczanie wymaga podjęcia skoordynowanego działania wspólnotowego, krajowy punkt kontaktowy wspólnotowego systemu wczesnego ostrzegania i reagowania przekazuje Europejskiemu Centrum do Spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób lub punktom kontaktowym państw członkowskich Unii Europejskiej dane osoby podejrzanej o zakażenie lub zachorowanie, zakażonej lub chorej na chorobę zakaźną, o których mowa w art. 27 ust. 4, tylko w przypadku gdy jest to niezbędne do podjęcia przez te podmioty działań służących zapobieganiu i kontroli chorób zakaźnych i wyłącznie w zakresie niezbędnym do zapewnienia skuteczności tych działań.

5. Koszty związane z działalnością krajowego punktu kontaktowego wspólnotowego systemu wczesnego ostrzegania i reagowania są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

Art. 26.

1. Lekarz, felczer, pielęgniarka lub położna, którzy podejrzewają lub rozpoznają zakażenie lub chorobę zakaźną, są obowiązani pouczyć zakażonego lub chorego na chorobę zakaźną lub osobę sprawującą prawną pieczę nad zakażoną lub chorą na chorobę zakaźną osobą małoletnią lub bezradną albo jej opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta o:

1) środkach służących zapobieganiu przeniesienia zakażenia na inne osoby;

2) obowiązkach, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i pkt 4 lit. a oraz art. 6 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 5.

2. W przypadku rozpoznania zakażenia, które może przenosić się drogą kontaktów seksualnych, lekarz lub felczer ma obowiązek poinformować zakażonego o konieczności zgłoszenia się do lekarza partnera lub partnerów seksualnych zakażonego.

3. Informację o powiadomieniu zakażonego o obowiązku, o którym mowa w ust. 2, wpisuje się do dokumentacji medycznej i potwierdza podpisem zakażonego.

Art. 27.

1. Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje zakażenie, chorobę zakaźną lub zgon z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, określone na podstawie ust. 9 pkt 1, jest obowiązany do zgłoszenia tego faktu właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu określonemu na podstawie ust. 9 pkt 2. Zgłoszenia dokonuje się niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od chwili powzięcia podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, chyba że ze względu na rodzaj zakażenia lub choroby zakaźnej właściwy państwowy inspektor sanitarny postanowi inaczej.

2. Kierownicy podmiotów wykonujących działalność leczniczą zapewniają warunki organizacyjne i techniczne niezbędne do realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz sprawują nadzór nad jego wykonywaniem.

3. (uchylony)

4. Zgłoszenie zawiera następujące dane osoby, u której podejrzano lub rozpoznano zakażenie, chorobę zakaźną lub stwierdzono zgon z tego powodu:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

3a) obywatelstwo;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) rozpoznanie kliniczne zakażenia lub choroby zakaźnej, charakterystykę podstawowych objawów klinicznych, okoliczności wystąpienia zakażenia, zachorowania lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka, charakterystyki biologicznego czynnika zakaźnego, oraz inne informacje niezbędne do sprawowania nadzoru epidemiologicznego, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy medycznej.

5.–7. (uchylone)

8. W przypadku powzięcia podejrzenia zachorowania na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lub zgonu z powodu takiej choroby członka załogi lub pasażera odbywającego podróż międzynarodową:

1) dowódca statku powietrznego za pośrednictwem instytucji zapewniających służby ruchu lotniczego,

2) kapitan statku morskiego osobiście lub za pośrednictwem Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa, agenta statku lub kapitanatu portu,

3) kierujący środkiem transportu drogowego,

4) pilot wycieczki lub przewodnik turystyczny

— jest obowiązany do niezwłocznego zgłoszenia tego faktu, dostępnymi środkami łączności, państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu lub państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla planowanego miejsca przekroczenia granicy państwowej albo portu lotniczego lub morskiego, a jeżeli podejrzenie zachorowania na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lub zgonu z powodu takiej choroby powzięto po przekroczeniu granicy państwowej — państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu lub państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu dla miejsca powzięcia podejrzenia zachorowania na taką chorobę lub zgonu z jej powodu.

9. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) zakażenia i choroby zakaźne, w przypadku których podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z ich powodu dokonywane są zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1,

2) sposób dokonywania zgłoszeń podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, o których mowa w ust. 1, oraz właściwych państwowych inspektorów sanitarnych, którym są przekazywane te zgłoszenia,

3) wzory formularzy zgłoszeń podejrzenia lub rozpoznania zakażenia, choroby zakaźnej lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej

— uwzględniając konieczność ochrony danych osobowych, stworzenia rozwiązań umożliwiających prowadzenie skutecznego nadzoru epidemiologicznego oraz stopień zagrożenia zakażeniem lub chorobą zakaźną.

Art. 28.

Lekarz, felczer lub kierownik zespołu ratownictwa medycznego, który podejrzewa lub rozpoznaje chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną, stanowiącą zagrożenie dla zdrowia publicznego, lub stwierdza zgon w wyniku takiej choroby, podejmuje działania zapobiegające szerzeniu się zachorowań, w tym:

1) kieruje osobę podejrzaną o zakażenie lub zachorowanie oraz zakażoną lub chorą na chorobę zakaźną do szpitala specjalistycznego zapewniającego izolację i leczenie tej osoby oraz niezwłocznie informuje szpital o tym fakcie;

2) organizuje transport uniemożliwiający przeniesienie zakażenia na inne osoby;

3) poucza osobę chorą lub osobę sprawującą prawną pieczę nad chorą osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, osoby najbliższe oraz osoby, o których mowa w art. 17 ust. 1a, o obowiązkach
wynikających z art. 5 ust. 1;

4) niezwłocznie powiadamia państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca podejrzenia, rozpoznania choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej lub stwierdzenia zgonu o podjętych działaniach.

Art. 29.

1. Diagnosta laboratoryjny lub inna osoba uprawniona do samodzielnego wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej, w przypadku wykonania badania w kierunku biologicznego czynnika chorobotwórczego zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7 pkt 1, są obowiązani w przypadkach określonych w tych przepisach do zgłoszenia wyniku tego badania właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu określonemu zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7 pkt 2. Zgłoszenia dokonuje się niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 24 godzin od momentu uzyskania wyniku.

1a. Kierownicy laboratoriów diagnostycznych zapewniają warunki organizacyjne i techniczne dla realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz sprawują nadzór nad jego wykonywaniem.

2. (uchylony)

3. Zgłoszenie zawiera dane osoby, u której stwierdzono dodatni wynik badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

3a) obywatelstwo;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) rodzaj biologicznego czynnika chorobotwórczego i jego charakterystykę oraz inne informacje istotne dla sprawowania nadzoru epidemiologicznego zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy medycznej.

3a. W przypadkach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 7 pkt 1 do zgłoszenia dołącza się kopie sprawozdania z badania laboratoryjnego. W takim przypadku formularz zgłoszenia nie zawiera danych, które są zawarte w sprawozdaniu z badania laboratoryjnego, z wyjątkiem danych niezbędnych dla elektronicznego łączenia danych o przypadkach w rejestrze, o którym mowa w art. 30 ust. 1.

4.–6. (uchylone)

7. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) biologiczne czynniki chorobotwórcze podlegające obowiązkowi zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, oraz przesłanki dokonywania zgłoszeń, z uwzględnieniem zgłoszeń wyników dodatnich i ujemnych,

2) sposób dokonywania zgłoszeń wyników badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych oraz właściwych państwowych inspektorów sanitarnych, którym są przekazywane te zgłoszenia,

3) wzory formularzy zgłoszeń wyników badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych

— uwzględniając stopień zagrożenia czynnikami chorobotwórczymi, konieczność ochrony danych osobowych oraz stworzenia rozwiązań umożliwiających prowadzenie skutecznego nadzoru epidemiologicznego.

Art. 29a.

1. W ramach nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami i chorobami zakaźnymi może być prowadzony nadzór sentinel.

2. W nadzorze, o którym mowa w ust. 1, uczestniczą:

1) wskazane przez ministra właściwego do spraw zdrowia instytuty badawcze i ośrodki referencyjne, na podstawie umowy zawartej z ministrem właściwym do spraw zdrowia;

2) wojewódzkie lub powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne;

3) podmioty lecznicze oraz lekarze wykonujący zawód w ramach praktyki zawodowej w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, na podstawie umowy zawartej z państwowym inspektorem sanitarnym;

4) medyczne laboratoria diagnostyczne w rozumieniu przepisów o medycynie laboratoryjnej, akredytowane w zakresie przedmiotu badania na podstawie ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, na podstawie umowy zawartej z państwowym inspektorem sanitarnym.

3. Koszty uczestnictwa w nadzorze sentinel:

1) podmiotów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia;

2) podmiotów, o których mowa w ust. 2 pkt 2–4, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest wojewoda.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia:

1) zakażenia lub choroby zakaźne objęte nadzorem sentinel,

2) sposób prowadzenia nadzoru sentinel,

3) jednostki podziału terytorialnego kraju, w których jest prowadzony nadzór sentinel,

4) zadania realizowane przez podmioty uczestniczące w nadzorze sentinel

— mając na względzie cele nadzoru sentinel oraz zapewnienie reprezentatywności zbieranych w nim danych.

Art. 30.

1. Państwowi powiatowi inspektorzy sanitarni, państwowi wojewódzcy inspektorzy sanitarni lub wskazane przez nich specjalistyczne jednostki, właściwe ze względu na rodzaj zakażenia lub choroby zakaźnej, oraz Główny Inspektor Sanitarny lub wskazane przez niego krajowe specjalistyczne jednostki, właściwe ze względu na rodzaj zakażenia lub choroby zakaźnej, prowadzą rejestr przypadków zakażeń i zachorowań na chorobę zakaźną, zwany dalej „rejestrem chorób zakaźnych”.

2. Rejestr chorób zakaźnych zawiera następujące dane osoby zakażonej, chorej lub zmarłej z powodu choroby zakaźnej, a także osób narażonych na chorobę zakaźną lub podejrzanych o zakażenie lub chorobę zakaźną:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

3) numer PESEL, a w przypadku gdy osobie nie nadano tego numeru — rodzaj i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość;

4) płeć;

5) obywatelstwo;

6) dane o kraju pochodzenia;

7) adres miejsca zamieszkania;

8) informację o podejrzeniu lub rozpoznaniu choroby zakaźnej lub zakażenia lub ich wykluczeniu;

9) datę i przyczynę zgonu, jeżeli dotyczy;

10) dane mające znaczenie dla nadzoru epidemiologicznego oraz zapobiegania chorobom zakaźnym i zakażeniom i ich zwalczania, zgodnie z zasadami wiedzy medycznej, które, w zależności od rodzaju choroby lub zakażenia oraz okoliczności, obejmują:

a) charakterystykę podstawowych objawów klinicznych,

b) opis okoliczności wystąpienia zakażenia, zachorowania lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka,

c) dane dotyczące przynależności do populacji kluczowych dla nadzoru epidemiologicznego nad danym zakażeniem lub chorobą zakaźną,

d) dane dotyczące postępowania diagnostycznego, wyniki badania klinicznego, badań dodatkowych i laboratoryjnych, charakterystykę fenotypową i genotypową biologicznego czynnika chorobotwórczego, w tym informacje o lekooporności,

e) dane dotyczące schematu i wyników leczenia.

3. Źródłami danych, o których mowa w ust. 2, dla rejestru chorób zakaźnych są dane:

1) ze zgłoszeń, o których mowa w art. 27 ust. 1, art. 29 ust. 1 i art. 40a ust. 1;

2) uzyskane w ramach indywidualnego nadzoru epidemiologicznego;

3) udostępnione przez Narodowy Fundusz Zdrowia z rejestrów medycznych zawierających dane o udzielonych świadczeniach zdrowotnych;

4) udostępnione z rejestrów medycznych prowadzonych w zakresie chorób zakaźnych i pasożytniczych, o których mowa w art. 19 ust. 1a pkt 14 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia.

4. Podmioty prowadzące rejestr chorób zakaźnych są administratorami danych gromadzonych w tym rejestrze. Przepisy art. 20 ust. 5–10 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia stosuje się odpowiednio.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia wyznacza administratora systemu rejestru chorób zakaźnych spośród jednostek podległych lub nadzorowanych przez tego ministra.

6. Dane zgromadzone w rejestrze chorób zakaźnych dotyczące osób, które są dawcą krwi lub kandydatem na dawcę krwi, są udostępniane jednostkom publicznej służby krwi w zakresie i w sposób określony w przepisach o publicznej służbie krwi.

7. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru chorób zakaźnych oraz okres przechowywania danych zawartych w tym rejestrze, uwzględniając zakres i specyfikę działań prowadzonych przez podmioty prowadzące nadzór epidemiologiczny, konieczność ochrony danych osobowych oraz zapewnienie rozwiązań umożliwiających prowadzenie skutecznego nadzoru epidemiologicznego oraz współdziałania, o którym mowa w art. 24 ust. 1.

Art. 31.

1. Główny Inspektor Sanitarny sporządza i publikuje krajowe raporty liczbowe o zarejestrowanych zakażeniach, zachorowaniach i zgonach na zakażenia i choroby zakaźne podlegających zgłoszeniu.

2. Główny Inspektor Sanitarny może zlecić opracowanie raportu krajowego, o którym mowa w ust. 1, wskazanemu przez siebie podmiotowi.

Art. 32.

1. W przypadku uzyskania danych lub innych informacji o podejrzeniach lub przypadkach zakażeń, zachorowań lub zgonów z powodu choroby zakaźnej państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny, kierując się opartą na wiedzy medycznej własną oceną stopnia zagrożenia dla zdrowia publicznego oraz wytycznymi państwowego inspektora sanitarnego wyższego stopnia, niezwłocznie weryfikuje uzyskane informacje, przeprowadza dochodzenie epidemiologiczne, a następnie, w razie potrzeby, podejmuje czynności mające na celu zapobieganie oraz zwalczanie szerzenia się zakażeń i zachorowań na tę chorobę zakaźną.

2. Dane i informacje, o których mowa w ust. 1, uzyskuje się na podstawie:

1) zgłoszeń, o których mowa w art. 27 ust. 1 i 8 oraz art. 29 ust. 1 pkt 1;

2) danych uzyskanych z indywidualnego nadzoru epidemiologicznego;

3) danych przekazanych przez punkty kontaktowe wspólnotowych i międzynarodowych systemów wczesnego ostrzegania;

4) danych i informacji pochodzących z innych źródeł, w szczególności dotyczących ognisk epidemicznych zakażeń i zachorowań na chorobę zakaźną.

Art. 32a.

1. Państwowy inspektor sanitarny lub Główny Inspektor Sanitarny, w związku z prowadzonym dochodzeniem epidemiologicznym, może żądać udzielenia informacji o:

1) osobach zakażonych lub podejrzanych o zakażenie, chorych lub podejrzanych o chorobę zakaźną, osobach zmarłych z powodu choroby zakaźnej lub osobach, wobec których istnieje takie podejrzenie,

2) osobach, które mogły mieć styczność z osobami, o których mowa w pkt 1,

3) posiadaczach zwierząt, które mogły stanowić źródło narażenia na zakażenie lub chorobę zakaźną

— od każdego, kto takie dane posiada, lub jednostek administracji publicznej, które dane takie mogą ustalić.

2. Dane osób, o których mowa w ust. 1, obejmują:

1) imię i nazwisko;

2) datę urodzenia;

4) płeć;

5) adres miejsca zamieszkania;

6) informacje o aktualnym miejscu pobytu;

7) numer telefonu kontaktowego oraz adres poczty elektronicznej lub innych środków komunikacji elektronicznej;

8) rozpoznanie kliniczne zakażenia lub choroby zakaźnej oraz charakterystykę podstawowych objawów klinicznych i biologicznego czynnika chorobotwórczego;

9) okoliczności narażenia na zakażenie, ze szczególnym uwzględnieniem czynników ryzyka;

10) trasę podróży krajowej lub międzynarodowej oraz wykorzystywane podczas niej przez osobę chorą lub zakażoną środki transportu;

11) miejsca pobytu osoby zakażonej w okresie wylęgania choroby.

Art. 32b.

1. W razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej lub wysoce zakaźnej, państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny jest obowiązany do niezwłocznego zgłoszenia tego faktu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu oraz Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu.

2. Jeżeli sytuacja epidemiologiczna, o której mowa w ust. 1, może mieć wpływ na zdrowie publiczne w skali międzynarodowej, państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny jest obowiązany do niezwłocznego zgłoszenia tego faktu krajowemu punktowi centralnemu do spraw międzynarodowych przepisów zdrowotnych, działającemu na podstawie odrębnych przepisów.

Art. 33.

1. Państwowy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny może, w drodze decyzji, nałożyć na osobę zakażoną lub chorą na chorobę zakaźną albo osobę podejrzaną o zakażenie lub chorobę zakaźną, lub osobę, która miała styczność ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego, obowiązki określone w art. 5 ust. 1.

2. W celu zapobieżenia szerzeniu się zakażeń lub chorób zakaźnych państwowy powiatowy inspektor sanitarny
lub państwowy graniczny inspektor sanitarny może, w drodze decyzji:

1) wprowadzić zakaz wstępu do pomieszczeń skażonych;

2) nakazać przeprowadzenie dekontaminacji, dezynsekcji lub deratyzacji nieruchomości lub pomieszczeń;

3) nakazać przeprowadzenie dekontaminacji przedmiotów, a jeżeli nie jest to możliwe — ich zniszczenie;

4) wprowadzić zakaz korzystania z wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi i na potrzeby gospodarcze, pochodzącej z ujęć, co do których istnieje podejrzenie skażenia biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi;

5) wprowadzić zakaz spożywania żywności podejrzanej o skażenie, a w razie potrzeby, zarządzić jej zbadanie, odkażenie, zniszczenie lub przeznaczenie do innych celów;

6) nakazać sekcję zwłok osoby zmarłej, u której rozpoznano lub podejrzewano zakażenie lub chorobę zakaźną;

7) zakazać wykonywania sekcji zwłok ludzi i zwierząt, gdy sekcja zwłok mogłaby prowadzić do zakażenia osób lub skażenia środowiska, z wyjątkiem przypadku, gdy zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa.

3. Decyzjom, o których mowa w ust. 1 i 2, nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności.

3a. Decyzje, o których mowa w ust. 1, wydawane w przypadku podejrzenia zakażenia lub choroby szczególnie niebezpiecznej i wysoce zakaźnej, stanowiącej bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia innych osób:

1) mogą być przekazywane w każdy możliwy sposób zapewniający dotarcie decyzji do adresata, w tym ustnie;

2) nie wymagają uzasadnienia;

3) przekazane w sposób inny niż na piśmie, są następnie doręczane na piśmie po ustaniu przyczyn uniemożliwiających doręczenie w ten sposób.

4. W przypadku obiektów budowlanych pozostających pod nadzorem Inspekcji Weterynaryjnej, decyzja, o której mowa w ust. 2, jest wydawana po zasięgnięciu opinii powiatowego lekarza weterynarii.

5. Osoby z objawami choroby zakaźnej dotychczas nierozpoznanej w kraju mogą być poddawane obowiązkom, o których mowa w art. 5 ust. 1, na zasadach określonych w ust. 1–3.

6. (uchylony)

7. W przypadku konieczności poddania izolacji lub kwarantannie osób, o których mowa w ust. 1 i 5, wojewoda zapewnia warunki izolacji lub kwarantanny przez zapewnienie odpowiednich pomieszczeń, wyposażenia oraz
skierowanie do pracy osób posiadających odpowiednie kwalifikacje.

Art. 34.

1. W celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, osoby chore na chorobę zakaźną albo osoby podejrzane o zachorowanie na chorobę zakaźną mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych.

2. Osoby, które były narażone na chorobę zakaźną lub pozostawały w styczności ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego, a nie wykazują objawów chorobowych, podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu, jeżeli tak postanowią organy inspekcji sanitarnej przez okres nie dłuższy niż 21 dni, licząc od dnia następującego po ostatnim dniu odpowiednio narażenia albo styczności.

3. Obowiązkowa kwarantanna lub nadzór epidemiologiczny mogą być stosowane wobec tej samej osoby więcej niż raz, do czasu stwierdzenia braku zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego.

4. Zakazuje się opuszczania miejsca:

1) izolacji lub izolacji w warunkach domowych,

2) kwarantanny

— chyba, że odpowiednio dana osoba wymaga hospitalizacji albo organ inspekcji sanitarnej postanowi inaczej.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) choroby zakaźne powodujące powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, oraz okresy izolacji lub izolacji w warunkach domowych,

2) obowiązki lekarza lub felczera w przypadku podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych,

3) organ, któremu jest przekazywana informacja o obowiązkowej hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych danej osoby,

4) obowiązki szpitala w przypadku samowolnego opuszczenia szpitala przez osobę podlegającą obowiązkowej hospitalizacji,

5) choroby zakaźne powodujące powstanie obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego u osób, o których mowa w ust. 2, oraz okresy obowiązkowej kwarantanny

— mając na względzie rodzaj biologicznego czynnika chorobotwórczego lub choroby zakaźnej oraz potrzebę zapobiegania i zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ochrony zdrowia publicznego.

Art. 35.

1. W przypadku podejrzenia lub rozpoznania zachorowania na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną, lekarz przyjmujący do szpitala, kierujący do izolacji, kwarantanny lub zlecający izolację w warunkach domowych, kierując się własną oceną stopnia zagrożenia dla zdrowia publicznego, poddaje osobę podejrzaną o zachorowanie, chorą na chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną lub osobę narażoną na zakażenie hospitalizacji, izolacji, kwarantannie, badaniom lub zleca izolację w warunkach domowych, również w przypadku, gdy brak jest decyzji, o której mowa w art. 33 ust. 1, a osoba podejrzana o zachorowanie, chora lub narażona na zakażenie nie wyraża zgody na hospitalizację, izolację, kwarantannę, wykonanie badania lub izolację w warunkach domowych.

2. O przyjęciu do szpitala albo skierowaniu do izolacji, kwarantanny lub zleceniu izolacji w warunkach domowych, osoby, o której mowa w ust. 1, lekarz przyjmujący do szpitala, kierujący do izolacji, kwarantanny lub zlecający izolację w warunkach domowych, jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla szpitala, miejsca izolacji, odbywania kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych.

3. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 2, obejmuje przekazanie danych osobowych, o których mowa w art. 27 ust. 4.

4. Lekarz, o którym mowa w ust. 2, jest obowiązany poinformować osobę podejrzaną o zachorowanie, chorą lub narażoną na zakażenie i jej osoby najbliższe o przesłankach uzasadniających podjęte działania oraz dokonać odpowiedniego wpisu w dokumentacji medycznej.

Art. 36.

1. Wobec osoby, która nie poddaje się obowiązkowi szczepienia, badaniom sanitarno- epidemiologicznym, zabiegom sanitarnym, kwarantannie lub izolacji, obowiązkowej hospitalizacji a u której podejrzewa się lub rozpoznano chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną, stanowiącą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia innych osób, może być zastosowany środek przymusu bezpośredniego polegający na przytrzymywaniu, unieruchomieniu lub przymusowym podaniu leków.

2. O zastosowaniu środka przymusu bezpośredniego decyduje lekarz lub felczer, który określa rodzaj zastosowanego środka przymusu bezpośredniego oraz osobiście nadzoruje jego wykonanie przez osoby wykonujące zawody medyczne. Każdy przypadek zastosowania środka przymusu bezpośredniego odnotowuje się w dokumentacji medycznej.

3. Lekarz lub felczer może zwrócić się do Policji, Straży Granicznej lub Żandarmerii Wojskowej o pomoc w zastosowaniu środka przymusu bezpośredniego. Udzielenie pomocy następuje pod warunkiem wyposażenia funkcjonariuszy lub żołnierzy w środki chroniące przed chorobami zakaźnymi przez tego lekarza lub felczera.

4. Przed zastosowaniem środka przymusu bezpośredniego uprzedza się o tym osobę, wobec której środek przymusu bezpośredniego ma być zastosowany, i fakt ten odnotowuje się w dokumentacji medycznej. Przy wyborze środka przymusu bezpośredniego należy wybierać środek możliwie dla tej osoby najmniej uciążliwy, a przy stosowaniu środka przymusu bezpośredniego należy zachować szczególną ostrożność i dbałość o dobro tej osoby.

5. Przymus bezpośredni polegający na unieruchomieniu może być stosowany nie dłużej niż 4 godziny. W razie potrzeby stosowanie tego przymusu może być przedłużone na następne okresy 6-godzinne, przy czym nie dłużej niż 24 godziny łącznie.

6. Przytrzymywanie jest doraźnym, krótkotrwałym unieruchomieniem osoby z użyciem siły fizycznej.

7. Unieruchomienie jest dłużej trwającym obezwładnieniem osoby z użyciem pasów, uchwytów, prześcieradeł lub kaftana bezpieczeństwa.

8. Przymusowe podanie leku jest doraźnym lub przewidzianym w planie postępowania leczniczego wprowadzeniem leków do organizmu osoby — bez jej zgody.

Art. 37.

1. Osoby podejrzane o zachorowanie lub chore na chorobę zakaźną są przyjmowane do szpitala zapewniającego skuteczną izolację.

2. Przyjęcie do szpitala osoby, o której mowa w ust. 1, odbywa się:

1) na podstawie skierowania lekarskiego albo bez skierowania w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia chorego;

2) ze wskazań epidemiologicznych w trybie, o którym mowa w art. 33 ust. 1, lub w przypadkach wymienionych w art. 35 ust. 1.

3. W przypadku stwierdzenia u chorego braku wskazań zdrowotnych i epidemiologicznych do hospitalizacji w drodze decyzji, o której mowa w art. 33 ust. 1, lekarz wnioskuje do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego, który wydał decyzję, o uchylenie decyzji nakładającej obowiązek hospitalizacji.

Art. 38.

1. Koszty świadczeń zdrowotnych udzielonych w celu zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych, o których mowa w art. 33 i 34, oraz świadczeń zdrowotnych związanych przyczynowo z tymi zakażeniami i chorobami zakaźnymi, udzielonych:

1) ubezpieczonym — są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych;

2) osobom nieposiadającym uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego — są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

2. (uchylony)

Art. 39.

1. Lekarz sprawujący opiekę nad osobą poddaną hospitalizacji, izolacji lub kwarantannie na podstawie decyzji, o której mowa w art. 33 ust. 1, ma obowiązek poinformowania tej osoby o przyczynach zastosowania tego środka.

2. W przypadku niewyrażenia zgody na hospitalizację, izolację lub kwarantannę przez osobę poddaną hospitalizacji, izolacji lub kwarantannie, kierownik podmiotu leczniczego, w którym umieszczona jest ta osoba, ma obowiązek powiadomienia jej o przysługujących jej środkach odwoławczych.

3. Kierownik podmiotu leczniczego, w którym wykonywana jest decyzja, o której mowa w art. 33 ust. 1, jest obowiązany do powiadomienia rodziny lub osoby wskazanej przez osobę poddaną hospitalizacji, izolacji lub kwarantannie, o poddaniu tej osoby hospitalizacji, izolacji lub kwarantannie.

4. Informację o wykonaniu czynności, o których mowa w ust. 1-3, wpisuje się do dokumentacji medycznej pacjenta.

Art. 40.

1. Obowiązkowemu leczeniu podlegają osoby chore na:

1) gruźlicę płuc;

2) kiłę;

3) rzeżączkę.

1a. W przypadku podejrzenia lub rozpoznania zakażenia lub choroby zakaźnej, o której mowa w ust. 1, lekarz lub felczer jest obowiązany pouczyć pacjenta o obowiązku, o którym mowa w ust. 1. Fakt udzielenia pouczenia jest potwierdzany wpisem lekarza lub felczera w dokumentacji medycznej oraz podpisem pacjenta.

1b. W przypadku zmiany podmiotu udzielającego choremu świadczeń zdrowotnych związanych z chorobą, o której mowa w ust. 1, lekarz jest obowiązany wystawić choremu skierowanie wskazujące podmiot, który będzie kontynuował leczenie, oraz powiadomić o tym fakcie państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla dotychczasowego miejsca udzielania świadczenia zdrowotnego.

1c. W przypadku uchylania się przez osoby, o których mowa w ust. 1, od obowiązku leczenia, lekarz prowadzący leczenie niezwłocznie powiadamia o tym fakcie państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca udzielania świadczenia zdrowotnego.

2. Osoby, które miały styczność z chorymi na gruźlicę płuc w okresie prątkowania, chorymi na kiłę, rzeżączkę, dur brzuszny, chorymi na inwazyjne zakażenia Neisseria meningitidis lub Haemophilus influenzae typ b, podlegają nadzorowi epidemiologicznemu, badaniu klinicznemu, badaniom diagnostycznym, a także w razie potrzeby, profilaktycznemu stosowaniu leków.

3. Świadczenia zdrowotne, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą obejmować również wydawanie leków przez podmiot, który udzielił świadczenia zdrowotnego.

4. Koszty świadczeń zdrowotnych, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz świadczeń zdrowotnych związanych przyczynowo z tymi zakażeniami i chorobami, udzielonych ubezpieczonym, a także koszty leków, o których mowa w ust. 3, są finansowane na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

5. Koszty świadczeń zdrowotnych, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz świadczeń zdrowotnych związanych przyczynowo z tymi zakażeniami i chorobami zakaźnymi, udzielonych osobom nieposiadającym uprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego, a także koszty leków, o których mowa w ust. 3, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

6. (uchylony)

Art. 40a.

1. Podmiot leczniczy, w którym lekarz sprawuje opiekę medyczną nad osobą zakażoną lub chorą na chorobę zakaźną określoną w przepisach wydanych na podstawie ust. 3 pkt 1 albo osobą podejrzaną o takie zakażenie lub zachorowanie, przekazuje do właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego dane o wynikach leczenia lub o wykluczeniu nosicielstwa u ozdrowieńca.

2. Przekazaniu podlegają wyłącznie dane spośród wymienionych w art. 30 ust. 2 w zakresie, w jakim są one niezbędne dla zapobiegania i zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz zakażeń i chorób zakaźnych, o których mowa w ust. 1,

2) zakres danych spośród wymienionych w art. 30 ust. 2, okoliczności, termin i sposób ich przekazywania,

3) właściwość państwowego inspektora sanitarnego w zakresie otrzymania danych na podstawie ust. 1

— w celu zapewnienia skuteczności zapobiegania tym chorobom zakaźnym i zakażeniom i ich zwalczania, zgodnie z zasadami współczesnej wiedzy medycznej, oraz porównywalności informacji zbieranych w krajowym i międzynarodowym nadzorze epidemiologicznym.

Art. 41.

1. Osoba zakażona HIV lub chora na AIDS może zastrzec dane, o których mowa w art. 24 ust. 2 i 5, art. 27 ust. 4, art. 29 ust. 3 oraz art. 30 ust. 2, umożliwiające jej identyfikację. W takim przypadku zgłoszenie lub rejestr zawierają:

1) inicjały imienia i nazwiska lub hasło;

2) wiek;

3) płeć;

4) nazwę powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania;

5) rozpoznanie kliniczne zakażenia lub choroby zakaźnej oraz drogę zakażenia.

2. W przypadku stwierdzenia lub podejrzenia, że zgon nastąpił z powodu zakażenia HIV lub zachorowania na AIDS, lekarz ma obowiązek powiadomić o tym fakcie właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego. W takim przypadku zgłoszenie lub rejestr zawierają:

1) inicjały imienia i nazwiska lub hasło;

2) wiek;

3) płeć;

4) nazwę powiatu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania;

5) rozpoznanie kliniczne zakażenia lub choroby zakaźnej oraz drogę zakażenia.

3. Realizacja zadań z zakresu leczenia antyretrowirusowego, w celu zapewnienia równego dostępu wszystkim zakażonym HIV i chorym na AIDS do zgodnych z wytycznymi organizacji międzynarodowych metod profilaktyki AIDS, diagnostyki i leczenia antyretrowirusowego, jest prowadzona na podstawie programu polityki zdrowotnej ustalonego przez ministra właściwego do spraw zdrowia na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

4. Leczenie poekspozycyjne osób, które miały styczność z ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV), jest finansowane na zasadach określonych w art. 40 ust. 4 i 5.

5. Profilaktyczne leczenie poekspozycyjne ze styczności z ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV), do której doszło w wyniku wypadku w trakcie wykonywania czynności zawodowych, jest finansowane przez pracodawcę albo zlecającego prace.

Rozdział 7

Działania administracji publicznej w zakresie zapobiegania i zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych

Art. 42.

1. Minister właściwy do spraw zdrowia może zlecić, w drodze umowy, realizację zadań z zakresu ochrony zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi:

1) szpitalom i oddziałom zakaźnym zapewniającym izolację i leczenie osób chorych na choroby zakaźne oraz zapewniających całodobowo konsultacje lekarzy specjalistów w zakresie zakażeń i chorób zakaźnych;

2) poradniom i punktom konsultacyjnym w zakresie zakażeń i chorób zakaźnych oraz szczepień ochronnych.

2. Do zakresu zadań, o których mowa w ust. 1, należy w szczególności:

1) utrzymywanie gotowości do wykonywania całodobowo i w dni ustawowo wolne od pracy świadczeń zdrowotnych, w tym konsultacji lekarskich z zakresu zakażeń i chorób zakaźnych;

2) utrzymywanie gotowości do zwiększenia liczby wykonywanych świadczeń zdrowotnych w zakresie i liczbie
określonych w umowie, o której mowa w ust. 1;

3) przechowywanie zapasów produktów leczniczych i wyrobów medycznych, oraz innych niezbędnych urządzeń i sprzętu w ilości zapewniającej wykonywanie przez co najmniej 3 doby świadczeń zdrowotnych, o których mowa w pkt 1 i 2;

4) przechowywanie środków ochrony osobistej i ubrań ochronnych dla pracowników w ilości wystarczającej do wykonywania świadczeń zdrowotnych, o których mowa w pkt 1 i 2, przez co najmniej 3 doby;

5) stałe monitorowanie i analiza sytuacji epidemiologicznej w kierunku możliwości zapewnienia wykonywania świadczeń zdrowotnych w przypadku podejrzenia lub rozpoznania u osoby lub grupy osób zakażenia lub choroby zakaźnej;

6) zapewnienie transportu sanitarnego ze szczególnym uwzględnieniem transportu chorych na choroby szczególnie niebezpieczne i wysoce zakaźne;

7) dokumentowanie wykonanych zadań oraz przekazywanie sprawozdań z ich wykonania w terminie określonym w ust. 4.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”:

1) wykaz szpitali i oddziałów zakaźnych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, ze szczególnym uwzględnieniem szpitali i oddziałów zakaźnych zapewniających możliwość hospitalizacji chorych na choroby wysoce zakaźne i szczególnie niebezpieczne;

2) wykaz poradni i punktów konsultacyjnych w zakresie zakażeń i chorób zakaźnych oraz szczepień, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

4. Jednostki, o których mowa w ust. 1, przekazują ministrowi właściwemu do spraw zdrowia w terminie do dnia 31 marca każdego roku sprawozdanie z wykonania, w roku poprzednim, zadań z zakresu ochrony zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, tryb zawierania umów, w celu realizacji zadań, o których mowa w ust. 2, oraz sposób ich finansowania, mając na względzie zapewnienie skutecznego nadzoru epidemiologicznego oraz ochronę zdrowia publicznego.

Art. 43.

Jednostki, o których mowa w art. 42 ust. 1, realizując zadania z zakresu ochrony zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi, współpracują z:

1) Państwową Inspekcją Sanitarną i Wojskową Inspekcją Sanitarną;

2) jednostkami Systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego, o których mowa w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2024 r. poz. 652);

3) podmiotami, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2023 r. poz. 742, z późn. zm.);

4) Narodowym Funduszem Zdrowia;

5) podmiotami wchodzącymi w skład międzynarodowego nadzoru epidemiologicznego;

6) organami samorządu terytorialnego;

7) Policją, Państwową Strażą Pożarną i Strażą Graniczną.

Art. 44.

1. W celu zapewnienia skuteczności działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi wojewoda sporządza wojewódzki plan działania na wypadek wystąpienia epidemii, zwany dalej „planem”, na okres trzech lat, z możliwością aktualizacji.

2. Plan obejmuje:

1) charakterystykę potencjalnych zagrożeń dla życia lub zdrowia mogących wystąpić na obszarze województwa, w tym analizę ryzyka wystąpienia zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;

2) wykaz i rozmieszczenie na obszarze województwa zakładów leczniczych podmiotu leczniczego i innych obiektów użyteczności publicznej, które mogą zostać przeznaczone do leczenia, izolowania lub poddawania kwarantannie;

3) liczbę osób, które mogą zostać poddane leczeniu, izolacji lub kwarantannie w zakładach leczniczych podmiotów leczniczych i innych obiektach użyteczności publicznej;

4) imienne listy osób, które mogą zostać skierowane do działań służących ochronie zdrowia publicznego przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi;

5) inne informacje służące ochronie zdrowia publicznego oraz niezbędne do sporządzenia planu.

3. Plan jest przygotowywany i aktualizowany na podstawie danych i informacji uzyskanych z jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów leczniczych i innych dysponentów obiektów użyteczności publicznej.

4. Podmioty, o których mowa w ust. 3, na pisemne żądanie wojewody, przekazują dane wskazane w ust. 7 oraz informacje niezbędne do sporządzenia planu, dotyczące w szczególności:

1) nazwy i lokalizacji zakładu leczniczego podmiotu leczniczego lub obiektu użyteczności publicznej;

2) rozmieszczenia oraz powierzchni pomieszczeń wchodzących w skład zakładu leczniczego podmiotu leczniczego lub obiektu użyteczności publicznej;

3) szacunkowej liczby osób, które mogą zostać przyjęte do leczenia, izolacji lub poddawania kwarantannie.

5. W przypadku zmiany danych lub informacji, podmioty, o których mowa w ust. 3, są zobowiązane do niezwłocznego ich przekazania wojewodzie.

6. Wojewoda podaje plan do publicznej wiadomości, w szczególności przez zamieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej, z wyjątkiem danych podlegających ochronie w rozumieniu przepisów o ochronie danych osobowych.

7. Listy osób, o których mowa w ust. 2 pkt 4, zawierają dane:

1) imię i nazwisko;

2) wykonywany zawód;

3) datę urodzenia;

4) numer PESEL, a w przypadku gdy osobie nie nadano tego numeru — serię i numer paszportu albo numer identyfikacyjny innego dokumentu, na podstawie którego jest możliwe ustalenie danych osobowych;

5) płeć;

6) adres miejsca zamieszkania.

Art. 44a.

1. Jeżeli użycie innych sił i środków jest niemożliwe lub może okazać się niewystarczające, Minister Obrony Narodowej może przekazać do dyspozycji Głównego Inspektora Sanitarnego lub wojewody, na którego obszarze podejmowane są działania związane ze stanem zagrożenia epidemicznego, stanem epidemii albo w razie niebezpieczeństwa szerzenia się zakażenia lub choroby zakaźnej, które może stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego, w szczególności wystąpienia choroby szczególnie niebezpiecznej lub wysoce zakaźnej, pododdziały lub oddziały Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, wraz ze skierowaniem ich do wykonywania zadań z tym związanych.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, pododdziały i oddziały Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej pozostają pod dowództwem przełożonych służbowych i wykonują zadania określone przez Głównego Inspektora Sanitarnego lub wojewodę.

Art. 45.

(uchylony)

Rozdział 8

Zasady postępowania w razie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii

Art. 46.

1. Stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii na obszarze województwa lub jego części ogłasza i odwołuje wojewoda, w drodze rozporządzenia, na wniosek państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

2. Jeżeli zagrożenie epidemiczne lub epidemia występuje na obszarze więcej niż jednego województwa, stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii ogłasza i odwołuje, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw administracji publicznej, na wniosek Głównego Inspektora Sanitarnego.

3. Ogłaszając stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, minister właściwy do spraw zdrowia lub wojewoda mogą nałożyć obowiązek szczepień ochronnych na inne osoby niż określone na podstawie art. 17 ust. 9 pkt 2 oraz przeciw innym zakażeniom i chorobom zakaźnym, o których mowa w art. 3 ust. 1.

4. W rozporządzeniach, o których mowa w ust. 1 i 2, można ustanowić:

1) czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się,

2) czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych,

3) czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy,

4) zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności,

5) obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, jeżeli wykonanie ich wiąże się z funkcjonowaniem określonych obiektów produkcyjnych, usługowych, handlowych lub innych obiektów,

6) nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych przewidzianych planami przeciwepidemicznymi,

7) obowiązek przeprowadzenia szczepień ochronnych, o których mowa w ust. 3, oraz grupy osób podlegające tym szczepieniom, rodzaj przeprowadzanych szczepień ochronnych

— uwzględniając drogi szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz sytuację epidemiczną na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii.

5. Rozporządzenia, o których mowa w ust. 1 i 2, są:

1) niezwłocznie ogłaszane w odpowiednim dzienniku urzędowym, zgodnie z przepisami o ogłaszaniu aktów normatywnych;

2) wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.

6. Wojewoda ma obowiązek poinformowania obywateli o obowiązkach wynikających z przepisów, o których mowa w ust. 1-4, w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie.

Art. 46a.

W przypadku wystąpienia stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego o charakterze i w rozmiarach przekraczających możliwości działania właściwych organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego, Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, na podstawie danych przekazanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia, ministra właściwego do spraw wewnętrznych, ministra właściwego do spraw administracji publicznej, Głównego Inspektora Sanitarnego oraz wojewodów:

1) zagrożony obszar wraz ze wskazaniem rodzaju strefy, na którym wystąpił stan epidemii lub stan zagrożenia epidemicznego,

2) rodzaj stosowanych rozwiązań — w zakresie określonym w art. 46b

— mając na względzie zakres stosowanych rozwiązań oraz uwzględniając bieżące możliwości budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

Art. 46b.

W rozporządzeniu, o którym mowa w art. 46a, można ustanowić:

1) ograniczenia, obowiązki i nakazy, o których mowa w art. 46 ust. 4;

2) czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców;

3) czasową reglamentację zaopatrzenia w określonego rodzaju artykuły;

4) obowiązek poddania się badaniom lekarskim przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;

4a) obowiązek stosowania określonych środków profilaktycznych i zabiegów;

5) obowiązek poddania się kwarantannie;

6) miejsce kwarantanny;

7) (uchylony)

8) czasowe ograniczenie korzystania z lokali lub terenów oraz obowiązek ich zabezpieczenia;

9) nakaz ewakuacji w ustalonym czasie z określonych miejsc, terenów i obiektów;

10) nakaz lub zakaz przebywania w określonych miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach;

11) zakaz opuszczania strefy zero przez osoby chore i podejrzane o zachorowanie;

12) nakaz określonego sposobu przemieszczania się;

13) nakaz zakrywania ust i nosa, w określonych okolicznościach, miejscach i obiektach oraz na określonych obszarach, wraz ze sposobem realizacji tego nakazu.

Art. 46ba.

W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, minister właściwy do spraw zdrowia może określić, w drodze rozporządzenia, uproszczone rodzaje i zakres dokumentacji medycznej, uproszczony sposób jej przetwarzania oraz skrócony okres przechowywania, obowiązujące od dnia ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, uwzględniając konieczność szybkiego i skutecznego podejmowania działań zapobiegających szerzeniu się epidemii oraz ochrony danych i informacji dotyczących stanu zdrowia pacjenta.

Art. 46bb.

Nieprzestrzeganie obowiązku, o którym mowa w art. 46b pkt 13, stanowi uzasadnioną przyczynę odmowy sprzedaży, o której mowa w art. 135 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2023 r. poz. 2119).

Art. 46c.

1. Do zamówień na usługi, dostawy lub roboty budowlane udzielanych w związku z zapobieganiem lub zwalczaniem epidemii na obszarze, na którym ogłoszono stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się:

1) warunku uzyskania opinii o celowości inwestycji, o której mowa w art. 95d ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jeżeli budowa, przebudowa lub remont są inwestycją, o której mowa w art. 95d ust. 1 tej ustawy;

2) przepisów § 6 ust. 1 pkt 1 lit. b, c oraz f, pkt 2 i 3 rozporządzenia wydanego na podstawie art. 134 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

3. W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii do projektowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych, w tym zmiany sposobu użytkowania, przez podmioty wykonujące działalność leczniczą albo inne podmioty w związku z realizacją zadań objętych obowiązkiem albo poleceniem wydanym na podstawie art. 10d albo art. 11h ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 340), w związku z przeciwdziałaniem epidemii, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2024 r. poz. 725), ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2023 r. poz. 977, z późn. zm.) oraz aktów planistycznych, o których mowa w tej ustawie, ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2022 r. poz. 840 oraz z 2023 r. poz. 951, 1688 i 1904), a w przypadku konieczności poszerzenia bazy do udzielania świadczeń zdrowotnych, także przepisów wydanych na podstawie art. 22 ust. 3, 4 i 4a ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. Odstąpienie od stosowania przepisów, o których mowa w zdaniu pierwszym, wymaga zgody wojewody.

4. Prowadzenie robót budowlanych oraz zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części w związku z przeciwdziałaniem epidemii wymagają niezwłocznego poinformowania organu administracji architektoniczno-budowlanej.

5. W informacji, o której mowa w ust. 4, należy określić:

1) rodzaj, zakres i sposób wykonywania robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia — w przypadku prowadzenia robót budowlanych;

2) dotychczasowy i zamierzony sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części — w przypadku zmiany sposobu użytkowania.

6. Jeżeli prowadzenie robót budowlanych, o których mowa w ust. 4, powoduje zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, organ administracji architektoniczno-budowlanej, w drodze decyzji podlegającej natychmiastowemu wykonaniu, niezwłocznie ustala wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń ich prowadzenia.

7. W przypadku prowadzenia robót budowlanych w związku z przeciwdziałaniem epidemii, których rozpoczęcie, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, wymaga uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, inwestor jest obowiązany zapewnić objęcie kierownictwa oraz nadzoru nad tymi robotami przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiednich specjalnościach, o których mowa w art. 15a tej ustawy.

Art. 46d.

1. W celu zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, minister właściwy do spraw zdrowia może polecić Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych udostępnienie niezbędnego asortymentu rezerw strategicznych, określając:

1) rodzaj tego asortymentu i jego ilości;

2) organ, na rzecz którego rezerwy strategiczne zostaną udostępnione, lub podmiot, któremu udostępnione rezerwy strategiczne będą wydane do użycia.

1a. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych może zlecić transport udostępnionego asortymentu rezerw strategicznych, o którym mowa w ust. 1, i przekazanie go do podmiotu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

1b. Koszty transportu asortymentu, o którym mowa w ust. 1a, są finansowane ze środków budżetu państwa w oparciu o średnie stawki stosowane w stosunkach danego rodzaju w tym czasie.

2. Do udostępnienia asortymentu, określonego w ust. 1, nie stosuje się przepisów ustawy o rezerwach strategicznych.

3. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych jest obowiązana odtworzyć asortyment rezerw strategicznych udostępniony na podstawie ust. 1, w najkrótszym możliwym terminie.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia, w celu wykonywania zadań określonych w niniejszej ustawie, może nałożyć na Rządową Agencję Rezerw Strategicznych obowiązek utworzenia, w określonym czasie i ilości, rezerw strategicznych asortymentu niezbędnego w celu zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi i utrzymywanie tego asortymentu w rezerwach strategicznych.

5. W przypadku gdy utworzenie rezerw strategicznych, o których mowa w ust. 4, lub odtworzenie rezerw strategicznych, o których mowa w ust. 3, nie jest możliwe w określonym terminie, właściwy minister lub minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze decyzji administracyjnej, zarządza przejęcie na rzecz Skarbu Państwa danego asortymentu, o którym mowa w ust. 1. Przejmowany asortyment staje się rezerwami strategicznymi w rozumieniu przepisów odrębnych. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z dniem jej ogłoszenia w sposób określony w ust. 6. Decyzję doręcza się niezwłocznie.

6. Minister, o którym mowa w ust. 5, podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 5, przez ogłoszenie w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego tego ministra nazwy produktu, wyrobu, środka, sprzętu lub aparatury medycznej, nazwy odpowiednio producenta, importera, eksportera, wytwórcy, dystrybutora, podmiotu odpowiedzialnego, posiadacza pozwolenia albo zezwolenia na handel równoległy oraz jeżeli dotyczy: rodzaju opakowania, jego wielkości i numeru partii.

7. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 5, dokonuje się zabezpieczenia produktu, wyrobu, środka, sprzętu lub aparatury medycznej. Zabezpieczenie jest finansowane ze środków budżetu państwa w oparciu o średnie stawki stosowane w stosunkach danego rodzaju.

8. W przypadku niedoboru produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych lub środków ochrony osobistej niezbędnych dla pacjentów lub wyposażenia niezbędnego do prowadzenia działalności, minister właściwy do spraw zdrowia poleci wydanie w niezbędnych ilościach tych produktów, środków, wyposażenia lub wyrobów z Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych do podmiotów leczniczych prowadzących szpitale, stacje sanitarno-epidemiologiczne, apteki ogólnodostępne, punkty apteczne lub domy pomocy społecznej.

9. W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii wykonanie decyzji o utworzeniu rezerw strategicznych, na wniosek ministra właściwego do spraw zdrowia lub w wyniku nałożenia obowiązku, o którym mowa w ust. 4, odbywa się z wyłączeniem art. 13 ust. 5 ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o rezerwach strategicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 294) oraz przepisów o zamówieniach publicznych.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 9, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych dokonuje zakupu określonej ilości asortymentów do rezerw z zachowaniem pierwszeństwa w odniesieniu do innych podmiotów.

Art. 46e.

Udostępnione z rezerw strategicznych:

1) produkty lecznicze,

2) środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne, jeżeli wymagają przechowywania w szczególnych warunkach

— są dystrybuowane na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne.

Art. 46f.

1. Produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne, produkty biobójcze oraz środki ochrony osobistej, które:

1) zostały udostępnione na podstawie art. 46d ust. 1 lub na podstawie przepisów o rezerwach strategicznych,

2) stanowią majątek Skarbu Państwa na podstawie innej niż przepisy o rezerwach strategicznych

— określone w obwieszczeniu, o którym mowa w ust. 2, mogą być wydawane pacjentom ze stacji sanitarno-epidemio logicznych, aptek lub punktów aptecznych nieodpłatnie wyłącznie na podstawie nr PESEL pacjenta.

2. Minister właściwy do spraw zdrowia może określić w obwieszczeniu:

1) wykaz produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych, produktów biobójczych i środków ochrony osobistej, które podlegają wydaniu w sposób określony w ust. 1, oraz dane je identyfikujące;

2) ilość produktu leczniczego, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobu medycznego, produktu biobójczego i środka ochrony osobistej, jaki podlega wydaniu w sposób określony w ust. 1, na jednego pacjenta w danej jednostce czasu.

3. Osoba wydająca produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne, produkty biobójcze i środki ochrony osobistej ma obowiązek wydać je, po uprzednim sprawdzeniu w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez jednostkę podległą ministrowi właściwemu do spraw zdrowia właściwą w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia czy dla pacjenta o danym nr PESEL nie nastąpiło już wydanie produktów, środków i wyrobów objętych obwieszczeniem, o którym mowa w ust. 2. Ponadto, osoba wydająca jest obowiązana do umieszczenia w tym systemie teleinformatycznym informacji o wydaniu dla pacjenta o danym nr PESEL produktów, środków i wyrobów objętych obwieszczeniem, o którym mowa w ust. 2. W przypadku, gdy są one wydawane osobie innej niż pacjent, odnotowaniu podlega również nr PESEL tej osoby.

4. Obwieszczenie, o którym mowa w ust. 2, podlega ogłoszeniu w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw zdrowia.

Art. 46g.

Produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne, produkty biobójcze oraz środki ochrony osobistej, które stanowią majątek Skarbu Państwa na podstawie innej niż przepisy o rezerwach strategicznych, mogą być zbywane, przez ministra właściwego do spraw zdrowia lub upoważnione przez niego podmioty, podmiotom innym niż określone w art. 46f.

Art. 47.

1. Pracownicy podmiotów leczniczych, osoby wykonujące zawody medyczne oraz osoby, z którymi podpisano umowy na wykonywanie świadczeń zdrowotnych, mogą być skierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii. Do pracy przy zwalczaniu epidemii mogą być skierowane także inne osoby, jeżeli ich skierowanie jest uzasadnione aktualnymi potrzebami podmiotów kierujących zwalczaniem epidemii.

1a. Samorządy zawodów medycznych przekazują, na wniosek odpowiednio wojewody albo ministra właściwego do spraw zdrowia, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, wykaz osób wykonujących zawody medyczne, które mogą być skierowane do pracy przy zwalczaniu epidemii, zawierający: imię, nazwisko, adres miejsca zamieszkania i numer prawa wykonywania zawodu medycznego, jeżeli został nadany.

2. Skierowanie do pracy przy zwalczaniu epidemii następuje w drodze decyzji.

2a. Do pracy przy zwalczaniu epidemii może zostać skierowana osoba, o której mowa w ust. 3 pkt 1, 2a i 2b, na swój wniosek złożony do wojewody. Przepis ust. 2 stosuje się.

3. Skierowaniu do pracy niosącej ryzyko zakażenia przy zwalczaniu epidemii nie podlegają:

1) osoby, które nie ukończyły 18 lat bądź ukończyły 60 lat w przypadku kobiet lub 65 lat w przypadku mężczyzn;

2) kobiety w ciąży;

2a) osoby samotnie wychowujące dziecko w wieku do 18 lat;

2b) osoby wychowujące dziecko w wieku do 14 lat;

2c) osoby wychowujące dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego;

3) osoby, u których orzeczono częściową lub całkowitą niezdolność do pracy;

4) inwalidzi i osoby z orzeczonymi chorobami przewlekłymi, na których przebieg ma wpływ zakażenie lub zachorowanie na chorobę zakaźną będącą przyczyną epidemii lub orzeczona choroba przewlekła ma wpływ na przebieg lub zachorowanie na chorobę zakaźną;

5) osoby, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 624), oraz posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej.

3a. W przypadku gdy dziecko w wieku do 18 lat jest wychowywane przez dwoje osób, którym przysługuje władza rodzicielska, do pracy przy zwalczaniu epidemii może zostać skierowana wyłącznie jedna z nich.

3b. Orzeczenie w sprawie choroby, o której mowa w ust. 3 pkt 4, wydaje lekarz, o którym mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672).

4. Decyzję o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii na terenie województwa, w którym osoba skierowana posiada miejsce pobytu lub jest zatrudniona, wydaje właściwy wojewoda, a w razie skierowania do pracy na obszarze innego województwa – minister właściwy do spraw zdrowia.

4a. Wojewoda oraz minister właściwy do spraw zdrowia przetwarza dane osobowe zawarte w wykazach, o których mowa w ust. 1a, oraz uzyskane w postępowaniach o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii.

4b. Decyzja, o której mowa w ust. 2, jest wydawana w przypadku:

1) policjantów — po uzyskaniu pozytywnej opinii Komendanta Głównego Policji;

2) funkcjonariuszy Straży Granicznej — po uzyskaniu pozytywnej opinii Komendanta Głównego Straży Granicznej;

3) strażaków pełniących służbę w Państwowej Straży Pożarnej — po uzyskaniu pozytywnej opinii Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej;

4) funkcjonariuszy Służby Ochrony Państwa — po uzyskaniu pozytywnej opinii Komendanta Służby Ochrony Państwa;

5) żołnierzy zawodowych — po uzyskaniu pozytywnej opinii Ministra Obrony Narodowej;

6) funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego — po uzyskaniu pozytywnej opinii Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego;

7) funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego — po uzyskaniu pozytywnej opinii Szefa Służby Wywiadu Wojskowego;

8) funkcjonariuszy Służby Więziennej — po uzyskaniu pozytywnej opinii Dyrektora Generalnego Służby Więziennej.

4c. Opinia, o której mowa w ust. 4b, jest wydawana na wniosek kierownika podmiotu leczniczego wskazującego przewidywaną liczbę godzin pracy w wymiarze minimum 40 godzin tygodniowo ponad wymiar wynikający z dotychczasowej formy świadczenia usług, jeżeli osoba, o której mowa w ust. 4b, takie usługi świadczy.

4d. W przypadku pracowników Ministerstwa Obrony Narodowej oraz jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, pracowników Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz pracowników Służby Wywiadu Wojskowego decyzja, o której mowa w ust. 2, jest wydawana po uzyskaniu pozytywnej opinii odpowiednio Ministra Obrony Narodowej, Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego albo Szefa Służby Wywiadu Wojskowego. Przepis ust. 4c stosuje się odpowiednio.

5. Od decyzji wojewody przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw zdrowia.

5a. W ramach postępowania w sprawie rozpatrzenia odwołania, o którym mowa w ust. 5, albo wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy:

1) wojewoda może wystąpić do konsultanta wojewódzkiego,

2) minister właściwy do spraw zdrowia może wystąpić do konsultanta krajowego

— z dziedziny medycyny, której dotyczy choroba przewlekła, lub z dziedziny chorób zakaźnych, celem uzyskania orzeczenia w sprawie choroby, o której mowa w ust. 3 pkt 4.

5b. Orzeczenie właściwego konsultanta wojewódzkiego albo właściwego konsultanta krajowego z dziedziny medycyny, której dotyczy choroba przewlekła, lub z dziedziny chorób zakaźnych, o którym mowa w ust. 5a, jest wydawane w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku.

6. Wniesienie środka odwoławczego nie wstrzymuje wykonania decyzji.

6a. Decyzje, o których mowa w ust. 4:

1) mogą być przekazywane w każdy możliwy sposób zapewniający dotarcie decyzji do adresata, w tym ustnie;

2) nie wymagają uzasadnienia;

3) przekazane w sposób inny niż na piśmie, są następnie doręczane na piśmie po ustaniu przyczyn uniemożliwiających doręczenie w ten sposób.

7. Decyzja o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii stwarza obowiązek pracy przez okres do 3 miesięcy w podmiocie leczniczym lub w innej jednostce organizacyjnej wskazanych w decyzji.

8. Osobie skierowanej do pracy przy zwalczaniu epidemii dotychczasowy pracodawca jest obowiązany udzielić urlopu bezpłatnego na czas określony w decyzji, o której mowa w ust. 2. Okres urlopu bezpłatnego zalicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u tego pracodawcy.

8a. Okresu niezdolności do pracy nie zalicza się do okresu skierowania do pracy przy zwalczaniu epidemii.

9. Podmiot leczniczy lub jednostka organizacyjna, o której mowa w ust. 7, nawiązują z osobą skierowaną do pracy stosunek pracy na czas wykonywania określonej pracy, na okres nie dłuższy niż wskazany w decyzji.

10. Osobie skierowanej do pracy na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 2, przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości nie niższej niż 200% przeciętnego wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego na danym stanowisku pracy w zakładzie wskazanym w tej decyzji lub w innym podobnym zakładzie, jeżeli w zakładzie wskazanym nie ma takiego stanowiska. Wynagrodzenie nie może być niższe niż wynagrodzenie lub uposażenie zasadnicze wraz z dodatkami do uposażenia o charakterze stałym, które osoba skierowana do pracy przy zwalczaniu epidemii otrzymała w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym wydana została decyzja o skierowaniu jej do pracy przy zwalczaniu epidemii. Osobom, którym wynagrodzenie ustalono na podstawie uposażenia zasadniczego i dodatków do uposażenia o charakterze stałym, wynagrodzenie to wypłaca się miesięcznie z góry w pierwszym dniu roboczym miesiąca, za który ono przysługuje.

10a. Osoby, o których mowa w ust. 4b, skierowane do pracy przy zwalczaniu epidemii są zwolnione ze świadczenia służby przy zachowaniu prawa do należnego uposażenia zasadniczego wraz z dodatkami do uposażenia o charakterze stałym w wysokości należnej w miesiącu poprzedzającym miesiąc skierowania oraz otrzymują wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 10.

10b. (uchylony)

10c. Wobec policjanta, funkcjonariusza Straży Granicznej, strażaka pełniącego służbę w Państwowej Straży Pożarnej, funkcjonariusza Służby Więziennej, funkcjonariusza Służby Ochrony Państwa, żołnierza zawodowego, funkcjonariusza Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz funkcjonariusza Służby Wywiadu Wojskowego skierowanego do pracy na pod-stawie decyzji, o której mowa w ust. 2, nie stosuje się odpowiednio przepisu art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2024 r. poz. 145), art. 67 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1080, 1088, 1489, 1723, 1860 i 2608), art. 57a ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. z 2024 r. poz. 127), art. 160 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1683 i 1860), art. 138 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Służbie Ochrony Państwa (Dz. U. z 2024 r. poz. 325), art. 335 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz. U. z 2024 r. poz. 248) oraz art. 39 ustawy z dnia 9 czerwca 2006 r. o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (Dz. U. z 2023 r. poz. 2098).

11. Osobie, o której mowa w ust. 10, przysługuje zwrot kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia, na zasadach określonych w przepisach o ustalaniu oraz wysokości należności przysługującej pracownikom państwowych jednostek z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju. Zwrot kosztów z tytułu zakwaterowania lub wyżywienia nie przysługuje w przypadku zapewnienia w miejscu wykonywania pracy bezpłatnego zakwaterowania lub wyżywienia.

12. Koszty świadczeń zdrowotnych udzielanych w związku ze zwalczaniem epidemii oraz koszty, o których mowa w ust. 10 i 11, są finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest wojewoda właściwy ze względu na miejsce udzielania świadczeń.

13. Przez czas trwania obowiązku, o którym mowa w ust. 7, z osobą skierowaną do pracy przy zwalczaniu epidemii nie może być rozwiązany dotychczasowy stosunek pracy ani nie może być dokonane wypowiedzenie umowy o pracę, chyba że istnieje podstawa do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika albo w przypadku zmiany lub uchylenia decyzji. Przepisy art. 63–67 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465) stosuje się odpowiednio.

14. W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii:

1) studenci kierunków przygotowujących do wykonywania zawodu medycznego,

2) doktoranci w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu w dyscyplinach naukowych: nauki medyczne, nauki farmaceutyczne i nauki o zdrowiu,

3) osoby kształcące się w zawodzie medycznym,

4) osoby posiadające wykształcenie w zawodzie medycznym, które ukończyły kształcenie w tym zawodzie w okresie ostatnich 5 lat,

5) ratownicy, o których mowa w art. 13 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

— mogą brać udział w udzielaniu świadczeń zdrowotnych udzielanych w związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, na podstawie decyzji o skierowaniu do pracy przy zwalczaniu epidemii, o której mowa w ust. 2.

15. Na wniosek wojewody albo ministra właściwego do spraw zdrowia:

1) rektorzy uczelni prowadzących kształcenie na kierunkach, o których mowa w ust. 14 pkt 1, albo studia doktoranckie w dziedzinie nauk medycznych w dyscyplinach, o których mowa w ust. 14 pkt 2,

2) kierujący innymi niż wskazane w pkt 1 podmiotami kształcącymi w zawodach medycznych,

3) podmioty prowadzące egzaminy kończące się uzyskaniem tytułu ratownika, o którym mowa w art. 13 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym

— przekazują w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku odpowiednio wykazy studentów i doktorantów, osób kształcących się w zawodzie medycznym i osób, które uzyskały tytuł ratownika zawierające: imię, nazwisko, numer PESEL i adres miejsca zamieszkania danej osoby, jeżeli zobowiązany do przekazania danych posiada ten adres. Jeżeli tak wskazano we wniosku, podmiot zobowiązany przekazuje również dane osób, które ukończyły kształcenie w zawodzie medycznym w okresie wskazanym we wniosku, nie dłuższym niż 5 lat.

16. Osoby, o których mowa w ust. 14, biorą udział w udzielaniu świadczeń zdrowotnych pod bezpośrednim nadzorem osoby wykonującej zawód medyczny właściwej ze względu na rodzaj świadczenia.

17. Zadania, do których są kierowane osoby, o których mowa w ust. 14, w ramach pracy przy zwalczaniu epidemii są dostosowane do poziomu ich wiedzy i umiejętności.

18. Okres pracy studentów, doktorantów oraz osób kształcących się w zawodzie medycznym, o których mowa w ust. 14, przy zwalczaniu epidemii jest zaliczany na poczet odbycia odpowiedniej części zajęć lub grup zajęć kształtujących umiejętności praktyczne, w tym zajęć praktycznych i praktyk zawodowych.

19. Osobom, o których mowa w ust. 14, przysługuje wynagrodzenie zasadnicze za pracę przy zwalczaniu epidemii ustalone zgodnie z ust. 10.

Art. 47a.

W okresie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, przepisy art. 95–99 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2023 r. poz. 991, 1675 i 1972) stosuje się do pracowników wykonujących zawód medyczny w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2139) zatrudnionych w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń przez całą dobę.

Art. 47b.

1. W szczególnie uzasadnionych przypadkach związanych z koniecznością zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w tym w przypadku odmowy wykonania obowiązku albo polecenia, o których mowa w art. 42 ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu (Dz. U. poz. 1493) lub art. 10d i art. 11h ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, lub ich nienależytego wykonania przez podmiot leczniczy prowadzący szpital, minister właściwy do spraw zdrowia może zawiesić, w drodze decyzji, kierownika podmiotu leczniczego prowadzącego szpital, w wykonywaniu praw i obowiązków oraz wyznaczyć do ich wykonywania pełnomocnika, zawiadamiając o tym właściwego wojewodę oraz organ powołujący zawieszonego kierownika. Decyzja ta podlega natychmiastowemu wykonaniu.

2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw zdrowia określa:

1) dane podmiotu leczniczego, w którym wyznacza pełnomocnika;

2) imię i nazwisko oraz numer PESEL kierownika podmiotu leczniczego zawieszanego w wykonywaniu praw i obowiązków;

3) okres zawieszenia kierownika, o którym mowa w pkt 2;

4) imię i nazwisko oraz numer PESEL pełnomocnika, o którym mowa w ust. 1.

3. Decyzja, o której mowa w ust. 1, wygasa po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

4. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, podmiot tworzący w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, rada nadzorcza, komisja rewizyjna albo wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentowania może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 7 dni od daty doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się.

5. Pełnomocnikiem może być osoba, która:

1) posiada wykształcenie wyższe;

2) posiada wiedzę i doświadczenie dające rękojmię prawidłowego wykonywania obowiązków kierownika;

3) posiada doświadczenie w pracy na stanowisku kierowniczym albo ukończone studia podyplomowe na kierunku zarządzanie i co najmniej trzyletni staż pracy;

4) nie została prawomocnie skazana za przestępstwo popełnione umyślnie.

6. Osoba, o której mowa w ust. 5, składa oświadczenie o braku skazania za przestępstwo popełnione umyślnie pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

7. Pełnomocnik w okresie, na który został ustanowiony:

1) ma prawo prowadzenia spraw podmiotu leczniczego i jego reprezentowania;

2) ponosi odpowiedzialność za zarządzanie podmiotem leczniczym.

8. Na okres ustanowienia pełnomocnika kompetencje innych organów podmiotu leczniczego ulegają zawieszeniu.

9. Pełnomocnikowi, w przypadku złożenia wniosku zgodnie z art. 174 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, udziela się urlopu bezpłatnego na okres pełnienia tej funkcji.

10. Okres urlopu bezpłatnego udzielonego na podstawie ust. 9 jest wliczany do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

11. Wynagrodzenie pełnomocnika ustala minister właściwy do spraw zdrowia. Koszty wynagrodzenia pełnomocnika są pokrywane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

12. W przypadku zawieszenia kierownika podmiotu leczniczego, o którym mowa w ust. 1, osoba ta zachowuje prawo do wynagrodzenia. Wynagrodzenie to jest wypłacane przez podmiot leczniczy, w którym jest zatrudniony kierownik zawieszony w wykonywaniu praw i obowiązków.

13. Pełnomocnik jest obowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu zadań, o których mowa w ust. 7.

14. Skarb Państwa jest odpowiedzialny za szkodę solidarnie z pełnomocnikiem. Skarb Państwa w przypadku naprawienia szkody ma zwrotne roszczenie do pełnomocnika, chyba że szkoda powstała wyłącznie na skutek stosowania się przez pełnomocnika do poleceń ministra właściwego do spraw zdrowia. Pełnomocnik w przypadku naprawienia szkody ma zwrotne roszczenie do Skarbu Państwa, jeżeli szkoda powstała wyłącznie na skutek stosowania się przez pełnomocnika do poleceń ministra właściwego do spraw zdrowia.

Art. 47c.

W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ratownik, o którym mowa w art. 13 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, jednostki:

1) współpracującej z systemem Państwowe Ratownictwo Medyczne, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 1–4 tej ustawy,

2) podległej Ministrowi Obrony Narodowej

— może pobierać materiał z górnych dróg oddechowych w celu wykonania testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 po odbyciu w tej jednostce przeszkolenia obejmującego procedurę pobrania materiału i jego zabezpieczenia oraz bezpieczeństwa osób pobierających, potwierdzonego zaświadczeniem.

Art. 48.

Pracownikom podmiotów leczniczych oraz innym osobom podejmującym na zasadach określonych w niniejszej ustawie działania w celu zapobiegania i zwalczania chorób zakaźnych i zakażeń u ludzi przysługuje ochrona prawna należna funkcjonariuszowi publicznemu.

Rozdział 8a

Kary pieniężne

Art. 48a.

1. Kto w stanie zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii nie stosuje się do ustanowionych na podstawie art. 46 lub art. 46b nakazów, zakazów lub ograniczeń, o których mowa w:

1) art. 46 ust. 4 pkt 1 lub w art. 46b pkt 5 i 9–12, podlega karze pieniężnej w wysokości od 5000 zł do 30 000 zł;

2) art. 46 ust. 4 pkt 2 lub w art. 46b pkt 3, podlega karze pieniężnej w wysokości od 10 000 zł do 30 000 zł;

3) art. 46 ust. 4 pkt 3–5 lub w art. 46b pkt 2 i 8, podlega karze pieniężnej w wysokości od 10 000 zł do 30 000 zł;

4) art. 46 ust. 4 pkt 6, podlega karze pieniężnej w wysokości od 5000 zł do 10 000 zł;

5) art. 46 ust. 4 pkt 7 lub w art. 46b pkt 4, podlega karze pieniężnej w wysokości od 5000 zł do 10 000 zł.

2. Kto w stanie zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii nie wykonuje decyzji, o których mowa w art. 47 ust. 4, podlega karze pieniężnej w wysokości od 5000 zł do 30 000 zł.

3. Kary pieniężne, o których mowa w:

1) ust. 1, wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, państwowy powiatowy inspektor sanitarny i państwowy graniczny inspektor sanitarny;

2) ust. 2, wymierza odpowiednio wojewoda albo minister właściwy do spraw zdrowia.

4. Decyzja w sprawie kary pieniężnej podlega natychmiastowemu wykonaniu z dniem jej doręczenia. Decyzję tę doręcza się niezwłocznie.

5. W przypadku ponownego popełnienia takiego samego czynu, o którym mowa w ust. 1 lub 2, wysokość kary pieniężnej:

1) jest nie niższa od wysokości kary pieniężnej wymierzonej poprzednio za takie naruszenie;

2) ustala się, dokonując powiększenia o 25% wysokości kary pieniężnej ustalonej zgodnie z pkt 1.

6. Egzekucja nałożonych kar pieniężnych następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

7. Kary pieniężne stanowią dochód budżetu państwa i są wpłacane w terminie 7 dni od dnia wydania decyzji. W przypadku kar, o których mowa w ust. 1, są one wpłacane na rachunek bankowy właściwej stacji sanitarno-epidemiologicznej.

8. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do kar pieniężnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 i 2760).

Rozdział 9

Przepisy karne

Art. 49.

Kto, nie będąc uprawnionym, przywozi, przewozi, przekazuje, namnaża, wywozi, przechowuje, rozprzestrzenia, nabywa, pomaga w zbyciu biologicznych czynników chorobotwórczych, lub wykorzystując te czynniki w inny sposób, stwarza zagrożenie dla zdrowia publicznego, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Art. 49a.

Kto narusza nietykalność cielesną osoby przeprowadzającej badanie kwalifikacyjne lub szczepienie ochronne przeciwko COVID-19 lub osoby pomagającej w przeprowadzeniu badania lub szczepienia, której nie przysługuje ochrona prawna należna funkcjonariuszowi publicznemu, podczas lub w związku z przeprowadzanym badaniem lub szczepieniem, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3.

Art. 50.

Kto:

1) wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 16 ust. 1, nie wdraża lub nie stosuje procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami zakaźnymi,

2) wbrew obowiązkom, o których mowa w art. 22 ust. 1 i 2, nie przestrzega wymagań higieniczno-sanitarnych,

3) wbrew obowiązkowi przeciwdziałania szerzeniu się zakażeń szpitalnych, nie podejmuje działań określonych w art. 14 ust. 1 i 2

— podlega karze grzywny.

Art. 51.

Kto:

1) nie będąc uprawnionym, przeprowadza szczepienia ochronne,

2) wbrew obowiązkowi prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej szczepień ochronnych, nie dokonuje wpisu szczepienia, nie wystawia zaświadczenia o wykonaniu szczepienia lub nie prowadzi dokumentacji medycznej w tym zakresie lub prowadzi ją nierzetelnie,

3) wbrew obowiązkowi nie zawiadamia pacjenta lub osoby sprawującej prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, o obowiązku poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym lub nie informuje o ochronnych szczepieniach zalecanych

— podlega karze grzywny.

Art. 52.

Kto:

1) wbrew obowiązkowi nie poucza pacjenta, osoby sprawującej prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, o środkach ostrożności zapobiegających przeniesieniu zakażenia na inne osoby lub o ewentualnym obowiązku wynikającym z art. 6,

2) wbrew obowiązkowi nie informuje zakażonego o konieczności zgłoszenia się do lekarza jego partnera lub partnerów seksualnych,

3) wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 21 ust. 1, nie zgłasza niepożądanego odczynu poszczepiennego,

4) wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 27 ust. 1 lub 2, nie zgłasza zakażenia, zachorowania na chorobę zakaźną lub zgonu z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej albo ich podejrzenia,

5) wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 29 ust. 1, nie zgłasza wyniku badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych, które wywołują zakażenie lub chorobę zakaźną

— podlega karze grzywny.

Art. 53.

Kto nie wykonuje decyzji o skierowaniu do pracy przy zapobieganiu oraz zwalczaniu epidemii, wydanej na podstawie art. 47, podlega karze grzywny.

Art. 54.

W sprawach o czyny, o których mowa w art. 50-53, orzekanie następuje w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2022 r. poz. 1124 oraz z 2023 r. poz. 1963).

Art. 54a.

W stanie zagrożenia epidemicznego lub stanie epidemii uprawnienie do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia, o których mowa w art. 116 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń, przysługuje funkcjonariuszom organów, którzy na mocy przepisów odrębnych są uprawnieni do nakładania grzywien w postępowaniu mandatowym.

Rozdział 10

Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Art. 55.–63.

(pominięte)

Art. 64.

Ilekroć w obowiązujących przepisach jest mowa o ustawie o chorobach zakaźnych i zakażeniach, należy przez to rozumieć niniejszą ustawę.

Art. 65.

Badania laboratoryjne osób, o których mowa w art. 6 ust. 1, mogą przeprowadzać laboratoria, o których mowa w art. 7 ust. 4, które nie uzyskały akredytacji na podstawie ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, jednak nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2009 r.

Art. 66.

(pominięty)

Art. 67.

Do dnia 31 grudnia 2015 r.:

1) przewodniczącym zespołu kontroli zakażeń szpitalnych może być lekarz, który posiada specjalizację inną niż określona na podstawie art. 15 ust. 5 oraz ukończył kurs specjalistyczny z zakresu epidemiologii i kontroli zakażeń szpitalnych;

2) w skład zespołu kontroli zakażeń szpitalnych mogą wchodzić pielęgniarki i położne, które do tego dnia zostały zatrudnione na stanowisku pielęgniarki epidemiologicznej oraz ukończyły kurs kwalifikacyjny z zakresu pielęgniarstwa epidemiologicznego;

3) szczepienia ochronne mogą wykonywać lekarze lub felczerzy, pielęgniarki, położne i higienistki szkolne, nieposiadający kwalifikacji określonych na podstawie art. 17 ust. 10 pkt 3, o ile posiadają 2,5-letnią praktykę w zakresie przeprowadzania szczepień ochronnych.

Art. 68.

(pominięty)

Art. 69.

Traci moc ustawa z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach (Dz. U. poz. 1384, z późn. zm.).

Art. 70.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r., z wyjątkiem art. 9, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.

CZYTAJ DALEJ

Ostatnia zmiana Dz.U. 2024.30

Ustawa

z dnia 19 sierpnia 2011 r.

o usługach płatniczych

Opracowano na podstawie: Dz.U. z 2024 r. poz. 30

Ostatnia zmiana (Dz.U. z 2023 r. poz. 1394), zaznaczona w tekście na czerwono — weszła w życie dnia 01.06.2024 r. — dotyczy art. 4b (dodany).

Dział I

Przepisy ogólne

Art. 1.

1. Ustawa określa zasady świadczenia usług płatniczych oraz wydawania i wykupu pieniądza elektronicznego, w tym:

1) warunki świadczenia usług płatniczych, w szczególności dotyczące przejrzystości postanowień umownych i wymogów w zakresie informowania o usługach płatniczych;

2) prawa i obowiązki stron wynikające z umów o świadczenie usług płatniczych, a także zakres odpowiedzialności dostawców z tytułu wykonywania usług płatniczych;

2a) warunki wydawania i wykupu pieniądza elektronicznego;

3) zasady prowadzenia działalności przez instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, dostawców świadczących usługę dostępu do informacji o rachunku, biura usług płatniczych, instytucje pieniądza elektronicznego i oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, w tym za pośrednictwem agentów, oraz zasady sprawowania nadzoru nad tymi podmiotami;

4) zasady dostępu konsumentów do rachunku podstawowego;

5) zasady przenoszenia rachunków płatniczych prowadzonych dla konsumentów.

2. Ustawa określa również:

1) podstawowe zasady funkcjonowania rynku krajowych transakcji płatniczych przy użyciu kart płatniczych;

2) zasady prowadzenia stron internetowych porównujących opłaty związane z rachunkiem płatniczym;

3) zasady funkcjonowania schematów płatniczych oraz zasady nadzoru nad tymi schematami.

Art. 2.

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) agent — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, działającą w imieniu i na rzecz instytucji płatniczej, dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, małej instytucji płatniczej, biura usług płatniczych, instytucji pieniądza elektronicznego albo oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego wyłącznie w zakresie świadczenia usług płatniczych, a w odniesieniu do pieniądza elektronicznego — w zakresie jego wykupu;

1a) agent rozliczeniowy — dostawcę prowadzącego działalność w zakresie świadczenia usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, w tym agenta rozliczeniowego w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę (Dz. Urz. UE L 123 z 19.05.2015, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem (UE) 2015/751”;

1b) akceptant — odbiorcę innego niż konsument, na rzecz którego agent rozliczeniowy świadczy usługę płatniczą;

2) bazowa stopa procentowa — stopę procentową pochodzącą z publicznie dostępnego źródła, która może być zweryfikowana przez obie strony umowy o świadczenie usług płatniczych;

2a) biuro usług płatniczych — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wpisaną do rejestru biur usług płatniczych, prowadzącą działalność w zakresie świadczenia usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6;

3) bliskie powiązania — bliskie powiązania, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 38 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz. Urz. UE L 176 z 27.06.2013, str. 1, z późn. zm.);

4) data waluty — moment w czasie, od którego lub do którego dostawca nalicza odsetki od środków pieniężnych, którymi obciążono lub uznano rachunek płatniczy;

4a) dostawca przekazujący — dostawcę usług płatniczych, który przekazuje dostawcy przyjmującemu informacje wymagane w celu przeniesienia rachunku płatniczego;

4b) dostawca przyjmujący — dostawcę usług płatniczych, któremu dostawca przekazujący przekazuje informacje wymagane w celu przeniesienia rachunku płatniczego;

4c) dostawca prowadzący rachunek — dostawcę usług płatniczych prowadzącego rachunek płatniczy dla płatnika;

4d) dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej — dostawcę usług płatniczych prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usługi inicjowania transakcji płatniczej;

4e) dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku — dostawcę usług płatniczych prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku;

4f) dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wpisaną do rejestru, o którym mowa w art. 4 ust. 3, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku, z wyłączeniem pozostałych usług płatniczych;

5) dzień roboczy — dzień roboczy odpowiednio dostawcy płatnika lub dostawcy odbiorcy;

6) goszczące państwo członkowskie — państwo członkowskie inne niż macierzyste państwo członkowskie, w którym dostawca świadczy usługi płatnicze, w tym za pośrednictwem agenta prowadzącego działalność w tym państwie lub przez znajdujący się w tym państwie oddział, lub wydawca pieniądza elektronicznego wydaje pieniądz elektroniczny, w tym przez znajdujący się w tym państwie oddział;

7) grupa:

a) jednostkę dominującą wraz z jednostkami zależnymi oraz:

— jednostką, w której jednostka dominująca lub jej jednostka zależna posiadają udziały albo akcje, lub

— jednostką współzależną,

b) jednostki powiązane w ten sposób, że więcej niż połowa członków organu zarządzającego, nadzorującego lub organów administrujących danej jednostki jednocześnie pełni funkcje kierownicze lub jest członkami organu nadzorującego lub organu administrującego innej jednostki, lub

c) jednostki powiązane w ten sposób, że dana jednostka ma wpływ na kierowanie polityką finansową i operacyjną innej jednostki;

8) hybrydowe biuro usług płatniczych — instytucję pieniądza elektronicznego wykonującą oprócz wydawania pieniądza elektronicznego, usług płatniczych lub działalności, o której mowa w art. 132j ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3, inną działalność gospodarczą;

9) hybrydowa instytucja płatnicza — instytucję płatniczą wykonującą oprócz usług płatniczych, wydawania pieniądza elektronicznego lub działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3, inną działalność gospodarczą;

9a) hybrydowe biuro usług płatniczych — biuro usług płatniczych wykonujące oprócz usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6, inną działalność gospodarczą;

9aa) hybrydowa mała instytucja płatnicza — małą instytucję płatniczą wykonującą oprócz którejkolwiek z usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1–6, lub działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1 i ust. 3, inną działalność gospodarczą;

9b) identyfikator dostawcy — kombinację cyfr pozwalającą na jednoznaczne zidentyfikowanie dostawcy usług płatniczych prowadzącego rachunki płatnicze i uczestniczącego w systemach płatności, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4–6, 8 i 9;

9c) incydent — niespodziewane zdarzenie, które ma niekorzystny wpływ na integralność, dostępność, poufność, autentyczność lub ciągłość świadczenia usług płatniczych albo stwarza znaczne prawdopodobieństwo, że taki wpływ będzie mieć, lub serię takich zdarzeń;

9d) indywidualne dane uwierzytelniające — indywidualne dane zapewniane użytkownikowi przez dostawcę usług płatniczych do celów uwierzytelnienia;

10) instrument płatniczy — zindywidualizowane urządzenie lub uzgodniony przez użytkownika i dostawcę zindywidualizowany zbiór procedur, służących do inicjowania zlecenia płatniczego;

10a) instytucja pieniądza elektronicznego — krajową instytucję pieniądza elektronicznego i unijną instytucję pieniądza elektronicznego;

11) instytucja płatnicza — krajową instytucję płatniczą i unijną instytucję płatniczą;

12) jednostka — jednostkę w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120, 295 i 1598), zwanej dalej „ustawą o rachunkowości”;

13) jednostka dominująca — jednostkę dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości lub osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad jednostką zależną w sposób określony w tym przepisie;

14) jednostka współzależna — jednostkę współzależną w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 40 ustawy o rachunkowości;

15) jednostka zależna — jednostkę zależną w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 39 ustawy o rachunkowości;

15a) karta płatnicza — kartę uprawniającą do wypłaty gotówki lub umożliwiającą złożenie zlecenia płatniczego za pośrednictwem akceptanta lub agenta rozliczeniowego, akceptowaną przez akceptanta w celu otrzymania przez niego należnych mu środków, w tym kartę płatniczą w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia (UE) 2015/751;

15aa)–15ab) (uchylone)

15b) krajowa instytucja pieniądza elektronicznego — osobę prawną, która uzyskała zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, na prowadzenie działalności w charakterze instytucji pieniądza elektronicznego;

16) krajowa instytucja płatnicza — osobę prawną, która zgodnie z art. 60 ust. 1 uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze instytucji płatniczej;

16a) krajowa transakcja płatnicza — transakcję płatniczą, w przypadku której dostawca płatnika i dostawca odbiorcy prowadzą działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym krajową transakcję płatniczą w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia (UE) 2015/751;

16b) kredyt w rachunku płatniczym — kredyt w rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowym w rozumieniu art. 5 pkt 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028, 1285, 1394 i 1723), zwanej dalej „ustawą o kredycie konsumenckim”, oraz kredyt płatniczy, o którym mowa w art. 74 ust. 3;

17) macierzyste państwo członkowskie — państwo członkowskie, na terenie którego dostawca lub wydawca pieniądza elektronicznego ma swoją siedzibę albo, jeżeli podmiot ten nie posiada siedziby zgodnie z właściwym dla niego prawem państwa członkowskiego, państwo członkowskie, w którym znajduje się jego główne miejsce wykonywania działalności;

17a) numer rozliczeniowy — unikatowy numer identyfikujący dostawcę usług płatniczych prowadzącego rachunki płatnicze i uczestniczącego w systemach płatności;

17b) mała instytucja płatnicza — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, wpisaną do rejestru, o którym mowa w art. 4 ust. 3, prowadzącą działalność w zakresie którejkolwiek z usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1–6, i nieprowadzącą działalności w zakresie usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7 lub 8;

17c) marka płatnicza — markę płatniczą, o której mowa w art. 2 pkt 30 rozporządzenia nr 2015/751;

18) odbiorca — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, będącą odbiorcą środków pieniężnych stanowiących przedmiot transakcji płatniczej;

19) oddział — wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności, przy czym w przypadku unijnej instytucji płatniczej, unijnej instytucji pieniądza elektronicznego oraz zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego wszystkie jej oddziały znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznaje się za jeden oddział;

19a) opłata interchange — opłatę interchange w rozumieniu art. 2 pkt 10 rozporządzenia (UE) 2015/751;

19aa) opłata akceptanta — opłatę akceptanta w rozumieniu art. 2 pkt 12 rozporządzenia (UE) 2015/751;

19ab) opłata systemowa — opłatę z tytułu transakcji płatniczej wykonywanej przy użyciu karty płatniczej lub instrumentu płatniczego opartego na karcie, o którym mowa w art. 2 pkt 20 rozporządzenia (UE) 2015/751, stanowiącą przychód organizacji kartowej;

19b) organizacja kartowa — podmiot, w tym określony organ lub organizację oraz podmiot, o którym mowa w art. 2 pkt 16 rozporządzenia (UE) 2015/751, określający zasady funkcjonowania systemu kart płatniczych oraz odpowiedzialny za podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania systemu kart płatniczych;

19c) organizacja płatnicza — organizację kartową oraz podmiot, w tym organ lub organizację, określający zasady funkcjonowania schematu płatniczego oraz odpowiedzialny za podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania schematu płatniczego;

20) osoba zarządzająca — członka zarządu, a w przypadku podmiotu nieposiadającego zarządu — osobę odpowiedzialną za zarządzanie tym podmiotem, niepodlegającą służbowo innej osobie, przy czym w przypadku hybrydowej instytucji płatniczej lub hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego — odpowiednio właściwego członka zarządu lub osobę odpowiedzialną za zarządzanie działalnością takiej instytucji w zakresie usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego, a w przypadku hybrydowej małej instytucji płatniczej lub hybrydowego biura usług płatniczych — odpowiednio właściwego członka zarządu lub osobę odpowiedzialną za zarządzanie działalnością takiej małej instytucji płatniczej lub takiego biura usług płatniczych w zakresie usług płatniczych;

21) państwo członkowskie — państwo członkowskie Unii Europejskiej albo państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronę umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;

21a) pieniądz elektroniczny — wartość pieniężną przechowywaną elektronicznie, w tym magnetycznie, wydawaną, z obowiązkiem jej wykupu, w celu dokonywania transakcji płatniczych, akceptowaną przez podmioty inne niż wyłącznie wydawca pieniądza elektronicznego;

22) płatnik — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, składającą zlecenie płatnicze;

22a) podmiot uczestniczący — podmiot, który zawarł z organizacją płatniczą umowę, na podstawie której wydaje instrument płatniczy lub świadczy usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, w ramach schematu płatniczego;

23) pojedyncza transakcja płatnicza — transakcję płatniczą nieobjętą umową ramową;

24) przedsiębiorca — przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641, 803, 1414 i 2029);

24a) przetwarzanie transakcji płatniczych — czynności o charakterze technicznym i operacyjnym wykonywane w celu przeprowadzenia transakcji płatniczej, w szczególności obejmujące:

a) inicjację transakcji, w tym uwierzytelnienie instrumentu płatniczego lub użytkownika tego instrumentu,

b) sprawdzenie danych umożliwiających przeprowadzenie transakcji, w tym dostępności środków, możliwości dokonania transakcji przy użyciu instrumentu płatniczego oraz dostępności systemu łączności między dostawcami usług płatniczych,

c) obsługę przesyłanych komunikatów w celu transferu środków pieniężnych;

24b) reklamacja — wystąpienie skierowane do dostawcy usług płatniczych przez użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego, w którym użytkownik lub posiadacz pieniądza elektronicznego zgłasza zastrzeżenia dotyczące usług świadczonych przez dostawcę usług płatniczych;

25) rachunek płatniczy — rachunek prowadzony dla jednego lub większej liczby użytkowników służący do wykonywania transakcji płatniczych, przy czym przez rachunek płatniczy rozumie się także rachunek bankowy oraz rachunek członka spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jeżeli rachunki te służą do wykonywania transakcji płatniczych;

25a) rachunek zwrotu — nieoprocentowany rachunek techniczny dostawcy prowadzony w celu wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 143 ust. 2 zdanie drugie, na który jest dokonywany zwrot kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora;

26) referencyjny kurs walutowy — kurs walutowy udostępniany przez dostawcę usług płatniczych lub pochodzący z publicznie dostępnego źródła;

26a) schemat płatniczy — zbiór zasad przeprowadzania transakcji płatniczych, wydawania instrumentów płatniczych, akceptowania instrumentów płatniczych i przetwarzania transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu instrumentów płatniczych oraz system kart płatniczych;

26aa) silne uwierzytelnianie użytkownika — uwierzytelnianie zapewniające ochronę poufności danych w oparciu o zastosowanie co najmniej dwóch elementów należących do kategorii:

a) wiedza o czymś, o czym wie wyłącznie użytkownik,

b) posiadanie czegoś, co posiada wyłącznie użytkownik,

c) cechy charakterystyczne użytkownika

— będących integralną częścią tego uwierzytelniania oraz niezależnych w taki sposób, że naruszenie jednego z tych elementów nie osłabia wiarygodności pozostałych;

26b) system kart płatniczych — system kart płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 16 rozporządzenia (UE) 2015/751;

26c) szczególnie chronione dane dotyczące płatności — dane, w tym indywidualne dane uwierzytelniające, które mogą być wykorzystywane do dokonywania oszustw, z wyłączeniem imienia i nazwiska lub nazwy właściciela rachunku i numeru rachunku — w przypadku działalności prowadzonej przez dostawców świadczących usługę inicjowania transakcji płatniczej i dostawców świadczących usługę dostępu do informacji o rachunku;

27) system płatności — system transferu środków pieniężnych oparty na formalnych i znormalizowanych regułach oraz wspólnych zasadach dotyczących przetwarzania, rozliczeń lub rozrachunku transakcji płatniczych, w szczególności system płatności w rozumieniu art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami (Dz. U. z 2022 r. poz. 1581 oraz z 2023 r. poz. 1723), zwanej dalej „ustawą o ostateczności rozrachunku”;

27a) średnia wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu — ustalaną na pierwszy dzień kalendarzowy każdego miesiąca średnią arytmetyczną sum zobowiązań finansowych z tytułu wydanego pieniądza elektronicznego obliczonych na koniec każdego dnia kalendarzowego w okresie poprzednich 6 miesięcy kalendarzowych;

27b) środki finansowe — środki pieniężne oraz środki niepieniężne o wiarygodnie określonej wartości i stopniu płynności umożliwiającym niezwłoczne pokrycie ryzyka lub straty środkami pieniężnymi uzyskanymi z tych środków niepieniężnych;

28) środki porozumiewania się na odległość — środki, które mogą być wykorzystane do zawarcia umowy o usługę płatniczą, które nie wymagają jednoczesnej obecności dostawcy i użytkownika;

29) transakcja płatnicza — zainicjowaną przez płatnika lub odbiorcę wpłatę, transfer lub wypłatę środków pieniężnych;

29a) treści cyfrowe — towary lub usługi wytwarzane i dostarczane lub świadczone w formie cyfrowej, które mogą zostać użyte lub z których można skorzystać wyłącznie za pomocą urządzenia technicznego, z wyłączeniem użycia i konsumpcji fizycznych towarów lub usług;

30) trwały nośnik informacji — nośnik umożliwiający użytkownikowi przechowywanie adresowanych do niego informacji w sposób umożliwiający dostęp do nich przez okres odpowiedni do celów sporządzenia tych informacji i pozwalający na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci;

31) umowa ramowa — umowę o usługę płatniczą regulującą wykonywanie indywidualnych transakcji płatniczych, która może zawierać postanowienia w zakresie prowadzenia rachunku płatniczego;

31a) unijna instytucja pieniądza elektronicznego — osobę prawną, której właściwe organy nadzorcze wydały zezwolenie na wydawanie pieniądza elektronicznego;

32) unijna instytucja płatnicza — osobę prawną, której właściwe organy nadzorcze wydały zezwolenie na świadczenie usług płatniczych;

33) unikatowy identyfikator — kombinację liter, liczb lub symboli określoną przez dostawcę dla użytkownika, która jest dostarczana przez jednego użytkownika w celu jednoznacznego zidentyfikowania drugiego biorącego udział w danej transakcji płatniczej użytkownika lub jego rachunku płatniczego;

33a) usługi powiązane z rachunkiem płatniczym — usługi świadczone w ramach otwarcia, prowadzenia i zamknięcia rachunku płatniczego, w tym usługi płatnicze, które wiążą się z korzystaniem z rachunku płatniczego, transakcje, o których mowa w art. 6 pkt 7, kredyt w rachunku płatniczym oraz przekroczenie salda na rachunku;

33b) uwierzytelnianie — procedurę umożliwiającą dostawcy usług płatniczych weryfikację tożsamości użytkownika lub ważności stosowania konkretnego instrumentu płatniczego, łącznie ze stosowaniem indywidualnych danych uwierzytelniających;

34) użytkownik — osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną, korzystającą z usług płatniczych w charakterze płatnika lub odbiorcy;

35) właściwe organy nadzorcze — władze innych niż Rzeczpospolita Polska państw członkowskich uprawnione na mocy obowiązujących w tych państwach przepisów do wydawania zezwolenia na wykonywanie usług płatniczych przez unijne instytucje płatnicze lub na wydawanie pieniądza elektronicznego przez unijne instytucje pieniądza elektronicznego;

35a) wydawca instrumentu płatniczego — podmiot świadczący usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 4, w tym wydawcę w rozumieniu art. 2 pkt 2 rozporządzenia (UE) 2015/751;

35b) zagraniczna instytucja pieniądza elektronicznego — podmiot z siedzibą w państwie niebędącym państwem członkowskim, inny niż bank zagraniczny, uprawniony zgodnie z prawem państwa siedziby do wydawania pieniądza elektronicznego;

35c) wydawca karty płatniczej — dostawcę wydającego kartę płatniczą do dyspozycji płatnika;

35d) wydawanie instrumentów płatniczych — usługę płatniczą świadczoną przez wydawcę instrumentów płatniczych, polegającą na dostarczeniu płatnikowi instrumentu płatniczego służącego do składania zleceń płatniczych w celu wykonania transakcji płatniczej;

36) zlecenie płatnicze — oświadczenie płatnika lub odbiorcy skierowane do jego dostawcy zawierające polecenie wykonania transakcji płatniczej;

37) znaczny pakiet akcji lub udziałów — akcje lub udziały w ilości:

a) oznaczającej posiadanie przez jednostkę bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 10% kapitału innej jednostki,

b) uprawniającej jednostkę do wykonywania praw z co najmniej 10% głosów w organie stanowiącym innej jednostki lub

c) dającej inne prawa do kapitału jednostki w sposób umożliwiający wywieranie wpływu na kierowanie jej polityką finansową i operacyjną.

Art. 3.

1. Przez usługi płatnicze rozumie się działalność polegającą na:

1) przyjmowaniu wpłat gotówki i dokonywaniu wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku;

2) wykonywaniu transakcji płatniczych, w tym transferu środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy:

a) przez wykonywanie usług polecenia zapłaty, w tym jednorazowych poleceń zapłaty,

b) przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego,

c) przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń;

3) wykonywaniu transakcji płatniczych wymienionych w pkt 2, w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu, a w przypadku instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego — kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3 lub art. 132j ust. 3;

4) wydawaniu instrumentów płatniczych;

5) umożliwianiu akceptowania instrumentów płatniczych oraz wykonywania transakcji płatniczych, zainicjowanych instrumentem płatniczym płatnika przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, polegających w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy instrumentu płatniczego lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na rozliczaniu i rozrachunku tych transakcji w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring);

6) świadczeniu usługi przekazu pieniężnego;

7) świadczeniu usługi inicjowania transakcji płatniczej;

8) świadczeniu usługi dostępu do informacji o rachunku.

2. Polecenie zapłaty oznacza usługę płatniczą polegającą na obciążeniu określoną kwotą rachunku płatniczego płatnika na skutek transakcji płatniczej zainicjowanej przez odbiorcę, dokonywanej na podstawie zgody, której płatnik udzielił odbiorcy, dostawcy odbiorcy lub dostawcy płatnika.

2a. Do transakcji polecenia zapłaty z tytułu zapłaty faktury między wierzycielem i dłużnikiem będącymi przedsiębiorcami stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 3a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 2488), zwanej dalej „ustawą – Prawo bankowe”.

3. Usługa przekazu pieniężnego oznacza usługę płatniczą świadczoną bez pośrednictwa rachunku płatniczego prowadzonego dla płatnika, polegającą na transferze do odbiorcy lub do innego dostawcy przyjmującego środki pieniężne dla odbiorcy środków pieniężnych otrzymanych od płatnika lub polegającą na przyjęciu środków pieniężnych dla odbiorcy i ich udostępnieniu odbiorcy.

4. Polecenie przelewu oznacza usługę płatniczą polegającą na uznaniu rachunku płatniczego odbiorcy, w przypadku gdy transakcja płatnicza z rachunku płatniczego płatnika jest dokonywana przez dostawcę usług płatniczych prowadzącego rachunek płatniczy płatnika na podstawie dyspozycji udzielonej przez płatnika.

5. Usługa inicjowania transakcji płatniczej oznacza usługę polegającą na zainicjowaniu zlecenia płatniczego przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej na wniosek użytkownika z rachunku płatniczego użytkownika prowadzonego przez innego dostawcę.

6. Usługa dostępu do informacji o rachunku oznacza usługę on-line polegającą na dostarczaniu skonsolidowanych informacji dotyczących:

1) rachunku płatniczego użytkownika prowadzonego u innego dostawcy albo

2) rachunków płatniczych użytkownika prowadzonych u innego dostawcy albo u więcej niż jednego dostawcy.

Art. 4.

1. Działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych może być wykonywana wyłącznie przez dostawców usług płatniczych, zwanych dalej „dostawcami”.

2. Dostawcą może być wyłącznie:

1) bank krajowy w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo bankowe;

2) oddział banku zagranicznego w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 20 ustawy – Prawo bankowe;

3) instytucja kredytowa w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 17 ustawy – Prawo bankowe i odpowiednio oddział instytucji kredytowej w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 18 ustawy – Prawo bankowe;

4) instytucja pieniądza elektronicznego i oddział instytucji pieniądza elektronicznego — w przypadku gdy oddział znajduje się w państwie członkowskim, a siedziba takiej instytucji pieniądza elektronicznego znajduje się poza państwem członkowskim, o ile usługi płatnicze świadczone przez oddział są związane z wydawaniem pieniądza elektronicznego;

5) oddział podmiotu świadczącego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, zgodnie z prawem tego państwa, pocztowe usługi płatnicze, uprawnionego zgodnie z prawem tego państwa do świadczenia usług płatniczych oraz Poczta Polska Spółka Akcyjna w zakresie, w jakim odrębne przepisy upoważniają ją do świadczenia usług płatniczych;

6) instytucja płatnicza;

7) Europejski Bank Centralny, zwany dalej „EBC”, Narodowy Bank Polski, zwany dalej „NBP”, oraz bank centralny państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska — w przypadku gdy nie działają w charakterze władz monetarnych lub organów administracji publicznej;

8) organ administracji publicznej;

9) spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa lub Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa w rozumieniu ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1278, 1394, 1407, 1723 i 1843), zwanej dalej „ustawą o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych” — w zakresie, w jakim odrębne przepisy uprawniają je do świadczenia usług płatniczych, zwane dalej „kasą oszczędnościowo-kredytowa”;

10) biuro usług płatniczych;

11) mała instytucja płatnicza;

12) dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

2a. Działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i jego wykupu może być wykonywana wyłącznie przez wydawców pieniądza elektronicznego.

2b. Wydawcą pieniądza elektronicznego może być wyłącznie podmiot, o którym mowa w ust. 2 pkt 1–4 i 6–8, oraz:

1) oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego;

2) oddział podmiotu świadczącego w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, zgodnie z prawem tego państwa, pocztowe usługi płatnicze, uprawnionego zgodnie z prawem tego państwa do wydawania pieniądza elektronicznego oraz Poczta Polska Spółka Akcyjna w zakresie, w jakim przepis art. 13 ust. 1 pkt 2a ustawy z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej „Poczta Polska” (Dz. U. z 2020 r. poz. 2064) uprawnia ją do wydawania pieniądza elektronicznego;

3) kasa oszczędnościowo-kredytowa.

3. Krajowe instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych, krajowe instytucje pieniądza elektronicznego oraz ich oddziały i agenci tych podmiotów wykonujący działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, oddziały krajowych instytucji płatniczych, jeżeli świadczą one usługi płatnicze w państwie członkowskim innym niż ich macierzyste państwo członkowskie, dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, ich oddziały oraz agenci wykonujący działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, jeżeli świadczą usługi płatnicze w państwie członkowskim innym niż ich macierzyste państwo członkowskie, oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz ich oddziały, podmioty wykonujące działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie art. 6c ust. 1, oraz podmioty prowadzące działalność określoną w art. 6 pkt 12, do których ma zastosowanie art. 6d ust. 1, podlegają wpisowi do rejestru dostawców i wydawców pieniądza elektronicznego, zwanego dalej „rejestrem”.

4. Określenie „usługi płatnicze” dla określenia wykonywanej działalności gospodarczej, w tym jako element nazwy (firmy), lub w reklamie może być używane wyłącznie przez dostawców usług płatniczych.

5. Wyłącznie uprawnionymi do używania w nazwie (firmie) określenia:

1) „instytucja płatnicza” — są instytucje płatnicze;

2) „biuro usług płatniczych” — są biura usług płatniczych;

3) „mała instytucja płatnicza” — są małe instytucje płatnicze.

6. Określenie „wydawanie pieniądza elektronicznego” dla określenia wykonywanej działalności gospodarczej, w tym jako element nazwy (firmy), lub w reklamie może być używane wyłącznie przez wydawców pieniądza elektronicznego.

7. Wyłącznie uprawnionymi do używania w nazwie (firmie) określenia „instytucja pieniądza elektronicznego” są instytucje pieniądza elektronicznego i oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego.

8. Dostawca, o którym mowa w ust. 2 pkt 1–3, zapewnia instytucjom płatniczym, instytucjom pieniądza elektronicznego, małym instytucjom płatniczym oraz biurom usług płatniczych, na ich żądanie, dostęp do świadczonych przez siebie usług w zakresie prowadzenia rachunków płatniczych na obiektywnych, niedyskryminujących i proporcjonalnych zasadach. Dostęp ten umożliwia świadczenie usług płatniczych przez te podmioty bez przeszkód i w sposób efektywny. Dostawca, o którym mowa w ust. 2 pkt 1–3, zawiadamia Komisję Nadzoru Finansowego, zwaną dalej „KNF”, o odmowie dostępu tym podmiotom do świadczonych przez siebie usług w terminie 7 dni od dnia odmowy dostępu z podaniem przyczyn takiej odmowy.

Art. 4a.

1. Dostawcy prowadzący rachunki płatnicze umożliwiające świadczenie usług, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. a lub c, nadają tym rachunkom unikatowy identyfikator.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rachunków bankowych służących do wykonywania transakcji płatniczych prowadzonych dla użytkownika przez bank krajowy, oddział banku zagranicznego, oddział instytucji kredytowej oraz NBP.

3. NBP nadaje numery rozliczeniowe dostawcom prowadzącym rachunki płatnicze i uczestniczącym w systemach płatności, z wyłączeniem dostawców, którym numery rozliczeniowe nadaje się na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 2025) oraz ustawy – Prawo bankowe, oraz prowadzi wykaz tych numerów.

4. Identyfikator dostawcy oraz numer rozliczeniowy, o którym mowa w ust. 3, nadaje się na wniosek dostawcy zawierający w szczególności jego dane teleadresowe oraz dane odnoszące się do prowadzonej działalności.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa NBP, określi, w drodze rozporządzenia:

1) sposób nadawania unikatowych identyfikatorów rachunkom płatniczym prowadzonym przez dostawców,

2) sposób nadawania numerów rozliczeniowych dostawcom prowadzącym rachunki płatnicze i uczestniczącym w systemach płatności,

3) szczegółowy zakres oraz sposób przekazywania przez dostawców informacji do NBP w celu nadania numerów rozliczeniowych,

4) sposób nadawania dostawcom identyfikatora dostawcy,

5) szczegółowy zakres oraz sposób przekazywania przez dostawców informacji do NBP w celu nadania identyfikatora dostawcy,

6) wzór wniosków, o których mowa w ust. 4,

7) sposób publikacji wykazu identyfikatorów dostawców i numerów rozliczeniowych przez NBP

— mając na względzie zapewnienie jednolitego sposobu numeracji rachunków płatniczych oraz identyfikacji dostawców zgodnej z obowiązującymi standardami.

Art. 4b.

1. Dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6, 9 i 11, weryfikują w sposób, o którym mowa w art. 23j lub art. 23m ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r. poz. 1191 oraz z 2023 r. poz. 497 i 1394), w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL, o którym mowa w art. 23a tej ustawy, zwanym dalej „rejestrem zastrzeżeń numerów PESEL”, czy numer PESEL konsumenta jest zastrzeżony, przed:

1) zawarciem umowy:

a) rachunku płatniczego,

b) kredytu w rachunku płatniczym;

2) zmianą umowy kredytu w rachunku płatniczym, w wyniku której następuje zwiększenie zadłużenia.

2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6, 9 i 11, nie może domagać się od konsumenta i jego następców prawnych zaspokojenia roszczenia z tytułu zawarcia umowy określonej w ust. 1 ani zbyć wierzytelności powstałej z tej umowy, jeżeli w chwili zawarcia umowy, z której wynika dochodzone roszczenie, numer PESEL konsumenta był zastrzeżony w rejestrze zastrzeżeń numerów PESEL.

3. Weryfikacja zastrzeżenia numeru PESEL może być dokonywana za pośrednictwem instytucji utworzonej na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy – Prawo bankowe.

4. W przypadku niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6, 9 i 11, po ponownej próbie dokonania weryfikacji może:

1) odmówić zawarcia umowy do czasu przywrócenia dostępności systemu albo

2) zawrzeć umowę z zachowaniem należytej staranności przy weryfikacji tożsamości konsumenta i udokumentować dokonanie tej weryfikacji.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, jeżeli umowa została zawarta w trakcie trwania niedostępności systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest rejestr zastrzeżeń numerów PESEL, innej niż wymieniona w art. 23c ust. 5 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności, trwającej dłużej niż 15 minut, nie stosuje się przepisu ust. 2.

Art. 5.

1. Przepisy ustawy stosuje się do usług płatniczych świadczonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w obrocie z innymi państwami członkowskimi.

2. Przepisy działu II, działu IIa, działu III, z wyłączeniem przepisów rozdziału 7, oraz działu IX stosuje się do transakcji płatniczych wykonywanych w euro, w walucie polskiej lub w walucie państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska w przypadku gdy zarówno dostawca płatnika, jak i dostawca odbiorcy lub jedyny dostawca w danej transakcji płatniczej znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego.

3. Przepisy działu II, z wyłączeniem art. 23 ust. 1 pkt 2, art. 27 pkt 2 lit. e i art. 30 pkt 1, działu IIa, działu III, z wyłączeniem art. 52–58 i rozdziału 7 oraz działu IX, stosuje się do transakcji płatniczych wykonywanych w walucie, która nie jest walutą państwa członkowskiego, w przypadku gdy zarówno dostawca płatnika, jak i dostawca odbiorcy lub jedyny dostawca w danej transakcji płatniczej znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego, w odniesieniu do tych części danej transakcji, które są realizowane w Rzeczypospolitej Polskiej lub innym państwie członkowskim.

3a. Przepisy działu II, z wyłączeniem art. 23 ust. 1 pkt 2, art. 27 pkt 2 lit. e i pkt 5 lit. f oraz art. 30 pkt 1, działu IIa, działu III, z wyłączeniem art. 37a ust. 1 i 3, art. 38a ust. 3, art. 47, art. 48, art. 52, art. 54 i rozdziału 7, oraz działu IX, z wyłączeniem art. 144 ust. 1, 2 i 3–5, art. 145, art. 146 i art. 148, stosuje się do transakcji płatniczych wykonywanych w każdej walucie, w przypadku gdy tylko jeden z dostawców znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego, a drugi dostawca znajduje się na terytorium innego państwa, w odniesieniu do tych części danej transakcji płatniczej, które są realizowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego.

3b. Przepisy działu III rozdziału 7 stosuje się wyłącznie do usług płatniczych wykonywanych w walucie polskiej.

4. Przepisy ustawy stosuje się do wydawania pieniądza elektronicznego w każdej walucie.

5. (uchylony)

Art. 6.

Przepisów ustawy, z zastrzeżeniem art. 6a–6d i art. 14ca, nie stosuje się do:

1) transakcji płatniczych dokonywanych wyłącznie w gotówce bezpośrednio między płatnikiem a odbiorcą;

2) transakcji płatniczych między płatnikiem a odbiorcą, dokonywanych za pośrednictwem umocowanej osoby wykonującej czynności zmierzające do zawarcia przez płatnika i odbiorcę umowy sprzedaży lub umowy o odpłatne świadczenie usług, lub zawierającej taką umowę, w imieniu lub na rzecz wyłącznie płatnika albo wyłącznie odbiorcy;

3) transportu banknotów i monet, w szczególności ich odbierania, przetwarzania oraz dostarczania;

4) transakcji płatniczych obejmujących wykonywane niezawodowo gromadzenie i dostarczanie gotówki w ramach działalności nienastawionej na zysk lub charytatywnej, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2023 r. poz. 571);

5) usług, w ramach których odbiorca, na żądanie płatnika zgłoszone przed wykonaniem transakcji płatniczej mającej na celu dokonanie zapłaty za zakupione towary lub usługi, w ramach tej transakcji płatniczej wypłaca płatnikowi gotówkę (usług „cash back”);

6) wymiany walutowej z gotówki na gotówkę bez pośrednictwa rachunku płatniczego;

7) transakcji płatniczych opartych na jednym z następujących dokumentów w postaci papierowej, wystawionych na dostawcę w celu postawienia środków pieniężnych do dyspozycji odbiorcy:

a) czeku zgodnego z Konwencją w sprawie jednolitej ustawy o czekach (Dz. U. z 1937 r. poz. 181),

b) czeku podobnego do czeku, o którym mowa w lit. a, który podlega przepisom państw członkowskich niebędących stroną konwencji, o której mowa w lit. a,

c) weksla trasowanego zgodnego z Konwencją w sprawie jednolitej ustawy o wekslach trasowanych i własnych (Dz. U. z 1937 r. poz. 175),

d) weksla trasowanego podobnego do weksla, o którym mowa w lit. c, który podlega przepisom państw członkowskich niebędących stroną konwencji, o której mowa w lit. c,

e) znaku legitymacyjnego, w tym voucherów,

f) czeku podróżnego,

g) przekazu pocztowego w rozumieniu aktów Światowego Związku Pocztowego;

8) transakcji płatniczych dokonywanych w ramach systemu płatności lub w ramach systemu rozrachunku papierów wartościowych, o którym mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o ostateczności rozrachunku;

9) transakcji płatniczych dokonywanych w związku z obsługą instrumentów finansowych i wynikających z nich praw, w tym dywidend, innych dochodów, oraz transakcji dokonywanych w związku ze sprzedażą lub umorzeniem papierów wartościowych, w szczególności dokonywanych przez podmioty wymienione w pkt 8 lub podmioty podlegające nadzorowi sprawowanemu na podstawie ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 753, 825, 1705, 1723 i 1843), zwanej dalej „ustawą o nadzorze nad rynkiem finansowym”;

10) usług świadczonych przez dostawców usług technicznych, wspierających świadczenie usług płatniczych, jeżeli nie wchodzą oni w posiadanie środków pieniężnych będących przedmiotem transakcji płatniczej, w szczególności usług przetwarzania i przechowywania danych, usług powierniczych i ochrony prywatności, usług przekazywania między płatnikiem a odbiorcą informacji o transakcji płatniczej, uwierzytelniania danych i podmiotów, dostarczania technologii informatycznych (IT) i sieci komunikacyjnych, dostarczania i utrzymania terminali i urządzeń wykorzystywanych do świadczenia usług płatniczych, z wyjątkiem usług inicjowania transakcji płatniczej i usług dostępu do informacji o rachunku;

11) usług opartych na instrumentach płatniczych, które można wykorzystywać jedynie w ograniczony sposób i które spełniają co najmniej jeden z poniższych warunków:

a) pozwalają posiadaczowi nabywać towary lub usługi wyłącznie w placówkach wydawców tych instrumentów lub w ramach ograniczonej sieci podmiotów związanych umową handlową bezpośrednio z zawodowym wydawcą tych instrumentów,

b) służą wyłącznie do nabywania bardzo ograniczonego zakresu towarów lub usług,

c) mogą być używane wyłącznie w jednym państwie członkowskim, jeżeli instrumenty takie są dostarczane na wniosek przedsiębiorcy lub jednostki sektora finansów publicznych, są regulowane ze względu na określone cele społeczne lub podatkowe przez krajowy lub samorządowy organ administracji publicznej i służą do nabycia określonych towarów lub usług od dostawców związanych z wydawcą umową handlową;

12) transakcji płatniczych przeprowadzanych przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego, dokonywanych obok usług telekomunikacyjnych na rzecz użytkownika końcowego, doliczanych do należności za usługi telekomunikacyjne:

a) w celu nabycia treści cyfrowych lub usług głosowych, niezależnie od urządzenia stosowanego do nabycia lub wykorzystania treści cyfrowych lub

b) dokonywanych za pomocą urządzenia elektronicznego lub z jego użyciem, jeżeli transakcja płatnicza jest przeprowadzana w ramach zbiórek publicznych lub w celu zakupu biletów, w szczególności komunikacyjnych, parkingowych oraz biletów wstępu na imprezy artystyczne, rozrywkowe lub sportowe

— jeżeli wartość pojedynczej transakcji płatniczej, o której mowa w lit. a lub b, nie przekracza równowartości w walucie polskiej 50 euro oraz łączna wartość transakcji płatniczych dotyczących jednego użytkownika końcowego, także w przypadku gdy należności za usługi telekomunikacyjne są opłacane z góry, nie przekracza równowartości w walucie polskiej 300 euro miesięcznie, przy czym kwoty wyrażone w euro oblicza się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu 31 października poprzedniego roku;

13) transakcji płatniczych przeprowadzanych między dostawcami, ich agentami lub oddziałami na ich własny rachunek;

14) transakcji płatniczych i usług dodatkowych, o których mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1, ściśle powiązanych ze świadczeniem usług płatniczych, przeprowadzanych między jednostką dominującą a jednostką zależną lub między jednostkami zależnymi od tej samej jednostki dominującej, z udziałem dostawcy należącego do tej samej grupy;

15) usług wypłat gotówki przy użyciu bankomatów, świadczonych przez podmioty działające na rzecz co najmniej jednego wydawcy instrumentów płatniczych i niebędące stroną umowy ramowej z osobą wypłacającą gotówkę z rachunku płatniczego przy użyciu bankomatu, jeżeli podmioty te nie świadczą innych usług płatniczych;

16) usług wykonywanych wyłącznie z wykorzystaniem papierowych książeczek oszczędnościowych, w przypadku gdy wszelkie transakcje są rejestrowane wyłącznie w tych książeczkach.

Art. 6a.

Do transakcji, o których mowa w art. 6 pkt 7, stosuje się przepisy art. 14f–14h, art. 20a, art. 20b oraz art. 32b–32d.

Art. 6b.

W przypadku transakcji, o których mowa w art. 6 pkt 15, podmiot świadczący usługę wypłaty gotówki przy użyciu bankomatu udostępnia osobie wypłacającej gotówkę informacje o opłatach za wypłatę gotówki, o których mowa w art. 20c i art. 23–25, przed dokonaniem wypłaty gotówki oraz po dokonaniu wypłaty gotówki. Na wniosek użytkownika informacje te przekazuje się w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji.

Art. 6c.

1. W przypadku gdy całkowita wartość transakcji płatniczych dokonanych podczas ostatnich 12 miesięcy przekracza 1 000 000 euro, podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b przekazuje KNF w terminie 14 dni od końca miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenie tej kwoty, powiadomienie zawierające opis oferowanych usług, ze wskazaniem, na podstawie którego wyłączenia określonego w art. 6 pkt 11 lit. a i b uznaje się, że dany rodzaj działalności jest wykonywany. Równowartość w walucie polskiej kwoty, o której mowa w zdaniu pierwszym, ustala się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego na ostatni roboczy dzień miesiąca, w którym nastąpiło przekroczenie tej kwoty.

2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera także dane, o których mowa w art. 136e pkt 2 lit. a–c.

3. W przypadku braku możliwości weryfikacji przekroczenia, o którym mowa w ust. 1, KNF, na podstawie powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wzywa podmiot do jego uzupełnienia.

4. W przypadku przekroczenia, o którym mowa w ust. 1, KNF dokonuje, w terminie 30 dni od dnia złożenia powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, lub otrzymania uzupełnienia, o którym mowa w ust. 3, wpisu tego podmiotu do rejestru. Jeżeli działalność podmiotu nie spełnia warunków, o których mowa w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, KNF wydaje decyzję o odmowie wpisu podmiotu do rejestru.

5. W przypadku wydania decyzji o odmowie wpisu podmiotu do rejestru podmiot ten jest obowiązany dostosować rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia tej decyzji albo złożyć w tym terminie wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, albo wniosek, o którym mowa w art. 117j.

6. Do czasu rozpatrzenia wniosku, o którym mowa w ust. 5, podmiot może kontynuować działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez wymogu uzyskania zezwolenia albo wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 117g ust. 1.

7. W przypadku odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz odmowy dokonania wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 117g ust. 1, albo umorzenia postępowania termin, o którym mowa w ust. 5, biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.

8. Podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, wpisany do rejestru zgodnie z ust. 4, zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, wskazując termin zakończenia działalności.

Art. 6d.

1. Podmiot prowadzący działalność określoną w art. 6 pkt 12 przekazuje KNF, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po zakończeniu roku obrotowego, powiadomienie zawierające opis oferowanych usług oraz dotyczącą tego roku obrotowego opinię z audytu finansowego poświadczającą, że działalność jest zgodna z limitami określonymi w art. 6 pkt 12.

2. Powiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera także dane, o których mowa w art. 136f pkt 2 lit. a–c.

3. W przypadku braku możliwości stwierdzenia, że działalność podmiotu jest zgodna z limitami określonymi w art. 6 pkt 12, KNF na podstawie powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, wzywa podmiot do jego uzupełnienia.

4. W przypadku gdy zgłoszona działalność jest zgodna z limitami określonymi w art. 6 pkt 12, KNF, w terminie 30 dni od dnia złożenia powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, lub otrzymania uzupełnienia, o którym mowa w ust. 3, dokonuje wpisu do rejestru. Jeżeli działalność podmiotu nie spełnia wymogów dotyczących limitów określonych w art. 6 pkt 12, KNF wydaje decyzję o odmowie wpisu podmiotu do rejestru.

5. W przypadku wydania decyzji o odmowie wpisu do rejestru podmiot jest obowiązany, w terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia tej decyzji, dostosować prowadzoną działalność do warunków, o których mowa w art. 6 pkt 12, albo złożyć w tym terminie wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, albo wniosek, o którym mowa w art. 117j.

7. W przypadku odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz odmowy dokonania wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 117g ust. 1, albo umorzenia postępowania, termin, o którym mowa w ust. 1, biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.

8. Podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 12, wpisany do rejestru zgodnie z ust. 4, zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 12, wskazując termin zakończenia działalności.

Art. 6e.

KNF informuje Europejski Urząd Nadzoru Bankowego, zwany dalej „EUNB”, o usługach będących przedmiotem powiadomień zgodnie z art. 6c ust. 1 i art. 6d ust. 1, ze wskazaniem wyłączenia, na podstawie którego jest prowadzona działalność danego rodzaju.

Art. 7.

1. Środki pieniężne otrzymywane przez instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych, instytucje pieniądza elektronicznego oraz oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego w związku ze świadczeniem usług płatniczych oraz w zamian za wydawany pieniądz elektroniczny nie stanowią depozytu ani innych środków pieniężnych podlegających zwrotowi w rozumieniu art. 726 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610, 1615, 1890 i 1933).

2. Instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, biura usług płatniczych, instytucje pieniądza elektronicznego oraz oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego nie mogą prowadzić działalności polegającej na przyjmowaniu środków pod tytułem zwrotnym w celu obciążenia ich ryzykiem innym niż ryzyko wynikające z wykonywania usług płatniczych.

3. Środki pieniężne złożone na rachunku płatniczym w instytucji płatniczej lub w instytucji pieniądza elektronicznego nie mogą być oprocentowane ani nie mogą przynosić żadnych innych pożytków użytkownikowi.

4. Środki pieniężne otrzymywane w zamian za wydawany pieniądz elektroniczny nie mogą być oprocentowane ani nie mogą przynosić posiadaczowi pieniądza elektronicznego żadnych innych pożytków uzależnionych od okresu posiadania pieniądza elektronicznego.

Art. 8.

1. Postanowienia umów o usługi płatnicze oraz umów o wydanie pieniądza elektronicznego nie mogą być mniej korzystne dla użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego niż przepisy ustawy, chyba że ustawa stanowi inaczej.

2. Postanowienia umów o usługi płatnicze oraz umów o wydanie pieniądza elektronicznego mniej korzystne dla użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego niż przepisy ustawy są nieważne; zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy ustawy.

Art. 9.

1. Zasady dostępu do systemów płatności dla dostawców powinny być ustalane według obiektywnych, równych i proporcjonalnych kryteriów, a ograniczenia w dostępie do tych systemów nie mogą być większe niż jest to konieczne dla ochrony przed określonymi rodzajami ryzyka, takimi jak ryzyko rozrachunkowe, ryzyko operacyjne i ryzyko biznesowe, oraz dla ochrony finansowej i operacyjnej stabilności systemu płatności.

2. Systemy płatności nie mogą wprowadzać:

1) ograniczeń dotyczących skutecznego udziału w innych systemach płatności;

2) zasad, które wprowadzałyby odmienny sposób traktowania między:

a) dostawcami wymienionymi w art. 4 ust. 2 pkt 1–8 lub

b) dostawcami wpisanymi do rejestru, nieposiadającymi zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1 lub art. 132a ust. 1;

3) ograniczeń ze względu na rodzaj podmiotu lub formę prawną prowadzonej działalności.

3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do:

1) systemów płatności w rozumieniu art. 1 pkt 1 ustawy o ostateczności rozrachunku, o których mowa w art. 15 tej ustawy,

2) systemów płatności obejmujących wyłącznie dostawców należących do grupy.

3) (uchylony)

4. (uchylony)

4a. W przypadku gdy w systemie płatności, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o ostateczności rozrachunku, uczestnik zezwala dostawcy posiadającemu zezwolenie lub wpisanemu do rejestru, niebędącemu uczestnikiem tego systemu, na przekazywanie zleceń transferu za pośrednictwem systemu, uczestnik ten, w razie otrzymania wniosku w tej sprawie, zapewnia taką samą możliwość innym dostawcom posiadającym zezwolenie lub wpisanym do rejestru zgodnie z ust. 1 i 2, w sposób obiektywny, proporcjonalny i niedyskryminujący. W przypadku odmowy uczestnik przekazuje dostawcy występującemu z wnioskiem uzasadnienie takiej odmowy.

5. Zastosowanie się do zasad określonych w ust. 1 i 2 przez podmiot zamierzający prowadzić system płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku lub podmiot prowadzący już taki system, jest oceniane przez Prezesa NBP w ramach postępowania w sprawie uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 16 ust. 1 i 3 ustawy o ostateczności rozrachunku.

Art. 10.

Dostawcy, organizacje płatnicze i podmioty prowadzące systemy płatności przetwarzają dane osobowe w zakresie niezbędnym do zapobiegania oszustwom związanym z wykonywanymi usługami płatniczymi, prowadzeniem schematu płatniczego lub prowadzeniem systemu płatności oraz dochodzenia i wykrywania tego rodzaju oszustw przez właściwe organy.

Art. 10a.

Dostawcy, organizacje płatnicze i podmioty prowadzące systemy płatności będący administratorami danych nie są obowiązani do wykonywania obowiązków, o których mowa w art. 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1, z późn. zm.), w zakresie, w jakim jest to niezbędne dla prawidłowej realizacji zadań dotyczących przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz zapobiegania przestępstwom.

Art. 11.

1. Do zachowania tajemnicy zawodowej dotyczącej działalności, o której mowa w art. 3 ust. 1, w charakterze dostawcy, a także działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego oraz działalności polegającej na świadczeniu usług ściśle powiązanych z usługami płatniczymi lub wydawaniem pieniądza elektronicznego są obowiązane:

1) osoby zarządzające oraz inne osoby wchodzące w skład organów statutowych dostawcy lub wydawcy pieniądza elektronicznego;

2) osoby pozostające z dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w stosunku pracy;

3) osoby lub podmioty pozostające z dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w stosunku zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze, w tym agenci dostawcy lub wydawcy pieniądza elektronicznego, inni przedsiębiorcy dokonujący wykupu pieniądza elektronicznego oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1 lub art. 132v ust. 1;

4) osoby lub podmioty pozostające w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym charakterze z podmiotem pozostającym z dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w stosunku, o którym mowa w pkt 3.

2. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej istnieje również po zakończeniu pełnienia funkcji lub ustaniu stosunków prawnych, o których mowa w ust. 1.

3. Tajemnica zawodowa, w rozumieniu ust. 1, obejmuje informacje dotyczące użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego w związku ze świadczonymi mu usługami płatniczymi, wydawanym mu pieniądzem elektronicznym lub udzielonym mu kredytem zgodnie z art. 74 ust. 3 lub art. 132j ust. 3, w tym oznaczenie rachunku płatniczego użytkownika oraz stan tego rachunku, a także inne informacje związane z transakcjami płatniczymi oraz zawieranymi z użytkownikiem lub posiadaczem pieniądza elektronicznego umowami, jeżeli nieuprawnione ujawnienie takiej informacji mogłoby narazić na szkodę prawnie chroniony interes użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego, którego ta informacja dotyczy.

Art. 12.

1. Nie narusza obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej przekazywanie informacji objętej tajemnicą zawodową:

1) organowi sprawującemu nadzór lub kontrolę nad dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego w związku z czynnościami podejmowanymi w zakresie nadzoru lub kontroli;

2) w wykonaniu uprawnienia albo obowiązku określonego w odrębnych przepisach;

3) innym dostawcom, wydawcom pieniądza elektronicznego, użytkownikom lub posiadaczom pieniądza elektronicznego, w ramach świadczenia usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego, zgodnie z otrzymanym zleceniem płatniczym lub zawartą umową;

3a) płatnikowi w wykonaniu obowiązków określonych w art. 143b oraz art. 143c ust. 6;

3b) innemu dostawcy w wykonaniu obowiązków określonych w art. 143a ust. 1 pkt 2, art. 143b ust. 2 oraz art. 143c ust. 2 i 5;

4) za wyrażoną w postaci papierowej albo elektronicznej zgodą użytkownika lub posiadacza pieniądza elektronicznego, którego ta informacja dotyczy;

5) dostawcom świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej, w zakresie niezbędnym do świadczenia usługi inicjowania transakcji płatniczej;

6) dostawcom świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku, w zakresie niezbędnym do świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku;

7) Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu w zakresie niezbędnym do wykonywania przez ten Fundusz zadań związanych z dokonywaniem wypłat z Turystycznego Funduszu Zwrotów lub Turystycznego Funduszu Pomocowego, o których mowa odpowiednio w art. 15ka i art. 15kc ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1327, 1429, 1723, 1860 i 2029);

8) KNF, w zakresie niezbędnym do wykonywania zadania określonego w art. 4 ust. 1 pkt 3b ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Podmioty wymienione w ust. 1 pkt 3–6 mogą wykorzystywać uzyskaną informację tylko zgodnie z celem jej przekazania.

Art. 12a.

1. Wydawcy instrumentów płatniczych mogą wymieniać między sobą informacje o użytkownikach, z którymi umowa o wydanie instrumentu płatniczego została rozwiązana z powodu jej nienależytego wykonania przez użytkownika.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują wskazanie przyczyny rozwiązania umowy oraz:

1) w przypadku użytkownika będącego osobą fizyczną:

a) imię i nazwisko,

b) numer PESEL;

2) w przypadku użytkownika niebędącego osobą fizyczną:

a) nazwę (firmę), siedzibę i adres,

b) numer identyfikacji podatkowej (NIP).

3. Informacje, o których mowa w ust. 1, może udostępniać wydawcom instrumentów płatniczych i gromadzić w tym celu instytucja utworzona na podstawie art. 105 ust. 4 ustawy – Prawo bankowe.

4. Agenci rozliczeniowi są obowiązani wymieniać między sobą informacje o akceptantach, z którymi umowa o usługę płatniczą określoną w art. 3 ust. 1 pkt 5 została rozwiązana z powodu jej nienależytego wykonania przez akceptanta.

5. Agent rozliczeniowy jest obowiązany udostępnić informacje, o których mowa w ust. 4, wydawcy instrumentu płatniczego na jego żądanie.

6. Informacje, o których mowa w ust. 4, obejmują wskazanie przyczyny rozwiązania umowy oraz:

1) w przypadku akceptanta będącego osobą fizyczną – dane, o których mowa w ust. 2 pkt 1;

2) w przypadku akceptanta niebędącego osobą fizyczną – dane, o których mowa w ust. 2 pkt 2.

7. Okres przechowywania informacji, o których mowa w ust. 1 i 4, nie może przekraczać 5 lat od dnia rozwiązania umowy.

8. Wydawca instrumentu płatniczego i agent rozliczeniowy, którzy w związku z prowadzoną działalnością dowiedzieli się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązani niezwłocznie zawiadomić o tym organy powołane do ścigania tych przestępstw. Do zawiadomienia dołącza się niezbędne informacje lub dokumenty, w szczególności wskazuje się informacje określone w ust. 1 i 4.

Art. 13.

Jeżeli odrębne przepisy określają inne zasady ochrony informacji stanowiących tajemnicę zawodową zgodnie z art. 11 ust. 3, do ochrony tych informacji stosuje się przepisy odrębne.

Art. 14.

1. Nadzór nad wykonywaniem działalności w zakresie usług płatniczych, przenoszenia rachunków płatniczych oraz wydawania i wykupu pieniądza elektronicznego zgodnie z ustawą oraz rozporządzeniem (UE) 2015/751, a w zakresie usług płatniczych w euro — również zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającym rozporządzenie (WE) nr 2560/2001 (Dz. Urz. UE L 266 z 09.10.2009, str. 11, z późn. zm.) oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającym wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 924/2009 (Dz. Urz. UE L 94 z 30.03.2012, str. 22, z późn. zm.):

1) przez podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3, 5 i 9 — sprawują organy właściwe do sprawowania nadzoru nad tymi podmiotami;

2) przez podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4, 6 i 10–12, oraz przez oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego — sprawuje KNF, z tym że w przypadku unijnych instytucji płatniczych i unijnych instytucji pieniądza elektronicznego — wyłącznie w zakresie określonym ustawą.

2. Nadzór nad funkcjonowaniem schematów płatniczych sprawuje Prezes NBP.

3. Czynności podejmowane przez KNF w zakresie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751 przez dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, polegają w szczególności na:

1) monitorowaniu przestrzegania przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751;

2) przeciwdziałaniu próbom naruszenia zakazu określonego w art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/751.

4. W przypadku gdy dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, nie wykonują lub nienależycie wykonują obowiązki lub nie przestrzegają zakazów albo ograniczeń, o których mowa w art. 3–5 i art. 8–10 rozporządzenia (UE) 2015/751, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na tych dostawców karę pieniężną do wysokości 100 000 zł, nie więcej jednak niż do wysokości 1% przychodu z tytułu świadczenia usług płatniczych wykazanego w jego ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym, a w przypadku braku obowiązku badania sprawozdania finansowego — nie wyższą niż 10% przychodu wykazanego w ostatnim zatwierdzonym sprawozdaniu finansowym.

5. W przypadku gdy dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, nie wykonują lub nienależycie wykonują obowiązki i nie przestrzegają zakazów, o których mowa w art. 11 i art. 12 rozporządzenia (UE) 2015/751, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na tych dostawców karę pieniężną do wysokości 500 000 zł.

6. Przy ustalaniu wysokości kar pieniężnych, o których mowa w ust. 4 i 5, KNF uwzględnia w szczególności rodzaj i wagę naruszenia przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751, wpływ tego naruszenia na prawidłowe funkcjonowanie rynku usług płatniczych, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową dostawcy, który dokonał naruszenia.

7. Wydanie decyzji, o której mowa w ust. 4 lub 5, następuje po przeprowadzeniu rozprawy.

8.–9. (uchylone)

10. W przypadku stwierdzenia okoliczności wskazujących na możliwość wystąpienia zagrożenia niewykonania lub nienależytego wykonania przez dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9, obowiązków określonych w rozporządzeniu (UE) 2015/751, KNF może w szczególności:

1) skierować do dostawcy zalecenia;

2) wystąpić do dostawcy o udzielenie informacji lub wyjaśnień.

10a. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 10, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

2) w postaci elektronicznej i opatrywane kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

10b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 10a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

11. W przypadku stwierdzenia naruszenia, o którym mowa odpowiednio w art. 3–5 i art. 8–12 rozporządzenia (UE) 2015/751, dokonanego przez unijną instytucję płatniczą, art. 107 ust. 1 i 3–8 stosuje się odpowiednio.

Art. 14a.

1. Agent rozliczeniowy jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje obejmujące:

1) liczbę akceptantów, na rzecz których świadczy usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, i liczbę stosowanych przez nich urządzeń akceptujących instrumenty płatnicze;

2) liczbę i wartość wykonanych transakcji płatniczych, których dotyczyła usługa płatnicza, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5;

3) liczbę i wartość wykonanych transakcji płatniczych naruszających przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu oraz wysokość spowodowanych nimi strat agenta rozliczeniowego i akceptantów.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego kwartał lub za okres kwartału, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą.

3. NBP przekazuje KNF dane, o których mowa w ust. 1 pkt 3, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14aa.

1. Podmiot będący właścicielem lub posiadaczem bankomatu lub wpłatomatu, w tym podmiot świadczący usługi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, niebędący wydawcą instrumentów płatniczych, jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje obejmujące:

1) liczbę bankomatów i wpłatomatów;

2) liczbę i wartość transakcji wykonanych w bankomatach i wpłatomatach, niezależnie od ich lokalizacji;

3) liczbę i wartość transakcji płatniczych, zarejestrowanych w bankomatach lub wpłatomatach, wykonanych przy użyciu instrumentów płatniczych, które naruszają przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu, oraz wysokość strat poniesionych przez właściciela lub posiadacza bankomatu lub wpłatomatu, które zostały spowodowane przez te transakcje płatnicze.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1:

1) w pkt 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego kwartał, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą;

2) w pkt 2 i 3, są przekazywane za okres kwartału, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1 pkt 3, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ab.

1. Dostawca prowadzący rachunek płatniczy, w tym dostawca świadczący tę usługę płatniczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP półroczne informacje obejmujące liczbę:

1) prowadzonych rachunków płatniczych;

2) rachunków płatniczych, do których dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku posiada dostęp.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego półrocze, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczą.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ac.

1. Dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej, w tym dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP półroczne informacje obejmujące:

1) liczbę użytkowników usługi inicjowania transakcji płatniczej;

2) liczbę i wartość zainicjowanych transakcji płatniczych;

3) liczbę i wartość zainicjowanych transakcji płatniczych, które naruszają przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1:

1) w pkt 1, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego półrocze, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczą;

2) w pkt 2 i 3, są przekazywane za okres półrocza w terminie do końca miesiąca następującego po upływie półrocza, którego dotyczą.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ad.

1. Dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku, w tym dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, są obowiązani przekazywać NBP półroczne informacje obejmujące liczbę:

1) użytkowników usługi dostępu do informacji o rachunku;

2) rachunków, do których zapewniono dostęp w ramach usługi dostępu do informacji o rachunku.

3. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14b.

1. Wydawca instrumentu płatniczego, w tym wydawca instrumentu płatniczego świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje obejmujące:

1) rodzaj i liczbę wydanych instrumentów płatniczych;

2) liczbę i wartość transakcji płatniczych wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych;

3) liczbę udostępnionych bankomatów oraz liczbę i wartość transakcji płatniczych wykonanych przy ich użyciu;

4) liczbę i wartość wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych transakcji płatniczych naruszających przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu oraz wysokość spowodowanych nimi strat.

2. W informacjach przekazywanych zgodnie z ust. 1 odrębnie przedstawia się informacje dotyczące instrumentów płatniczych, na których jest przechowywany pieniądz elektroniczny wydany przez inny podmiot. Informacje te obejmują:

1) rodzaj i liczbę wydanych instrumentów płatniczych;

2) liczbę urządzeń akceptujących wydane instrumenty płatnicze oraz liczbę urządzeń umożliwiających zasilenie takich instrumentów;

3) liczbę i wartość transakcji płatniczych wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych;

4) liczbę i wartość transakcji zasilenia wydanych instrumentów płatniczych;

5) liczbę i wartość wykonanych przy użyciu wydanych instrumentów płatniczych transakcji płatniczych naruszających przepisy prawa lub reguły uczciwego obrotu oraz wysokość spowodowanych nimi strat.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, są przekazywane według stanu na koniec ostatniego dnia miesiąca kończącego kwartał lub za okres kwartału, w terminie do końca miesiąca następującego po upływie kwartału, którego dotyczą.

4. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i ust. 2 pkt 5, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14c.

1. Wydawca pieniądza elektronicznego, w tym wydawca pieniądza elektronicznego świadczący usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach działalności transgranicznej, przez oddział lub za pośrednictwem agenta, jest obowiązany przekazywać NBP kwartalne informacje o wartości wydanego pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu.

2. Jeżeli wydawca pieniądza elektronicznego wydaje równocześnie instrument płatniczy, na którym jest przechowywany wydawany przez niego pieniądz elektroniczny, informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują dodatkowo informacje o tych instrumentach w zakresie określonym w art. 14b ust. 2.

4. NBP udostępnia KNF dane, o których mowa w art. 14b ust. 2 pkt 5, przekazane zgodnie z ust. 2 niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 14ca.

Informacje, o których mowa w art. 14a–14c, przekazywane są w postaci elektronicznej z wykorzystaniem odpowiednich certyfikatów wydanych przez NBP lub innych form uwierzytelniania stosowanych przez NBP.

Art. 14d.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres informacji, o których mowa w art. 14a–14c, przekazywanych Narodowemu Bankowi Polskiemu oraz sposób realizacji obowiązku ich przekazywania, kierując się potrzebą zapewnienia Narodowemu Bankowi Polskiemu dostępu do danych niezbędnych do dokonywania okresowych ocen rozliczeń pieniężnych, sporządzania bilansu płatniczego oraz wykonywania zadań Narodowego Banku Polskiego wynikających z uczestnictwa w Europejskim Systemie Banków Centralnych.

Art. 14e.

1. W celu wykonania zadań wynikających z art. 14f–14h, art. 32e oraz z przepisów działu III rozdziałów 7 i 8 KNF pełni rolę punktu kontaktowego, którego zadanie polega na współpracy z właściwymi organami nadzorczymi wyznaczonymi jako punkty kontaktowe w innych państwach członkowskich, w tym na wymianie informacji niezbędnych do wykonywania tych zadań.

2. Udzielenie informacji, o których mowa w ust. 1, powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki.

3. W przypadku gdy wniosek KNF o podjęcie współpracy w celu wykonania zadań wynikających z art. 14f–14h, art. 32e, przepisów działu III rozdziałów 7 i 8 oraz przepisów działów V i VI, w szczególności wniosek dotyczący wymiany informacji, został odrzucony przez organ, o którym mowa w ust. 1, lub organ ten nie podjął działań w rozsądnym terminie, KNF może przekazać sprawę do EUNB i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz. Urz. UE L 331 z 15.12.2010, str. 12, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 1093/2010”. KNF zawiesza postępowanie do czasu wydania przez EUNB rozstrzygnięcia zgodnie z art. 19 ust. 3 rozporządzenia 1093/2010 i wydaje decyzję po wydaniu rozstrzygnięcia przez EUNB.

4. KNF może odmówić udzielenia informacji niezbędnych do wykonywania zadań wynikających z art. 32e oraz z przepisów działu III rozdziałów 7 i 8, jeżeli udzielenie tych informacji może wpływać negatywnie na sprawowanie nadzoru lub na bezpieczeństwo lub porządek publiczny.

5. KNF odmawiając udzielenia informacji, o których mowa w ust. 4, powiadamia właściwy organ wyznaczony jako punkt kontaktowy, który zwrócił się z wnioskiem o udzielenie informacji, i wskazuje szczegółowe uzasadnienie swojej odmowy.

Art. 14f.

1. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia:

1) wykaz usług reprezentatywnych obejmujących co najmniej dziesięć, jednak nie więcej niż dwadzieścia usług powiązanych z rachunkiem płatniczym najczęściej wykorzystywanych przez konsumentów na krajowym rynku, za korzystanie z których przynajmniej jeden dostawca prowadzący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pobiera opłatę;

2) definicje związane z usługami, o których mowa w pkt 1.

2. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw instytucji finansowych uwzględnia w pierwszej kolejności usługi, które są najczęściej wykorzystywane w ramach korzystania z rachunków płatniczych przez konsumentów na krajowym rynku i jednocześnie generują najwyższe koszty dla konsumentów, zarówno jednostkowe, jak i łączne, a w przypadku ich braku — usługi, które spełniają wyłącznie kryterium najczęstszego wykorzystywania w ramach korzystania z rachunków płatniczych przez konsumentów na krajowym rynku, a także uwzględnia pojęcia i definicje opracowane przez Komisję Europejską zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia 1093/2010.

3. KNF, co 4 lata, dokonuje oceny aktualności wykazu usług reprezentatywnych, o którym mowa w ust. 1, i przekazuje ministrowi właściwemu do spraw instytucji finansowych informację o usługach powiązanych z rachunkiem płatniczym, reprezentatywnych w danym okresie dla krajowego rynku.

4. KNF przekazuje do Komisji Europejskiej i EUNB:

1) informację o wynikach oceny, o której mowa w ust. 3,

2) wykaz usług reprezentatywnych — w przypadku dokonania zmiany przepisów wydanych na podstawie ust. 1 w tym zakresie

— w terminie 2 miesięcy od dnia dokonania tej oceny albo ogłoszenia zmiany przepisów wydanych na podstawie ust. 1 dotyczących wykazu usług reprezentatywnych.

Art. 14g.

1. Podmiot prowadzący stronę internetową porównującą opłaty pobierane przez dostawców prowadzących rachunki, która:

1) zawiera informacje dotyczące rachunków płatniczych obejmujących powyżej 50% ofert występujących na rynku usług płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

2) porównuje opłaty pobierane przez dostawców prowadzących rachunki przynajmniej za świadczenie usług zawartych w wykazie usług reprezentatywnych oraz posługuje się pojęciami i definicjami zawartymi w tym wykazie,

3) (uchylony)

4) zawiera informację o podmiocie prowadzącym stronę,

5) określa jednoznaczne i obiektywne kryteria porównywania,

6) zawiera informacje sformułowane w sposób prosty i jednoznaczny,

7) zawiera aktualne informacje, z podaniem daty ostatniej aktualizacji,

8) wykorzystuje procedurę umożliwiającą zgłaszanie błędów w zamieszczonych informacjach,

9) jest prowadzona przez podmiot niezależny od dostawców

— może zamieścić na tej stronie internetowej oświadczenie, że jest podmiotem porównującym opłaty pobierane przez dostawców prowadzących rachunki, a prowadzona przez niego strona internetowa spełnia wymogi określone w pkt 1, 2 i 4–9.

2. Dokonując oceny spełniania wymogu określonego w ust. 1 pkt 1 uwzględnia się dostawców posiadających przynajmniej jedną placówkę na terytorium każdego województwa.

2a. Podmiot, który zamieścił oświadczenie, o którym mowa w ust. 1, informuje KNF o prowadzeniu tej strony i przekazuje opis prowadzonej działalności.

2b. Na stronie internetowej, o której mowa w ust. 1, można dodatkowo umieszczać inne informacje dotyczące usług płatniczych umożliwiające konsumentom porównanie ofert dostawców prowadzących rachunki, w tym informacje o liczbie bankomatów lub placówek znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z których lub w których konsument może dokonywać wypłaty gotówki bez opłat.

3. Podmiotem niezależnym w rozumieniu ust. 1 pkt 9 jest podmiot, który nie jest jednostką dominującą, zależną ani współzależną wobec jakiegokolwiek dostawcy prowadzącego rachunki płatnicze dla konsumentów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, ani nie uczestniczy w jakimkolwiek zakresie w prowadzeniu działalności polegającej na prowadzeniu rachunków płatniczych.

4. Jeżeli strona internetowa przestała spełniać którykolwiek z wymogów określonych w ust. 1 lub podmiot, o którym mowa w ust. 2a, zrezygnował z publikacji oświadczenia, o którym mowa w ust. 1, podmiot ten niezwłocznie informuje o tym KNF.

Art. 14h.

1. KNF zamieszcza na swojej stronie internetowej wykaz podmiotów, o których mowa w art. 14g ust. 2a, prowadzących stronę internetową.

2. KNF wykreśla z wykazu podmiotów, o którym mowa w ust. l, podmiot, który poinformował KNF o niespełnieniu któregokolwiek z wymogów określonych w art. 14g ust. 1, lub o rezygnacji z publikacji oświadczenia, o którym mowa w art. 14g ust. 1, zgodnie z art. 14g ust. 4, lub gdy KNF w inny sposób stwierdzi, że podmiot nie spełnia któregokolwiek z wymogów określonych w art. 14g ust. 1.

3. KNF może prowadzić stronę internetową spełniającą wymogi, o których mowa w art. 14g ust. 1, niezależnie od liczby podmiotów, o których mowa w art. 14g ust. 2a, wpisanych do wykazu, o którym mowa w ust. 1.

4. W przypadku gdy żaden podmiot nie prowadzi strony internetowej spełniającej wymogi, o których mowa w art. 14g ust. 1, oraz zawierającej oświadczenie, o którym mowa w art. 14g ust. 1, stronę taką prowadzi KNF.

5. Dostawca prowadzący rachunek ma obowiązek przekazać KNF, na jej żądanie, dane o opłatach pobieranych z tytułu usług świadczonych w związku z prowadzeniem rachunku płatniczego, w szczególności zawartych w wykazie usług reprezentatywnych, oraz o zmianie tych opłat, na potrzeby prowadzenia przez KNF strony internetowej spełniającej wymogi, o których mowa w art. 14g ust. 1.

6. KNF co 2 lata informuje Komisję Europejską o liczbie podmiotów prowadzących stronę internetową, o których mowa w art. 14g ust. 2a.

Art. 15.

1. Użytkownik lub posiadacz pieniądza elektronicznego może wnieść do organu sprawującego nadzór nad dostawcą lub wydawcą pieniądza elektronicznego skargę na działanie tego dostawcy, wydawcy pieniądza elektronicznego lub agenta takiego podmiotu, jeżeli działanie to narusza przepisy prawa.

1a. Użytkownik może wnieść do KNF lub właściwego organu nadzorczego skargę na działanie agenta lub oddziału dostawcy, świadczących usługi płatnicze na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako goszczącego państwa członkowskiego.

2. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1 i 1a, przysługuje także osobom fizycznym, osobom prawnym oraz jednostkom organizacyjnym niebędącym osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, którym odmówiono świadczenia usług płatniczych lub wydania pieniądza elektronicznego, oraz organizacjom konsumenckim.

3. Organ, o którym mowa w ust. 1, udzielając odpowiedzi na skargę dotyczącą sporu o charakterze cywilnoprawnym, informuje skarżącego o pozasądowych procedurach rozstrzygania sporów, w tym wskazuje właściwe sądy polubowne.

4. Jeżeli w stosunku do danego dostawcy lub wydawcy pieniądza elektronicznego nie można ustalić organu sprawującego nadzór, skargę wnosi się bezpośrednio do tego dostawcy lub wydawcy; przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

5. Do skarg, o których mowa w ust. 1–4, nie stosuje się przepisów działu VIII ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2023 r. poz. 775 i 803).

Art. 15a.

1. Dostawca wprowadza i stosuje procedury rozpatrywania reklamacji użytkowników dotyczących praw i obowiązków wynikających z ustawy.

2. Dostawca udziela odpowiedzi na reklamację w terminie 15 dni roboczych od dnia otrzymania reklamacji. Odpowiedzi udziela się w postaci papierowej lub, po uzgodnieniu z użytkownikiem, na innym trwałym nośniku informacji.

3. W szczególnie skomplikowanych przypadkach uniemożliwiających rozpatrzenie reklamacji i udzielenie odpowiedzi w terminie, o którym mowa w ust. 2, dostawca:

1) wyjaśnia przyczynę opóźnienia;

2) wskazuje okoliczności, które muszą zostać ustalone w celu rozpatrzenia sprawy;

3) określa przewidywany termin rozpatrzenia reklamacji i udzielenia odpowiedzi, nie dłuższy niż 35 dni roboczych od dnia otrzymania reklamacji.

4. Do zachowania terminów, o których mowa w ust. 2 i ust. 3 pkt 3, jest wystarczające wysłanie odpowiedzi przed ich upływem, a w przypadku odpowiedzi udzielonych na piśmie — nadanie w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 1640).

5. Procedury, o których mowa w ust. 1, są stosowane przez dostawcę w odniesieniu do użytkowników z każdego z państw członkowskich, w których dostawca oferuje usługi, chyba że prawo właściwe dla stosunku prawnego, w ramach którego użytkownik złożył reklamację, stanowi inaczej.

6. Procedury, o których mowa w ust. 1, są dostępne w językach urzędowych państw członkowskich, w których dostawca oferuje daną usługę płatniczą, chyba że dostawca i użytkownik uzgodnili stosowanie innego języka dla świadczenia usługi płatniczej przy zawieraniu umowy o świadczenie takiej usługi.

7. Wykonywanie obowiązków wynikających z ust. 1–6 przez dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1, 2, 4, 6 i 9–12, oraz przez oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego jest nadzorowane przez KNF.

Art. 15b.

1. Do rozpatrywania reklamacji składanych przez użytkownika będącego osobą fizyczną stosuje się przepisy ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1809, 1723 i 1843), z zastrzeżeniem art. 15a ust. 2–4.

2. W zakresie, w jakim do rozstrzygania reklamacji użytkownika będącego osobą fizyczną nie stosuje się przepisów ustawy wymienionej w ust. 1, dostawca wprowadza i stosuje procedury rozpatrywania reklamacji określone niniejszą ustawą.

Art. 15c.

1. Dostawca przekazuje użytkownikowi informację o podmiotach uprawnionych do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w rozumieniu ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich (Dz. U. poz. 1823).

2. W informacji, o której mowa w ust. 1, dostawca wskazuje również sposób i tryb uzyskania przez użytkownika szczegółowych informacji o zasadach rozwiązywania sporu przez podmiot uprawniony do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w rozumieniu ustawy wymienionej w ust. 1.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, są precyzyjne, wyczerpujące i łatwo dostępne na stronie internetowej dostawcy, jeżeli strona taka istnieje, oraz w jego oddziale, a także w ogólnych warunkach umowy między dostawcą a użytkownikiem.

Art. 15d.

KNF może podać do publicznej wiadomości informację o zastosowaniu wobec dostawcy sankcji administracyjnej w związku z naruszeniem przepisów ustawy dotyczących świadczenia usług płatniczych, chyba że ujawnienie takiej informacji mogłoby zagrozić stabilności rynku finansowego lub w sposób niewspółmierny zaszkodzić interesowi prawnemu zainteresowanych stron.

Dział II

Obowiązki informacyjne w zakresie świadczenia usług płatniczych

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 16.

Dostawca i użytkownik niebędący konsumentem mogą uzgodnić, że przepisów niniejszego działu, z wyłączeniem art. 32a, nie stosuje się w całości lub w części.

Art. 17.

1. Dostawca nie może pobierać od użytkownika opłat za dostarczanie lub udostępnienie informacji wymaganych na podstawie przepisów niniejszego działu.

2. Dostawca i użytkownik mogą uzgodnić opłaty za przekazywanie, na wniosek użytkownika, informacji:

1) innych niż wymagane na podstawie przepisów niniejszego działu;

2) z większą częstotliwością, niż jest wymagana na podstawie przepisów niniejszego działu;

3) wymaganych na podstawie przepisów niniejszego działu za pomocą środków porozumiewania się innych niż określone w umowie ramowej.

3. Jeżeli dostawca jest uprawniony do pobierania opłat za przekazywanie informacji, o których mowa w ust. 2, opłaty te nie mogą przekraczać rzeczywistych kosztów ponoszonych przez dostawcę, w tym kosztów ponoszonych w związku z ich przekazywaniem.

Art. 18.

Ciężar udowodnienia spełnienia przez dostawcę wymogów w zakresie przekazania użytkownikowi informacji określonych w przepisach niniejszego działu spoczywa na dostawcy.

Art. 19.

1. W przypadku instrumentów płatniczych, które zgodnie z umową ramową pozwalają na dokonywanie wyłącznie indywidualnych transakcji płatniczych na kwotę nieprzekraczającą równowartości w walucie polskiej 30 euro albo które mają ustalony limit wydatków w wysokości nieprzekraczającej równowartości w walucie polskiej 150 euro, albo służą do przechowywania środków pieniężnych w kwocie nieprzekraczającej w żadnym momencie równowartości w walucie polskiej 150 euro, ustalonych przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu zawarcia umowy:

1) dostawca dostarcza płatnikowi jedynie informacje o głównych cechach usługi płatniczej oraz inne podstawowe informacje niezbędne do podjęcia decyzji, w tym o:

a) możliwych sposobach korzystania z instrumentu płatniczego, w tym informacje, o których mowa w art. 32a,

b) zakresie odpowiedzialności ponoszonej za wykonanie usługi przez dostawcę,

c) pobieranych opłatach,

d) miejscu, w którym można w łatwy sposób uzyskać dostęp do informacji określonych w art. 27;

2) strony mogą uzgodnić, że art. 29 nie ma zastosowania, a dostawca nie ma obowiązku proponowania zmian w postanowieniach umowy ramowej w sposób określony w art. 26 ust. 1;

3) strony mogą uzgodnić, że po wykonaniu transakcji płatniczej:

a) dostawca dostarcza lub udostępnia użytkownikowi jedynie informacje umożliwiające zidentyfikowanie transakcji płatniczej i jej kwoty oraz pobranych opłat, a w przypadku kilku transakcji płatniczych tego samego rodzaju i na rzecz tego samego odbiorcy — informacje o całkowitej kwocie tych transakcji płatniczych i opłatach pobranych z ich tytułu,

b) dostawca nie ma obowiązku dostarczania lub udostępniania informacji, o których mowa w lit. a, jeżeli instrument płatniczy używany jest anonimowo lub jeżeli z innych względów dostawca nie ma technicznej możliwości ich dostarczenia; dostawca zapewnia jednak płatnikowi możliwość sprawdzenia kwoty przechowywanych środków pieniężnych.

2. W przypadku transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty, upoważniające do ograniczenia obowiązków informacyjnych dostawcy zgodnie z ust. 1 pkt 1–3, mogą zostać w umowie ramowej podwyższone o 100%.

3. W odniesieniu do przedpłaconych instrumentów płatniczych w zakresie transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty, upoważniające do ograniczenia obowiązków informacyjnych dostawcy zgodnie z ust. 1 pkt 1–3, wynoszą równowartość w walucie polskiej 500 euro, ustaloną przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu zawarcia umowy.

Art. 20.

1. Jeżeli odbiorca żąda opłaty za korzystanie z danego instrumentu płatniczego lub oferuje zniżkę, jest obowiązany poinformować o tym płatnika przed zainicjowaniem transakcji płatniczej.

2. Jeżeli dostawca lub inny podmiot uczestniczący w transakcji płatniczej żąda opłaty za korzystanie z danego instrumentu płatniczego, jest obowiązany poinformować o tym użytkownika przed zainicjowaniem transakcji płatniczej.

3. W razie niepoinformowania o całkowitej kwocie opłat, o których mowa w ust. 1 i 2, przed zainicjowaniem transakcji płatniczej, odpowiednio płatnik albo użytkownik nie są zobowiązani do jej uiszczenia. W razie niepoinformowania płatnika o oferowanej zniżce uznaje się, że umowa jest zawarta z uwzględnieniem zniżki oferowanej przez odbiorcę.

Art. 20a.

1. Przed zawarciem umowy o prowadzenie rachunku płatniczego dostawca przekazuje konsumentowi, z odpowiednim wyprzedzeniem, w postaci papierowej albo elektronicznej, dokument dotyczący opłat pobieranych z tytułu usług świadczonych w związku z prowadzeniem rachunku płatniczego, w celu umożliwienia konsumentowi porównania ofert dostawców prowadzących rachunki.

2. Dokument, o którym mowa w ust. 1, zawiera wykaz usług świadczonych przez dostawcę, zawartych w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1, wraz ze związanymi z nimi stawkami opłat, z uwzględnieniem ewentualnych opłat pobieranych w przypadku niewywiązywania się przez konsumenta ze zobowiązań wynikających z umowy o świadczenie tych usług oraz ewentualnej opłaty za wypowiedzenie umowy ramowej, o której mowa w art. 35 ust. 4.

3. W przypadku gdy usługa świadczona przez dostawcę jest oferowana w ramach pakietu usług, dostawca zamieszcza w dokumencie, o którym mowa w ust. 1, informację o opłacie za cały pakiet usług, o usługach zawartych w pakiecie i ich liczbie oraz o dodatkowych opłatach za każdą usługę, która wykracza poza liczbę usług objętych opłatą za cały pakiet usług.

Art. 20b.

1. Dokument dotyczący opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1, stanowi dokument odrębny w stosunku do innych dokumentów przekazywanych konsumentowi przed zawarciem umowy o prowadzenie rachunku płatniczego, a ponadto:

1) jest krótki i precyzyjny;

2) informacje w nim zawarte są sformułowane w sposób przejrzysty i czytelny oraz nie wprowadzają w błąd;

3) jego układ, struktura i użyte czcionki nie utrudniają zapoznania się z jego treścią;

4) w przypadku oryginału sporządzonego w kolorze, czarno-biała kopia dokumentu nie jest mniej czytelna niż oryginał;

5) jest sporządzony w języku polskim, chyba że dostawca i konsument uzgodnili jego sporządzenie w innym języku;

6) zawiera kwoty opłat wyrażone w walucie polskiej, chyba że dostawca i konsument uzgodnili, że będą one podane w walucie innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego;

7) w górnej części pierwszej strony zawiera oznaczenie: „Dokument dotyczący opłat z tytułu usług związanych z rachunkiem płatniczym”;

8) zawiera informację, że podane są w nim opłaty za najbardziej reprezentatywne usługi powiązane z rachunkiem płatniczym, a pełne informacje dotyczące wszystkich usług świadczonych oraz związanych z nimi opłat w ramach umowy ramowej będą przekazywane zgodnie z art. 27;

9) jest sporządzony w ujednoliconym formacie oraz posługuje się symbolem opracowanym zgodnie z wykonawczymi standardami technicznymi przyjętymi przez Komisję Europejską na podstawie art. 3–5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego (Dz. Urz. UE L 257 z 28.08.2014, str. 214) — w przypadku ich przyjęcia.

2. Dostawca udostępnia konsumentowi informacje obejmujące objaśnienia pojęć zawartych w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1. Informacje te są:

1) formułowane w sposób przejrzysty i czytelny oraz nie mogą wprowadzać w błąd;

2) przekazywane konsumentowi w odrębnym dokumencie albo zawarte w dokumencie dotyczącym opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1.

3. Dostawca udostępnia konsumentom, nieodpłatnie, dokument dotyczący opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1, oraz odrębny dokument, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, w swoich placówkach, w godzinach pracy dostawcy, oraz na swojej stronie internetowej, a na wniosek konsumenta także w postaci papierowej albo elektronicznej.

4. Dostawca może w dokumencie dotyczącym opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1, posługiwać się nazwami handlowymi w odniesieniu do usług zawartych w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1, jeżeli nazwy te stanowią jedynie uzupełnienie pojęć zawartych w tym wykazie i definicji określonych w tych przepisach.

Art. 20c.

W przypadku gdy usługa przeliczenia waluty jest oferowana bezpośrednio przed zainicjowaniem transakcji płatniczej i świadczona za pośrednictwem bankomatu, w punkcie sprzedaży lub przez odbiorcę, podmiot oferujący płatnikowi usługę przeliczenia waluty przekazuje płatnikowi przed dokonaniem transakcji płatniczej informacje dotyczące opłat, jak również kursu walutowego, jaki zostanie zastosowany do przeliczenia waluty transakcji płatniczej.

Art. 20d.

1. Dostawca udostępnia konsumentowi, nieodpłatnie, broszurę informacyjną Komisji Europejskiej dotyczącą praw konsumentów przy dokonywaniu płatności w państwach członkowskich, opracowaną na podstawie art. 106 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniającej dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylającej dyrektywę 2007/64/WE (Dz. Urz. UE L 337 z 23.12.2015, str. 35, z późn. zm.).

2. Dostawca udostępnia broszurę, o której mowa w ust. 1, w polskiej wersji językowej, w sposób przystępny:

1) na stronie internetowej dostawcy, z możliwością wydruku;

2) w postaci papierowej:

a) w siedzibie dostawcy, głównym miejscu prowadzenia działalności przez dostawcę i jego oddziałach,

b) w miejscach prowadzenia działalności przez agentów dostawcy lub podmioty, którym dostawca powierzył wykonywanie określonych czynności operacyjnych

— o ile w tych miejscach zawiera się umowy o świadczenie usług płatniczych przy jednoczesnej fizycznej obecności stron.

3. Dostawca udostępnia broszurę, o której mowa w ust. 1, w sposób przystępny dla osób niepełnosprawnych, w tym z wykorzystaniem sposobów udostępniania innych niż określone w ust. 2.

Rozdział 2

Pojedyncze transakcje płatnicze

Art. 21.

W przypadku gdy zlecenie płatnicze dotyczące pojedynczej transakcji płatniczej jest przekazywane przez instrument płatniczy objęty umową ramową, dostawca nie jest obowiązany do dostarczania ani udostępniania informacji, którą użytkownik już otrzymał na podstawie umowy ramowej z innym dostawcą lub którą otrzyma na podstawie tej umowy ramowej.

Art. 22.

1. Dostawca zapewnia użytkownikowi łatwy dostęp do informacji, o których mowa w art. 23 ust. 1 lub 1a, art. 24 i art. 25, a na wniosek użytkownika dostarcza je użytkownikowi w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji. Informacje te formułuje się w sposób łatwo zrozumiały, w przejrzystej i czytelnej formie.

2. Informacje określone w art. 23 ust. 1 dostawca jest obowiązany udostępnić użytkownikowi w chwili złożenia propozycji zawarcia umowy lub oferty pojedynczej transakcji płatniczej. Jeżeli umowa o pojedynczą transakcję płatniczą została zawarta na wniosek użytkownika korzystającego ze środków porozumiewania się na odległość niepozwalających dostawcy na wykonanie tego obowiązku, dostawca wykonuje ten obowiązek niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej. W przypadku gdy użytkownik wnioskuje o dostarczenie informacji w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji, dostawca wykonuje ten obowiązek niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej.

2a. Informacje określone w art. 23 ust. 1a dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej dostarcza lub udostępnia użytkownikowi przed zainicjowaniem transakcji płatniczej.

3. Dostawca może spełnić obowiązek, o którym mowa w ust. 2, dostarczając, co najmniej w formie elektronicznej, wzór umowy o pojedynczą transakcję płatniczą lub formularz zlecenia płatniczego, zawierający informacje określone w art. 23 ust. 1 lub 1a.

4. W przypadku niewywiązania się przez dostawcę z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, 2 lub 2a, użytkownik jest zwolniony z obowiązku uiszczenia opłat; przepis art. 52 ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 23.

1. Dostawca jest obowiązany dostarczyć lub udostępnić użytkownikowi:

1) wyszczególnienie informacji, które muszą być dostarczone przez użytkownika, aby zlecenie płatnicze mogło zostać prawidłowo zainicjowane lub wykonane, albo informację, że wystarczające jest podanie unikatowego identyfikatora;

2) informację o maksymalnym czasie wykonania świadczonej usługi płatniczej;

3) informację o wszelkich opłatach należnych dostawcy od użytkownika, w tym wyszczególnienie kwot tych opłat;

4) informację o kursie walutowym, w tym o referencyjnym kursie walutowym, który będzie zastosowany do transakcji płatniczej, jeżeli transakcja płatnicza wiąże się z przeliczaniem waluty.

1a. Dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej jest obowiązany dostarczyć lub udostępnić użytkownikowi oprócz informacji, o których mowa w ust. 1, także następujące informacje:

1) nazwę (firmę) dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, adres siedziby oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności, a w przypadku korzystania z usług agenta lub wykonywania działalności przez oddział w państwie członkowskim, w którym usługa jest oferowana — także adres tego agenta lub oddziału, oraz inne dane kontaktowe mające znaczenie dla celów porozumiewania się z dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej, w tym adres poczty elektronicznej;

2) dane kontaktowe właściwego organu nadzoru.

2. W przypadku gdy strony uzgodnią, iż dostawca jest obowiązany udostępnić użytkownikowi także inne informacje, w tym określone w art. 27, dostawca zapewnia użytkownikowi łatwy dostęp do tych informacji.

Art. 24.

Niezwłocznie po otrzymaniu zlecenia płatniczego dostawca płatnika dostarcza lub udostępnia płatnikowi informację:

1) umożliwiającą płatnikowi zidentyfikowanie transakcji płatniczej oraz informacje dotyczące odbiorcy;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie użytej w zleceniu płatniczym;

3) o wszelkich opłatach należnych od płatnika z tytułu transakcji płatniczej, w tym wyszczególnienie kwot tych opłat;

4) o kursie walutowym zastosowanym w danej transakcji płatniczej przez dostawcę płatnika oraz o kwocie transakcji płatniczej po przeliczeniu walut, jeżeli transakcja płatnicza wiązała się z przeliczaniem waluty;

5) o dacie otrzymania zlecenia płatniczego.

Art. 25.

Niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej dostawca odbiorcy dostarcza lub udostępnia odbiorcy informację:

1) umożliwiającą odbiorcy zidentyfikowanie transakcji płatniczej i, w stosownych przypadkach płatnika, oraz wszelkie inne informacje przekazane odbiorcy w związku z wykonaniem transakcji płatniczej;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie, w której środki pieniężne są udostępniane odbiorcy;

3) o wszelkich opłatach należnych od odbiorcy z tytułu transakcji płatniczej i w stosownych przypadkach wyszczególnienie kwot takich opłat;

4) o kursie walutowym zastosowanym w danej transakcji płatniczej przez dostawcę odbiorcy oraz o kwocie transakcji płatniczej przed przeliczeniem walut, jeżeli transakcja płatnicza wiąże się z przeliczaniem waluty;

5) o dacie waluty zastosowanej przy uznaniu rachunku.

Rozdział 3

Umowa ramowa o usługę płatniczą

Art. 26.

1. Dostawca dostarcza użytkownikowi informacje określone w art. 27, art. 29 ust. 1 i 5, art. 31 ust. 1 i art. 32 ust. 1 w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji. Informacje sporządza się w języku polskim lub innym języku uzgodnionym przez dostawcę i użytkownika. Informacje formułuje się w sposób łatwo zrozumiały, w przejrzystej i czytelnej formie.

2. Informacje określone w art. 27 dostawca jest obowiązany dostarczyć użytkownikowi w odpowiednim czasie przed zawarciem umowy ramowej. Dostawca może za zgodą użytkownika wykonać ten obowiązek przez zamieszczenie informacji na stronie internetowej, o ile strona taka umożliwia dostęp do niej przez okres właściwy do celów dostarczania tych informacji i pozwala na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci.

3. Jeżeli umowa ramowa została zawarta na wniosek użytkownika korzystającego ze środków porozumiewania się na odległość, dostawca dostarcza użytkownikowi informacje określone w art. 27 niezwłocznie po zawarciu umowy ramowej, jeżeli nie było możliwe ich dostarczenie w terminie określonym w ust. 2.

4. Dostawca może spełnić obowiązek, o którym mowa w ust. 1, 2 albo 3, w zakresie dostarczenia informacji określonych w art. 27, dostarczając projekt umowy ramowej zawierający te informacje.

5. Użytkownik może odstąpić od umowy ramowej zawartej z naruszeniem przepisów ust. 1–3 lub 4 w każdym czasie, nie później jednak niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania informacji określonych w art. 27, w sposób, o którym mowa w ust. 1.

6. Do indywidualnych transakcji płatniczych dokonywanych na podstawie umowy ramowej przed dopełnieniem przez dostawcę obowiązku określonego w ust. 1–3 lub 4, stosuje się przepis art. 22 ust. 4.

Art. 27.

Dostawca przekazuje użytkownikowi następujące informacje:

1) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) dostawcy, siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności, adres poczty elektronicznej oraz, w razie korzystania z usług agenta lub oddziału w państwie członkowskim, w którym dana usługa płatnicza jest oferowana, adres tego agenta lub oddziału, a także wszelkie inne adresy mające znaczenie do celów porozumiewania się z dostawcą, w tym wskazanie wszystkich miejsc, w których jest wykonywana działalność, oraz informacje o:

a) organie sprawującym nadzór nad dostawcą oraz o rejestrze, ze wskazaniem numeru, pod jakim dostawca jest wpisany do tego rejestru, chyba że dostawca w zakresie świadczenia usług płatniczych nie podlega nadzorowi lub nie podlega obowiązkowi uzyskania wpisu do rejestru albo

b) właściwym organie nadzorczym oraz o publicznym rejestrze, o którym mowa w art. 13 dyrektywy 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniającej dyrektywy 97/7/WE, 2002/65/WE, 2005/60/WE i 2006/48/WE i uchylającej dyrektywę 97/5/WE (Dz. Urz. UE L 319 z 05.12.2007, str. 1, z późn. zm.), do którego dostawca jest wpisany w innym państwie członkowskim, z podaniem numeru wpisu w tym rejestrze — w przypadku unijnej instytucji płatniczej, jej agenta lub oddziału;

2) dotyczące korzystania z usługi płatniczej:

a) opis najważniejszych cech świadczonej usługi płatniczej,

b) wyszczególnienie informacji, które muszą być dostarczone przez użytkownika, aby zlecenie płatnicze mogło zostać prawidłowo zainicjowane lub wykonane albo informację, że wystarczające jest podanie unikatowego identyfikatora,

c) określenie formy i procedury udzielania zgody na złożenie zlecenia płatniczego lub dokonanie transakcji płatniczej oraz cofnięcia takiej zgody, a także odwołania zlecenia płatniczego na podstawie art. 40 i art. 51,

d) informację na temat momentu, który zgodnie z art. 49 uznaje się za moment otrzymania zlecenia płatniczego,

e) informację o maksymalnym czasie wykonania świadczonej usługi płatniczej,

f) wskazanie limitu wydatków dla transakcji płatniczych wykonywanych za pomocą instrumentu płatniczego, o którym mowa w art. 41 ust. 1, oraz

g) w przypadku instrumentów płatniczych, w których zastosowano umieszczanie co najmniej dwóch marek płatniczych lub aplikacji płatniczych tej samej marki płatniczej na tym samym instrumencie płatniczym (co-badging) — dodatkowo informacje na temat praw przysługujących użytkownikowi na podstawie art. 8 rozporządzenia (UE) 2015/751;

3) dotyczące opłat, stóp procentowych i kursów walutowych:

a) informację o opłatach należnych dostawcy od użytkownika, w tym opłatach związanych ze sposobem i częstotliwością dostarczania lub udostępniania informacji, wraz z wyszczególnieniem kwot tych opłat,

b) informację o stopach procentowych, jeżeli mają zastosowanie, lub o kursach walutowych, jeżeli transakcja płatnicza wiąże się z przeliczaniem waluty, w tym o bazowych stopach procentowych i referencyjnych kursach walutowych, oraz o sposobie obliczania faktycznej wysokości odsetek i kursu walutowego oraz

c) o ile zostało to uzgodnione — informację o stosowaniu bez uprzedzenia zmienionych wysokości bazowej stopy procentowej lub referencyjnego kursu walutowego i sposobie informowania o takiej zmianie zgodnie z art. 29 ust. 4;

4) dotyczące komunikowania się:

a) wskazanie środków porozumiewania się, w tym wymogów technicznych dotyczących sprzętu i oprogramowania użytkownika, uzgodnionych przez strony do przekazywania informacji lub do dokonywania zgłoszeń zgodnie z ustawą,

b) określenie sposobu oraz częstotliwości dostarczania lub udostępniania informacji wymaganych na podstawie ustaw,

c) wskazanie języka lub języków, w jakich zawiera się umowę ramową, oraz w jakich strony porozumiewają się w okresie jej obowiązywania oraz

d) informację o prawie użytkownika do otrzymania postanowień umowy ramowej oraz informacji zgodnie z art. 28;

5) dotyczące środków ochronnych i naprawczych:

a) opis środków, jakie powinien przedsięwziąć użytkownik w celu bezpiecznego przechowywania instrumentu płatniczego, oraz informacje dotyczące sposobu dokonania zgłoszenia dostawcy zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2,

b) o ile zostało to uzgodnione — warunki, na których dostawca zastrzega sobie prawo zablokowania instrumentu płatniczego zgodnie z art. 41,

c) informację o odpowiedzialności płatnika zgodnie z art. 46 ust. 2–5, w tym informacje dotyczące kwoty nieautoryzowanej transakcji płatniczej podlegającej zwrotowi,

d) określenie sposobu, w jaki użytkownik ma obowiązek powiadomić dostawcę o przypadkach nieautoryzowanych lub nieprawidłowo zainicjowanych lub wykonanych transakcji płatniczych zgodnie z art. 44, oraz wskazanie terminu takiego powiadomienia, jak również informacje o odpowiedzialności za nieautoryzowane transakcje płatnicze na podstawie art. 46 ust. 1 i 2,

e) informację o odpowiedzialności dostawcy za zainicjowanie lub wykonanie transakcji płatniczych na podstawie art. 144–146,

f) informację o warunkach uzyskania, zgodnie z art. 47 i art. 48, zwrotu kwoty autoryzowanej transakcji płatniczej zainicjowanej przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, która została już wykonana, oraz

g) opis bezpiecznej procedury powiadamiania użytkownika przez dostawcę w przypadku wystąpienia oszustwa lub podejrzenia jego wystąpienia, lub wystąpienia zagrożeń dla bezpieczeństwa;

6) dotyczące zmian i wypowiedzenia umowy ramowej:

a) o ile, zgodnie z art. 29 ust. 2, zostało to uzgodnione — informację, że jeżeli przed proponowanym dniem wejścia w życie zmian umowy ramowej użytkownik nie zgłosi dostawcy sprzeciwu wobec takich zmian, uznaje się, że użytkownik wyraził na nie zgodę,

b) informację o okresie obowiązywania umowy ramowej oraz

c) informację o prawie użytkownika do wypowiedzenia umowy ramowej oraz o innych uzgodnieniach dotyczących wypowiedzenia umowy zgodnie z art. 29 ust. 1 i 2 oraz art. 35 i art. 37;

7) dotyczące procedur rozstrzygania sporów:

a) informację o wszelkich klauzulach umownych mających zastosowanie do umowy ramowej, w szczególności dotyczących prawa właściwego i właściwości sądu, oraz

b) informację o pozasądowych procedurach wnoszenia skarg, o których mowa w art. 15, i pozasądowych procedurach rozstrzygania sporów dostępnych dla użytkownika.

Art. 28.

1. W okresie obowiązywania umowy ramowej użytkownik ma prawo żądać w każdym czasie udostępnienia mu postanowień umowy oraz informacji określonych w art. 27, w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji. Przepis art. 26 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

1a. Przed zawarciem umowy ramowej z akceptantem agent rozliczeniowy jest obowiązany dostarczyć akceptantowi informację o wysokości opłaty akceptanta wraz z wyszczególnieniem składników tej opłaty. Przepis art. 26 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

1b. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio w przypadku zmiany wysokości opłaty akceptanta.

2. Z zastrzeżeniem art. 17 ust. 2, w okresie obowiązywania umowy ramowej dostawca powinien w każdym czasie na wniosek użytkownika udostępniać mu, w uzgodniony sposób, informacje dotyczące rachunku płatniczego i wykonanych transakcji płatniczych.

Art. 29.

1. Dostawca informuje o proponowanych zmianach postanowień umownych nie później niż 2 miesiące przed proponowaną datą ich wejścia w życie.

2. Jeżeli umowa ramowa stanowi, że brak sprzeciwu użytkownika wobec proponowanych zmian jest równoznaczny z wyrażeniem na nie zgody, dostawca, informując o zmianach, o których mowa w ust. 1, jest obowiązany poinformować użytkownika, że:

1) jeżeli przed proponowaną datą wejścia w życie zmian użytkownik nie zgłosi dostawcy sprzeciwu wobec tych zmian, uznaje się, że użytkownik wyraził na nie zgodę;

2) użytkownik ma prawo, przed dniem proponowanego wejścia w życie zmian, wypowiedzieć umowę ramową bez ponoszenia opłat ze skutkiem od dnia poinformowania użytkownika o zmianie, o której mowa w ust. 1, nie później jednak niż od dnia, w którym te zmiany zostałyby zastosowane;

3) w przypadku gdy użytkownik zgłosi sprzeciw zgodnie z pkt 1, ale nie dokona wypowiedzenia umowy ramowej, umowa wygasa z dniem poprzedzającym dzień wejścia w życie proponowanych zmian, bez ponoszenia opłat.

3. Do poinformowania dokonywanego zgodnie z ust. 2 przepis art. 26 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

4. Zmiany stóp procentowych lub kursów walutowych mogą być stosowane bez uprzedzenia, pod warunkiem że są korzystniejsze dla użytkowników lub:

1) przewiduje to umowa ramowa oraz

2) zmiany wynikają ze zmian wysokości bazowych stóp procentowych lub referencyjnych kursów walutowych, których zastosowanie przewiduje umowa ramowa.

5. Dostawca informuje użytkownika o zmianach stopy procentowej bez zbędnej zwłoki, chyba że umowa ramowa określa stałą częstotliwość lub sposób dostarczania albo udostępniania informacji o zmianach stopy procentowej.

6. Dostawcy nie mogą dyskryminować poszczególnych użytkowników z jakiejkolwiek przyczyny przy wprowadzaniu zmian stóp procentowych lub kursów walutowych stosowanych w transakcjach płatniczych.

7. W przypadku gdy zmiana dotyczy opłaty za usługę zawartą w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1, dostawca przekazuje konsumentowi, z którym zawarł umowę obejmującą świadczenie tej usługi, uaktualniony dokument dotyczący opłat, o którym mowa w art. 20a ust. 1.

Art. 30.

W przypadku indywidualnej transakcji płatniczej dokonywanej na podstawie umowy ramowej i zainicjowanej przez płatnika dostawca dostarcza przed wykonaniem indywidualnej transakcji płatniczej na wniosek płatnika i w odniesieniu do tej konkretnej transakcji płatniczej dokładne informacje dotyczące:

1) maksymalnego terminu wykonania indywidualnej transakcji płatniczej oraz

2) opłat należnych od płatnika, w tym wyszczególnienie kwot tych opłat.

Art. 31.

1. Po obciążeniu rachunku płatniczego płatnika kwotą indywidualnej transakcji płatniczej, a w przypadku gdy płatnik nie korzysta z rachunku płatniczego — po otrzymaniu zlecenia płatniczego, dostawca płatnika jest obowiązany niezwłocznie dostarczyć płatnikowi informacje:

1) umożliwiające zidentyfikowanie transakcji płatniczej, i w stosownych przypadkach odbiorcy;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie, w której obciążono rachunek płatniczy płatnika, lub w walucie, w której zostało złożone zlecenie płatnicze;

3) o kwocie wszelkich opłat z tytułu transakcji płatniczej i w stosownych przypadkach ich wyszczególnienie, lub informację o odsetkach należnych od płatnika;

5) o dacie waluty zastosowanej przy obciążeniu rachunku lub o dacie otrzymania zlecenia płatniczego.

2. Umowa ramowa zawiera postanowienie, zgodnie z którym płatnik może wymagać, aby informacje, o których mowa w ust. 1, były dostarczane lub udostępniane okresowo, co najmniej raz w miesiącu, bezpłatnie, w sposób określony w umowie, umożliwiający płatnikowi przechowywanie i odtwarzanie tych informacji w niezmienionej postaci.

Art. 32.

1. Po wykonaniu indywidualnej transakcji płatniczej dostawca odbiorcy jest obowiązany niezwłocznie dostarczyć odbiorcy informacje:

1) umożliwiające odbiorcy zidentyfikowanie transakcji płatniczej i, w stosownych przypadkach płatnika, a także wszelkie inne informacje przekazane odbiorcy w związku z wykonaniem transakcji płatniczej;

2) o kwocie transakcji płatniczej w walucie, w której uznawany jest rachunek płatniczy odbiorcy;

3) o kwocie wszelkich opłat z tytułu transakcji płatniczej, w tym ich wyszczególnienie, lub informację o odsetkach należnych od odbiorcy;

4) o kursie walutowym zastosowanym w danej transakcji płatniczej przez dostawcę odbiorcy oraz informację o kwocie transakcji płatniczej przed przeliczeniem walut, jeżeli transakcja płatnicza wiązała się z przeliczaniem waluty;

5) o dacie waluty zastosowanej przy uznaniu rachunku.

2. Strony mogą uzgodnić w umowie ramowej, że informacje, o których mowa w ust. 1, dostawca odbiorcy dostarcza lub udostępnia okresowo co najmniej raz w miesiącu, w uzgodniony sposób umożliwiający odbiorcy przechowywanie i odtwarzanie tych informacji w niezmienionej postaci.

Art. 32a.

Wydawca karty płatniczej informuje użytkownika o sposobie oznaczenia akceptantów oraz bankomatów i innych miejsc, w których mogą być dokonywane transakcje płatnicze przy użyciu karty płatniczej.

Art. 32b.

1. Dostawca przekazuje konsumentowi, nieodpłatnie, co najmniej raz w roku kalendarzowym, zestawienie opłat za usługi powiązane z rachunkiem płatniczym pobranych w okresie objętym zestawieniem, a w przypadku udzielania kredytu w rachunku płatniczym — także informację o stopie oprocentowania kredytu w rachunku płatniczym oraz całkowitej kwocie odsetek pobranych z tego tytułu w tym okresie, a także informację o stopie oprocentowania środków pieniężnych na rachunku płatniczym oraz całkowitej kwocie odsetek należnych za dany okres.

2. W przypadku rozwiązania umowy rachunku płatniczego dostawca przekazuje konsumentowi, nie później niż w terminie 2 tygodni od dnia rozwiązania umowy, zestawienie opłat za okres, za który nie było sporządzane zestawienie opłat, do dnia rozwiązania umowy.

3. W zestawieniu opłat dostawca uwzględnia opłaty pobierane w związku z usługami zawartymi w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1. W takim przypadku dostawca posługuje się pojęciami zawartymi w tym wykazie oraz definicjami określonymi w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1.

4. Dostawca i konsument uzgadniają sposób przekazywania zestawienia opłat. Na żądanie konsumenta dostawca przekazuje mu zestawienie opłat w postaci papierowej.

Art. 32c.

1. W zestawieniu opłat dostawca uwzględnia:

1) jednostkową opłatę pobieraną od konsumenta za daną usługę, liczbę przypadków skorzystania przez konsumenta z danej usługi w okresie objętym zestawieniem, a w przypadku gdy usługi są połączone w pakiet usług — opłatę za cały pakiet, liczbę przypadków pobrania opłaty za pakiet w okresie objętym zestawieniem oraz dodatkową opłatę pobraną za każdą usługę, która przekracza liczbę usług objętych opłatą za pakiet;

2) całkowitą kwotę opłat pobranych od konsumenta za daną usługę, pakiet usług oraz za usługi, które przekroczyły liczbę usług objętych opłatą za pakiet w okresie objętym zestawieniem;

3) w przypadku świadczenia usługi kredytu w rachunku płatniczym — stopę oprocentowania tego kredytu oraz całkowitą kwotę odsetek pobranych z tytułu kredytu w okresie objętym zestawieniem;

4) w przypadku oprocentowania środków na rachunku — stopę ich oprocentowania stosowaną dla danego rachunku płatniczego oraz całkowitą kwotę odsetek należnych za okres objęty zestawieniem;

5) całkowitą kwotę opłat pobranych za wszystkie usługi powiązane z rachunkiem płatniczym świadczone w okresie objętym zestawieniem.

2. Do zestawienia opłat stosuje się odpowiednio przepisy art. 20b ust. 1 pkt 1–6 i 9 oraz ust. 4, przy czym dokument ten w górnej części pierwszej strony zawiera oznaczenie „Zestawienie opłat”.

Art. 32d.

1. W informacjach handlowych i reklamowych kierowanych do konsumentów oraz postanowieniach umów zawieranych z konsumentami dostawca jest obowiązany posługiwać się pojęciami zawartymi w wykazie usług reprezentatywnych określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 14f ust. 1 i definicjami określonymi w tych przepisach, jeżeli odnoszą się do tych usług. Dostawca może używać nazw handlowych, jeżeli informacja będzie wskazywać odpowiadającą danej nazwie handlowej nazwę usługi uwzględnionej w wykazie usług reprezentatywnych.

2. Dostawca, który oferuje konsumentom rachunek płatniczy w pakiecie usług z innym produktem lub usługą niepowiązaną z rachunkiem płatniczym, przed zawarciem umowy informuje konsumenta o możliwości zawarcia umowy rachunku płatniczego oddzielnie, a jeżeli jest to możliwe — także o wszystkich opłatach związanych z każdym produktem lub usługą, które można nabyć oddzielnie.

Art. 32e.

Do dnia 31 stycznia według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego właściwe organy, o których mowa w art. 14, co 2 lata informują Komisję Europejską o stwierdzonych przypadkach nierealizowania przez dostawców nadzorowanych przez te organy obowiązków wynikających z art. 20a, art. 20b i art. 32b–32d.

Dział IIA

Bezpieczeństwo świadczenia usług płatniczych

Art. 32f.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6, 9, 11 i 12, w ramach systemu zarządzania ryzykiem, podejmuje środki ograniczające ryzyko oraz wprowadza mechanizmy kontroli służące zarządzaniu ryzykiem operacyjnym oraz ryzykiem naruszenia bezpieczeństwa w zakresie świadczenia usług płatniczych, w szczególności przez:

1) utrzymywanie skutecznej procedury zarządzania incydentami, w tym na potrzeby wykrywania i klasyfikacji poważnych incydentów operacyjnych i incydentów związanych z bezpieczeństwem, w tym o charakterze teleinformatycznym;

2) bieżącą ocenę i aktualizację procedur w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym i ryzykiem naruszenia bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa teleinformatycznego, a także bieżącą ocenę środków ograniczających ryzyko oraz mechanizmów kontroli.

2. Dostawca corocznie, w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego, przekazuje KNF lub innemu właściwemu organowi nadzoru roczną informację o ocenie i aktualizacji procedur w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym i ryzykiem naruszenia bezpieczeństwa, a także ocenie środków ograniczających ryzyko oraz mechanizmów kontroli, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

Art. 32g.

1. Dostawca przekazuje niezwłocznie KNF lub innemu właściwemu organowi nadzoru informację o poważnym incydencie operacyjnym lub incydencie związanym z bezpieczeństwem, w tym o charakterze teleinformatycznym.

2. Jeżeli incydent, o którym mowa w ust. 1, ma lub może mieć wpływ na interesy finansowe użytkowników, dostawca bez zbędnej zwłoki powiadamia o incydencie użytkowników korzystających z usług tego dostawcy oraz informuje ich o dostępnych środkach, które mogą podjąć w celu ograniczenia negatywnych skutków incydentu.

3. Informację, o której mowa w ust. 1, KNF lub inny właściwy organ nadzoru przekazują niezwłocznie EUNB i EBC, a jeżeli incydent ma znaczenie dla organu nadzoru innego państwa członkowskiego — także temu organowi.

4. Jeżeli KNF lub inny właściwy organ nadzoru otrzyma od EUNB lub EBC informację o incydencie, który ma znaczenie dla krajowego rynku finansowego, niezwłocznie podejmuje niezbędne działania w celu ochrony bezpieczeństwa systemu finansowego.

Art. 32h.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6, 9, 11 i 12, w okresach półrocznych, w terminie do końca miesiąca następującego po danym półroczu, przekazuje KNF lub innemu właściwemu organowi nadzoru nad tym dostawcą dane dotyczące oszustw związanych z wykonywanymi usługami płatniczymi, uwzględniając różne sposoby świadczenia usług płatniczych.

2. Na podstawie danych otrzymanych zgodnie z ust. 1, KNF oraz inny właściwy organ nadzoru, w terminie do dnia 30 czerwca danego roku, przekazują EUNB i EBC zbiorcze dane dotyczące oszustw związanych z wykonywanymi usługami płatniczymi, uwzględniając różne sposoby świadczenia usług płatniczych.

Art. 32i.

1. Dostawca stosuje silne uwierzytelnianie użytkownika, w przypadku gdy płatnik:

1) uzyskuje dostęp do swojego rachunku w trybie on-line;

2) inicjuje elektroniczną transakcję płatniczą;

3) przeprowadza za pomocą kanału zdalnego czynność, która może wiązać się z ryzykiem oszustwa związanego z wykonywanymi usługami płatniczymi lub innych nadużyć.

2. Jeżeli płatnik inicjuje elektroniczną transakcję płatniczą z wykorzystaniem połączenia z siecią Internet lub za pośrednictwem środków, które mogą być wykorzystywane do porozumiewania się na odległość, dostawca stosuje silne uwierzytelnianie użytkownika obejmujące elementy, które dynamicznie łączą transakcję płatniczą z określoną kwotą transakcji oraz określonym odbiorcą.

3. Dostawca stosuje odpowiednie środki bezpieczeństwa w celu ochrony poufności i integralności indywidualnych danych uwierzytelniających.

4. Przepisy ust. 2 i 3 mają również zastosowanie, w przypadku gdy płatności są inicjowane za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

5. Przepisy ust. 1 i 3 mają również zastosowanie, w przypadku gdy dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku występuje do dostawcy prowadzącego rachunek o podanie informacji o tym rachunku.

6. Dostawca prowadzący rachunek umożliwia dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej i dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku świadczenie usług w oparciu o uwierzytelnianie stosowane w relacji między użytkownikiem a dostawcą prowadzącym rachunek zgodnie z ust. 1 i 3, a w przypadku gdy jest zaangażowany dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej — zgodnie z ust. 1–3.

Dział III

Prawa i obowiązki w zakresie dostarczania usług płatniczych i korzystania z nich

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 33.

Dostawca i użytkownik niebędący konsumentem mogą uzgodnić, że przepisów art. 34, art. 35–37, art. 40 ust. 3 i 4, art. 45, art. 46 ust. 2–5, art. 47, art. 48, art. 51 oraz art. 144–146 nie stosuje się w całości lub w części oraz mogą uzgodnić inny niż określony w art. 44 ust. 2 termin powiadomienia dostawcy o stwierdzonych nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcjach płatniczych.

Art. 34.

Płatności są dokonywane w walucie uzgodnionej przez dostawcę i użytkownika.

Art. 34a.

Nieważne są postanowienia umowne zobowiązujące do stosowania zasad nałożonych przez organizację kartową dla transakcji płatniczych z użyciem kart płatniczych wydanych w ramach umowy z inną organizacją kartową.

Art. 34b.

(uchylony)

Art. 34c.

1. W przypadku powzięcia informacji, że użytkownik niebędący konsumentem w zakresie prowadzonej działalności dopuszcza się naruszenia przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009, KNF może:

1) wezwać tego użytkownika do usunięcia naruszeń i przedstawienia informacji o sposobie usunięcia tych naruszeń w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania albo

2) powiadomić o naruszeniach właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego użytkownika — w przypadku użytkowników stale zamieszkujących lub mających siedzibę na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska.

2. W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, KNF poucza użytkownika o wskazanych w ust. 3 możliwych skutkach nieusunięcia naruszeń lub braku odpowiedzi na wezwanie.

3. W przypadku nieusunięcia naruszeń, o których mowa w ust. 1, lub w przypadku braku odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na użytkownika karę pieniężną do wysokości 100 000 zł.

4. Ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 3, KNF uwzględnia rodzaj i wagę naruszenia, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową użytkownika, który dopuścił się naruszenia.

Art. 35.

1. Użytkownik może wypowiedzieć umowę ramową w każdym czasie ze skutkiem natychmiastowym, chyba że umowa ramowa przewiduje okres wypowiedzenia. Umowny okres wypowiedzenia nie może przekraczać 1 miesiąca.

2. Dostawca może wypowiedzieć umowę ramową zawartą na czas nieokreślony z co najmniej dwumiesięcznym wypowiedzeniem; przepis art. 26 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

Art. 36.

1. Dostawca nie może pobierać od użytkownika opłat za dostarczenie informacji oraz zastosowanie środków ochronnych i naprawczych, o których mowa w przepisach niniejszego działu, z wyjątkiem opłat, o których mowa w art. 50 ust. 3 oraz art. 51 ust. 6.

2. Wysokość opłat, o których mowa w art. 50 ust. 3 i art. 51 ust. 6, określa umowa użytkownika z dostawcą. Opłaty nie mogą przekraczać kosztów ponoszonych przez dostawcę w związku z powiadomieniem, o którym mowa w art. 50 ust. 2, lub w związku z odwołaniem zlecenia przez użytkownika.

3. Wypowiedzenie umowy ramowej nie może wiązać się z nałożeniem przez dostawcę na użytkownika opłat.

4. Dostawca może pobrać od użytkownika opłatę za wypowiedzenie umowy ramowej, w przypadku gdy wypowiedzenie nastąpiło przed upływem 6 miesięcy od dnia jej zawarcia, a umowa ta przewiduje możliwość pobrania tej opłaty. Opłata pobrana od użytkownika z tego tytułu nie może przekraczać kosztów poniesionych przez dostawcę w związku z zawarciem umowy ramowej.

Art. 37.

Opłaty z tytułu świadczenia usług płatniczych pobierane okresowo są należne dostawcy jedynie za okres obowiązywania umowy ramowej. Opłaty uiszczone z góry podlegają proporcjonalnemu zwrotowi.

Art. 37a.

1. W przypadku transakcji płatniczych realizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub w obrocie z państwami członkowskimi innymi niż Rzeczpospolita Polska płatnik i odbiorca ponoszą opłaty określone w umowie zawartej przez każdego z nich ze swoim dostawcą, jeżeli zarówno dostawca płatnika, jak i dostawca odbiorcy lub jedyny dostawca danej transakcji płatniczej wykonują działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego.

2. Dostawca nie uniemożliwia odbiorcy żądania od płatnika opłaty, oferowania mu zniżki lub kierunkowania jego wyboru w inny sposób, tak aby skorzystał z określonego instrumentu płatniczego. Ewentualne opłaty pobierane z tego tytułu nie mogą przekraczać kosztów bezpośrednich ponoszonych przez odbiorcę z tytułu korzystania z określonego instrumentu płatniczego.

3. Odbiorca nie pobiera opłat za korzystanie z instrumentów płatniczych, w przypadku których opłaty interchange są regulowane w przepisach rozdziału II rozporządzenia (UE) 2015/751, ani za te usługi płatnicze, do których zastosowanie mają przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009.

Art. 38.

(uchylony)

Art. 38a.

1. Organizacja kartowa, wydawca karty płatniczej oraz agent rozliczeniowy udostępniają na swoich stronach internetowych informację o aktualnych stawkach opłaty interchange.

2. Organizacja kartowa udostępnia informację o stawkach opłaty systemowej na swojej stronie internetowej.

3. Organizacja kartowa nie może pobierać opłaty z tytułu krajowej transakcji płatniczej przy użyciu karty płatniczej lub instrumentu płatniczego opartego na karcie płatniczej, o którym mowa w art. 2 pkt 20 rozporządzenia (UE) 2015/751, wydanej w ramach umowy z inną organizacją kartową.

Art. 39.

1. W przypadku instrumentów płatniczych, które zgodnie z umową ramową pozwalają na dokonywanie indywidualnych transakcji płatniczych na kwotę nieprzekraczającą równowartości w walucie polskiej 30 euro albo które mają limit wydatków w wysokości równowartości w walucie polskiej 150 euro, albo służą do przechowywania środków pieniężnych w kwocie nieprzekraczającej w żadnym momencie równowartości w walucie polskiej 150 euro, ustalonych przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu zawarcia umowy, dostawca i użytkownik mogą uzgodnić, że:

1) nie stosuje się przepisów art. 42 ust. 1 pkt 2, art. 43 ust. 1 pkt 3–5 i art. 46 ust. 4 i 5, jeżeli instrument płatniczy nie pozwala na jego zablokowanie lub uniemożliwienie w inny sposób jego dalszego używania;

2) nie stosuje się przepisów art. 45 oraz art. 46 ust. 1–3, jeżeli instrument płatniczy jest używany anonimowo lub dostawca z innych przyczyn nieodłącznie związanych z instrumentem płatniczym nie jest w stanie udowodnić, że transakcja była autoryzowana;

3) dostawca nie ma obowiązku powiadomienia użytkownika o odmowie wykonania zlecenia płatniczego, jeżeli z okoliczności jasno wynika, iż zlecenie nie zostało wykonane; w takim przypadku przepisów art. 50 ust. 1-3 nie stosuje się;

4) płatnik nie może odwołać zlecenia płatniczego po przekazaniu odbiorcy zlecenia płatniczego lub udzieleniu odbiorcy swojej zgody na wykonanie transakcji płatniczej; w takim przypadku przepisu art. 51 nie stosuje się;

5) terminy uznania rachunku dostawcy odbiorcy kwotą transakcji płatniczej oraz udostępnienia odbiorcy kwoty transakcji przez dostawcę odbiorcy określone w art. 54, art. 56 i art. 57 nie mają zastosowania.

2. W przypadku transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty mogą zostać w umowie ramowej podwyższone o 100%.

3. W odniesieniu do przedpłaconych instrumentów płatniczych w zakresie transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określone w ust. 1 kwoty wynoszą równowartość w walucie polskiej 500 euro, ustaloną z zastosowaniem kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu zawarcia umowy.

Art. 39a.

1. W przypadku śmierci użytkownika będącego stroną umowy obejmującej wydanie instrumentu płatniczego lub prowadzenie rachunku płatniczego, dostawca, w zakresie nieuregulowanym w ustawie – Prawo bankowe oraz ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, jest obowiązany wypłacić z tego instrumentu lub rachunku:

1) kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu użytkownika osobie, która przedstawiła rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią kosztów, w wysokości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku;

2) kwotę równą wpłatom na instrument płatniczy lub rachunek płatniczy, dokonanym przez organ wypłacający świadczenie z ubezpieczenia lub zabezpieczenia społecznego albo uposażenie w stanie spoczynku, które nie przysługiwały za okres po śmierci użytkownika, wskazaną we wniosku organu wypłacającego to świadczenie lub uposażenie, skierowanym do dostawcy wraz z podaniem danych identyfikujących instrument płatniczy lub rachunek płatniczy, na który dokonano wpłat.

2. Dostawca jest zwolniony od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli przed otrzymaniem wniosku organu wypłacającego świadczenie lub uposażenie dokonał z instrumentu płatniczego lub rachunku płatniczego wypłat innym osobom współuprawnionym z umowy obejmującej wydanie instrumentu płatniczego lub prowadzenie rachunku płatniczego, które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części.

3. Dostawca, na pisemne żądanie organu wypłacającego świadczenie z ubezpieczenia społecznego lub zaopatrzenia emerytalnego albo uposażenie w stanie spoczynku, jest obowiązany do sporządzania i przekazywania danych umożliwiających identyfikację osoby współuprawnionej z umowy obejmującej wydanie instrumentu płatniczego lub prowadzenie rachunku płatniczego, na który zostały przekazane świadczenia lub uposażenia za okres po śmierci świadczeniobiorcy. Przekazywane dane mogą obejmować jedynie imię i nazwisko, numer PESEL oraz adres miejsca zamieszkania osoby współuprawnionej.

Art. 39b.

Dostawcy świadczący usługi płatnicze, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c i pkt 7, oraz dostawcy usług technicznych, o których mowa w art. 6 pkt 10, świadczący usługę przekazywania pomiędzy płatnikiem a odbiorcą informacji o transakcji płatniczej, mogą pośredniczyć w płatnościach z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o którym mowa w dziale XI w rozdziale 1a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570, 1598 i 1852).

Rozdział 2

Autoryzacja transakcji płatniczych

Art. 40.

1. Transakcję płatniczą uważa się za autoryzowaną, jeżeli płatnik wyraził zgodę na wykonanie transakcji płatniczej w sposób przewidziany w umowie między płatnikiem a jego dostawcą. Zgoda może dotyczyć także kolejnych transakcji płatniczych.

2. Zgoda powinna być udzielona przez płatnika przed wykonaniem transakcji płatniczej albo kolejnych transakcji płatniczych, chyba że płatnik i jego dostawca uzgodnili, że zgoda może zostać udzielona także po ich wykonaniu. Zgody na wykonanie transakcji płatniczej można również udzielić za pośrednictwem odbiorcy, dostawcy odbiorcy albo dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

3. Płatnik może w każdej chwili wycofać zgodę, nie później jednak niż do momentu, w którym zlecenie płatnicze zgodnie z art. 51 stało się nieodwołalne.

4. Jeżeli zgoda dotyczy kolejnych transakcji płatniczych, wycofanie dotyczy wszystkich niewykonanych transakcji płatniczych, chyba że płatnik zastrzegł inaczej.

Art. 41.

1. Jeżeli do udzielania zgody używany jest określony instrument płatniczy, płatnik i jego dostawca mogą uzgodnić limity wydatków dla transakcji płatniczych wykonanych za pomocą tego instrumentu płatniczego.

2. W umowie ramowej można zastrzec prawo dostawcy do blokowania instrumentu płatniczego:

1) z uzasadnionych przyczyn związanych z bezpieczeństwem instrumentu płatniczego,

2) w związku z podejrzeniem nieuprawnionego użycia instrumentu płatniczego lub umyślnego doprowadzenia do nieautoryzowanej transakcji płatniczej lub

3) z powodu zwiększenia ryzyka utraty przez płatnika zdolności kredytowej wymaganej dla danego instrumentu płatniczego, gdy korzystanie z instrumentu płatniczego jest związane z korzystaniem przez płatnika z udzielonego mu kredytu.

3. Dostawca powinien poinformować płatnika, w uzgodniony sposób, o zablokowaniu instrumentu płatniczego przed zablokowaniem tego instrumentu, a jeżeli nie jest to możliwe — niezwłocznie po jego zablokowaniu. Nie dotyczy to przypadków, gdy przekazanie informacji o zablokowaniu instrumentu byłoby nieuzasadnione ze względów bezpieczeństwa lub zabronione na mocy odrębnych przepisów.

4. Dostawca odblokowuje instrument płatniczy albo zastępuje go nowym, jeżeli przestały istnieć podstawy do utrzymywania blokady.

5. Dostawca prowadzący rachunek może odmówić dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku lub dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej dostępu do danego rachunku płatniczego z obiektywnie uzasadnionych i należycie udokumentowanych przyczyn związanych z nieuprawnionym lub nielegalnym dostępem do rachunku płatniczego przez takiego dostawcę, w tym nieuprawnionym zainicjowaniem transakcji płatniczej. W takim przypadku dostawca prowadzący rachunek w uzgodniony sposób informuje płatnika o odmowie dostępu do rachunku płatniczego i jej przyczynach. Informacja ta, o ile jest to możliwe, jest przekazywana płatnikowi przed odmową dostępu, a najpóźniej bezzwłocznie po takiej odmowie, nie później jednak niż w dniu roboczym następującym po dniu takiej odmowy, chyba że jej przekazanie nie byłoby wskazane z obiektywnie uzasadnionych względów bezpieczeństwa lub jest sprzeczne z odrębnymi przepisami. Dostawca prowadzący rachunek umożliwia dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku oraz dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej dostęp do rachunku płatniczego niezwłocznie po ustaniu przyczyn uzasadniających odmowę.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, dostawca prowadzący rachunek niezwłocznie zgłasza do KNF lub innego właściwego organu nadzoru incydent związany z dostawcą świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku lub dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej. Informacje te obejmują istotne okoliczności zdarzenia oraz opis i przyczyny podjętych działań wraz z uzasadnieniem.

7. Jeżeli odmowa dostępu jest niezgodna z ust. 5, KNF lub inny właściwy organ nadzoru, w drodze decyzji, nakazuje, aby dostawca prowadzący rachunek bez zbędnej zwłoki przyznał dostawcy świadczącemu usługę dostępu do informacji o rachunku lub dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej dostęp do danego rachunku płatniczego.

Art. 42.

1. Użytkownik uprawniony do korzystania z instrumentu płatniczego jest obowiązany:

1) korzystać z instrumentu płatniczego zgodnie z umową ramową oraz

2) zgłaszać niezwłocznie dostawcy lub podmiotowi wskazanemu przez dostawcę stwierdzenie utraty, kradzieży, przywłaszczenia albo nieuprawnionego użycia instrumentu płatniczego lub nieuprawnionego dostępu do tego instrumentu.

2. W celu spełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, użytkownik, z chwilą otrzymania instrumentu płatniczego, podejmuje niezbędne środki służące zapobieżeniu naruszeniu indywidualnych danych uwierzytelniających, w szczególności jest obowiązany do przechowywania instrumentu płatniczego z zachowaniem należytej staranności oraz nieudostępniania go osobom nieuprawnionym.

3. Umowa ramowa, o której mowa w ust. 1 pkt 1, powinna zawierać obiektywne, niedyskryminujące i proporcjonalne postanowienia dotyczące wydawania i użytkowania instrumentu płatniczego.

Art. 43.

1. Dostawca wydający instrument płatniczy jest obowiązany do:

1) zapewnienia, że indywidualne dane uwierzytelniające nie są dostępne dla osób innych niż użytkownik uprawniony do korzystania z tego instrumentu,

2) niewysyłania niezamówionego instrumentu płatniczego, z wyjątkiem sytuacji, w których instrument płatniczy otrzymany przez użytkownika podlega wymianie,

3) zapewnienia stałej dostępności odpowiednich środków pozwalających użytkownikowi na dokonanie zgłoszenia zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2 lub wystąpienie z wnioskiem o odblokowanie albo zastąpienie zablokowanego instrumentu płatniczego nowym na podstawie art. 41 ust. 4,

4) zapewnienia procedur pozwalających na udowodnienie dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 42 ust. 1 pkt 2, na wniosek złożony przez użytkownika w terminie 18 miesięcy od dnia dokonania zgłoszenia,

4a) zapewnienia użytkownikowi możliwości bezpłatnego dokonania zgłoszenia, zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2, oraz nienakładania opłat w wysokości przekraczającej koszty bezpośrednio związane z wydaniem nowego instrumentu płatniczego w miejsce instrumentu, którego zgłoszenie dotyczy, oraz

5) uniemożliwienia korzystania z instrumentu płatniczego po dokonaniu zgłoszenia zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2.

2. Dostawca ponosi ryzyko związane z wysłaniem płatnikowi instrumentu płatniczego lub indywidualnych danych uwierzytelniających.

Art. 44.

1. Użytkownik niezwłocznie powiadamia dostawcę o stwierdzonych nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcjach płatniczych.

2. Jeżeli użytkownik nie dokona powiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w terminie 13 miesięcy od dnia obciążenia rachunku płatniczego albo od dnia, w którym transakcja miała być wykonana, roszczenia użytkownika względem dostawcy z tytułu nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcji płatniczych wygasają.

3. W przypadku gdy użytkownik nie korzysta z rachunku płatniczego, termin, o którym mowa w ust. 2, liczy się od dnia wykonania nieautoryzowanych lub nienależycie wykonanych transakcji płatniczych albo od dnia, w którym transakcja płatnicza miała być wykonana.

3a. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca prowadzący rachunek dokonuje przywrócenia stanu rachunku sprzed wystąpienia nieautoryzowanych, niewykonanych lub nienależycie wykonanych transakcji płatniczych.

4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, w przypadku gdy dostawca nie udostępnił informacji o transakcji płatniczej zgodnie z przepisami działu II.

Art. 45.

1. Na dostawcy użytkownika spoczywa ciężar udowodnienia, że transakcja płatnicza została autoryzowana i prawidłowo zapisana w systemie służącym do obsługi transakcji płatniczych dostawcy oraz że nie miała na nią wpływu awaria techniczna ani innego rodzaju usterka związana z usługą płatniczą świadczoną przez tego dostawcę, w tym dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

1a. Jeżeli transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, na dostawcy tym spoczywa ciężar udowodnienia, że w zakresie jego właściwości transakcja płatnicza została autoryzowana i prawidłowo zapisana w systemie służącym do obsługi transakcji płatniczych dostawcy oraz że nie miała na nią wpływu awaria techniczna ani innego rodzaju usterka związana z usługą płatniczą, za którą ten dostawca odpowiada.

2. Wykazanie przez dostawcę zarejestrowanego użycia instrumentu płatniczego nie jest wystarczające do udowodnienia, że transakcja płatnicza została przez użytkownika autoryzowana albo że płatnik umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa doprowadził do nieautoryzowanej transakcji płatniczej albo umyślnie albo wskutek rażącego niedbalstwa dopuścił się naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42. Ciężar udowodnienia tych okoliczności spoczywa na dostawcy.

Art. 46.

1. Z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, w przypadku wystąpienia nieautoryzowanej transakcji płatniczej dostawca płatnika niezwłocznie, nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji, którą został obciążony rachunek płatnika, lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia, zwraca płatnikowi kwotę nieautoryzowanej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku gdy dostawca płatnika ma uzasadnione i należycie udokumentowane podstawy, aby podejrzewać oszustwo, i poinformuje o tym w formie pisemnej organy powołane do ścigania przestępstw. W przypadku gdy płatnik korzysta z rachunku płatniczego, dostawca płatnika przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miała miejsca nieautoryzowana transakcja płatnicza. Data waluty w odniesieniu do uznania rachunku płatniczego płatnika nie może być późniejsza od daty obciążenia tą kwotą.

1a. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca prowadzący rachunek niezwłocznie, nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia nieautoryzowanej transakcji, którą został obciążony rachunek płatnika, lub po dniu otrzymania stosownego zgłoszenia, zwraca płatnikowi kwotę nieautoryzowanej transakcji płatniczej oraz, w stosownych przypadkach, przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miała miejsca nieautoryzowana transakcja płatnicza.

1b. Jeżeli dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej odpowiada za dokonanie nieautoryzowanej transakcji płatniczej, na wniosek dostawcy prowadzącego rachunek, niezwłocznie, nie później jednak niż do końca dnia roboczego następującego po dniu stwierdzenia wystąpienia danej transakcji lub doręczenia wniosku, rekompensuje mu poniesione straty lub zwraca kwoty zapłacone w wyniku dokonania przez niego zwrotu na rzecz płatnika, w tym kwotę nieautoryzowanej transakcji płatniczej. Przepis art. 45 ust. 1a stosuje się odpowiednio.

1c. Roszczenia, o których mowa w ust. 1b, nie wyłączają roszczeń wynikających z umowy zawartej między płatnikiem a dostawcą prowadzącym rachunek lub umowy zawartej między płatnikiem a dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej oraz z przepisów prawa właściwego dla tych umów.

2. Płatnik odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze do wysokości równowartości w walucie polskiej 50 euro, ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu wykonania transakcji, jeżeli nieautoryzowana transakcja jest skutkiem:

1) posłużenia się utraconym przez płatnika albo skradzionym płatnikowi instrumentem płatniczym lub

2) przywłaszczenia instrumentu płatniczego.

2a. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, w przypadku gdy:

1) płatnik nie miał możliwości stwierdzenia utraty, kradzieży lub przywłaszczenia instrumentu płatniczego przed wykonaniem transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku gdy płatnik działał umyślnie, lub

2) utrata instrumentu płatniczego przed wykonaniem transakcji płatniczej została spowodowana działaniem lub zaniechaniem ze strony pracownika, agenta lub oddziału dostawcy płatnika lub podmiotu świadczącego na jego rzecz usługi, o których mowa w art. 6 pkt 10.

3. Płatnik odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze w pełnej wysokości, jeżeli doprowadził do nich umyślnie albo w wyniku umyślnego lub będącego skutkiem rażącego niedbalstwa naruszenia co najmniej jednego z obowiązków, o których mowa w art. 42.

4. Po dokonaniu zgłoszenia zgodnie z art. 42 ust. 1 pkt 2 płatnik nie odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze, chyba że płatnik doprowadził umyślnie do nieautoryzowanej transakcji.

4a. W przypadku gdy dostawca płatnika nie wymaga silnego uwierzytelniania użytkownika, płatnik nie ponosi odpowiedzialności za nieautoryzowane transakcje płatnicze, chyba że działał umyślnie. W przypadku gdy odbiorca lub dostawca odbiorcy nie akceptują silnego uwierzytelniania użytkownika, odpowiadają oni za szkody poniesione przez dostawcę płatnika.

5. Jeżeli dostawca, wbrew obowiązkowi, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3, nie zapewnia odpowiednich środków umożliwiających dokonanie w każdym czasie zgłoszenia, o którym mowa w art. 42 ust. 1 pkt 2, płatnik nie odpowiada za nieautoryzowane transakcje płatnicze, chyba że płatnik doprowadził umyślnie do nieautoryzowanej transakcji.

6. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się do pieniądza elektronicznego, jeżeli dostawca płatnika nie ma możliwości zablokowania instrumentu płatniczego lub rachunku płatniczego.

Art. 47.

1. Płatnik może żądać od swojego dostawcy zwrotu kwoty autoryzowanej transakcji płatniczej zainicjowanej przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, która została już wykonana, jeżeli:

1) w momencie autoryzacji nie została określona dokładna kwota transakcji płatniczej oraz

2) kwota transakcji płatniczej jest wyższa niż kwota, jakiej płatnik mógł się spodziewać, uwzględniając rodzaj i wartość wcześniejszych transakcji płatnika, postanowienia jego umowy ramowej i istotne dla sprawy okoliczności.

2. Na żądanie dostawcy płatnik jest obowiązany przedstawić okoliczności faktyczne wskazujące na spełnienie warunków określonych w ust. 1.

3. Zwrot obejmuje pełną kwotę wykonanej transakcji płatniczej. Data waluty w odniesieniu do uznania rachunku płatniczego płatnika nie może być późniejsza od daty obciążenia tą kwotą.

4. W odniesieniu do poleceń zapłaty płatnik posiada bezwarunkowe prawo do otrzymania zwrotu w terminach określonych w art. 48.

5. Dla wykazania spełnienia warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, płatnik nie może powoływać się na przyczyny związane z wymianą waluty, jeżeli do ustalenia kursu walutowego został zastosowany referencyjny kurs walutowy, uzgodniony z jego dostawcą.

6. Umowa ramowa płatnika i jego dostawcy może stanowić, że płatnik nie ma prawa do zwrotu kwoty autoryzowanej transakcji zainicjowanej przez odbiorcę, gdy:

1) płatnik udzielił zgody na wykonanie transakcji płatniczej bezpośrednio swojemu dostawcy oraz

2) informacja o przyszłej transakcji płatniczej została dostarczona płatnikowi przez dostawcę lub odbiorcę, w uzgodniony sposób, na co najmniej 4 tygodnie przed terminem wykonania zlecenia lub była udostępniana płatnikowi przez dostawcę lub odbiorcę, w uzgodniony sposób, przez okres co najmniej 4 tygodni przed terminem wykonania zlecenia.

Art. 48.

1. Płatnik może wystąpić o zwrot, o którym mowa w art. 47, w terminie 8 tygodni od dnia obciążenia rachunku płatniczego, a w przypadku gdy nie korzysta z rachunku płatniczego — od dnia wykonania transakcji płatniczej.

2. W terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania żądania zwrotu dostawca dokonuje zwrotu pełnej kwoty transakcji płatniczej albo podaje uzasadnienie odmowy dokonania zwrotu, wskazując organy, do których płatnik może zgodnie z art. 15 złożyć skargę, jeżeli nie zgadza się z przedstawionym uzasadnieniem. W przypadku określonym w art. 47 ust. 4 dostawca nie może odmówić dokonania zwrotu.

3. W przypadku gdy dostawcą płatnika jest NBP, może on uzależnić zwrot, o którym mowa w art. 47, od otrzymania środków pieniężnych od dostawcy odbiorcy.

Rozdział 3

Zlecenia płatnicze i kwoty transakcji płatniczych

Art. 49.

1. Momentem otrzymania zlecenia płatniczego jest moment, w którym zlecenie zostało otrzymane przez dostawcę płatnika. W przypadku gdy dostawca płatnika otrzymuje zlecenie płatnicze w dniu niebędącym dla tego dostawcy dniem roboczym, uznaje się, że zlecenie zostało otrzymane pierwszego dnia roboczego po tym dniu. Nie obciąża się rachunku płatnika przed otrzymaniem zlecenia płatniczego.

2. Dostawca może ustalić nieprzekraczalny, przypadający pod koniec dnia roboczego moment, po którym otrzymane zlecenia płatnicze uznaje się za otrzymane pierwszego dnia roboczego po tym dniu.

3. Jeżeli użytkownik inicjujący zlecenie płatnicze i jego dostawca uzgodnią, że wykonanie zlecenia płatniczego rozpoczyna się:

1) określonego dnia,

2) pod koniec wskazanego okresu,

3) w dniu, w którym płatnik przekazał do dyspozycji swojemu dostawcy środki pieniężne na wykonanie zlecenia płatniczego

— za moment otrzymania zlecenia do celów art. 54 uznaje się początek dnia, o którym mowa w pkt 1, albo dnia będącego ostatnim dniem okresu, o którym mowa w pkt 2, albo dnia, o którym mowa w pkt 3.

4. Jeżeli dzień, o którym mowa w ust. 3 pkt 1 lub 3, albo ostatni dzień okresu, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, nie jest dla dostawcy płatnika dniem roboczym, uznaje się, że zlecenie płatnicze zostało otrzymane pierwszego dnia roboczego po tym dniu.

Art. 49a.

1. Dostawca prowadzący rachunek, na wniosek dostawcy wydającego instrumenty płatnicze oparte na karcie płatniczej, niezwłocznie potwierdza dostępność na rachunku płatniczym płatnika kwoty niezbędnej do wykonania transakcji płatniczej realizowanej w oparciu o tę kartę, jeżeli:

1) rachunek płatniczy płatnika jest dostępny on-line w momencie występowania z wnioskiem oraz

2) płatnik udzielił dostawcy prowadzącemu rachunek zgody na udzielanie odpowiedzi na wnioski dostawcy wydającego instrumenty płatnicze oparte na karcie płatniczej dotyczące potwierdzenia, że kwota odpowiadająca określonej transakcji płatniczej realizowanej w oparciu o tę kartę jest dostępna na rachunku płatniczym płatnika, oraz

3) zgoda, o której mowa w pkt 2, została udzielona przed wystąpieniem z pierwszym wnioskiem dotyczącym potwierdzenia.

2. Dostawca wydający instrumenty płatnicze oparte na karcie płatniczej może wystąpić z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, jeżeli:

1) płatnik udzielił temu dostawcy zgody na występowanie z wnioskiem, o którym mowa w ust. 1, oraz

2) płatnik zainicjował transakcję płatniczą realizowaną w oparciu o kartę płatniczą na daną kwotę przy użyciu instrumentu płatniczego opartego na tej karcie wydanego przez danego dostawcę, oraz

3) dostawca uwierzytelnia siebie wobec dostawcy prowadzącego rachunek przed złożeniem wniosku, o którym mowa w ust. 1, oraz w sposób bezpieczny porozumiewa się z tym dostawcą zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji (Dz. Urz. UE L 69 z 13.03.2018, str. 23).

3. Potwierdzenie, o którym mowa w ust. 1, polega na udzieleniu odpowiedzi „tak” albo „nie” i nie obejmuje podania salda rachunku. Odpowiedzi nie przechowuje się ani nie wykorzystuje do celów innych niż wykonanie transakcji płatniczej realizowanej w oparciu o kartę płatniczą.

4. Potwierdzenie, o którym mowa w ust. 1, nie umożliwia dostawcy prowadzącemu rachunek dokonania blokady środków pieniężnych na rachunku płatniczym płatnika.

5. Płatnik może zwrócić się do dostawcy prowadzącego rachunek o przekazanie mu danych identyfikujących dostawcę, o którym mowa w ust. 2, oraz udzielonej odpowiedzi, o której mowa w ust. 3.

6. Przepisów ust. 1–5 nie stosuje się do transakcji płatniczych zainicjowanych za pośrednictwem instrumentów płatniczych opartych na karcie płatniczej, na których jest przechowywany pieniądz elektroniczny.

Art. 49b.

1. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem w związku z transakcją płatniczą realizowaną w oparciu o kartę płatniczą, a jej dokładna kwota nie jest znana w momencie, w którym płatnik wyraża zgodę na wykonanie transakcji płatniczej, dostawca płatnika może dokonać blokady środków pieniężnych na rachunku płatniczym płatnika wyłącznie w przypadku, gdy płatnik wyraził zgodę na blokadę określonej kwoty środków pieniężnych.

2. Dostawca płatnika uwalnia środki pieniężne zablokowane na rachunku płatniczym płatnika zgodnie z ust. 1 niezwłocznie po otrzymaniu zlecenia płatniczego i informacji o określonej kwocie transakcji płatniczej.

Art. 50.

1. Dostawca prowadzący rachunek nie może odmówić wykonania autoryzowanego zlecenia płatniczego inicjowanego przez płatnika, w tym za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, albo odbiorcę lub za jego pośrednictwem, chyba że nie zostały spełnione przez płatnika postanowienia umowy między dostawcą prowadzącym rachunek a płatnikiem lub możliwość albo obowiązek takiej odmowy wynika z odrębnych przepisów.

2. W przypadku gdy dostawca odmawia wykonania zlecenia płatniczego, jest obowiązany powiadomić użytkownika w najbliższym możliwym terminie, nie później jednak niż w terminach określonych zgodnie z art. 54 i art. 56:

1) o odmowie,

2) jeżeli to możliwe — o przyczynach odmowy,

3) jeżeli to możliwe — o procedurze sprostowania błędów, które spowodowały odmowę

— chyba że powiadomienie takie jest niedopuszczalne z mocy odrębnych przepisów.

3. Strony mogą zastrzec w umowie, że w przypadku, o którym mowa w ust. 2, dostawca ma prawo pobierać opłaty nieprzekraczające uzasadnionych kosztów ponoszonych przez dostawcę, jeżeli odmowa wykonania zlecenia płatniczego była obiektywnie uzasadniona.

4. Do celów, o których mowa w art. 54 i art. 56 oraz art. 144–146 zlecenie płatnicze, którego wykonania odmówiono, uznaje się za nieotrzymane.

Art. 51.

1. Użytkownik nie może odwołać zlecenia płatniczego od chwili jego otrzymania przez dostawcę płatnika.

2. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest inicjowana przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej lub przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, płatnik nie może odwołać zlecenia płatniczego po udzieleniu dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej zgody na zainicjowanie transakcji płatniczej albo po udzieleniu odbiorcy zgody na wykonanie transakcji płatniczej.

3. W przypadku polecenia zapłaty płatnik może odwołać zlecenie płatnicze, z zachowaniem prawa do zwrotu kwoty transakcji płatniczej, nie później niż do końca dnia roboczego poprzedzającego uzgodniony dzień obciążenia rachunku płatniczego.

4. W przypadku, o którym mowa w art. 49 ust. 3, użytkownik może odwołać zlecenie płatnicze nie później niż do końca dnia roboczego poprzedzającego uzgodniony dzień.

5. Po upływie terminów określonych w ust. 1–4 zlecenie płatnicze można odwołać wyłącznie, jeżeli uzgodnią to między sobą użytkownik i odpowiedni dostawca. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 3, wymagana jest również zgoda odbiorcy.

6. Jeżeli zostało to uzgodnione w umowie ramowej, odpowiedni dostawca może pobierać opłatę za odwołanie zlecenia płatniczego.

Art. 52.

1. Dostawca płatnika, dostawca odbiorcy oraz inne podmioty pośredniczące w wykonaniu transakcji płatniczej nie mogą pomniejszać kwoty transakcji płatniczej o opłaty należne w związku z jej wykonaniem ani o inne należności.

2. Umowa między odbiorcą i dostawcą odbiorcy może przewidywać, że dostawca udostępnia odbiorcy kwotę transakcji płatniczej pomniejszoną o pobrane opłaty. W takim przypadku dostawca podaje w informacji o transakcji płatniczej pełną kwotę transakcji płatniczej oraz pobranych opłat.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają dopuszczalności potrącenia przez dostawcę z kwoty transakcji płatniczej kwoty wynikającej ze zobowiązań podatkowych oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne związanych z tą transakcją płatniczą.

4. Jeżeli z kwoty transakcji płatniczej zainicjowanej przez płatnika zostały pobrane jakiekolwiek inne należności niż określone w ust. 2 lub 3, dostawca płatnika jest obowiązany doprowadzić do otrzymania przez odbiorcę pełnej kwoty transakcji płatniczej. W przypadku transakcji płatniczych zainicjowanych przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, obowiązek ten ciąży na dostawcy odbiorcy.

5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych może określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki pobierania opłat przy przyjmowaniu płatności z tytułu należności o charakterze publicznoprawnym, stanowiących dochód budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, przy użyciu karty płatniczej, kierując się w szczególności potrzebą przekazania pełnej kwoty danej należności publicznoprawnej na wyznaczony rachunek bankowy oraz biorąc pod uwagę specyfikę tych płatności.

Rozdział 4

Czas wykonania transakcji płatniczej i data waluty

Art. 53.

1. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do:

1) transakcji płatniczych w euro;

2) transakcji płatniczych wykonywanych w całości na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w walucie polskiej;

3) transakcji płatniczych obejmujących nie więcej niż jedno przeliczenie waluty między:

a) euro a walutą polską, jeżeli przeliczenie waluty jest dokonane w Rzeczypospolitej Polskiej,

b) euro a walutą innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego spoza obszaru euro, jeżeli przeliczenie waluty jest dokonane w tym państwie członkowskim,

c) euro a walutą polską lub euro a walutą innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego spoza obszaru euro, dokonywanego w państwie członkowskim z obszaru euro, w przypadku przelewów transgranicznych zainicjowanych w euro.

2. Przepisy niniejszego rozdziału mają także zastosowanie do transakcji płatniczych, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3a, innych niż wymienione w ust. 1.

3. Użytkownik i jego dostawca mogą uzgodnić, że do transakcji płatniczych, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3a, innych niż wymienione w ust. 1, nie stosuje się przepisów niniejszego rozdziału. Strony nie mogą jednak uzgodnić wyłączenia stosowania art. 59, a w przypadku transakcji płatniczych wykonywanych na terytorium jednego lub więcej państw członkowskich nie mogą uzgodnić terminu, o którym mowa w art. 54, jako dłuższego niż 4 dni robocze od momentu otrzymania zlecenia płatniczego.

Art. 54.

1. Dostawca płatnika jest obowiązany doprowadzić do uznania rachunku płatniczego dostawcy odbiorcy kwotą transakcji płatniczej zainicjowanej przez płatnika nie później niż do końca następnego dnia roboczego po otrzymaniu zlecenia.

2. Termin określony w ust. 1 może zostać przedłużony o jeden dzień roboczy, w przypadku gdy dostawca płatnika otrzymał zlecenie płatnicze w postaci papierowej.

Art. 55.

1. W zakresie transakcji płatniczych w całości wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w walucie polskiej, dotyczących należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383), zwanej dalej „ustawą – Ordynacja podatkowa”, oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. UE L 269 z 10.10.2013, str. 1, z późn. zm.), nie stosuje się art. 54 ust. 2.

2. W razie niedotrzymania terminu wykonania transakcji płatniczej, o którym mowa w art. 54 ust. 1, w zakresie należności, o których mowa w ust. 1, dostawca jest obowiązany do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego odsetek w wysokości przewidzianej dla odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.

3. Do odpowiedzialności dostawcy z tytułu niewykonania obowiązku określonego w art. 54 ust. 1, dotyczącego należności, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy – Ordynacja podatkowa dotyczące odpowiedzialności podatkowej inkasenta.

Art. 55a.

1. W zakresie transakcji płatniczych w całości wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w walucie polskiej, dotyczących należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672), nie stosuje się przepisu art. 54 ust. 2.

2. W razie niedotrzymania terminu wykonania transakcji płatniczej, o którym mowa w art. 54 ust. 1, w zakresie należności, o których mowa w ust. 1, dostawca jest obowiązany do zapłacenia na rzecz świadczeniobiorcy odsetek ustawowych za opóźnienie.

3. Do odpowiedzialności dostawcy z tytułu niewykonania obowiązku określonego w art. 54 ust. 1, dotyczącego należności, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 85 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1230, 1429, 1672 i 1941).

Art. 55b.

W zakresie transakcji płatniczych polegających na transferze środków pieniężnych z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz innych składek i wpłat, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nie stosuje się art. 54 ust. 2.

Art. 56.

1. Dostawca odbiorcy przekazuje zlecenie płatnicze zainicjowane przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem dostawcy płatnika w terminie uzgodnionym między odbiorcą a jego dostawcą, umożliwiając w przypadku transakcji polecenia zapłaty rozrachunek tej transakcji w uzgodnionym terminie płatności.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do transakcji płatniczych kartą płatniczą lub podobnym instrumentem płatniczym zainicjowanych przez odbiorcę.

Art. 57.

Jeżeli odbiorca nie posiada rachunku płatniczego u dostawcy, środki pieniężne są udostępniane odbiorcy przez dostawcę, który otrzymuje środki pieniężne dla odbiorcy, w terminie określonym w art. 54 i art. 56 ust. 1.

Art. 58.

Wpłata gotówki na swój lub cudzy rachunek płatniczy, dokonana u dostawcy prowadzącego ten rachunek płatniczy w walucie tego rachunku płatniczego, jest udostępniana na tym rachunku niezwłocznie po otrzymaniu środków pieniężnych, nie później niż w tym samym dniu roboczym, oraz otrzymuje datę waluty z chwilą wpłaty, z tym że jeżeli wpłacającym jest podmiot niebędący konsumentem, udostępnienie środków pieniężnych na rachunku z datą waluty nie może nastąpić później niż następnego dnia roboczego po otrzymaniu środków pieniężnych.

Art. 59.

1. Dostawca odbiorcy uznaje rachunek płatniczy odbiorcy kwotą transakcji płatniczej z datą waluty tego dnia roboczego, w którym rachunek dostawcy odbiorcy został uznany kwotą transakcji płatniczej.

2. Dostawca odbiorcy udostępnia odbiorcy kwotę transakcji płatniczej natychmiast po uznaniu tą kwotą rachunku dostawcy odbiorcy, w przypadku gdy po stronie dostawcy odbiorcy:

1) nie następuje przeliczenie waluty albo

2) następuje przeliczenie waluty między euro a walutą państwa członkowskiego lub między dwiema walutami państw członkowskich.

2a. Obowiązek określony w ust. 2 ma zastosowanie również do płatności w ramach jednego dostawcy.

3. Obciążenie rachunku płatniczego płatnika kwotą transakcji płatniczej następuje z datą waluty nie wcześniejszą niż moment, w którym rachunek ten został faktycznie obciążony kwotą transakcji płatniczej.

4. Do transakcji płatniczych inicjowanych przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem dostawca odbiorcy lub odbiorca mogą uzgodnić dłuższy termin wykonania niż określony w ust. 2.

Rozdział 5

Karty płatnicze

Art. 59a.

Umowa w zakresie, w jakim obejmuje wydanie karty płatniczej, określa czy karta jest wydawana na okaziciela czy też na rzecz oznaczonej osoby.

Art. 59b.

Przy dokonywaniu płatności z użyciem karty płatniczej identyfikującej osobę upoważnioną do jej używania, osoba korzystająca z tej karty jest obowiązana do okazania akceptantowi, na jego żądanie, dokumentu potwierdzającego jej tożsamość.

Art. 59c.

1. Użytkownik może odstąpić od umowy w zakresie, w jakim obejmuje ona wydanie karty płatniczej, w terminie 14 dni od dnia otrzymania po raz pierwszy karty płatniczej na podstawie tej umowy, jeżeli nie wykonał żadnej transakcji płatniczej przy użyciu tej karty.

2. W przypadku odstąpienia od umowy zgodnie z ust. 1 wydawca karty płatniczej zwraca użytkownikowi kwotę poniesionych opłat. Wydawca karty płatniczej może obciążyć użytkownika kosztami związanymi z wydaniem karty płatniczej w zakresie przewidzianym w umowie.

Art. 59d.

1. Użytkownik może upoważnić wydawcę karty płatniczej do wykonywania jego praw jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym.

2. Wydawca karty płatniczej jest obowiązany działać z zachowaniem najwyższej staranności.

3. Wydawca karty płatniczej może wykonywać prawa dwóch lub więcej pokrzywdzonych w postępowaniu karnym, jeżeli ich interesy nie pozostają w sprzeczności.

Rozdział 6

Prawa i obowiązki akceptanta i agenta rozliczeniowego

Art. 59e.

Odmowa przyjęcia zapłaty przez akceptanta może nastąpić w przypadku:

1) upływu terminu, do którego jest możliwe korzystanie z instrumentu płatniczego;

2) zablokowania instrumentu płatniczego;

3) niezgodności podpisu osoby upoważnionej do używania instrumentu płatniczego na instrumencie płatniczym identyfikującym taką osobę z podpisem na dokumencie obciążeniowym;

4) odmowy okazania dokumentu stwierdzającego tożsamość w przypadku, o którym mowa w art. 59f ust. 1;

5) stwierdzenia posługiwania się instrumentem płatniczym przez osobę nieuprawnioną;

6) braku możliwości dokonania akceptacji transakcji płatniczej.

Art. 59ea.

1. Akceptant nie może uzależniać zawarcia z konsumentem umowy o świadczenie usługi lub umowy sprzedaży towaru od dokonania zapłaty w formie bezgotówkowej ani odmówić przyjęcia zapłaty od konsumenta znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się:

1) do działalności prowadzonej w sieci Internet;

2) w miejscu prowadzenia działalności bez obecności personelu;

3) w trakcie imprezy masowej w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. z 2023 r. poz. 616), jeżeli zamieszczono stosowną informację w regulaminie tej imprezy;

4) do jednorazowej transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, której wartość jest równa przeciętnemu wynagrodzeniu w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, albo większa od niego.

3. Akceptant nie może nakładać ani pobierać opłat z tytułu przyjmowania zapłaty znakami pieniężnymi emitowanymi przez NBP ani różnicować ceny w zależności od formy zapłaty.

Art. 59f.

1. W przypadku uzasadnionych wątpliwości akceptant może żądać od osoby korzystającej z karty płatniczej identyfikującej osobę upoważnioną do jej używania okazania dokumentu stwierdzającego jej tożsamość.

2. Akceptant może zatrzymać instrument płatniczy w przypadku, o którym mowa w art. 59e pkt 1–3 i 5, a ponadto w przypadku otrzymania od agenta rozliczeniowego polecenia zatrzymania instrumentu płatniczego.

3. Akceptant i agent rozliczeniowy są obowiązani do ustalenia i przestrzegania procedur bezpieczeństwa, w szczególności akceptant nie może udostępniać osobom nieuprawnionym danych o użytkowniku i osobie przez niego upoważnionej do używania karty płatniczej, a także jest obowiązany zapobiegać nieprawidłowemu użyciu lub skopiowaniu instrumentu płatniczego.

Art. 59g.

Akceptant oznacza miejsce, w którym prowadzi działalność, w sposób umożliwiający jednoznaczne ustalenie, przy użyciu jakich instrumentów płatniczych możliwe jest dokonanie transakcji płatniczej w ramach prowadzonej przez niego działalności, w szczególności wskazuje zakres akceptowanych kart płatniczych.

Art. 59h.

Agent rozliczeniowy rozpatruje reklamacje dotyczące transakcji płatniczych, których wykonania odmówił wydawca. W przypadku transakcji płatniczych zainicjowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rozpatrywanie reklamacji nie może trwać dłużej niż 90 dni od dnia jej doręczenia agentowi rozliczeniowemu.

Art. 59i.

Akceptant może upoważnić agenta rozliczeniowego do wykonywania jego praw jako pokrzywdzonego w postępowaniu karnym. Przepisy art. 59d ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Rozdział 7

Dostęp do podstawowego rachunku płatniczego

Art. 59ia.

1. Dostawcy, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, oferujący usługi związane z prowadzeniem rachunków płatniczych dla konsumentów, są obowiązani do świadczenia usługi prowadzenia podstawowego rachunku płatniczego. Obowiązek ten w przypadku dostawców wymienionych w art. 4 ust. 2 pkt 9 dotyczy wyłącznie członków danej kasy oszczędnościowo-kredytowej.

2. Podstawowy rachunek płatniczy jest przeznaczony dla konsumentów, dla których żaden dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w ramach działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie prowadzi innego rachunku płatniczego w walucie polskiej umożliwiającego wykonywanie transakcji, o których mowa w ust. 3.

3. Podstawowy rachunek płatniczy umożliwia wyłącznie:

1) dokonywanie wpłat środków pieniężnych na rachunek;

2) dokonywanie wypłat gotówki z rachunku na terytorium któregokolwiek państwa członkowskiego, w bankomacie lub w placówce dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w godzinach pracy tego dostawcy lub poza nimi, lub przy użyciu terminala płatniczego, jeżeli konsument wyrazi wolę zawarcia umowy również w zakresie usługi umożliwiającej takie wypłaty;

3) wykonywanie na terytorium państw członkowskich transakcji płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2, w szczególności w urządzeniach akceptujących instrumenty płatnicze, placówce dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, lub za pośrednictwem środków elektronicznego dostępu do rachunku, przy czym w przypadku transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu karty płatniczej podstawowy rachunek płatniczy zapewnia także możliwość dokonywania transakcji płatniczych bez fizycznego wykorzystania karty oraz możliwość rozliczania przez dostawcę transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu karty płatniczej, powodujących przekroczenie środków zgromadzonych na rachunku, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 4 ustawy o kredycie konsumenckim.

4. Obowiązek zapewnienia wypłaty w placówce poza godzinami pracy dostawcy następuje wyłącznie w przypadku gdy dostawca oferuje takie usługi.

5. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w ramach podstawowego rachunku płatniczego jest obowiązany zapewnić usługi, o których mowa w ust. 3, w zakresie, w jakim świadczy takie usługi w ramach prowadzenia innych rachunków płatniczych.

6. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, udostępnia na żądanie konsumenta, nieodpłatnie, informacje o podstawowych rachunkach płatniczych dostępnych w jego ofercie, warunkach korzystania z rachunków oraz opłatach z tym związanych.

Art. 59ib.

Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może poprzez centralną informację o rachunkach, o której mowa w art. 92bb ustawy – Prawo bankowe, sprawdzić czy konsument posiada rachunek płatniczy umożliwiający wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, prowadzony przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej.

Art. 59ic.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, otwiera i prowadzi podstawowy rachunek płatniczy konsumenta na podstawie zawartej z konsumentem umowy podstawowego rachunku płatniczego. Dostawca udostępnia wnioski o zawarcie umowy podstawowego rachunku płatniczego w postaci papierowej w swoich placówkach, a wzór wniosku — na swojej stronie internetowej. Konsument może również ustnie żądać zawarcia umowy rachunku podstawowego, bez składania pisemnego wniosku, o ile dostawca dopuszcza taką możliwość.

2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, nie może uzależniać otwarcia podstawowego rachunku płatniczego od zawarcia przez konsumenta innej umowy o świadczenie usług dodatkowych ani od zadeklarowania określonej kwoty wpływu środków pieniężnych na podstawowy rachunek płatniczy. Zakaz ten nie dotyczy obowiązków wynikających ze stosunku członkostwa łączących konsumenta z dostawcą.

3. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania kompletnego wniosku o zawarcie umowy podstawowego rachunku płatniczego, zawiera z konsumentem taką umowę albo informuje o odmowie jej zawarcia. W przypadku kompletnego wniosku złożonego za pomocą środków komunikacji elektronicznej, jeżeli dostawca dopuszcza taką możliwość, wyznacza on konsumentowi termin, nie krótszy niż 10 dni roboczych, na podpisanie umowy w placówce dostawcy albo zawiera z konsumentem umowę za pomocą środków porozumiewania się na odległość.

4. W przypadku dostawcy, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, termin wskazany w ust. 3 jest liczony od dnia potwierdzenia, że wnioskodawca może uzyskać status członka tego dostawcy.

5. Przepisy ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio, jeżeli zawarcie umowy podstawowego rachunku bankowego następuje na podstawie ustnego żądania, o którym mowa w ust. 1.

6. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, odmawia zawarcia umowy podstawowego rachunku płatniczego w przypadku:

1) gdy jest to uzasadnione względami ostrożnościowymi wynikającymi z podejrzenia popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z późn. zm.), zwanej dalej „Kodeksem karnym”;

2) dostawców, o których mowa w art. 4 ust. 2 pkt 9, jeżeli konsument składający wniosek nie jest członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej będącej tym dostawcą lub nie spełnia kryteriów uzyskania statusu członka tej kasy;

3) gdy dostawca posiada uprawdopodobnioną informację o udziale konsumenta w przestępstwie popełnionym z wykorzystaniem rachunku płatniczego lub uprawdopodobnioną informację, że środki, które mają być zgromadzone na rachunku, pochodzą z przestępstwa.

7. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może odmówić zawarcia umowy podstawowego rachunku płatniczego w przypadku gdy:

1) konsument jest stroną umowy o prowadzenie rachunku płatniczego zawartej z dostawcą, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, w ramach działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, umożliwiającego wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3;

2) dane identyfikacyjne konsumenta są zgodne z danymi osób znajdującymi się na międzynarodowych listach sankcyjnych lub Liście ostrzeżeń publicznych KNF publikowanej na podstawie art. 6b ust. 4 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym;

3) konsument nie posiada ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość;

4) umowa rachunku płatniczego zawarta między tym dostawcą a konsumentem została rozwiązana ze względu na rażące naruszenie jej postanowień przez konsumenta;

5) konsument nie podpisał umowy w placówce dostawcy w terminie, o którym mowa w ust. 3 zdanie pierwsze, albo w tym terminie nie zawarł umowy za pomocą środków porozumiewania się na odległość;

6) konsument nie przebywa legalnie na terytorium państwa członkowskiego;

7) konsument nie podał adresu zamieszkania lub innego adresu korespondencyjnego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

8. W przypadkach, o których mowa w ust. 6 i 7, dostawca niezwłocznie informuje konsumenta, nieodpłatnie, o przyczynach odmowy zawarcia umowy, chyba że przekazanie takiej informacji zagrażałoby bezpieczeństwu narodowemu lub porządkowi publicznemu lub byłoby sprzeczne z przepisami prawa, w tym z przepisami ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2023 r. poz. 1124, 1285, 1723 i 1843), zwanej dalej „ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy”.

9. W przypadku odmowy zawarcia umowy podstawowego rachunku płatniczego na podstawie ust. 6 pkt 1 dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, jest obowiązany stosować odpowiednie środki wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy.

Art. 59id.

Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, jest obowiązany oferować podstawowe rachunki płatnicze w walucie polskiej.

Art. 59ie.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, prowadzi podstawowy rachunek płatniczy w zakresie krajowych transakcji płatniczych nieodpłatnie.

2. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może pobierać opłaty za wykonanie krajowych transakcji płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich transakcji płatniczych zlecanych przez konsumenta. Opłaty te nie mogą być wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odniesieniu do transakcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 lit. c, powiązanych z jakimkolwiek rachunkiem płatniczym oferowanym przez tego dostawcę.

3. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może pobierać od konsumenta opłatę za wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, przy użyciu bankomatów lub wpłatomatów nienależących do tego dostawcy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich krajowych transakcji płatniczych na rzecz konsumenta. Opłaty te nie mogą być wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez ostatnie 12 miesięcy przez tego dostawcę w odniesieniu do transakcji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, wykonywanych w ramach jakiegokolwiek rachunku płatniczego prowadzonego przez tego dostawcę i przy użyciu bankomatów lub wpłatomatów nienależących do tego dostawcy.

4. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, zapewnia konsumentom możliwość wykonywania operacji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, w swoich placówkach oraz za pośrednictwem środków elektronicznego dostępu do rachunku, o ile dostawca oferuje taki dostęp. Dostawca nie może oferować podstawowych rachunków płatniczych, z których korzystanie odbywałoby się wyłącznie za pomocą środków elektronicznego dostępu do rachunku, chyba że dostawca oferuje wyłącznie usługi świadczone za pomocą takich środków.

5. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, nie może pobierać od konsumenta opłat za świadczenie usług związanych z prowadzeniem podstawowego rachunku płatniczego innych niż opłaty, o których mowa w ust. 2 i 3, oraz opłaty za wykonanie transgranicznych transakcji płatniczych. Opłaty za wykonanie transgranicznych transakcji płatniczych nie mogą być wyższe od opłat najczęściej stosowanych przez danego dostawcę przez ostatnie 12 miesięcy w odniesieniu do transakcji tego rodzaju, wykonywanych w ramach jakiegokolwiek rachunku płatniczego prowadzonego przez tego dostawcę.

Art. 59if.

Umowa podstawowego rachunku płatniczego stanowi umowę ramową, do której mają zastosowanie przepisy działu II rozdziału 3.

Art. 59ig.

1. Dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, może wypowiedzieć umowę podstawowego rachunku płatniczego, w przypadku gdy:

1) konsument umyślnie albo w wyniku rażącego niedbalstwa wykorzystał rachunek do celów niezgodnych z prawem;

2) istnieje uzasadnione podejrzenie, że środki zgromadzone na rachunku pochodzą z działalności przestępczej lub mają związek z taką działalnością;

3) na rachunku nie dokonano żadnych operacji przez ponad 24 kolejne miesiące, z wyjątkiem operacji z tytułu pobierania opłat lub naliczania odsetek od zgromadzonych na rachunku środków pieniężnych;

4) konsument podał nieprawdziwe informacje lub zataił prawdziwe informacje we wniosku o zawarcie umowy podstawowego rachunku płatniczego, jeżeli podanie prawdziwych informacji skutkowałoby odrzuceniem wniosku;

5) konsument nie przebywa legalnie na terytorium państwa członkowskiego;

6) konsument zawarł inną umowę rachunku płatniczego, który umożliwia mu wykonywanie transakcji, o których mowa w art. 59ia ust. 3, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 5 lub 6, nieodpłatna informacja o przyczynach wypowiedzenia umowy podstawowego rachunku płatniczego jest przekazywana konsumentowi, w postaci papierowej albo elektronicznej, wraz z wypowiedzeniem tej umowy, chyba że przekazanie tej informacji zagrażałoby bezpieczeństwu narodowemu lub porządkowi publicznemu lub byłoby sprzeczne z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy. Dostawca może wypowiedzieć umowę podstawowego rachunku płatniczego zawartą na czas nieokreślony z co najmniej dwumiesięcznym wypowiedzeniem.

3. W informacji, o której mowa w ust. 2, dostawca wskazuje tryb, w jakim konsument może dochodzić swoich praw w związku z rozwiązaniem umowy podstawowego rachunku płatniczego, oraz informuje go o pozasądowych procedurach rozstrzygania sporów, w tym wskazuje właściwe sądy polubowne.

4. Wypowiedzenie umowy podstawowego rachunku płatniczego z przyczyn określonych w ust. 1 pkt 1, 2 i 4 następuje ze skutkiem natychmiastowym. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.

5. Po wypowiedzeniu umowy podstawowego rachunku płatniczego z przyczyn określonych w ust. 1 konsument wskazuje dostawcy sposób, w jaki chce uzyskać zwrot środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku. W przypadku nieuzyskania przez dostawcę takiej informacji może on złożyć środki pieniężne znajdujące się na rachunku podstawowym do depozytu sądowego lub w inny sposób zabezpieczyć środki pieniężne zgromadzone na rachunku. O sposobie zabezpieczenia dostawca pisemnie informuje konsumenta.

Art. 59ih.

1. KNF zamieszcza na swojej stronie internetowej informacje o zasadach dostępu do podstawowego rachunku płatniczego.

2. Do dnia 31 stycznia danego roku kalendarzowego dostawcy oferujący w roku poprzednim podstawowe rachunki płatnicze przekazują do KNF informacje o liczbie otwartych w tym roku podstawowych rachunków płatniczych oraz o stosunku liczby przypadków odmowy zawarcia umowy takiego rachunku do liczby złożonych wniosków, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego.

3. KNF, co 2 lata, w terminie do końca lutego roku kalendarzowego następującego po upływie okresu sprawozdawczego, informuje Komisję Europejską o liczbie dostawców świadczących usługę podstawowego rachunku płatniczego oraz przekazuje informacje uzyskane zgodnie z ust. 2.

Rozdział 8

Przeniesienie rachunku płatniczego

Art. 59ii.

Przez przeniesienie rachunku płatniczego między dostawcami mającymi siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej należy rozumieć przekazanie, z upoważnienia konsumenta, przez dostawcę przekazującego dostawcy przyjmującemu informacji o wszystkich lub niektórych zleceniach stałych dotyczących poleceń przelewu oraz regularnie przychodzących na rachunek płatniczy prowadzony dla konsumenta przez dostawcę przekazującego poleceniach przelewu i poleceniach zapłaty, w ramach rachunku płatniczego albo jakiegokolwiek dodatniego salda, z rachunku płatniczego prowadzonego przez dostawcę przekazującego na rachunek płatniczy otwarty dla konsumenta przez dostawcę przyjmującego, w walucie rachunku płatniczego, którego dotyczą przekazywane informacje, łącznie z ewentualnym zamknięciem rachunku płatniczego prowadzonego dla konsumenta przez dostawcę przekazującego.

Art. 59ij.

1. Przepisy niniejszego rozdziału mają zastosowanie do rachunków płatniczych umożliwiających co najmniej:

1) dokonywanie wpłat środków pieniężnych na ten rachunek;

2) dokonywanie wypłat gotówki z rachunku;

3) zlecanie i odbieranie transakcji płatniczych.

2. Dostawca przyjmujący, który nie świadczy usług świadczonych przez dostawcę przekazującego w ramach prowadzonego rachunku płatniczego, nie jest obowiązany do ich świadczenia w ramach rachunku otwieranego przez niego dla konsumenta w ramach przeniesienia rachunku.

Art. 59ik.

1. Dostawca przekazujący lub dostawca przyjmujący informują konsumenta, nieodpłatnie, na jego żądanie, w sposób przejrzysty i czytelny, o trybie przeniesienia rachunku płatniczego.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) obowiązki i uprawnienia dostawcy przekazującego, dostawcy przyjmującego i konsumenta;

2) terminy zakończenia poszczególnych czynności w ramach przeniesienia rachunku płatniczego;

3) wskazanie usług płatniczych, które świadczy dostawca przyjmujący, w tym warunków, na jakich je świadczy, oraz możliwych ograniczeń, które mogą wyniknąć w trakcie przeniesienia rachunku płatniczego w powiązaniu z tymi usługami;

4) opłaty związane z przeniesieniem rachunku płatniczego, o ile są pobierane;

5) dane, które konsument będzie musiał przedstawić w celu przeniesienia rachunku płatniczego;

6) wskazanie pozasądowych procedur rozstrzygania sporów, w tym właściwych sądów polubownych.

3. Informacje, o których mowa w ust. 1, dostawca przekazuje w postaci papierowej we wszystkich swoich placówkach dostępnych dla konsumentów, albo w postaci elektronicznej, a także udostępnia je na swojej stronie internetowej.

Art. 59il.

1. Po złożeniu przez konsumenta upoważnienia do przeniesienia rachunku płatniczego i w zakresie w nim określonym, dostawca przyjmujący podejmuje czynności zmierzające do przeniesienia rachunku płatniczego konsumenta lub usług powiązanych z rachunkiem płatniczym wskazanych przez konsumenta w zakresie, w jakim dostawca przyjmujący świadczy takie usługi. W przypadku gdy rachunek płatniczy jest prowadzony dla dwóch lub więcej konsumentów, upoważnienia udzielają wszyscy konsumenci.

2. Upoważnienie może być złożone w postaci papierowej albo elektronicznej, w przypadku gdy zapewniona jest jednoznaczna identyfikacja elektroniczna konsumenta upoważniającego do przeniesienia rachunku. Upoważnienie jest sporządzane w języku polskim lub innym języku uzgodnionym przez dostawcę przyjmującego i konsumenta.

3. W upoważnieniu konsument może w szczególności:

1) określić szczegółowo przychodzące polecenia przelewu i zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu oraz udzielić dostawcy przyjmującemu zgód na realizację poleceń zapłaty, które mają zostać przeniesione;

2) określić datę, od której zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu oraz polecenia zapłaty mają być wykonywane z rachunku płatniczego prowadzonego przez dostawcę przyjmującego.

4. Datę, o której mowa w ust. 3 pkt 2, ustala się na co najmniej 6 dni roboczych licząc od dnia otrzymania przez dostawcę przyjmującego dokumentów przekazanych przez dostawcę przekazującego zgodnie z art. 59im ust. 3. W przypadku określenia daty na dzień wcześniejszy, zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu oraz polecenia zapłaty dostawca przyjmujący wykonuje po upływie 6 dni roboczych od dnia otrzymania przez dostawcę przyjmującego tych dokumentów.

Art. 59im.

1. Dostawca przyjmujący, w terminie 2 dni roboczych od dnia otrzymania upoważnienia, zwraca się do dostawcy przekazującego o dokonanie następujących czynności, o ile zostały objęte upoważnieniem:

1) przekazania dostawcy przyjmującemu oraz konsumentowi, w przypadku gdy tego zażądał, wykazu istniejących zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu oraz dostępnych informacji o udzielonych zgodach na realizację poleceń zapłaty, które mają zostać przeniesione;

2) przekazania dostawcy przyjmującemu oraz konsumentowi, w przypadku gdy tego zażądał, dostępnych informacji o regularnie przychodzących poleceniach przelewu oraz zleconych przez wierzyciela poleceniach zapłaty zrealizowanych na rachunku płatniczym konsumenta w ciągu 13 miesięcy poprzedzających dzień zwrócenia się o te informacje;

3) zaprzestania akceptowania poleceń zapłaty i przychodzących poleceń przelewu, ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu, w przypadku gdy dostawca przekazujący nie zapewnia automatycznego przekierowywania przychodzących poleceń przelewu i poleceń zapłaty na rachunek płatniczy konsumenta u dostawcy przyjmującego;

4) anulowania zleceń stałych ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu;

5) przekazania środków pieniężnych pozostających na rachunku płatniczym prowadzonym przez dostawcę przekazującego w dniu określonym przez konsumenta w upoważnieniu;

6) zamknięcia rachunku płatniczego prowadzonego przez dostawcę przekazującego w dniu wskazanym przez konsumenta w upoważnieniu.

2. Jeżeli dostawca przyjmujący jest podmiotem, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 9, z wyłączeniem Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, i dokonuje weryfikacji członkostwa konsumenta, termin określony w ust. 1 jest liczony od dnia dokonania pozytywnej weryfikacji członkostwa.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dostawca przekazujący dokonuje następujących czynności, o ile są objęte upoważnieniem:

1) przekazuje dostawcy przyjmującemu informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania upoważnienia;

2) ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu zaprzestaje akceptowania przychodzących na rachunek płatniczy poleceń przelewu i poleceń zapłaty w przypadku gdy nie zapewnia automatycznego przekierowywania przychodzących poleceń przelewu i poleceń zapłaty na rachunek płatniczy posiadany lub otwarty przez konsumenta u dostawcy przyjmującego, a w przypadku odmowy przyjęcia transakcji informuje płatnika lub odbiorcę o przyczynach odmowy;

3) anuluje zlecenia stałe ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu;

4) przekazuje środki pieniężne pozostające na rachunku płatniczym prowadzonym przez niego na rachunek płatniczy prowadzony przez dostawcę przyjmującego, w dniu określonym w upoważnieniu;

5) zamyka rachunek płatniczy w dniu określonym w upoważnieniu, jeżeli nie istnieją na nim nieuregulowane zobowiązania uniemożliwiające jego zamknięcie, i pod warunkiem zakończenia czynności wymienionych w pkt 1–3.

4. W przypadku gdy nieuregulowane zobowiązania uniemożliwiają zamknięcie rachunku płatniczego konsumenta w terminie, o którym mowa w ust. 3 pkt 5, dostawca przekazujący niezwłocznie informuje o tym konsumenta.

5. Dostawca przekazujący nie może pobierać opłat od konsumenta oraz dostawcy przyjmującego za przekazywanie informacji, o które zwrócił się ten dostawca zgodnie z ust. 1 pkt 1 i 2.

6. Dostawca przyjmujący, w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, wykonuje następujące czynności, o ile są objęte upoważnieniem:

1) ustanawia i realizuje zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu, o których ustanowienie wystąpił konsument, ze skutkiem od dnia wskazanego w upoważnieniu;

2) dokonuje niezbędnych przygotowań do akceptowania poleceń zapłaty i akceptuje polecenia zapłaty ze skutkiem od dnia wskazanego w upoważnieniu;

3) w stosownych przypadkach informuje konsumenta o prawach przysługujących mu zgodnie z art. 5 ust. 3 lit. d rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009;

4) informuje płatników wskazanych w upoważnieniu i dokonujących regularnie przychodzących poleceń przelewu na rachunek płatniczy konsumenta o danych identyfikujących rachunek płatniczy konsumenta u dostawcy przyjmującego oraz przekazuje płatnikom kopię upoważnienia;

5) informuje odbiorców określonych w upoważnieniu i stosujących polecenie zapłaty do pobierania środków pieniężnych z rachunku płatniczego konsumenta o danych identyfikujących rachunek płatniczy konsumenta u dostawcy przyjmującego oraz o dniu, od którego polecenia zapłaty mają być realizowane z tego rachunku płatniczego, a także przekazuje tym odbiorcom kopię upoważnienia.

7. Dostawca przyjmujący wykonuje czynności, o których mowa w ust. 6, w zakresie, w jakim umożliwiają mu to informacje przedstawione przez dostawcę przekazującego lub konsumenta, a w przypadku braku takich informacji zwraca on się o ich przekazanie.

8. W przypadku gdy konsument osobiście przekazuje informacje, o których mowa w ust. 6 pkt 4 i 5, płatnikom lub odbiorcom, dostawca przyjmujący przekazuje konsumentowi, w terminie, o którym mowa w ust. 6, dane identyfikujące rachunek płatniczy oraz wskazuje datę, o której mowa w art. 59il ust. 3 pkt 2.

9. W celu zachowania ciągłości świadczenia usług płatniczych na rzecz konsumenta w trakcie przeniesienia rachunku płatniczego, dostawca przekazujący nie może dokonać blokady instrumentów płatniczych przed dniem wskazanym w upoważnieniu udzielonym przez konsumenta, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2.

Art. 59in.

1. Jeżeli konsument poinformuje dostawcę prowadzącego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jego rachunek płatniczy o zamiarze otwarcia rachunku płatniczego u dostawcy prowadzącego działalność w innym państwie członkowskim, dostawca prowadzący rachunek płatniczy, po otrzymaniu tej informacji:

1) przekazuje konsumentowi, nieodpłatnie, wykaz istniejących zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu oraz udzielonych przez dłużnika zgodach na realizację poleceń zapłaty, o ile są dostępne, a także dostępne informacje o regularnie przychodzących poleceniach przelewu oraz zleconych przez wierzyciela poleceniach zapłaty zrealizowanych na rachunku płatniczym konsumenta w ciągu 13 miesięcy poprzedzających dzień otrzymania informacji;

2) przekazuje środki pieniężne pozostające na rachunku płatniczym konsumenta na rachunek płatniczy konsumenta u nowego dostawcy usług płatniczych, o ile informacja zawiera dane umożliwiające jego identyfikację i identyfikację rachunku płatniczego konsumenta;

3) zamyka rachunek płatniczy konsumenta, o ile takie żądanie jest objęte informacją.

2. W przypadku gdy konsument nie ma na rachunku płatniczym nieuregulowanych zobowiązań, dostawca prowadzący ten rachunek realizuje czynności określone w ust. 1 w dniu wskazanym przez konsumenta, nie wcześniej jednak niż po upływie 6 dni roboczych od dnia otrzymania informacji konsumenta, chyba że konsument i dostawca uzgodnią inny termin. W przypadku gdy na rachunku płatniczym konsumenta znajdują się nieuregulowane zobowiązania, które uniemożliwiają jego zamknięcie, dostawca niezwłocznie informuje o tym konsumenta.

Art. 59io.

W przypadku, o którym mowa w art. 59im ust. 3 pkt 5 i w art. 59in ust. 2 zdanie drugie, dostawca może stwierdzić istnienie nieuregulowanych zobowiązań uniemożliwiających zamknięcie rachunku w terminie, o którym mowa w upoważnieniu albo w art. 59in ust. 2 zdanie pierwsze, jeżeli dotyczy to w szczególności rachunku:

1) na którym jest blokada środków z tytułu nierozliczonej transakcji płatniczej;

2) z którego są dokonywane spłaty kredytów, w tym udzielonych z wykorzystaniem karty kredytowej;

3) na którym dokonano zajęcia środków w toku postępowania egzekucyjnego lub zabezpieczającego;

4) z blokadami środków;

5) na którym została ustanowiona kaucja środków na poczet zobowiązań konsumenta wobec innego dostawcy;

6) z saldem zerowym i zaległymi opłatami, w przypadku gdy dostawca przyjmujący nie wprowadza przekroczenia salda na rachunku, a opłaty są naliczone, ale nie zostały pobrane;

7) z saldem ujemnym;

8) z otwartą akredytywą, otwartym inkasem dokumentowym lub inkasem czeków w obrocie krajowym lub dewizowym;

9) prowadzonego dla konsumenta, wobec którego zostało wydane postanowienie o ogłoszeniu przez niego upadłości lub który złożył wniosek o ogłoszenie upadłości;

10) powiązanego z członkostwem u dostawcy prowadzącego taki rachunek.

Art. 59ip.

1. Dostawca przekazujący i dostawca przyjmujący, na żądanie konsumenta, udostępniają mu, nieodpłatnie, dane dotyczące istniejących zleceń stałych i poleceń zapłaty, powiązanych z prowadzonymi przez tych dostawców rachunkami płatniczymi konsumenta, które są objęte przeniesieniem.

2. Opłaty pobierane od konsumenta przez dostawcę przekazującego lub dostawcę przyjmującego za czynności inne niż przekazywanie informacji, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 59im ust. 1 pkt 1 i 2, wykonywane zgodnie z art. 59il i art. 59im, nie mogą być wyższe niż rzeczywiste koszty ponoszone przez danego dostawcę z tytułu wykonywanych czynności.

Art. 59iq.

1. Dostawca przyjmujący lub dostawca przekazujący niezwłocznie wyrównuje każdą szkodę finansową konsumenta wynikającą bezpośrednio z niewywiązania się przez danego dostawcę z obowiązków wynikających z art. 59ik–59io.

2. Przez straty, o których mowa w art. 361 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, należy rozumieć opłaty i odsetki pobrane przez dostawcę przekazującego, które nie zostałyby pobrane w przypadku gdyby dostawca wypełnił obowiązki wynikające z art. 59ik–59io, a przez korzyści, o których mowa w tym przepisie, należy rozumieć odsetki wynikające z oprocentowania środków na rachunku, które zostałyby naliczone, gdyby dostawca wypełnił obowiązki wynikające z art. 59ik–59io.

Art. 59ir.

Przepisy art. 59ii−59im i art. 59io–59iq stosuje się odpowiednio do przenoszenia rachunku płatniczego w ramach tego samego dostawcy.

Art. 59is.

1. Do dnia 31 stycznia danego roku kalendarzowego dostawca uczestniczący w przeniesieniu rachunku jako dostawca przekazujący przekazuje do KNF informacje o liczbie przeniesionych rachunków płatniczych oraz o liczbie niezrealizowanych upoważnień do przeniesienia rachunku płatniczego w poprzednim roku kalendarzowym, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego.

2. KNF, co 2 lata, informuje Komisję Europejską o liczbie przeniesionych rachunków płatniczych oraz o liczbie niezrealizowanych upoważnień do przeniesienia rachunku płatniczego w tym okresie, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego.

Art. 59it.

1. W przypadku gdy dostawca, o którym mowa w art. 59ii, inny niż dostawca, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–3 i 9, nie umożliwia przenoszenia rachunków płatniczych, właściwy organ nadzoru, o którym mowa w art. 14, może nałożyć na tego dostawcę karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu go do spełnienia tego obowiązku w terminie wyznaczonym przez organ.

2. Ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, organ nadzoru uwzględnia wagę, czas trwania i przyczyny naruszenia obowiązku określonego w art. 59ii, rozmiar prowadzonej przez dostawcę działalności oraz jego sytuację finansową.

3.–4. (uchylone)

Dział IIIa

Wydawanie i wykup pieniądza elektronicznego

Art. 59j.

Wydawca pieniądza elektronicznego jest obowiązany niezwłocznie wydać pieniądz elektroniczny według wartości nominalnej z chwili otrzymania środków pieniężnych przeznaczonych na ten cel.

Art. 59k.

1. Umowa o wydanie pieniądza elektronicznego określa warunki dokonywania wykupu pieniądza elektronicznego, w tym opłaty za jego wykup, jednoznacznie i w sposób zrozumiały.

2. Wydawca pieniądza elektronicznego jest obowiązany dostarczyć jednoznaczną i zrozumiałą informację o warunkach dokonywania wykupu pieniądza elektronicznego nie później niż przy złożeniu propozycji zawarcia umowy.

Art. 59l.

1. Wydawca pieniądza elektronicznego jest obowiązany umożliwić, na żądanie posiadacza pieniądza elektronicznego, wykup pieniądza elektronicznego w każdym czasie, według wartości nominalnej.

2. Wykup pieniądza elektronicznego następuje za środki pieniężne inne niż pieniądz elektroniczny.

3. Posiadacz pieniądza elektronicznego może zażądać wykupu pieniądza elektronicznego:

1) przed wygaśnięciem umowy, o której mowa w art. 59k ust. 1 — w całości lub w części;

2) po wygaśnięciu umowy, o której mowa w art. 59k ust. 1 — w całości.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, jeżeli wydawca pieniądza elektronicznego prowadzi również działalność gospodarczą inną niż działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczenia usług płatniczych i świadczenia usług dodatkowych ściśle powiązanych z taką działalnością lub inną niż prowadzenie systemów płatności lub udzielanie pożyczek służących wykonaniu transakcji płatniczej w związku z wykonywaniem usług płatniczych i nie może określić, jaka część przekazanych mu środków pieniężnych miała być wykorzystana na wydanie pieniądza elektronicznego, wypłacie podlegają wszystkie środki pieniężne objęte żądaniem użytkownika w kwocie nieobjętej wcześniej złożonymi zleceniami płatniczymi użytkownika.

Art. 59m.

1. Wydawca pieniądza elektronicznego może pobierać opłatę za wykup pieniądza elektronicznego jedynie w przypadku, gdy przewiduje to umowa, a ponadto:

1) w umowie wskazana została data jej wygaśnięcia, a posiadacz pieniądza elektronicznego rozwiązał umowę przed tą datą;

2) posiadacz pieniądza elektronicznego wystąpił z żądaniem wykupu pieniądza elektronicznego w całości przed wygaśnięciem umowy lub po upływie roku od dnia jej wygaśnięcia.

2. Opłata, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć kosztów ponoszonych przez wydawcę pieniądza elektronicznego w związku z umożliwianiem wykupu.

3. Przepisy ust. 1 i 2 nie wyłączają możliwości potrącenia przez wydawcę pieniądza elektronicznego z kwoty transakcji płatniczej należności wynikającej ze zobowiązań podatkowych.

Art. 59n.

Wydawca pieniądza elektronicznego oraz podmiot niebędący konsumentem, który akceptuje pieniądz elektroniczny, mogą ustalić warunki wykupu pieniądza elektronicznego inne niż określone w art. 59l ust. 3 i 4 oraz art. 59m ust. 1 i 2.

Art. 59o.

Roszczenie o wykup pieniądza elektronicznego przedawnia się z upływem 5 lat od dnia wygaśnięcia umowy o wydanie pieniądza elektronicznego.

Art. 59p.

Wydawanie pieniądza elektronicznego nie może następować za pośrednictwem agentów ani innych podmiotów.

Dział IIIB

Świadczenie usług inicjowania transakcji płatniczych i usług dostępu do informacji o rachunku

Art. 59q.

1. Jeżeli zlecenie płatnicze jest składane dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej, niezwłocznie po jego złożeniu dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej dostarcza lub udostępnia płatnikowi, a w razie potrzeby odbiorcy:

1) potwierdzenie prawidłowego złożenia zlecenia płatniczego u dostawcy prowadzącego rachunek;

2) numer identyfikacyjny umożliwiający płatnikowi i odbiorcy zidentyfikowanie transakcji płatniczej, a w razie potrzeby umożliwiający odbiorcy zidentyfikowanie płatnika, oraz inne informacje przekazane wraz z transakcją płatniczą;

3) informację o:

a) kwocie transakcji płatniczej,

b) łącznej kwocie opłat należnych z tytułu transakcji płatniczej na rzecz dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, a w stosownych przypadkach wraz z wyszczególnieniem kwot tych opłat.

2. Jeżeli zlecenie płatnicze jest składane dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca ten udostępnia dostawcy prowadzącemu rachunek numer identyfikacyjny tej transakcji.

Art. 59r.

1. Płatnik może korzystać z usługi inicjowania transakcji płatniczej, chyba że rachunek płatniczy nie jest dostępny on-line.

2. W przypadku gdy płatnik udziela zgody na wykonanie płatności zgodnie z art. 40, dostawca prowadzący rachunek wykonuje czynności określone w ust. 4 w celu zapewnienia płatnikowi korzystania z usługi inicjowania transakcji płatniczej.

3. Dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej:

1) nie może wchodzić w posiadanie środków pieniężnych płatnika w związku ze świadczeniem usługi inicjowania transakcji płatniczej;

2) jest obowiązany zapewnić, aby indywidualne dane uwierzytelniające nie były dostępne dla podmiotów innych niż użytkownik i dostawca prowadzący rachunek oraz aby były one przekazywane za pośrednictwem bezpiecznych i wydajnych kanałów;

3) jest obowiązany zapewnić, aby informacje o użytkowniku, inne niż określone w pkt 2, uzyskane w trakcie świadczenia usług inicjowania transakcji płatniczej, były dostarczane tylko odbiorcy i wyłącznie za zgodą użytkownika;

4) w przypadku inicjowania płatności — jest obowiązany identyfikować siebie wobec dostawcy prowadzącego rachunek i porozumiewać się z dostawcą prowadzącym rachunek, płatnikiem i odbiorcą w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

5) nie może przechowywać szczególnie chronionych danych dotyczących płatności;

6) nie może żądać od użytkownika danych innych niż niezbędne do wykonania usługi inicjowania transakcji płatniczej;

7) nie może używać, uzyskiwać ani przechowywać danych do celów innych niż wykonanie usługi inicjowania transakcji płatniczej świadczonej na podstawie umowy z użytkownikiem lub zgody użytkownika;

8) nie może zmieniać kwoty, odbiorcy ani innych danych transakcji płatniczej.

4. Dostawca prowadzący rachunek:

1) jest obowiązany porozumiewać się z dostawcami świadczącymi usługę inicjowania transakcji płatniczej w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

2) niezwłocznie po otrzymaniu zlecenia płatniczego od dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej jest obowiązany przekazać lub udostępnić temu dostawcy informacje o zainicjowaniu transakcji płatniczej oraz dostępne mu informacje dotyczące wykonania transakcji płatniczej;

3) jest obowiązany stosować wobec zleceń płatniczych przekazanych za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej niedyskryminujące zasady w stosunku do zleceń płatniczych przekazanych bezpośrednio przez samego płatnika, chyba że odstąpienie od obowiązku stosowania tych zasad jest uzasadnione obiektywnymi przyczynami, w szczególności czasem wykonania, priorytetowym charakterem transakcji płatniczej lub wysokością opłat.

4a. Dostawca wykonujący transakcję płatniczą zainicjowaną za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej jest obowiązany stosować wobec płatnika, odbiorcy, dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej i dostawcy odbiorcy obiektywne, proporcjonalne i niedyskryminujące zasady w stosunku do zleceń płatniczych złożonych bezpośrednio przez płatnika, w szczególności co do czasu wykonania zlecenia płatniczego lub wysokości pobieranych opłat.

5. Korzystanie przez użytkownika z usług inicjowania transakcji płatniczej nie może być uzależnione od istnienia stosunku umownego między dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej a dostawcą prowadzącym rachunek.

Art. 59s.

1. Użytkownik może korzystać z usługi dostępu do informacji o rachunku, chyba że rachunek płatniczy nie jest dostępny on-line.

2. Dostawca świadczący usługę dostępu do informacji o rachunku:

1) jest obowiązany świadczyć usługi wyłącznie na podstawie zgody użytkownika wyrażonej w sposób niebudzący wątpliwości;

3) w przypadku sesji komunikacyjnej — jest obowiązany identyfikować siebie wobec dostawcy prowadzącego rachunek na rzecz użytkownika oraz porozumiewać się z dostawcą prowadzącym rachunek i użytkownikiem w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

4) może uzyskać dostęp wyłącznie do informacji dotyczących wyznaczonych rachunków płatniczych i związanych z nimi transakcji płatniczych;

5) nie może żądać szczególnie chronionych danych dotyczących płatności związanych z rachunkami płatniczymi;

6) nie może używać, uzyskiwać ani przechowywać danych do celów innych niż wykonanie usługi dostępu do informacji o rachunku świadczonej na podstawie umowy z użytkownikiem lub zgody użytkownika.

3. Dostawca prowadzący rachunek:

1) jest obowiązany porozumiewać się z dostawcami świadczącymi usługę dostępu do informacji o rachunku w sposób bezpieczny, zgodnie z wymogami określonymi w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

2) jest obowiązany stosować wobec wniosków o udostępnienie danych przekazanych za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę dostępu do informacji o rachunku niedyskryminujące zasady w stosunku do innych wniosków, chyba że odstąpienie od obowiązku stosowania tych zasad jest uzasadnione obiektywnymi przyczynami.

4. Korzystanie przez użytkownika z usług dostępu do informacji o rachunku nie może być uzależnione od istnienia stosunku umownego między dostawcą świadczącym usługę dostępu do informacji o rachunku a dostawcą prowadzącym rachunek.

Art. 59t.

Przepisów niniejszego działu nie stosuje się do rachunków prowadzonych przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz rachunków, o których mowa w art. 51 ust. 1 pkt 2–4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim.

Dział IV

Krajowe instytucje płatnicze

Rozdział 1

Podejmowanie i prowadzenie działalności przez krajowe instytucje płatnicze

Art. 60.

1. Świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej wymaga uzyskania zezwolenia KNF.

2. Zezwolenie może być wydane osobie prawnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zamierzającej wykonywać na tym terytorium przynajmniej część swojej działalności z zakresu usług płatniczych, na jej wniosek.

3. (uchylony)

Art. 61.

1. Do wniosku o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wnioskodawca dołącza:

1) adres siedziby;

2) statut, akt założycielski albo umowę spółki;

3) wykaz usług płatniczych, które zamierza świadczyć;

4) program działalności i plan finansowy na okres co najmniej trzyletni, z których wynika, że wnioskodawca jest w stanie zastosować odpowiednie i proporcjonalne systemy, zasoby i procedury niezbędne do prawidłowego prowadzenia działalności;

5) dokumenty potwierdzające posiadanie funduszy własnych w wymaganej wysokości;

6) opis systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, o którym mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, w tym zatwierdzone regulacje wewnętrzne w tym zakresie;

6a) opis bliskich powiązań między wnioskodawcą a innymi podmiotami, jeżeli takie powiązania istnieją;

7) (uchylony)

8) dane pozwalające na ustalenie tożsamości osób zarządzających oraz osób, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają znaczny pakiet akcji lub udziałów w spółce lub spółdzielni zamierzającej wykonywać usługi płatnicze, ze wskazaniem wielkości należącego do nich pakietu akcji lub udziałów, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres;

9) dokumenty i informacje pozwalające na ocenę, czy wnioskodawca i osoby, o których mowa w pkt 8, dają rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą, w szczególności:

a) dokumenty pozwalające na ocenę, czy osoby zarządzające posiadają wykształcenie i doświadczenie zawodowe niezbędne do zarządzania działalnością w zakresie świadczenia usług płatniczych,

b) informacje dotyczące skazania za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, postępowań warunkowo umorzonych oraz zakończonych ukaraniem postępowań dyscyplinarnych, jak również innych zakończonych postępowań administracyjnych i cywilnych, dotyczących wnioskodawcy lub osób, o których mowa w pkt 8,

c) informacje o toczących się postępowaniach karnych w sprawach o przestępstwo umyślne, z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego, postępowaniach w sprawie o przestępstwo skarbowe, jak również o toczących się postępowaniach administracyjnych, dyscyplinarnych i cywilnych — prowadzonych przeciwko osobom, o których mowa w pkt 8, lub związanych z działalnością tych osób albo wnioskodawcy;

10) dane pozwalające na ustalenie tożsamości biegłych rewidentów oraz identyfikację firm audytorskich, obejmujące:

a) imię i nazwisko biegłego rewidenta albo nazwę firmy audytorskiej,

b) adres biegłego rewidenta albo adres firmy audytorskiej,

c) numer wpisu do rejestru biegłych rewidentów albo numer wpisu na listę firm audytorskich;

11) w przypadku, o którym mowa w art. 61b ust. 1 — dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika.

2. Wnioskodawca oraz instytucja płatnicza po uzyskaniu zezwolenia niezwłocznie powiadamiają KNF o zmianie mającej istotny wpływ na dokładność informacji i dokumentów dołączonych do wniosku zgodnie z ust. 1.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres informacji oraz rodzaj i formę dokumentów, o których mowa w ust. 1 pkt 4–10, mając na względzie konieczność sprawdzenia, czy wnioskodawca spełnia warunki konieczne do uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz kompletność i wiarygodność dokumentacji dołączanej do wniosku, z uwzględnieniem wytycznych wydanych w tym zakresie przez EUNB.

Art. 61a.

(uchylony)

Art. 61b.

1. Jeżeli wnioskodawca zamierza świadczyć usługi inicjowania transakcji płatniczej lub usługi dostępu do informacji o rachunku, jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywaną przez niego działalnością lub posiadania gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika.

2. Zakres oraz wysokość ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia pokrywają kwoty zobowiązań, jakie ciążyć będą na wnioskodawcy, wynikających z wykonywania działalności na podstawie ustawy oraz przepisów obowiązujących na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska, na którym wnioskodawca ma zamiar wykonywać działalność.

3. Umowa gwarancji bankowej albo umowa gwarancji ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta środków pieniężnych z gwarancji.

4. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

5. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, minimalną sumę gwarancyjną ubezpieczenia, sumę gwarancji bankowej, sumę gwarancji ubezpieczeniowej lub wartość innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika, uwzględniając wytyczne wydane w tym zakresie przez EUNB, z tym że przy wyliczaniu tej sumy nie uwzględnia się liczby i wartości transakcji płatniczych zainicjowanych przez krajową instytucję płatniczą, będących podstawą naliczania wymaganych funduszy własnych krajowej instytucji płatniczej.

Art. 62.

1. W toku postępowania w sprawie wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, KNF:

1) wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku, jeżeli wniosek nie odpowiada wymaganiom określonym w art. 61 ust. 1;

2) może żądać uzupełniających informacji lub dokumentów niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy.

2. KNF wydaje decyzję w przedmiocie zezwolenia w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1.

Art. 63.

W zezwoleniu, o którym mowa w art. 60 ust. 1, KNF określa usługi płatnicze, do świadczenia których jest uprawniona instytucja płatnicza.

Art. 64.

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, może być udzielone, jeżeli podmiot:

1) posiada kapitał założycielski co najmniej w wysokości równowartości w walucie polskiej:

a) kwoty 125 000 euro — w przypadku gdy wnioskodawca zamierza świadczyć wszystkie usługi płatnicze wymienione w art. 3 ust. 1 pkt 1–5 lub niektóre z nich,

b) kwoty 50 000 euro — w przypadku gdy wnioskodawca zamierza świadczyć usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 7,

c) kwoty 20 000 euro — w przypadku gdy wnioskodawca zamierza świadczyć jedynie usługę płatniczą, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6;

2) posiada fundusze własne w wymaganej wysokości;

3) zapewnia ostrożne i stabilne zarządzanie działalnością objętą wnioskiem o wydanie zezwolenia, w szczególności przez posiadanie systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej odpowiedniego do rodzaju, skali i stopnia złożoności świadczonych usług płatniczych, zapewniającego należyte wypełnianie między innymi obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz obejmującego rozwiązania organizacyjne mające służyć ochronie środków pieniężnych użytkowników zgodnie z art. 78;

4) jest zarządzany przez osoby, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 8, dające rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania jego działalnością;

5) posiada środki finansowe na pokrycie kapitału założycielskiego niepochodzące z kredytu, pożyczki albo w inny sposób nieobciążone oraz niepochodzące z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł;

6) posiada plan finansowy lub program działalności zapewniający zdolność krajowej instytucji płatniczej do wykonywania zobowiązań wynikających z działalności objętej wnioskiem o wydanie zezwolenia;

7) nie posiada bliskich powiązań z podmiotami trzecimi, które stanowią przeszkodę w skutecznym wykonywaniu funkcji nadzorczych;

8) nie posiada bliskich powiązań z podmiotami trzecimi, w przypadku których przepisy prawa państwa innego niż państwo członkowskie mające zastosowanie do co najmniej jednej osoby fizycznej lub prawnej, z którą wnioskodawca ma bliskie powiązania, lub trudności związane z egzekwowaniem tych przepisów uniemożliwiałyby skuteczne wykonywanie nadzoru nad krajową instytucją płatniczą;

9) zapewnia spełnianie wymogów określonych w przepisach rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/389 z dnia 27 listopada 2017 r. uzupełniającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących silnego uwierzytelniania klienta i wspólnych i bezpiecznych otwartych standardów komunikacji;

10) posiada ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, gwarancję bankową, gwarancję ubezpieczeniową lub inne zabezpieczenie roszczeń użytkownika — w przypadku, o którym mowa w art. 61b ust. 1.

2. Równowartość w walucie polskiej podanych w ust. 1 pkt 1 kwot w euro ustala się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia.

3. (uchylony)

Art. 64a.

1. W skład systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, o którym mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, wchodzą:

1) rozwiązania organizacyjne:

a) struktura organizacyjna i procedury podejmowania decyzji obejmujące pełny zakres prowadzonej działalności,

b) zasady i procedury wypełniania obowiązków instytucji obowiązanych w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;

2) zasady zarządzania ryzykiem:

a) zasady szacowania ryzyka, w szczególności ryzyka utraty płynności w przypadku udzielania kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3, lub w przypadku prowadzenia innej działalności gospodarczej oprócz świadczenia usług płatniczych,

b) procedury identyfikacji ryzyka, jego pomiaru, szacowania, monitorowania oraz informowania o ryzyku, a także procedury ograniczania ryzyka;

3) kontrola wewnętrzna obejmująca:

a) audyt wewnętrzny,

b) badanie zgodności prowadzonej działalności z ustawą, przepisami o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu oraz regulacjami wewnętrznymi;

4) opis:

a) zasad postępowania ze środkami pieniężnymi przyjmowanymi od użytkowników w celu wykonania transakcji płatniczych zgodnie z art. 78,

b) procedur monitorowania incydentów związanych z bezpieczeństwem oraz monitorowania i rozpatrywania skarg użytkowników, w tym skarg związanych z bezpieczeństwem, a także działań następczych w przypadku wystąpienia takich incydentów i skarg, wraz z mechanizmem zgłaszania incydentów uwzględniającym obowiązki instytucji płatniczej w zakresie zgłaszania, o których mowa w art. 32g i art. 32h,

c) systemu komunikacji wewnętrznej,

d) procedury wprowadzonej w celu włączania do dokumentacji, monitorowania i śledzenia szczególnie chronionych danych dotyczących płatności oraz ograniczenia dostępu do tych danych,

e) rozwiązań zapewniających ciągłość działania, w tym wyczerpujące i dokładne określenie krytycznych operacji oraz określenie skutecznych planów awaryjnych i procedury na potrzeby regularnego weryfikowania i przeglądu adekwatności i skuteczności takich planów,

f) zasad i definicji stosowanych do gromadzenia danych statystycznych dotyczących wyników, transakcji i oszustw,

g) strategii w zakresie bezpieczeństwa wraz ze szczegółową oceną ryzyka w odniesieniu do świadczonych przez wnioskodawcę usług płatniczych oraz środków kontroli bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka podjętych w celu odpowiedniej ochrony użytkowników przed zidentyfikowanym ryzykiem, w tym oszustwami i nielegalnym wykorzystywaniem szczególnie chronionych danych i danych osobowych,

h) mechanizmów kontroli wewnętrznej.

2. Rozwiązania organizacyjne, o których mowa w ust. 1 pkt 1, powinny być uwzględnione w szczególności w opisie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4.

3. Kontrola wewnętrzna, o której mowa w ust. 1 pkt 3, obejmuje w szczególności procedury kontroli wykonywania transakcji płatniczych, kontroli podmiotów, którym powierzono wykonywanie niektórych czynności operacyjnych, oraz kontroli, które wnioskodawca zobowiązuje się przeprowadzać w stosunku do agentów i oddziałów krajowej instytucji płatniczej co najmniej raz w roku, w tym kontroli przeprowadzanych bezpośrednio u agenta oraz w oddziale.

3a. Środki kontroli bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka, o których mowa w ust. 1 pkt 4 lit. g, wskazują sposób zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa technicznego i ochrony danych, w tym w odniesieniu do oprogramowania i systemów informatycznych stosowanych przez wnioskodawcę lub podmiot, któremu wnioskodawca powierzył wykonywanie całości albo części czynności operacyjnych. Środki te obejmują również środki bezpieczeństwa, o których mowa w dziale IIa.

3b. Instytucja płatnicza, stosując środki kontroli bezpieczeństwa i ograniczania ryzyka, o których mowa w ust. 3a, uwzględnia wytyczne wydane w tym zakresie przez EUNB.

4. Instytucja płatnicza na bieżąco weryfikuje i okresowo ocenia sposób funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.

5. (uchylony)

Art. 65.

KNF odmawia wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, jeżeli podmiot wnioskujący nie spełnia wymogów określonych w art. 64 ust. 1.

Art. 66.

1. Zmiana zakresu usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniona krajowa instytucja płatnicza, określonych w zezwoleniu, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wymaga zmiany tego zezwolenia. Przepisy art. 61b i art. 62 stosuje się odpowiednio.

2. W miejsce informacji i dokumentów, o których mowa w art. 61 ust. 1, może być złożone oświadczenie o aktualności informacji zawartych w odpowiednich dokumentach złożonych przez krajową instytucję płatniczą wraz z wnioskiem o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

3. KNF odmawia wydania zmiany zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, jeżeli zamierzona działalność krajowej instytucji płatniczej zagrażałaby jej bezpieczeństwu finansowemu lub naruszałaby przepisy prawa lub interesy użytkowników.

Art. 67.

1. Zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji płatniczej wygasa, jeżeli krajowa instytucja płatnicza:

1) w terminie 12 miesięcy od dnia wydania tego zezwolenia nie rozpoczęła działalności w zakresie usług płatniczych, przy czym za dzień rozpoczęcia działalności w zakresie usług płatniczych uważa się dzień wykonania pierwszej transakcji płatniczej;

2) nie prowadzi działalności w zakresie usług płatniczych w okresie dłuższym niż 6 kolejnych miesięcy;

3) została wykreślona z rejestru przedsiębiorców.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, KNF wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zezwolenia.

Art. 68.

1. Jeżeli działalność hybrydowej instytucji płatniczej w zakresie niepolegającym na świadczeniu usług płatniczych lub wydawaniu pieniądza elektronicznego narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji płatniczej lub mogłaby ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej instytucji płatniczej prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie usług płatniczych i w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził te rodzaje działalności.

2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, KNF:

1) określa termin utworzenia nowego podmiotu, który będzie prowadził działalność w zakresie usług płatniczych lub w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego, nie krótszy niż 3 miesiące;

2) może określić warunki dotyczące sposobu wyodrębnienia działalności w zakresie usług płatniczych lub w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

3. Podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, zawiadamia KNF o wpisie do rejestru przedsiębiorców w terminie 7 dni od dnia uzyskania wpisu.

4. Do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 3, dołącza się informacje i dokumenty, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 1, 2 oraz 4–10, dotyczące podmiotu utworzonego w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1. W miejsce informacji i dokumentów, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4 oraz 6–10, może być złożone oświadczenie o aktualności informacji zawartych w odpowiednich dokumentach złożonych przez hybrydową instytucję płatniczą, które uznaje się wówczas za złożone przez ten podmiot. Przepisy art. 62 stosuje się odpowiednio.

5. W przypadku określenia warunków, o których mowa w ust. 2 pkt 2, odpowiednio hybrydowa instytucja płatnicza lub podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, nie później niż z dniem złożenia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 3, przekazują KNF informacje i dokumenty potwierdzające spełnienie tych warunków.

6. Zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wydane hybrydowej instytucji płatniczej przechodzi na podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, po upływie miesiąca od dnia otrzymania przez KNF zawiadomienia, o którym mowa w ust. 3, albo jego uzupełnienia, jeżeli nie są spełnione wymagania określone w ust. 4 lub 5, chyba że w tym terminie KNF zgłosi sprzeciw do przejścia tego zezwolenia.

7. KNF, w drodze decyzji:

1) zgłasza sprzeciw, o którym mowa w ust. 6, jeżeli zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 65;

2) może zgłosić sprzeciw, o którym mowa w ust. 6, jeżeli nie zostały spełnione warunki, o których mowa w ust. 2 pkt 2.

8. Z dniem przejścia zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, wstępuje w prawa i obowiązki hybrydowej instytucji płatniczej w zakresie świadczenia usług płatniczych.

9. Zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wydane hybrydowej instytucji płatniczej wygasa:

1) w przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 1 — z upływem terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1;

2) z upływem 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja w sprawie sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6, stała się ostateczna.

10. W przypadkach, o których mowa w ust. 9, KNF wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zezwolenia.

11. W terminie 7 dni od dnia przejścia zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, wydanego hybrydowej instytucji płatniczej na podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, albo wydania decyzji, o której mowa w ust. 10, KNF z urzędu dokonuje zmian w rejestrze.

Art. 68a.

W przypadku powzięcia przez Prezesa NBP informacji, że działalność instytucji płatniczej w zakresie świadczenia usług płatniczych stanowiłaby zagrożenie dla stabilności systemu płatniczego, Prezes NBP zawiadamia o tym KNF.

Art. 69.

1. KNF może cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, jeżeli:

1) instytucja płatnicza uzyskała zezwolenie wskutek złożenia fałszywych informacji lub w inny sposób niezgodny z prawem;

2) instytucja płatnicza przestała spełniać wymogi, od których jest uzależnione wydanie zezwolenia lub nie powiadomiła KNF o istotnych okolicznościach, które wskazują na zaprzestanie spełniania tych wymogów;

3) instytucja płatnicza wykonuje działalność z naruszeniem zezwolenia lub trwale utraciła zdolność do wykonywania swoich zobowiązań;

4) instytucja płatnicza, kontynuując działalność w zakresie usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego, stanowiłaby zagrożenie dla stabilności systemu płatniczego lub dla zaufania do tego systemu;

5) osoby, które bezpośrednio lub pośrednio posiadają znaczny pakiet akcji lub udziałów w instytucji płatniczej, nie dają rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą;

6) osoba zarządzająca nie daje rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania instytucją płatniczą;

7) bliskie powiązania między krajową instytucją płatniczą a innymi podmiotami mogłyby uniemożliwiać skuteczne sprawowanie nadzoru nad krajową instytucją płatniczą;

8) przepisy prawa państwa innego niż państwo członkowskie mające zastosowanie do co najmniej jednej osoby fizycznej lub prawnej, z którą krajowa instytucja płatnicza ma bliskie powiązania, lub trudności związane z egzekwowaniem tych przepisów mogłyby uniemożliwiać skuteczne sprawowanie nadzoru nad tą instytucją;

9) instytucja płatnicza, która nie stosuje środków ochrony środków pieniężnych użytkowników określonych w art. 78 ust. 1, nie zawarła w terminie umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia, o której mowa w art. 78 ust. 2.

2. Decyzja o cofnięciu zezwolenia jest natychmiast wykonalna.

3. Jeżeli wymaga tego interes użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, w decyzji o cofnięciu zezwolenia KNF może określić termin i warunki zaprzestania świadczenia usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego przez instytucję płatniczą.

Art. 70.

1. KNF cofa zezwolenie na wniosek instytucji płatniczej.

2. Postępowania w sprawie cofnięcia zezwolenia na wniosek instytucji płatniczej nie wszczyna się, jeżeli:

1) w instytucji płatniczej jest prowadzona kontrola, o której mowa w art. 103, lub instytucja płatnicza została zawiadomiona o zamiarze przeprowadzenia takiej kontroli;

2) wobec instytucji płatniczej wszczęto postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 105 ust. 1 pkt 5.

3. Postępowanie wszczęte zawiesza się do dnia, w którym decyzja w sprawie nałożenia kary pieniężnej stała się ostateczna.

4. Do decyzji o cofnięciu zezwolenia na wniosek instytucji płatniczej stosuje się przepis art. 69 ust. 3.

Art. 71.

(uchylony)

Art. 72.

W przypadku połączenia lub podziału instytucji płatniczej albo nabycia jej przedsiębiorstwa, zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1, nie przechodzi na podmiot przejmujący lub nowo utworzony powstały w wyniku połączenia lub podziału ani na nabywcę, z zastrzeżeniem art. 68 ust. 6.

Art. 72a.

1. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio nabyć albo objąć akcje lub udziały krajowej instytucji płatniczej w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie odpowiednio 20%, 30% lub 50% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, lub jeżeli na skutek nabycia albo objęcia akcji lub udziałów instytucja taka stałaby się jednostką zależną lub współzależną względem tego podmiotu, zawiadamia KNF o takim zamiarze.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepisy art. 25 ust. 2, 3 i 7–9, art. 25a ust. 1 i 2, art. 25c–25e i art. 25g ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio, z tym że przepisy dotyczące podmiotu dominującego, zależnego lub współzależnego, o których mowa w tych przepisach, stosuje się do jednostki dominującej, zależnej lub współzależnej.

3. W przypadku gdy podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, jest:

1) unijną instytucją pieniądza elektronicznego, unijną instytucją płatniczą, dostawcą, o którym mowa w art. 96 ust. 2, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, instytucją kredytową, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, którzy uzyskali zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska, lub

2) jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku wobec unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, unijnej instytucji płatniczej, dostawcy, o którym mowa w art. 96 ust. 2, zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej lub spółki zarządzającej, którzy uzyskali zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska

— przedstawia w zawiadomieniu odpowiednią informację w tym zakresie, wskazującą w szczególności nazwy i siedziby podmiotów, o których mowa w pkt 2, w stosunku do których jest jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku.

4. Jeżeli nie zachodzą okoliczności określone w ust. 3, zawiadomienie zawiera stosowne oświadczenie w tym zakresie.

5. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio zbyć znaczny pakiet akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej lub zbyć pakiet akcji lub udziałów, w wyniku czego nastąpiłby spadek poniżej 20%, 30% lub 50% jego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, zawiadamia o tym zamiarze KNF. W przypadku gdy statut lub umowa spółki krajowej instytucji płatniczej przewiduje uprzywilejowanie lub ograniczenie akcji lub udziałów co do prawa głosu, zawiadomienie powinno również dotyczyć udziału w kapitale zakładowym w wysokości odpowiadającej wielkościom określonym w zdaniu pierwszym i odpowiadającej mu liczbie głosów bez przywilejów i ograniczeń. Przepisy art. 25 ust. 2, 3 i 7 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

Art. 72b.

1. Podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 72a ust. 1, załącza do niego informacje:

1) pozwalające na identyfikację podmiotu składającego zawiadomienie oraz ustalenie tożsamości osób zarządzających jego działalnością oraz osób przewidzianych do objęcia funkcji osób zarządzających krajowej instytucji płatniczej, o ile podmiot składający zawiadomienie planuje zmiany w tym zakresie, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) imiona i nazwiska tych osób,

c) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile składający zawiadomienie taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP), siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności;

2) określone w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c dotyczące podmiotu składającego zawiadomienie oraz osób, o których mowa w pkt 1;

3) pozwalające na identyfikację krajowej instytucji płatniczej, o której mowa w art. 72a ust. 1;

4) dotyczące działalności zawodowej, gospodarczej lub statutowej podmiotu składającego zawiadomienie i osób, o których mowa w pkt 1, w szczególności przedmiotu tej działalności, zakresu i miejsca jej prowadzenia oraz dotychczasowego jej przebiegu, a także wykształcenia posiadanego przez podmiot składający zawiadomienie będący osobą fizyczną i osoby, o których mowa w pkt 1;

5) dotyczące grupy, do której należy podmiot składający zawiadomienie, w szczególności jej struktury, należących do niej podmiotów oraz prawnych i faktycznych powiązań kapitałowych, finansowych i osobowych z innymi podmiotami;

6) dotyczące sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu składającego zawiadomienie;

7) dotyczące działań zmierzających do nabycia albo objęcia akcji lub udziałów w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie poziomów określonych w art. 72a ust. 1 albo uzyskanie pozycji jednostki dominującej wobec krajowej instytucji płatniczej, w szczególności docelowego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym krajowej instytucji płatniczej, związanych z tym udziałem uprawnień, sposobu i źródeł finansowania nabycia albo objęcia akcji lub udziałów, zawartych w związku z tymi działaniami umów oraz działania w porozumieniu z innymi podmiotami;

8) dotyczące zamiarów podmiotu składającego zawiadomienie w odniesieniu do przyszłej działalności krajowej instytucji płatniczej, w szczególności w zakresie planów marketingowych, operacyjnych, finansowych oraz dotyczących organizacji i zarządzania;

9) dotyczące ewentualnych zobowiązań podmiotu składającego zawiadomienie w zakresie ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją płatniczą.

2. Informacje w zakresie kwalifikacji i doświadczenia zawodowego oraz informacje, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c, nie są wymagane w odniesieniu do podmiotu składającego zawiadomienie i osób zarządzających jego działalnością, jeżeli podmiot ten jest bankiem krajowym, instytucją kredytową, instytucją płatniczą, instytucją pieniądza elektronicznego, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, domem maklerskim, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności w państwie członkowskim, o ile okoliczność ta zostanie wykazana w zawiadomieniu.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, dokumenty, które należy załączyć do zawiadomienia w celu przedstawienia informacji określonych w ust. 1, mając na uwadze zapewnienie proporcjonalności wymaganych informacji w zależności od zamierzonego wpływu podmiotu składającego zawiadomienie na zarządzanie krajową instytucją płatniczą.

Art. 72c.

1. KNF zgłasza, w drodze decyzji, sprzeciw co do nabycia lub objęcia akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej, wskazanego w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 72a ust. 1, jeżeli:

1) podmiot składający zawiadomienie nie uzupełnił w wyznaczonym terminie braków w zawiadomieniu lub dokumentów i informacji załączanych do zawiadomienia,

2) podmiot składający zawiadomienie nie przekazał w terminie dodatkowych informacji lub dokumentów żądanych przez KNF,

3) jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją płatniczą, z uwagi na możliwy niekorzystny wpływ podmiotu składającego zawiadomienie na tę instytucję lub z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu składającego zawiadomienie

— przy czym przepisy art. 25h ust. 2 i 4–6 oraz art. 25i–25k ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Przy dokonywaniu oceny, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF uwzględnia również podjęte zobowiązania podmiotu składającego zawiadomienie, o których mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9.

3. W przypadku nabycia lub objęcia akcji lub udziałów:

1) z naruszeniem art. 72a ust. 1 albo

2) mimo zgłoszenia przez KNF sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

3) przed upływem terminu uprawniającego KNF do zgłoszenia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

4) po wyznaczonym przez KNF terminie, o którym mowa w art. 25h ust. 5 ustawy – Prawo bankowe, na nabycie akcji lub udziałów w zakresie określonym w art. 72a ust. 1

— nie może być wykonywane prawo głosu z tych akcji lub udziałów.

4. Jeżeli skutkiem nabycia lub objęcia akcji w przypadkach, o których mowa w ust. 3, jest wykonywanie uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej, osoby zarządzające krajową instytucją płatniczą powołane przez jednostkę dominującą lub będące członkami zarządu, prokurentami lub osobami pełniącymi kierownicze funkcje w jednostce dominującej nie mogą uczestniczyć w czynnościach z zakresu reprezentacji krajowej instytucji płatniczej. W przypadku gdy nie można ustalić, które osoby zarządzające zostały powołane przez jednostkę dominującą, powołanie organu odpowiedzialnego za zarządzanie krajową instytucją płatniczą jest bezskuteczne od dnia uzyskania przez ten podmiot uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej.

5. Uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji płatniczej podjęte z naruszeniem ust. 3 są nieważne, chyba że spełniają wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. W przypadkach, o których mowa w ust. 3, prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji płatniczej przysługuje również KNF. Przepisy art. 252 i art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1467, z późn. zm.) stosuje się odpowiednio.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 3 i 4, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej w wyznaczonym terminie.

7. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 6, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji płatniczej karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

8. W przypadku gdy wymagają tego interesy użytkowników, a wnioskodawca wykaże, że nie zachodzi przesłanka, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF może, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w drodze decyzji wydanej na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej, uchylić zakazy, o których mowa w ust. 3 lub 4. Do wniosku wnioskodawca dołącza informacje, o których mowa w art. 72b ust. 1.

Art. 72d.

1. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją płatniczą, z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu, który uzyskał bezpośrednio lub pośrednio prawo wykonywania głosu w jej organie stanowiącym na poziomach określonych w art. 72a ust. 1 albo wskutek nabycia lub objęcia akcji lub udziałów stał się bezpośrednio lub pośrednio jednostką dominującą krajowej instytucji płatniczej, lub z uwagi na możliwy wpływ tego podmiotu na tę instytucję, w szczególności w przypadku stwierdzenia, że podmiot ten nie dochowuje podjętych zobowiązań, o których mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, zakazać wykonywania prawa głosu z akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej posiadanych przez ten podmiot lub wykonywania uprawnień jednostki dominującej przysługujących temu podmiotowi. Przy dokonywaniu oceny przesłanki wydania tego zakazu przepis art. 72c ust. 2 oraz przepis art. 25h ust. 2 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Uchwała organu stanowiącego krajowej instytucji płatniczej jest nieważna, jeżeli przy jej podejmowaniu wykonano prawo głosu z akcji lub udziałów, w stosunku do których KNF wydała decyzję, o której mowa w ust. 1, chyba że uchwała spełnia wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. Prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały przysługuje również KNF. Przepisy art. 252 i art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli KNF na podstawie ust. 1 wydała decyzję o zakazie wykonywania uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej, przepis art. 72c ust. 4 stosuje się odpowiednio.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji płatniczej w wyznaczonym terminie.

5. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 4, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji płatniczej karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

6. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 72a ust. 1, nabył lub objął akcje lub prawa z akcji, o których mowa w art. 72a ust. 1, i nie dochowuje podjętego zobowiązania, o którym mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na ten podmiot karę pieniężną do wysokości odpowiadającej wartości tych akcji lub praw z akcji. Wartość akcji lub praw z akcji ustalana jest na dzień ich nabycia albo objęcia według wartości godziwej, o której mowa w ustawie o rachunkowości.

7. Decyzja, o której mowa w ust. 6, jest natychmiast wykonalna.

8. KNF może określić w decyzji, o której mowa w ust. 6, że kara pieniężna jest płatna w miesięcznych ratach.

9. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 72a ust. 1, wypełni zobowiązanie, o którym mowa w art. 72b ust. 1 pkt 9, przed upływem terminu wskazanego w decyzji, o której mowa w ust. 6, KNF wydaje decyzję o umorzeniu kary pieniężnej, o której mowa w ust. 6:

1) w całości albo

2) w części odpowiadającej niezapłaconym przyszłym ratom — w przypadku określonym w ust. 8.

10. Na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji płatniczej KNF uchyla decyzję wydaną na podstawie ust. 1, jeżeli ustały okoliczności uzasadniające wydanie tej decyzji.

11. W przypadku gdy dwa lub więcej podmiotów działa w porozumieniu, którego przedmiotem jest wykonywanie prawa głosu z akcji lub udziałów na poziomach określonych w art. 72a ust. 1 lub wykonywanie uprawnień jednostki dominującej, przepisy ust. 1–10 stosuje się odpowiednio.

Art. 72e.

W przypadku zaległej kary pieniężnej, o której mowa w art. 72d ust. 5 lub 6, KNF może nakazać krajowej instytucji płatniczej, której akcjonariuszem jest podmiot, na który została nałożona kara, przekazanie na poczet zaległej kary wraz z odsetkami wszelkich płatności dokonywanych przez krajową instytucję płatniczą na rzecz tego akcjonariusza, w kwocie odpowiadającej tej karze wraz z odsetkami.

Art. 73.

Informacje o instytucji płatniczej oraz o świadczonych przez nią usługach płatniczych, w tym informacje reklamowe, publikowane przez instytucję płatniczą, na zlecenie instytucji płatniczej lub na rzecz instytucji płatniczej, powinny być przedstawiane w sposób rzetelny i zrozumiały.

Art. 73a.

1. Krajowa instytucja płatnicza posiadająca kapitał założycielski w wysokości nie niższej niż równowartość w walucie polskiej kwoty 125 000 euro jest uprawniona do wydawania pieniądza elektronicznego. Krajowa instytucja płatnicza wydająca pieniądz elektroniczny może również świadczyć usługi ściśle powiązane z jego wydawaniem.

2. Krajowa instytucja płatnicza może wydawać pieniądz elektroniczny wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF, w formie pisemnej, zawiadomienie o zamiarze prowadzenia działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego, wraz z:

1) wnioskiem o wpis do rejestru informacji o wydawaniu pieniądza elektronicznego;

2) uzupełnieniem programu działalności i planu finansowego, o którym mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4, o informację o planowanej średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu w okresie pozostającym do końca okresu objętego programem; informację taką przedstawia się także w programach działalności i planach finansowych na kolejne okresy.

4. Średnia wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu wydawanego przez krajową instytucję płatniczą obliczona na dany miesiąc kalendarzowy nie może przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 5 000 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez NBP obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc. W przypadku krajowych instytucji płatniczych rozpoczynających działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego w okresie pierwszych 6 miesięcy jej prowadzenia wartość tę oblicza się na podstawie średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu określonej w programie działalności i planie finansowym zgodnie z ust. 3 oraz wynikającej z wydania pieniądza elektronicznego.

5. W przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych niezwiązanych z wydawaniem pieniądza elektronicznego albo działalność, o której mowa w art. 74 ust. 1 i 3, a wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu nie jest znana z wyprzedzeniem, KNF wyraża zgodę na jej obliczenie na podstawie reprezentatywnej części zobowiązań finansowych, jeżeli uzna, że taką reprezentatywną część zobowiązań finansowych można oszacować na podstawie dotychczasowych danych.

Art. 73b.

1. Krajowa instytucja płatnicza, która wydaje pieniądz elektroniczny, jest obowiązana przekazywać KNF informację o:

1) średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu — w terminie do 15 dnia każdego miesiąca, na który jest ustalana;

2) całkowitej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu, wydanego przez tę instytucję, według stanu na dzień 31 grudnia każdego roku kalendarzowego — w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego.

2. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli pozostająca w obiegu kwota pieniądza elektronicznego przekracza kwotę określoną w art. 73a ust. 4, KNF może nałożyć na krajową instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 500 zł za każdy dzień opóźnienia, nie większej jednak niż 100 000 zł. Przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

Art. 73c.

1. W przypadku przekroczenia kwoty, o której mowa w art. 73a ust. 4, krajowa instytucja płatnicza traci uprawnienie do wydawania pieniądza elektronicznego z upływem 30 dni od ostatniego dnia okresu, w którym nastąpiło przekroczenie, chyba że w tym terminie dostosowała rozmiar prowadzonej działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego do wymogu, o którym mowa w art. 73a ust. 4.

2. Jeżeli w terminie, o którym mowa w ust. 1, krajowa instytucja płatnicza wystąpi o zezwolenie na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o którym mowa w art. 132a ust. 1, przepisu ust. 1 nie stosuje się do czasu rozpoznania wniosku. Krajowa instytucja płatnicza jest jednak obowiązana do dostosowania rozmiarów prowadzonej działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego do wymogu, o którym mowa w art. 73a ust. 4, w terminie 3 miesięcy od końca okresu, w którym nastąpiło przekroczenie. W przypadku odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, lub umorzenia postępowania, termin utraty uprawnienia do wydawania pieniądza elektronicznego, o którym mowa w ust. 1, biegnie od dnia, w którym decyzja o odmowie wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, bądź o umorzeniu postępowania stała się ostateczna.

3. Utrata przez krajową instytucję płatniczą uprawnienia do wydawania pieniądza elektronicznego nie wpływa na wykonywanie jej zobowiązań i obowiązków związanych z uprzednio wydanym pieniądzem elektronicznym.

Art. 73d.

Krajowa instytucja płatnicza jest obowiązana do ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny na zasadach określonych w art. 132n. Przepisy wydane na podstawie art. 132o oraz przepisy art. 132p stosuje się odpowiednio.

Art. 73e.

KNF informuje Komisję Europejską o liczbie krajowych instytucji płatniczych wydających pieniądz elektroniczny oraz o całkowitej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu, wydanego przez te instytucje, według stanu na dzień 31 grudnia każdego roku kalendarzowego.

Art. 74.

1. Krajowa instytucja płatnicza może również:

1) świadczyć ściśle powiązane ze świadczeniem usług płatniczych usługi dodatkowe, takie jak:

a) usługi wymiany walut,

b) usługi bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej,

c) usługi przechowywania i przetwarzania danych;

2) prowadzić systemy płatności;

3) prowadzić inną działalność gospodarczą.

2. Świadczenie przez krajową instytucję płatniczą usługi przeliczenia waluty w ramach wykonania transakcji płatniczej lub wydania pieniądza elektronicznego nie stanowi działalności kantorowej w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 309).

3.W związku z wykonywaniem usług płatniczych krajowa instytucja płatnicza może udzielać pożyczki służącej wykonaniu transakcji płatniczej (kredyt płatniczy) wyłącznie w celu świadczenia usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3–5, oraz pod warunkiem że pożyczka ta nie jest udzielana:

1) na okres dłuższy niż 12 miesięcy;

2) ze środków pieniężnych otrzymanych lub przechowywanych w celu wykonania transakcji płatniczej.

Art. 75.

Krajowa instytucja płatnicza jest obowiązana przechowywać dokumenty związane ze świadczeniem usług płatniczych oraz z prowadzoną działalnością w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich wytworzenia lub otrzymania.

Rozdział 2

Fundusze własne i gospodarka finansowa krajowych instytucji płatniczych

Art. 76.

1. Krajowa instytucja płatnicza, z wyłączeniem krajowej instytucji płatniczej świadczącej wyłącznie usługi inicjowania transakcji płatniczej, jest obowiązana posiadać w każdym czasie fundusze własne dostosowane do rozmiaru prowadzonej działalności i rodzaju usług płatniczych, jakie może świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia.

2. Fundusze własne krajowej instytucji płatniczej obejmują:

1) kapitał założycielski instytucji płatniczej;

2) kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych;

3) niepodzielony zysk z lat ubiegłych;

4) zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego, obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, pomniejszone o wszelkie przewidywane obciążenia i dywidendy, w kwotach nie większych niż kwoty zysku zweryfikowane przez biegłych rewidentów;

5) kapitał zapasowy;

6) pozostałe kapitały rezerwowe.

2a. Jeżeli transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej w celu dokonania zapłaty odbiorcy, któremu ten dostawca świadczy usługę prowadzenia rachunku płatniczego lub usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, a ten sposób zapłaty jest oferowany płatnikowi przez odbiorcę we współpracy z tym dostawcą świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej, zainicjowana transakcja płatnicza wlicza się do transakcji płatniczych będących podstawą naliczania wymaganych funduszy własnych tego dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej.

3. Fundusze własne pomniejsza się o:

1) akcje lub udziały własne posiadane przez instytucję płatniczą, wycenione według wartości bilansowej, pomniejszone o odpisy spowodowane trwałą utratą ich wartości;

2) wszelkie zobowiązania z tytułu akcji uprzywilejowanych;

3) wartości niematerialne i prawne wycenione według wartości bilansowej;

4) stratę z lat ubiegłych;

5) stratę w trakcie zatwierdzania;

6) stratę netto bieżącego okresu.

3a. (uchylony)

4. Wysokość funduszy własnych krajowej instytucji płatniczej nie może być niższa od wyższej z wartości:

1) minimalnej wartości kapitału założycielskiego wymaganego zgodnie z art. 64 ust. 1 pkt 1, albo

2) kwoty obliczonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 6.

5. W przypadku gdy instytucja płatnicza udziela kredytów płatniczych, o których mowa w art. 74 ust. 3, wymóg, o którym mowa w ust. 4, zwiększa się o 5% średniej stanów należności na koniec każdego miesiąca z tytułu kredytów płatniczych udzielonych w ciągu ostatniego roku obrotowego.

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, metodę obliczania kwoty, o której mowa w ust. 4 pkt 2, uwzględniając łączną wartość transakcji płatniczych wykonanych wciągu ostatniego roku obrotowego przez krajową instytucję płatniczą i rodzaj usług płatniczych, jakie krajowa instytucja płatnicza może świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia.

7. KNF może, w drodze decyzji, na podstawie analizy ryzyka strat oraz oceny procesów zarządzania ryzykiem i mechanizmów kontroli wewnętrznej krajowej instytucji płatniczej:

1) zażądać od krajowej instytucji płatniczej zwiększenia wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie większej niż 120% kwoty, o której mowa w ust. 4 pkt 2;

2) zezwolić krajowej instytucji płatniczej na zmniejszenie wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie mniejszej niż 80% kwoty, o której mowa w ust. 4 pkt 2.

Art. 77.

1. Przy obliczaniu funduszy własnych krajowej instytucji płatniczej, która:

1) należy do tej samej grupy co inna krajowa instytucja płatnicza, bank krajowy, oddział banku zagranicznego, oddział instytucji kredytowej, krajowa instytucja pieniądza elektronicznego, oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, firma inwestycyjna, podmiot zarządzający aktywami lub zakład ubezpieczeń,

2) prowadzi działalność w charakterze hybrydowej instytucji płatniczej

— nie mogą być w jakikolwiek sposób uwzględniane fundusze, które zostały uwzględnione w funduszach własnych innego podmiotu grupy lub hybrydowej instytucji płatniczej obliczanych w związku z wymogami kapitałowymi wynikającymi z odrębnych przepisów.

2. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, może, w drodze rozporządzenia, określić sposób przeciwdziałania wielokrotnemu zaliczaniu tych samych elementów do funduszy własnych, w przypadkach, o których mowa w ust. 1, kierując się koniecznością zapewnienia realnego poziomu określonych przez ustawę wymogów kapitałowych.

Art. 78.

1. W przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza przyjmuje od użytkowników środki pieniężne na poczet wykonania transakcji płatniczych bezpośrednio lub za pośrednictwem innego dostawcy, jest zobowiązana do ich ochrony z zastosowaniem następujących zasad:

1) środki pieniężne przyjęte w celu wykonania transakcji płatniczych, w wysokości podlegającej przekazaniu odbiorcy albo innemu dostawcy w celu przekazania odbiorcy, nie są w żadnym momencie podczas przechowywania łączone ze środkami pieniężnymi posiadanymi przez krajową instytucję płatniczą z innego tytułu;

2) środki pieniężne przyjęte w celu wykonania transakcji płatniczych, które nie zostały przekazane odbiorcy lub innemu dostawcy do końca dnia roboczego następującego po dniu otrzymania tych środków, są co najmniej w wysokości podlegającej przekazaniu odbiorcy albo innemu dostawcy w celu przekazania odbiorcy:

a) składane na wyodrębnionym do tego celu rachunku bankowym w banku krajowym, instytucji kredytowej lub oddziale banku zagranicznego lub

b) inwestowane w bezpieczne, płynne aktywa o niskim ryzyku, deponowane na wyodrębnionym do tego celu rachunku.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli środki pieniężne przyjęte w celu wykonania transakcji płatniczych są objęte umową gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umową ubezpieczenia zawartą z zakładem ubezpieczeń, bankiem krajowym, oddziałem banku zagranicznego, instytucją kredytową, które nie należą do tej samej grupy co krajowa instytucja płatnicza, na kwotę równą kwocie, która w przypadku zastosowania zasad określonych w ust. 1 podlegałaby wydzieleniu z innych środków pieniężnych posiadanych przez krajową instytucję płatniczą oraz złożeniu na wyodrębnionym rachunku bankowym lub zainwestowaniu.

3. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowa ubezpieczenia obejmuje zwrot przez gwaranta lub zakład ubezpieczeń wpłat wniesionych przez użytkowników w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji płatniczej wynikającej z umowy o świadczenie usług płatniczych przez krajową instytucję płatniczą, do wysokości dokonanej wpłaty.

4. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta lub zakład ubezpieczeń środków pieniężnych z gwarancji.

5. Krajowa instytucja płatnicza stosująca wymogi określone w ust. 2 jest obowiązana składać KNF dokumenty potwierdzające zawarcie kolejnej umowy gwarancji albo ubezpieczenia, obejmującej cały okres prowadzenia działalności, przed upływem terminu obowiązywania umowy poprzedniej.

6. W przypadku krajowych instytucji płatniczych rozpoczynających działalność kwotę, o której mowa w ust. 2, określa się na podstawie programu działalności i planu finansowego, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 4.

7. W przypadku gdy wartość środków pieniężnych przeznaczonych na wykonywanie przyszłych transakcji płatniczych jest zmienna lub nieznana z wyprzedzeniem, KNF wyraża zgodę na stosowanie wymogów określonych w ust. 2 na podstawie kwoty reprezentatywnej, jeżeli uzna, że taką reprezentatywną kwotę można oszacować na podstawie dotychczasowych danych.

8. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

9. Jeżeli transakcja płatnicza jest inicjowana za pośrednictwem dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej w celu dokonania zapłaty temu dostawcy świadczącemu usługę inicjowania transakcji płatniczej, środki otrzymane przez dostawcę świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej nie podlegają ochronie.

10. Do transakcji, o której mowa w art. 76 ust. 2a, przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio.

11. Krajowa instytucja płatnicza uprawniona do świadczenia usługi dostępu do informacji o rachunku jest obowiązana do zabezpieczenia roszczeń użytkownika w sposób określony w art. 61b.

Art. 79.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, kategorie aktywów, o których mowa w art. 78 ust. 1 pkt 2 lit. b, oraz maksymalną część środków pieniężnych, jaka może być inwestowana w poszczególne kategorie aktywów, mając na względzie należyte zabezpieczenie środków pieniężnych użytkowników, w tym ograniczenie ryzyka inwestycyjnego.

Art. 80.

1. W razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko krajowej instytucji płatniczej środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych oraz rachunkach, o których mowa w art. 78 ust. 1, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego.

2. W razie ogłoszenia upadłości krajowej instytucji płatniczej środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych oraz rachunkach, o których mowa w art. 78 ust. 1, podlegają wyłączeniu z masy upadłości.

3. Wyłączenie, o którym mowa w ust. 1, nie obejmuje roszczeń użytkowników wobec krajowych instytucji płatniczych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zleceń płatniczych przez krajową instytucję płatniczą lub podmioty, za które instytucja ponosi odpowiedzialność wobec użytkownika, w granicach odpowiedzialności krajowej instytucji płatniczej określonej w art. 144–146.

Rozdział 3

Sprawozdawczość krajowych instytucji płatniczych

Art. 81.

Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF sporządzone zgodnie z ustawą o rachunkowości roczne sprawozdanie finansowe, a także roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe, jeżeli istnieje obowiązek jego sporządzenia. Sprawozdania przekazuje się wraz ze sprawozdaniem z badania oraz odpisem uchwały albo postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, w terminie nie dłuższym niż 15 dni od dnia zatwierdzenia odpowiednio rocznego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający jednostki i rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający jednostki dominującej.

Art. 82.

Firma audytorska jest obowiązana do niezwłocznego informowania KNF o stwierdzonych w trakcie przeprowadzania badania sprawozdania finansowego okolicznościach i zdarzeniach, które mogą stanowić podstawę do wydania opinii z zastrzeżeniami, opinii negatywnej albo odmowy wyrażenia opinii, albo wskazywać na naruszenie przepisów określających warunki wydania zezwolenia krajowym instytucjom płatniczym lub regulujących prowadzenie działalności krajowych instytucji płatniczych albo na zagrożenie kontynuowania działalności przez tę instytucję.

Art. 83.

1. Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF kwartalne i dodatkowe roczne sprawozdania finansowe i statystyczne obejmujące:

1) wartość posiadanych środków finansowych;

2) informację o udzielonych w danym kwartale lub roku kredytach, o których mowa w art. 74 ust. 3, w tym ich liczbie, wartości oraz okresie, na jaki zostały udzielone;

3) informację o wykonanych transakcjach płatniczych, w tym ich wartości, liczbie oraz strukturze walutowej;

4) zestawienie funduszy własnych wraz ze wskazaniem poszczególnych elementów składowych i określeniem ich kwoty;

5) informację o rodzaju i zakresie działalności, o której mowa w art. 74 ust. 1.

2. KNF, w drodze decyzji, na wniosek krajowej instytucji płatniczej, w uzasadnionych przypadkach może zwolnić ją z obowiązków określonych w ust. 1 lub ograniczyć ich zakres.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres, formę i sposób sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1, oraz terminy ich przekazywania KNF, uwzględniając konieczność zapewnienia KNF dostępu do informacji mających wpływ na ocenę sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej, w tym informacji o rodzaju i zakresie wykonywania innej działalności prowadzonej przez instytucję płatniczą, o której mowa w art. 74 ust. 1.

Rozdział 4

Korzystanie przez krajową instytucję płatniczą z usług agentów oraz powierzanie wykonywania niektórych czynności operacyjnych innym podmiotom

Art. 84.

1. Krajowa instytucja płatnicza może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agentów.

1a. Krajowa instytucja płatnicza może dokonywać wykupu pieniądza elektronicznego za pośrednictwem agentów lub innych przedsiębiorców.

2. Umowa między agentem a krajową instytucją płatniczą jest zawierana w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

3. Agent może rozpocząć świadczenie usług płatniczych po wpisaniu do rejestru.

Art. 85.

1. Krajowa instytucja płatnicza przekazuje KNF, w formie pisemnej, zawiadomienie o zamiarze świadczenia usług płatniczych za pośrednictwem agenta, wraz z wnioskiem o dokonanie wpisu agenta do rejestru.

2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, powinno zawierać:

1) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta;

2) siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

3) opis mechanizmów kontroli wewnętrznej związanych z zapobieganiem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;

4) imiona i nazwiska oraz funkcje osób zarządzających agentem, a także — w przypadku agentów innych niż dostawcy podlegający nadzorowi w rozumieniu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym lub ich jednostki zależne — dokumenty potwierdzające, że osoby te posiadają właściwe kompetencje oraz że nie zostały prawomocnie skazane za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe;

5) wykaz usług płatniczych instytucji płatniczej, do świadczenia których agent jest upoważniony, oraz

6) numer identyfikacji podatkowej (NIP) agenta, jeżeli taki posiada.

3. Opis, o którym mowa w ust. 2 pkt 3, podlega niezwłocznej aktualizacji w przypadku istotnej okoliczności objętej pierwotnym powiadomieniem.

4. W terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia wraz z wnioskiem, o których mowa w ust. 1, KNF wpisuje albo odmawia wpisu agenta do rejestru, o czym niezwłocznie powiadamia krajową instytucję płatniczą.

5. Dokumentem potwierdzającym posiadanie właściwych kompetencji przez osobę zarządzającą agentem może być w szczególności oświadczenie krajowej instytucji płatniczej lub osoby zarządzającej agentem potwierdzające posiadanie właściwych kompetencji przez tę osobę.

Art. 86.

1. Krajowa instytucja płatnicza może, na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej z innym przedsiębiorcą, powierzyć temu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych lub z działalnością w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

2. Krajowa instytucja płatnicza prowadzi ewidencję umów, o których mowa w ust. 1, zawierającą dane identyfikacyjne przedsiębiorcy, zakres powierzonych czynności i miejsce ich wykonywania oraz okres obowiązywania umowy.

3. W przypadku gdy umowa, o której mowa w ust. 1, przewiduje powierzenie wykonywania istotnych czynności operacyjnych, krajowa instytucja płatnicza zawiadamia KNF o zamiarze zawarcia takiej umowy oraz o każdej jej zmianie, rozwiązaniu lub o jej wygaśnięciu, co najmniej na 14 dni przed jej zawarciem, zmianą, rozwiązaniem lub wygaśnięciem.

4. Czynność operacyjną uznaje się za istotną, jeżeli jej niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie mogłoby w poważnym stopniu zagrozić ciągłości spełniania przez krajową instytucję płatniczą wymogów, od których było uzależnione wydanie zezwolenia, lub wykonywania innych obowiązków nałożonych na instytucję płatniczą przez ustawę, lub zagrażałoby jej wynikom finansowym, rzetelności lub ciągłości świadczonych przez nią usług płatniczych lub wykonywania działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

5. Krajowa instytucja płatnicza może powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie istotnych czynności operacyjnych, jeżeli powierzenie wykonywania czynności nie wpłynie niekorzystnie na prowadzenie przez krajową instytucję płatniczą działalności zgodnie z przepisami prawa i wydanym jej zezwoleniem oraz na ostrożne i stabilne zarządzanie krajową instytucją płatniczą oraz:

1) przedsiębiorca posiada uprawnienia do wykonywania czynności w zakresie przedmiotu umowy, jeżeli z przepisów prawa wynika obowiązek posiadania takich uprawnień, albo zajmuje się wykonywaniem tych czynności w sposób zawodowy;

2) przedsiębiorca posiada niezbędną wiedzę i doświadczenie oraz zapewnia warunki techniczne i organizacyjne niezbędne do prawidłowego wykonywania umowy, o której mowa w ust. 1;

3) sytuacja finansowa przedsiębiorcy pozwala na prawidłowe wykonywanie umowy, o której mowa w ust. 1;

4) przedsiębiorca umożliwi skuteczne nadzorowanie przez krajową instytucję płatniczą wykonywania powierzonych mu czynności oraz zarządzanie ryzykiem związanym z powierzeniem czynności, a krajowa instytucja płatnicza posiada wiedzę umożliwiającą skuteczne nadzorowanie wykonywania powierzonych czynności i zarządzanie ryzykiem;

5) krajowa instytucja płatnicza będzie posiadać dostęp do informacji i dokumentów związanych z wykonywaniem czynności powierzonych przedsiębiorcy, w szczególności w przypadku gdy udostępnienie tych danych następuje w wyniku żądania KNF;

6) krajowa instytucja płatnicza i przedsiębiorca będą posiadać plany działania zapewniające ciągłe, bezpieczne i niezakłócone prowadzenie działalności w zakresie objętym umową, również w przypadku rozwiązania umowy, a także plany działania przewidujące sposoby odzyskiwania danych chroniące przed ich utratą spowodowaną zdarzeniami losowymi.

6. Powierzenie wykonywania czynności operacyjnych nie może:

1) prowadzić do zaprzestania faktycznego świadczenia usług płatniczych lub wykonywania działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez krajową instytucję płatniczą;

2) obejmować przekazania prawa do reprezentowania instytucji płatniczej lub zarządzania instytucją płatniczą w rozumieniu art. 201 § 1 i art. 368 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych oraz art. 48 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2021 r. poz. 648 oraz z 2023 r. poz. 1450).

Art. 87.

1. KNF może żądać od krajowej instytucji płatniczej powierzającej wykonywanie czynności operacyjnych innym przedsiębiorcom w szczególności:

1) przedstawienia kopii zawartej umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1;

2)złożenia wyjaśnień dotyczących wykonania umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1;

3) przedstawienia dokumentów określających status przedsiębiorcy, z którym krajowa instytucja płatnicza zawarła umowę, a w przypadku powierzenia wykonywania istotnych czynności operacyjnych — także dokumentów niezbędnych do oceny spełniania przez przedsiębiorcę wymogów określonych w art. 86 ust. 5.

2. KNF, w drodze decyzji, nakazuje krajowej instytucji płatniczej doprowadzenie w wyznaczonym terminie do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, jeżeli:

1) wykonanie umowy zagraża ostrożnemu i stabilnemu zarządzaniu instytucją płatniczą;

2) przedsiębiorca będący stroną umowy utracił wymagane uprawnienia niezbędne do wykonywania tej umowy.

3. Od decyzji KNF, o której mowa w ust. 2, krajowa instytucja płatnicza może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji; przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji.

4. KNF może zastosować środki określone w art. 105 ust. 1, w przypadku gdy w wyznaczonym terminie krajowa instytucja płatnicza nie doprowadzi do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1.

Art. 87a.

Krajowa instytucja płatnicza niezwłocznie powiadamia KNF o zmianach dotyczących korzystania z usług innych przedsiębiorców, którym powierzono wykonywanie czynności operacyjnych, oraz agentów.

Art. 88.

1. Krajowa instytucja płatnicza w zakresie świadczenia usług płatniczych i wykonywania działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego ponosi odpowiedzialność wobec użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego za działania jej agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmiotów wykonujących czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, jak za swoje własne działania.

2. Odpowiedzialności, o której mowa w ust. 1, nie można wyłączyć ani ograniczyć, z zastrzeżeniem art. 149.

3. Odpowiedzialności agenta i innego przedsiębiorcy, za pośrednictwem którego krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, wobec krajowej instytucji płatniczej za szkody wyrządzone użytkownikom lub posiadaczom pieniądza elektronicznego wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w art. 84 ust. 2, umowy, na podstawie której inny przedsiębiorca dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, albo umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, nie można wyłączyć ani ograniczyć.

Art. 89.

Krajowe instytucje płatnicze zapewniają, aby oddziały, przez które prowadzą działalność, a także agenci oraz inni przedsiębiorcy, za pośrednictwem których świadczą usługi płatnicze lub dokonują wykupu pieniądza elektronicznego, informowali w sposób rzetelny użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego o tym fakcie.

Art. 90.

Agent jest obowiązany w umowie zawieranej z użytkownikiem jednoznacznie wskazać instytucję płatniczą, w imieniu i na rzecz której działa, z podaniem numeru wpisu do rejestru.

Dział V

Podejmowanie i prowadzenie przez instytucje płatnicze oraz przez dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku działalności na terytorium państwa goszczącego

Art. 91.

1. Krajowa instytucja płatnicza może wykonywać na terytorium innego państwa członkowskiego przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, usługi płatnicze wynikające z zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

2. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku może świadczyć usługę dostępu do informacji o rachunku na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta.

Art. 92.

1. Krajowa instytucja płatnicza oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiadamiają KNF, w formie pisemnej, o zamiarze świadczenia usług płatniczych na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta.

1a. Krajowa instytucja płatnicza oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, zamierzający świadczyć usługi płatnicze na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, wraz z zawiadomieniem, o którym mowa w ust. 1, składają wniosek o dokonanie wpisu oddziału, informacji o świadczeniu usług w ramach działalności transgranicznej lub agenta do rejestru.

2. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) nazwę państwa członkowskiego, na którego terytorium krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza świadczyć usługi płatnicze przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta;

2) nazwę (firmę), siedzibę i adres krajowej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku;

3) nazwę (firmę) i adres oddziału lub imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta, numer identyfikacji podatkowej (NIP) agenta, jeżeli taki posiada, oraz siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności;

4) opis struktury organizacyjnej oddziału, program działalności i plan finansowy na okres co najmniej trzyletni, a także opis mechanizmów kontroli wewnętrznej, o której mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, w odniesieniu do oddziału — w przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza świadczyć usługi płatnicze przez oddział;

5) opis mechanizmów kontroli wewnętrznej, o której mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, w zakresie związanym z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu — w przypadku gdy krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta;

6) imiona i nazwiska osób zarządzających oddziałem lub agentem, a w przypadku agentów innych niż dostawcy podlegający nadzorowi w rozumieniu ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym lub ich jednostki zależne — także dokumenty potwierdzające, że osoby te posiadają właściwe kompetencje oraz że nie zostały prawomocnie skazane za przestępstwa wymienione w art. 85 ust. 2 pkt 4;

7) wykaz usług płatniczych, które krajowa instytucja płatnicza zamierza świadczyć na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, odpowiednio przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta;

8) informację o terminie planowanego rozpoczęcia działalności na terytorium goszczącego państwa członkowskiego — w przypadku krajowej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierzających świadczyć usługi płatnicze na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska w ramach działalności transgranicznej.

3. KNF wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w wyznaczonym terminie, jeżeli zawiadomienie nie spełnia wymagań określonych w ust. 2.

4. W terminie miesiąca od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, lub jego uzupełnienia, KNF przesyła właściwym organom nadzorczym goszczącego państwa członkowskiego zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, albo w drodze decyzji odmawia jego przesłania.

5. KNF odmawia przesłania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, w przypadku gdy:

1) zawiadomienie nie spełnia wymagań, o których mowa w ust. 2, i nie zostało uzupełnione w terminie;

2) struktura organizacyjna oddziału krajowej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest nieadekwatna do zamierzonej działalności;

3) zamierzona działalność oddziału lub wykonywanie usług za pośrednictwem agenta naruszałoby przepisy prawa;

4) posiada lub uzyskała od właściwych organów nadzorczych państwa goszczącego, w którym krajowa instytucja płatnicza albo dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zamierza wykonywać usługi płatnicze, informacje wskazujące, iż istnieją uzasadnione podstawy do podejrzeń, że w związku z tą działalnością jest popełniane lub zostało popełnione przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, usiłowano popełnić takie przestępstwo lub popełnienie takiego przestępstwa jest zamierzone, lub rozpoczęcie wykonywania usług przez oddział lub za pośrednictwem agenta mogłyby zwiększać ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

6. Dokumentem potwierdzającym posiadanie właściwych kompetencji przez osobę zarządzającą agentem może być w szczególności oświadczenie krajowej instytucji płatniczej lub osoby zarządzającej agentem potwierdzające posiadanie właściwych kompetencji przez tę osobę.

Art. 93.

1. W terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 92 ust. 1, po zapoznaniu się z informacjami zawartymi w tym zawiadomieniu oraz zastrzeżeniami przekazanymi przez właściwe organy nadzorcze goszczącego państwa członkowskiego, w szczególności informacjami, o których mowa w art. 92 ust. 5 pkt 4, KNF:

1) przekazuje swoje stanowisko dotyczące zawiadomienia właściwemu organowi nadzorczemu goszczącego państwa członkowskiego;

2) dokonuje wpisu do rejestru odpowiednio oddziału, informacji o świadczeniu usług w ramach działalności transgranicznej lub agenta albo wydaje decyzję o odmowie dokonania takiego wpisu albo o wykreśleniu z rejestru, jeżeli wpis ten został uprzednio dokonany.

2. W przypadku gdy KNF nie zgadza się z oceną oraz zastrzeżeniami, o których mowa w ust. 1, stanowisko, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, zawiera uzasadnienie.

3. Stanowisko lub decyzję, o których mowa w ust. 1, KNF przekazuje krajowej instytucji płatniczej, która złożyła do KNF zawiadomienie, o którym mowa w art. 92 ust. 1, albo dostawcy świadczącemu wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

4. Krajowa instytucja płatnicza oraz dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiadamiają KNF o terminie rozpoczęcia działalności w zakresie świadczenia usług płatniczych na terytorium goszczącego państwa członkowskiego przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta. KNF niezwłocznie przekazuje taką informację właściwemu organowi goszczącego państwa członkowskiego.

5. Termin, o którym mowa w ust. 4, nie może być wcześniejszy niż data wpisu do rejestru oddziału, informacji o świadczeniu usług w ramach działalności transgranicznej lub agenta.

Art. 94.

O zamiarze dokonania zmiany danych, o których mowa w art. 92 ust. 2, w tym o nowym agencie i oddziale, krajowa instytucja płatnicza zawiadamia, w formie pisemnej, KNF. Przepisy art. 92 ust. 3–6 i art. 93 stosuje się odpowiednio.

Art. 94a.

Krajowa instytucja płatnicza zawiadamia KNF o zamiarze powierzenia przedsiębiorcy z innego państwa członkowskiego niż Rzeczpospolita Polska wykonywania czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych.

Art. 95.

(uchylony)

Art. 96.

1. Unijna instytucja płatnicza może wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, w zakresie wynikającym z zezwolenia wydanego przez właściwe organy nadzorcze.

2. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku na terytorium innego państwa członkowskiego niż Rzeczpospolita Polska może świadczyć na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi dostępu do informacji o rachunku przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta.

Art. 97.

1. W terminie miesiąca od dnia otrzymania przez KNF od właściwych organów nadzorczych macierzystego państwa członkowskiego informacji wskazanych w art. 92 ust. 2 KNF przekazuje tym organom ocenę oraz zastrzeżenia w związku z zamierzonym świadczeniem usług płatniczych przez daną unijną instytucję płatniczą albo dostawcę, o którym mowa w art. 96 ust. 2.

2. Zastrzeżenia, o których mowa w ust. 1, mogą obejmować w szczególności okoliczności dotyczące stwierdzenia przez KNF wystąpienia uzasadnionych podstaw do podejrzeń, że w związku z zamierzonym świadczeniem usług przez unijną instytucję płatniczą albo dostawcę, o którym mowa w art. 96 ust. 2, świadczącego usługę dostępu do informacji o rachunku przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta jest popełniane albo zostało popełnione przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, usiłowano popełnić takie przestępstwo lub popełnienie takiego przestępstwa jest zamierzone, lub świadczenie usług przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta mogłoby zwiększyć ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

3. Unijna instytucja płatnicza albo dostawca, o którym mowa w art. 96 ust. 2, może rozpocząć świadczenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usług płatniczych w dniu wskazanym właściwemu organowi nadzorczemu macierzystego państwa członkowskiego jako termin planowanego rozpoczęcia takiej działalności.

Art. 98.

(uchylony)

Art. 98a.

W przypadku świadczenia przez unijną instytucję płatniczą usługi przeliczenia waluty w ramach wykonania transakcji płatniczej lub wydania pieniądza elektronicznego przepis art. 74 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 98b.

1. Unijna instytucja płatnicza albo dostawca, o którym mowa w art. 96 ust. 2, wykonujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze przez oddział albo za pośrednictwem agenta, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po zakończeniu roku obrotowego, przekazuje KNF roczne sprawozdanie dotyczące działalności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Unijna instytucja płatnicza albo dostawca, o którym mowa w art. 96 ust. 2, wykonujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze przez oddział albo za pośrednictwem agenta, w terminie do dnia 31 marca roku następującego po zakończeniu roku obrotowego, przekazuje KNF roczne sprawozdania obejmujące informację o wykonanych transakcjach płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym dane o ich wartości, liczbie oraz strukturze walutowej.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres, formę i sposób sporządzania sprawozdań, o których mowa w ust. 1 i 2, uwzględniając konieczność zapewnienia KNF dostępu do informacji mających wpływ na ocenę sytuacji finansowej unijnej instytucji płatniczej albo dostawcy, o którym mowa w art. 96 ust. 2.

Dział VI

Nadzór nad krajowymi instytucjami płatniczymi oraz działalnością unijnych instytucji płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 99.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych oraz w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego prowadzona przez krajowe instytucje płatnicze, w tym przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF, w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, zwanemu dalej „nadzorem”.

2. Celem nadzoru jest:

1) zapewnienie bezpieczeństwa finansowego krajowych instytucji płatniczych;

2) zapewnienie zgodności działalności krajowych instytucji płatniczych, w tym prowadzonej przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009 i rozporządzenia (UE) 2015/751 oraz zezwoleniem, o którym mowa w art. 60 ust. 1;

3) ochrona interesów użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego.

Art. 100.

Czynności podejmowane w ramach nadzoru polegają w szczególności na:

1) dokonywaniu oceny sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej;

2) badaniu jakości zarządzania krajową instytucją płatniczą, w tym systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej.

3) (uchylony)

Art. 101.

KNF oraz osoby wykonujące czynności nadzoru nie ponoszą odpowiedzialności za szkodę wynikłą ze zgodnego z przepisami ustaw działania lub zaniechania, które pozostaje w związku ze sprawowanym przez KNF nadzorem.

Art. 102.

1. KNF w ramach sprawowanego nadzoru może:

1) wezwać krajową instytucję płatniczą do przekazania w wyznaczonym terminie wszelkich informacji niezbędnych dla realizacji celów nadzoru, o których mowa w art. 99 ust. 2, określając cel takiego wezwania;

2) zażądać okresowego przekazywania przez krajową instytucję płatniczą określonych danych niezbędnych do oceny sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej;

3) wydawać krajowej instytucji płatniczej zalecenia w zakresie:

a) zapewnienia zgodności działalności krajowej instytucji płatniczej z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009,

b) zwiększenia funduszy własnych, jeżeli ich wysokość jest niższa niż wynikałoby to z przepisów ustawy lub decyzji, o której mowa w art. 76 ust. 7,

c) podjęcia środków koniecznych do osiągnięcia i przestrzegania norm, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 1 i art. 76,

d) opracowania i stosowania procedur, które zapewnią utrzymywanie oraz bieżące monitorowanie poziomu funduszy własnych,

e) podjęcia środków koniecznych dla zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego;

4) nakazać krajowej instytucji płatniczej wstrzymanie wypłat z zysku lub wstrzymanie tworzenia nowych jednostek organizacyjnych do czasu osiągnięcia norm, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 1 i art. 76;

5) nakazać krajowej instytucji płatniczej opracowanie i wykonanie planu przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych.

1a. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 1, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

1b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 1a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

2. KNF może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania krajowymi instytucjami płatniczymi, mając na uwadze ochronę interesów użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego.

3. KNF, w drodze decyzji, może nakazać unijnej instytucji płatniczej albo dostawcy, o którym mowa w art. 96 ust. 2, wykonującemu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej usługi płatnicze za pośrednictwem agenta, wyznaczenie centralnego punktu kontaktowego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zachodzą okoliczności utrudniające zapewnienie prawidłowej komunikacji, w tym zgłaszanie informacji dotyczących przestrzegania przepisów działów II i III, lub sprawowanie nadzoru.

Art. 103.

1. KNF może przeprowadzać kontrolę działalności i sytuacji finansowej krajowej instytucji płatniczej.

2. W ramach kontroli, o której mowa w ust. 1, KNF może przeprowadzać także ocenę działalności i sytuacji finansowej agenta, za pośrednictwem którego instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze, lub podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1. Jeżeli kontrola, o której mowa w ust. 1, nie pozwala na dokonanie wszystkich ustaleń niezbędnych do oceny działalności lub sytuacji finansowej agenta lub podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, czynności kontrolne mogą być prowadzone bezpośrednio wobec agenta lub podmiotu wykonującego czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 86 ust. 1, w ramach odrębnej kontroli.

3. Czynności kontrolne są wykonywane przez pracowników Urzędu KNF po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu upoważnienia wydanego przez Przewodniczącego KNF lub upoważnioną przez niego osobę.

3a. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 3, jest udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej albo elektronicznej. Upoważnienie udzielane na piśmie utrwalonym w postaci papierowej opatruje się podpisem własnoręcznym. Upoważnienie utrwalone w postaci elektronicznej opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym lub kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną KNF ze wskazaniem w treści pisma osoby opatrującej pismo pieczęcią.

3b. Upoważnienie, zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, protokół z kontroli, zalecenia pokontrolne udzielone albo sporządzone na piśmie utrwalonym w postaci elektronicznej doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

4. Pracownicy, o których mowa w ust. 3, w zakresie ustalonym w upoważnieniu, mają prawo do:

1) wstępu do pomieszczeń kontrolowanego podmiotu;

2) swobodnego dostępu do oddzielnego pomieszczenia biurowego i środków łączności;

3) wglądu do dokumentów kontrolowanego podmiotu oraz żądania sporządzenia kopii, odpisów i wyciągów z tych dokumentów;

4) wglądu do danych zawartych w systemie informatycznym kontrolowanego podmiotu oraz żądania sporządzenia kopii lub wyciągów z tych danych, w tym w postaci dokumentów elektronicznych.

5. Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

6. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób i tryb wykonywania czynności kontrolnych w krajowych instytucjach płatniczych, uwzględniając cele nadzoru sprawowanego nad tymi instytucjami oraz zapewnienie efektywności tego nadzoru.

Art. 104.

1. KNF każdorazowo zgłasza właściwemu organowi nadzorczemu goszczącego państwa członkowskiego zamiar przeprowadzenia kontroli w pomieszczeniach kontrolowanego podmiotu znajdujących się na terytorium goszczącego państwa członkowskiego.

2. KNF może przekazać właściwym organom nadzorczym goszczącego państwa członkowskiego zadanie przeprowadzania kontroli w pomieszczeniach podmiotów, o których mowa w art. 109.

3. Przepisy art. 103 stosuje się do działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oddziałów unijnych instytucji płatniczych oraz ich agentów, w przypadku ustalenia z właściwymi organami nadzorczymi macierzystego państwa członkowskiego, że kontrola zostanie przeprowadzona przez KNF.

Art. 105.

1. W razie stwierdzenia, że krajowa instytucja płatnicza nie wykonuje albo nieprawidłowo wykonuje obowiązek udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, lub przekazywania danych, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 2, nie wykonała w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w art. 102 ust. 1 pkt 3, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, lub nie wykonuje nakazów określonych w art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5, a także gdy działalność krajowej instytucji płatniczej jest wykonywana z naruszeniem przepisów ustawy, innych ustaw regulujących świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie i wykup pieniądza elektronicznego oraz przepisów wydanych na ich podstawie, a także innych bezpośrednio stosowanych przepisów prawa Unii Europejskiej regulujących świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie i wykup pieniądza elektronicznego lub stwarza zagrożenie interesów użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, KNF może:

1) wystąpić do organu krajowej instytucji płatniczej z wnioskiem o odwołanie osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości;

2) zawiesić w czynnościach osobę zarządzającą, o której mowa w pkt 1, do czasu podjęcia uchwały w sprawie wniosku o jej odwołanie przez organy krajowej instytucji płatniczej na najbliższym posiedzeniu; zawieszenie w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji za krajową instytucję płatniczą w zakresie jej praw i obowiązków majątkowych;

3) ograniczyć zakres działalności krajowej instytucji płatniczej lub jej jednostek organizacyjnych;

4) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

5) nałożyć na krajową instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł;

6) cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

2. Ustalając wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1 pkt 5, KNF uwzględnia rodzaj i wagę naruszenia, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową krajowej instytucji płatniczej.

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio do ustalenia wysokości kary, o której mowa w ust. 1 pkt 4.

4. Zastosowanie środków, o których mowa w ust. 1 pkt 2–6, następuje w drodze decyzji. Decyzje w sprawach, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 6, są natychmiast wykonalne.

5. Decyzja KNF o ograniczeniu zakresu działalności może zawierać warunki i terminy, a decyzja o nałożeniu kary pieniężnej zawiera termin zapłaty należności.

6. KNF może także zawiesić w czynnościach osobę zarządzającą w przypadku:

1) przedstawienia tej osobie zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe;

2) spowodowania przez tę osobę znacznych strat majątkowych krajowej instytucji płatniczej.

7. O cofnięciu zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, KNF niezwłocznie powiadamia właściwe organy nadzorcze państwa członkowskiego, w którym krajowa instytucja płatnicza prowadzi działalność transgraniczną, za pośrednictwem agenta lub przez oddział.

Art. 105a.

KNF, po przeprowadzeniu oceny otrzymanych od właściwego organu nadzorczego goszczącego państwa członkowskiego informacji o nieprzestrzeganiu przez krajową instytucję płatniczą prowadzącą działalność za pośrednictwem oddziału albo agenta na terytorium goszczącego państwa członkowskiego obowiązujących przepisów prawa goszczącego państwa członkowskiego odpowiadających przepisom ustawy, niezwłocznie podejmie działania mające na celu przywrócenie stanu zgodnego z przepisami tego państwa regulującymi obowiązki informacyjne w zakresie świadczenia usług płatniczych oraz prawa i obowiązki w zakresie dostarczania usług płatniczych i korzystania z nich. KNF niezwłocznie powiadamia o podjętych środkach właściwe organy nadzorcze goszczącego państwa członkowskiego oraz właściwe organy nadzorcze innego zainteresowanego państwa członkowskiego.

Art. 106.

1. Jeżeli rozpowszechniane informacje, o których mowa w art. 73, wprowadzają lub mogą wprowadzać w błąd, KNF może:

1) wydać instytucji płatniczej zalecenie, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 3 lit. a, dotyczące zaprzestania ich rozpowszechniania, przy czym nie stosuje się przepisów art. 105 ust. 1 pkt 1-3 i 6;

2) nakazać, w drodze decyzji, ogłoszenie sprostowania we wskazanej formie oraz w wyznaczonym terminie; nakazując ogłoszenie sprostowania KNF może określić jego treść.

2. W przypadku gdy nakaz, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie został wykonany, KNF może, w drodze decyzji:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nie wykonano nakazu, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł.

3. Przy nakładaniu kar, o których mowa w ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5.

Art. 107.

1. W przypadku gdy unijna instytucja płatnicza lub jej agent, prowadząc działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, narusza przepisy prawa polskiego, KNF:

1) wzywa, w formie pisemnej, tę instytucję do przestrzegania przepisów prawa polskiego i wyznacza jej termin usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości;

2) niezwłocznie zawiadamia właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego o stwierdzonych nieprawidłowościach.

2. Jeżeli naruszenie przepisów prawa polskiego dotyczy przepisów działu II i III, po bezskutecznym upływie terminu wyznaczonego w wezwaniu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, KNF może odpowiednio zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1 i 3, zawiadamiając właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego o stwierdzonych nieprawidłowościach i podjętych środkach.

3. Jeżeli mimo zastosowania środków nadzoru przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego, unijna instytucja płatnicza lub jej agent prowadzący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nadal nie przestrzegają przepisów ustawy, KNF może zastosować odpowiednio środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4.

4. Przepis ust. 3 stosuje się także, w przypadku gdy:

1) środki zastosowane przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego okazały się nieadekwatne do zaistniałego naruszenia lub niemożliwe do zastosowania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

2) właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego bez uzasadnienia odmawiają zastosowania środków nadzorczych albo w sposób nieuzasadniony zwlekają z ich zastosowaniem.

5. Jeżeli zastosowanie procedury, o której mowa w ust. 1, skutkowałoby nadmierną zwłoką, mogącą bezpośrednio zagrażać ważnym interesom użytkowników, KNF może odpowiednio zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4, z pominięciem tej procedury.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 2, 3 i 5, KNF niezwłocznie powiadamia właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego, właściwe organy nadzorcze innego zainteresowanego państwa członkowskiego, Komisję Europejską oraz EUNB o zastosowanych środkach nadzorczych, a także uzasadnia ich zastosowanie.

6a. Środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4, stosowane przez KNF są odpowiednie i proporcjonalne do zapewnienia ochrony przed poważnym zagrożeniem dla zbiorowych interesów użytkowników na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie powodują preferencyjnego traktowania użytkowników danej instytucji płatniczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w stosunku do użytkowników danej instytucji płatniczej w innych państwach członkowskich.

6b. KNF stosuje środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1, 3 i 4, do czasu usunięcia stwierdzonych poważnych zagrożeń, w szczególności przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego albo we współpracy z tymi organami lub z EUNB.

7. Do decyzji KNF wydanych na podstawie ust. 2–5, przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się.

8. Od decyzji KNF wydanych na podstawie ust. 2–5 unijna instytucja płatnicza może wnieść skargę do sądu administracyjnego, w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 108.

1. W celu wykonania zadań wynikających z ustawy KNF współpracuje z właściwymi organami nadzorczymi oraz z innymi władzami lub organami, a w szczególności z:

1) Europejskim Bankiem Centralnym;

2) NBP i bankami centralnymi innych państw członkowskich;

3) organami publicznymi innych państw członkowskich odpowiedzialnymi za nadzór nad systemami płatności;

4) EUNB.

2. KNF może zawierać z właściwymi organami nadzorczymi porozumienia o współdziałaniu w zakresie nadzoru.

Art. 109.

W celu podejmowania działań określonych w art. 107 w odniesieniu do unijnej instytucji płatniczej, a także w art. 102–105 w odniesieniu do krajowej instytucji płatniczej świadczącej usługi płatnicze na terytorium goszczącego państwa członkowskiego za pośrednictwem agenta lub przez oddział albo w ramach działalności transgranicznej, KNF współpracuje z właściwymi organami nadzorczymi odpowiednio macierzystego albo goszczącego państwa członkowskiego.

Art. 110.

KNF przekazuje właściwemu organowi nadzorczemu goszczącego państwa członkowskiego z własnej inicjatywy istotne informacje, a na jego żądanie — informacje niezbędne do celów współpracy, o której mowa w art. 109, w szczególności w przypadkach stwierdzenia lub podejrzenia naruszenia prawa przez agenta, oddział lub w ramach działalności transgranicznej.

Art. 111.

1. KNF może udzielać informacji uzyskanych w związku z wykonywaniem zadań wynikających z ustawy:

1) właściwym organom nadzorczym, w przypadkach określonych w art. 110;

2) bankom centralnym innych państw członkowskich lub innym instytucjom państw członkowskich wykonującym zadania z zakresu polityki monetarnej oraz innym organom publicznym innych państw członkowskich wykonującym zadania z zakresu nadzoru nad systemami płatności;

3) organom i instytucjom Unii Europejskiej właściwym w zakresie spraw związanych z nadzorem nad instytucjami płatniczymi lub innymi dostawcami lub nadzorem nad systemami płatności;

4) właściwym organom państw członkowskich wyznaczonym jako punkty kontaktowe, o których mowa w art. 14e ust. 1.

2. Udzielenie informacji, o których mowa w ust. 1, następuje jeżeli:

1) zapewnione jest wykorzystanie udzielonych informacji wyłącznie na potrzeby wykonywanych przez te organy zadań z zakresu nadzoru nad dostawcami, nadzoru nad systemami płatności lub zadań z zakresu polityki monetarnej;

2) zagwarantowane jest, że przekazywanie udzielonych informacji poza te organy jest możliwe wyłącznie po uprzednim uzyskaniu zgody KNF;

3) nie narusza to zasad ochrony informacji wynikających z przepisów odrębnych.

Art. 112.

1. Informacje uzyskane lub wytworzone w związku ze sprawowaniem nadzoru, których udzielenie, ujawnienie lub potwierdzenie mogłoby naruszyć chroniony prawem interes podmiotów, których te informacje bezpośrednio lub pośrednio dotyczą, lub utrudnić sprawowanie nadzoru nad instytucjami płatniczymi, stanowią tajemnicę zawodową chronioną zgodnie z przepisami art. 16 ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Obowiązku ochrony tajemnicy, o której mowa w ust. 1, nie narusza:

1) udzielenie informacji w sytuacjach, o których mowa w art. 111 ust. 1;

2) złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa;

3) przekazanie informacji osobie, organowi lub innemu podmiotowi na podstawie przepisów odrębnych.

3. W przypadku informacji objętych ochroną na podstawie przepisów odrębnych, przekazywanie przez KNF informacji, o których mowa w ust. 1, nie może naruszać zasad ochrony określonej w tych przepisach.

Art. 113.

1. Krajowe instytucje płatnicze są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru. Wpłata krajowej instytucji płatniczej nie może przekroczyć rocznie 1% kwoty, o której mowa w art. 76 ust. 4 pkt 2, obliczonej na ostatni dzień roku, za który należna jest wpłata na pokrycie kosztów nadzoru.

1a. Równowartość w walucie polskiej kwoty w euro, o której mowa w art. 76 ust. 4 pkt 2, ustala się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w ostatnim dniu roku, za który należna jest wpłata na pokrycie kosztów nadzoru, a jeżeli kurs w ten dzień nie jest ogłaszany — kursu z dnia poprzedniego.

2.–4. (uchylone)

5. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505), zwanej dalej „ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji”.

Art. 114.

1. Opłacie podlega:

1) wydanie oraz zmiana zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, z wyjątkiem sytuacji, w której zmiana zezwolenia polega wyłącznie na ograniczeniu rodzaju usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniona instytucja płatnicza;

2) dokonanie wpisu do rejestru, z wyłączeniem wpisu związanego z wydaniem lub zmianą zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1.

2. Wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, nie może być wyższa niż równowartość w walucie polskiej kwoty 1500 euro, ustalonej z zastosowaniem kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w dniu wydania albo zmiany zezwolenia lub dokonania wpisu do rejestru.

3. Opłaty, o których mowa w ust. 1, są przeznaczane na pokrycie kosztów nadzoru. Suma opłat dokonanych w danym roku przez instytucje płatnicze pomniejsza łączną kwotę należnych od tych instytucji zgodnie z art. 113 wpłat na pokrycie kosztów nadzoru.

4. Opłaty, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 115.

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w art. 113 ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w art. 113 ust. 1,

3) wysokość, a także sposób i terminy uiszczania opłat, o których mowa w art. 114

— uwzględniając charakter czynności, z którymi wiąże się obowiązek uiszczenia opłat oraz konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru, mając zarazem na względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru i opłat nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 116.

(uchylony)

Art. 116a.

Kara pieniężna, o której mowa w art. 105 ust. 1 pkt 4 i art. 106 ust. 2 pkt 1, może zostać nałożona także po zakończeniu pełnienia funkcji osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo po ustaniu stosunku członkostwa w organie statutowym bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, jeżeli naruszenie miało miejsce w czasie pełnienia tej funkcji albo trwania członkostwa w tym organie.

Art. 117.

1. Do postępowania naprawczego oraz likwidacji krajowej instytucji płatniczej i oddziałów instytucji płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 142 oraz art. 145–157e ustawy – Prawo bankowe.

2. Uprawnienie do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości krajowej instytucji płatniczej przysługuje także KNF.

Dział VIA

Dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku

Art. 117a.

1. Działalność w zakresie świadczenia wyłącznie usługi dostępu do informacji o rachunku jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

2. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych.

3. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest obowiązany do zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z wykonywaną przez niego działalnością lub posiadania gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika.

4. Zakres oraz wysokość ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia dostosowuje się do odpowiedzialności, jaką ponosi dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku w przypadku nieuprawnionego dostępu do informacji o rachunku płatniczym lub nieuprawnionego użycia takich informacji oraz do terytorium, na którym ten dostawca wykonuje usługi.

5. Umowa gwarancji bankowej albo umowa gwarancji ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta środków pieniężnych z gwarancji.

6. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, minimalną sumę gwarancyjną ubezpieczenia, sumę gwarancji bankowej, sumę gwarancji ubezpieczeniowej lub wartość innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika, mając na uwadze konieczność zapewnienia interesów użytkowników oraz uwzględniając wytyczne wydane w tym zakresie przez EUNB.

Art. 117b.

1. Działalność w zakresie świadczenia wyłącznie usługi dostępu do informacji o rachunku może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

2. Rejestr dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 117a ust. 1.

3. Wpis do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136c pkt 2–5.

4. Wniosek o dokonanie wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiera także:

1) informacje i dokumenty, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 2, 4, 6a i 8;

2) opis:

a) struktury organizacyjnej, o której mowa w art. 64a ust. 1 pkt 1 lit. a,

b) zasad zarządzania ryzykiem, o którym mowa w art. 64a ust. 1 pkt 2,

c) zasad przeprowadzania audytu wewnętrznego, o którym mowa w art. 64a ust. 1 pkt 3 lit. a,

d) o którym mowa w art. 64a ust. 1 pkt 4 lit. b–e i g;

3) dokument potwierdzający posiadanie przez wnioskodawcę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia odpowiedniej działalności gospodarczej, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub innego zabezpieczenia roszczeń użytkownika;

4) oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: „Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).”, a także klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”, która zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

4a. W przypadku konieczności zapewnienia KNF dostępu do informacji mających wpływ na ocenę ryzyka w odniesieniu do świadczenia przez wnioskodawcę usług płatniczych, KNF może zażądać przekazania zatwierdzonych procedur wewnętrznych dotyczących obszarów, o których mowa w art. 64a ust. 1 pkt 1 lit. a, pkt 2, pkt 3 lit. a oraz pkt 4 lit. b–e i g.

5. KNF dokonuje wpisu dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku w terminie 3 miesięcy od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis lub jego uzupełnienia, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w ust. 4 pkt 4.

6. Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

7. KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

8. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, wskazując termin zakończenia działalności.

9. Dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest obowiązany do informowania KNF o liczbie użytkowników, dla których świadczył usługę dostępu do informacji o rachunku, oraz liczbie rachunków, do których zapewnił dostęp w okresie poprzedniego roku kalendarzowego, w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego.

Art. 117c.

1. Dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku są obowiązani do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn liczby użytkowników, dla których dany dostawca świadczył usługę dostępu do informacji o rachunku w okresie poprzedniego roku kalendarzowego, kwoty 1 zł i stawki nieprzekraczającej 15%.

2. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1

— uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru oraz mając na uwadze, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 117d.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Celem nadzoru nad dostawcami świadczącymi wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest zapewnienie zgodności ich działalności z przepisami ustawy, a także ochrona interesów użytkowników.

3. Do nadzoru nad dostawcami świadczącymi wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku przepisy art. 100, art. 101, art. 102 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 1a i 1b oraz ust. 2, art. 103, art. 106 ust. 1 i art. 112 stosuje się odpowiednio.

4. W ramach nadzoru KNF może wydawać dostawcom świadczącym wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zalecenia w zakresie:

1) zapewnienia zgodności ich działalności z przepisami ustawy;

2) podjęcia środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. W razie stwierdzenia, że dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku nie wykonuje obowiązku udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, albo wykonuje ten obowiązek nieprawidłowo, nie wykonał w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w ust. 4, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, a także gdy działalność dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku jest wykonywana z naruszeniem przepisów prawa albo stwarza zagrożenie dla interesów użytkowników, KNF może zastosować środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1–3.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły nieprawidłowości, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na dostawcę świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.

7. KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, w przypadku gdy:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 117b ust. 4 pkt 4, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;

2) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku.

8. W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1, KNF może:

1) nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;

2) wydać decyzję, o której mowa w ust. 7.

9. Decyzja, o której mowa w ust. 7, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

10. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6 i 8 pkt 1, przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 ~~oraz art. 116~~ stosuje się odpowiednio.

Art. 117e.

Do dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku stosuje się odpowiednio przepisy art. 18, art. 23, art. 27, art. 42, art. 59s, art. 64a ust. 2, 3 i 3a, art. 94, art. 98a, art. 98b, art. 99, art. 104, art. 105 ust. 1 pkt 1–4 i 6, art. 106 ust. 2 pkt 1 i ust. 3, art. 107–111 i art. 117 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 64a ust. 5.

Dział VIB

Małe instytucje płatnicze

Art. 117f.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze małej instytucji płatniczej jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ona usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty stanowiącej równowartość 1 500 000 euro miesięcznie.

4. Przy ustalaniu średniej, o której mowa w ust. 3, całkowitą kwotę transakcji płatniczych za dany miesiąc oblicza się przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP, obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.

5. Mała instytucja płatnicza może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych oraz działalność, o której mowa w art. 74 ust. 1 pkt 1 i ust. 3.

6. Do świadczenia przez małą instytucję płatniczą usługi przeliczenia waluty w ramach wykonania transakcji płatniczej przepis art. 74 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 117g.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze małej instytucji płatniczej może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.

2. Rejestr małych instytucji płatniczych jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 117f ust. 1.

Art. 117h.

1. Działalność w charakterze małej instytucji płatniczej może być wykonywana, jeżeli:

1) mała instytucja płatnicza posiada rozwiązania organizacyjne pozwalające na:

a) wyliczenie całkowitej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych,

b) wykonanie obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy;

2) osoba zarządzająca małą instytucją płatniczą nie została prawomocnie skazana za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe.

2. Mała instytucja płatnicza jest obowiązana posiadać:

1) program działalności i plan finansowy na okres pierwszych 12 miesięcy działalności, uwzględniający wymóg określony w art. 117f ust. 3;

2) aktualną procedurę zarządzania ryzykiem, na które może być narażona.

3. Mała instytucja płatnicza świadcząca usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1, może przechowywać środki pieniężne użytkowników na rachunkach płatniczych użytkowników, przy czym łączna wysokość środków przyjętych dla jednego użytkownika w każdym czasie nie może przekroczyć równowartości w walucie polskiej 2000 euro.

4. Do małych instytucji płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 73 i art. 75.

5. Do obliczania limitu, o którym mowa w ust. 3, przepis art. 117f ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 117ha.

1. Mała instytucja płatnicza dokonuje transferu środków pieniężnych otrzymanych od płatnika na rachunek płatniczy odbiorcy w drodze polecenia przelewu wyłącznie za pośrednictwem rachunku płatniczego utworzonego do dokonywania takich transferów, prowadzonego przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9.

2. W przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko małej instytucji płatniczej środki pieniężne znajdujące się na rachunku płatniczym, o którym mowa w ust. 1, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego albo administracyjnego tytułu wykonawczego, chyba że postępowanie egzekucyjne dotyczy roszczeń użytkowników wobec małej instytucji płatniczej z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usług płatniczych za pośrednictwem tego rachunku.

Art. 117i.

Mała instytucja płatnicza może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta oraz powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych. Przepisy art. 84–90 stosuje się odpowiednio.

Art. 117j.

1. Wpis do rejestru małych instytucji płatniczych następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136d pkt 2–4.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:

1) wykaz usług płatniczych, które wnioskodawca zamierza świadczyć, wraz z przedstawieniem tych usług w formie schematu graficznego z opisem tych usług oraz wskazaniem, do którego z rodzajów usług określonych w art. 3 ust. 1 pkt 1–6 należą te usługi;

2) oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: „Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze małej instytucji płatniczej, określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).”, a także klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”, która zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia;

3) opis rozwiązań organizacyjnych, o których mowa w art. 117h ust. 1 pkt 1;

4) program, plan finansowy oraz aktualną procedurę, o których mowa w art. 117h ust. 2;

5) opis działalności gospodarczej, o której mowa w art. 117f ust. 5, ze wskazaniem jej rodzaju, którą wnioskodawca prowadzi lub zamierza prowadzić;

6) opis sposobu ochrony środków pieniężnych użytkowników, o którym mowa w art. 117o, oraz zobowiązanie do niezwłocznego poinformowania KNF o jego zmianach;

7) dane kontaktowe wnioskodawcy, w tym imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby uprawnionej do jego reprezentowania;

8) adres wnioskodawcy wskazany do doręczeń korespondencji w formie pisemnej oraz adres do doręczeń elektronicznych, jeżeli wnioskodawca taki adres posiada.

3. Wnioskodawca oraz mała instytucja płatnicza powiadamiają KNF o zmianie danych, o których mowa w ust. 2 pkt 3–8, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie.

Art. 117k.

1. KNF dokonuje wpisu małej instytucji płatniczej w terminie 3 miesięcy od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis lub jego uzupełnienia, wraz z oświadczeniem, o którym mowa w art. 117j ust. 2 pkt 2.

2. Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze małej instytucji płatniczej uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.

3. KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych.

Art. 117l.

Mała instytucja płatnicza przechowuje dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków wymaganych do wykonywania działalności przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich wytworzenia lub otrzymania.

Art. 117m.

Mała instytucja płatnicza zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, wskazując termin zakończenia działalności.

Art. 117n.

KNF wykreśla wpis małej instytucji płatniczej z rejestru małych instytucji płatniczych w przypadku otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 117m, a także po uzyskaniu informacji o zgonie przedsiębiorcy. Wykreślenie następuje także po uzyskaniu informacji z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego o wykreśleniu przedsiębiorcy.

Art. 117o.

Mała instytucja płatnicza chroni środki pieniężne otrzymane od użytkowników, w tym środki otrzymane za pośrednictwem agentów lub innego dostawcy w celu wykonania transakcji płatniczych. Przepisy art. 78 i art. 80 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 79 stosuje się odpowiednio.

Art. 117p.

1. Mała instytucja płatnicza zgłasza KNF:

1) przekroczenie poziomu 1 500 000 euro:

a) całkowitej kwoty transakcji płatniczych w danym miesiącu, w tym wykonanych przez agentów, za pośrednictwem których mała instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze,

b) średniej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych za każdy okres ostatnich 3 miesięcy i ostatnich 12 miesięcy, w tym wykonywanych przez agentów, za pośrednictwem których mała instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze;

2) wszczęcie postępowania karnego w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 117h ust. 1 pkt 2, lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe przeciwko osobie zarządzającej;

3) numer rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 117ha, wraz z kopią umowy tego rachunku.

2. Do obliczania kwoty transakcji płatniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, przepis art. 117f ust. 4 stosuje się odpowiednio.

3. Zgłoszenia, o których mowa w ust. 1, dokonuje się w terminie 14 dni od dnia:

1) upływu okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 1;

2) powzięcia przez małą instytucję płatniczą wiadomości o wszczęciu postępowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2;

3) zawarcia lub zmiany umowy rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 117ha.

4. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na małą instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 1000 zł za każdy dzień opóźnienia, nie większej jednak niż 250 000 zł. Przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 ~~oraz art. 116~~ stosuje się odpowiednio.

Art. 117q.

1. W przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych, o której mowa w art. 117f ust. 3, mała instytucja płatnicza, niezależnie od obowiązku zgłoszenia, o którym mowa w art. 117p ust. 1 pkt 1 lit. b:

1) dostosowuje rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w art. 117f ust. 3, albo

2) składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1

— w terminie 30 dni od końca okresu, w którym nastąpiło przekroczenie.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, do czasu rozpoznania wniosku przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się. W przypadku odmowy wydania zezwolenia umorzenia postępowania albo pozostawienia wniosku bez rozpoznania termin określony w tym przepisie biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.

3. Średnia całkowitej kwoty transakcji, o której mowa w art. 117f ust. 3, nie może przekraczać w okresie rozpoznawania wniosku kwoty określonej w zgłoszeniu dokonanym przez małą instytucję płatniczą na podstawie art. 117p ust. 1 pkt 1 lit. b.

4. Mała instytucja płatnicza nie może składać wniosku o rozszerzenie zakresu usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniona na podstawie wpisu do rejestru, w okresie, w którym średnia całkowita kwota transakcji przekracza kwotę, o której mowa w art. 117f ust. 3.

Art. 117r.

1. Mała instytucja płatnicza przekazuje KNF:

1) informacje o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych w zakresie poszczególnych rodzajów usług płatniczych, w tym przez jej agentów, w danym:

a) kwartale — w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym dany kwartał,

b) roku — w terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po danym roku,

c) miesiącu w okresie, o którym mowa w art. 117q ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 zdanie drugie — w terminie do piętnastego dnia miesiąca następującego po danym miesiącu;

2) roczne sprawozdanie finansowe wraz z odpisem uchwały albo postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego — w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający, jeżeli takie sprawozdanie sporządza.

2. Przepisy ust. 1 pkt 1 lit. a i b oraz pkt 2 stosuje się także w przypadku, gdy mała instytucja płatnicza, w tym także przez swoich agentów, w danym okresie nie wykonała żadnej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku, gdy osoba prowadząca działalność gospodarczą w charakterze małej instytucji płatniczej w danym okresie miała zawieszoną działalność gospodarczą.

3. KNF informuje Komisję Europejską o liczbie małych instytucji płatniczych oraz całkowitej kwocie transakcji płatniczych wykonanych w danym roku przez małe instytucje płatnicze, w tym przez ich agentów.

Art. 117s.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez małe instytucje płatnicze podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Celem nadzoru nad małymi instytucjami płatniczymi jest zapewnienie zgodności działalności małych instytucji płatniczych z przepisami ustawy i rozporządzenia (UE) 2015/751, a także ochrona interesów użytkowników.

3. Do nadzoru nad małymi instytucjami płatniczymi przepisy art. 100, art. 101, art. 102 ust. 1 pkt 1, 2 i 5 oraz ust. 1a, 1b i 2, art. 103, art. 106 ust. 1 i art. 112 stosuje się odpowiednio.

4. W ramach nadzoru KNF może wydawać małym instytucjom płatniczym zalecenia w zakresie:

1) zapewnienia zgodności działalności małej instytucji płatniczej z przepisami ustawy, rozporządzenia (UE) 2015/751 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009;

2) zastosowania środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. W razie stwierdzenia, że mała instytucja płatnicza nie wykonuje obowiązku udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, lub obowiązku przekazywania danych, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 2, albo wykonuje je nieprawidłowo, nie wykonała w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w ust. 4, lub nakazu, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 5, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, a także gdy działalność małej instytucji płatniczej jest wykonywana z naruszeniem prawa albo stwarza zagrożenie dla interesów użytkowników, KNF może zastosować środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1–3.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone nieprawidłowości albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono nieprawidłowości, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na małą instytucję płatniczą karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.

7. KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, w przypadku gdy:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 117j ust. 2 pkt 2, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;

2) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze małej instytucji płatniczej lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze małej instytucji płatniczej;

3) stwierdzi przekroczenie kwoty, o której mowa w art. 117f ust. 3, a mała instytucja płatnicza nie dopełni obowiązku, o którym mowa w art. 117q ust. 1.

8. W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1, KNF może:

1) nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;

2) wydać decyzję, o której mowa w ust. 7.

9. Decyzja, o której mowa w ust. 7, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

10. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6 i 8 pkt 1, przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

Art. 117t.

Jeżeli działalność hybrydowej małej instytucji płatniczej w zakresie niepolegającym na świadczeniu usług płatniczych narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji lub mogłaby ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej małej instytucji płatniczej prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie usług płatniczych przez utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził tę działalność. Przepisy art. 68 ust. 2–11 stosuje się odpowiednio.

Art. 117u.

1. Mała instytucja płatnicza jest obowiązana do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez małą instytucję płatniczą, w tym przez jej agentów, i stawki nieprzekraczającej 0,025%.

2. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1

Dział VII

Biura usług płatniczych i kasy oszczędnościowo-kredytowe

Art. 118.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze biura usług płatniczych jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.

2. Działalność, o której mowa w ust. 1, może być wykonywana wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2a. Działalność, o której mowa w ust. 1, obejmuje wyłącznie świadczenie usługi płatniczej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6.

3. Średnia całkowitej kwoty transakcji płatniczych z poprzednich 12 miesięcy wykonanych przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługi płatnicze, nie może przekraczać kwoty 500 000 euro miesięcznie.

3a. Kwota pojedynczej transakcji płatniczej wykonanej przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługę przekazu pieniężnego, nie może przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 2500 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu poprzedzającym dzień wykonania tego przekazu.

3b. Suma środków pieniężnych przyjętych przez biuro usług płatniczych, w tym przez agentów, za pośrednictwem których świadczy ono usługę przekazu pieniężnego, w celu wykonania usług płatniczych na rzecz tego samego płatnika, nie może w danym miesiącu przekraczać równowartości w walucie polskiej kwoty 10 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającego ten miesiąc.

3c. Biuro usług płatniczych, w ramach usługi przekazu pieniężnego, dokonuje transferu środków pieniężnych otrzymanych od płatnika na rachunek płatniczy odbiorcy w drodze polecenia przelewu wyłącznie za pośrednictwem rachunku płatniczego utworzonego do dokonywania takich transferów, prowadzonego dla biura usług płatniczych przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 1–4, 6 i 9.

3d. W przypadku wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko biuru usług płatniczych środki pieniężne znajdujące się na rachunku płatniczym, o którym mowa w ust. 3c, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego albo administracyjnego tytułu wykonawczego. Wyłączenie to nie obejmuje roszczeń użytkowników wobec biura usług płatniczych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania usługi przekazu pieniężnego za pośrednictwem tego rachunku.

5. Biuro usług płatniczych może prowadzić działalność gospodarczą inną niż świadczenie usług płatniczych.

Art. 119.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych w charakterze biura usług płatniczych może być wykonywana po uzyskaniu wpisu do rejestru biur usług płatniczych.

2. Rejestr biur usług płatniczych jest rejestrem działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, dla działalności, o której mowa w art. 118 ust. 1.

Art. 119a.

1. Wpis do rejestru biur usług płatniczych następuje na pisemny wniosek przedsiębiorcy zawierający dane, o których mowa w art. 136 pkt 2–4.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się oświadczenie wnioskodawcy o następującej treści: „Oświadczam, że dane zawarte we wniosku są kompletne i zgodne z prawdą. Znane mi są i spełniam warunki wykonywania działalności gospodarczej w charakterze biura usług płatniczych określone w ustawie z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 30).”. Składający oświadczenie zawiera w nim klauzulę o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu uprawnionego do odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

2a. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się informacje o danych kontaktowych dla celów sprawowania nadzoru przez KNF, obejmujące co najmniej:

1) dane kontaktowe wnioskodawcy, w tym imię i nazwisko, numer telefonu oraz adres poczty elektronicznej osoby uprawnionej do jego reprezentowania;

2) adres wnioskodawcy wskazany do doręczeń korespondencji w formie pisemnej.

3. KNF dokonuje wpisu biura usług płatniczych w terminie 14 dni od dnia wpływu do KNF wniosku o wpis wraz z oświadczeniem, o którym mowa w ust. 2, oraz informacjami, o których mowa w ust. 2a.

4. Za dzień rozpoczęcia działalności w charakterze biura usług płatniczych uważa się dzień dokonania wpisu do rejestru.

5. Wnioskodawca oraz biuro usług płatniczych powiadamia KNF o zmianie danych, o których mowa w ust. 2a, niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie.

Art. 119b.

Osoba zarządzająca biurem usług płatniczych nie może być osobą prawomocnie skazaną za przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu, przestępstwo przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, przestępstwo, o którym mowa w art. 165a Kodeksu karnego, przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej lub przestępstwo skarbowe.

Art. 119c.

1. Biuro usług płatniczych jest obowiązane do zapewnienia rozwiązań organizacyjnych pozwalających na wykonywanie obowiązków związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy.

2. Do biur usług płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 73 i art. 75.

Art. 120.

(uchylony)

Art. 121.

Biuro usług płatniczych może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agenta oraz powierzyć innemu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych ze świadczeniem usług płatniczych; przepisy art. 84 ust. 2 i 3, art. 85 oraz art. 88–90 stosuje się odpowiednio.

Art. 122.

(uchylony)

Art. 122a.

KNF wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru.

Art. 123.

Biuro usług płatniczych zawiadamia KNF o zamiarze zakończenia działalności gospodarczej lub działalności w charakterze biura usług płatniczych, wskazując datę zakończenia działalności.

Art. 124.

(uchylony)

Art. 125.

1. Biuro usług płatniczych jest zobowiązane do ochrony środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników, w tym za pośrednictwem agenta lub innego dostawcy, w celu wykonania transakcji płatniczych.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, biuro usług płatniczych wykonuje przez zawarcie odpowiednio z bankiem krajowym, instytucją kredytową, oddziałem banku zagranicznego albo zakładem ubezpieczeń, które nie należą do tej samej grupy co dane biuro usług płatniczych, umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia.

3. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowa ubezpieczenia obejmuje zwrot przez gwaranta lub zakład ubezpieczeń wpłat wniesionych przez użytkowników w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania transakcji płatniczej wynikającej z umowy o świadczenie usług płatniczych przez biuro usług płatniczych, do wysokości dokonanej wpłaty.

4. Umowa gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej powinna obejmować upoważnienie dla KNF do wydawania dyspozycji wypłaty przez gwaranta środków pieniężnych z gwarancji.

5. Umowa gwarancji albo ubezpieczenia, o której mowa w ust. 2, nie może być zawarta na okres krótszy niż 12 miesięcy.

5a. Biuro usług płatniczych, przed złożeniem zlecenia płatniczego, udostępnia użytkownikowi informacje dotyczące w szczególności zakresu umowy i wysokości sumy gwarancyjnej zawartej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia, o których mowa w ust. 2, w sposób umożliwiający zapoznanie się przez użytkownika ze sposobem ochrony środków finansowych. W przypadku gdy użytkownik wnioskuje o ich przekazanie w postaci papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji, biuro usług płatniczych przekazuje informacje niezwłocznie po wykonaniu transakcji płatniczej.

6. Biuro usług płatniczych jest obowiązane złożyć w KNF dokument potwierdzający zawarcie pierwszej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo pierwszej umowy ubezpieczenia, w terminie 7 dni od dnia zawarcia takiej umowy, a następnie składać do KNF dokumenty potwierdzające każdorazowe zawarcie kolejnej umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia przed upływem terminu obowiązywania umowy poprzedniej, w terminie 7 dni od dnia jej zawarcia.

7. (uchylony)

8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, minimalną sumę gwarancji, o których mowa w ust. 2, oraz termin powstania obowiązku zawarcia umowy gwarancji, uwzględniając wysokość kwot transakcji płatniczych.

8a. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może określić, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy umowy gwarancji bankowej oraz umowy gwarancji ubezpieczeniowej, o których mowa w ust. 2, kierując się potrzebą uwzględnienia niezbędnych elementów umowy.

9. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia, o którym mowa w ust. 2, termin powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną, uwzględniając wysokość kwot transakcji płatniczych.

10. KNF jest uprawniony do występowania na rzecz użytkowników w sprawach wypłaty środków z tytułu umowy gwarancji bankowej albo umowy gwarancji ubezpieczeniowej na zasadach określonych w treści tych umów.

Art. 126.

1. Biuro usług płatniczych jest zobowiązane do zgłoszenia KNF:

1) każdego przekroczenia poziomu 500 000 euro:

a) całkowitej kwoty transakcji płatniczych, w tym wykonanych przez agentów, za pośrednictwem których biuro usług płatniczych świadczy usługi płatnicze, w danym miesiącu,

b) średniej miesięcznej kwoty transakcji płatniczych, w tym wykonywanych przez agentów, za pośrednictwem których biuro usług płatniczych świadczy usługi płatnicze, za każdy okres ostatnich 3 miesięcy i ostatnich 12 miesięcy;

2) wszczęcia postępowania karnego w sprawie o przestępstwo, o którym mowa w art. 119b, lub postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe przeciwko osobie zarządzającej.

2. Do obliczania kwoty transakcji płatniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 118 ust. 4.

3. Zgłoszenia, o których mowa w ust. 1, powinny zostać dokonane w terminie 14 dni od dnia:

1) zakończenia okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 1;

2) powzięcia wiadomości przez biuro o wszczęciu postępowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

4. (uchylony)

Art. 126a.

1. Biuro usług płatniczych zgłasza do KNF:

1) numer rachunku płatniczego, o którym mowa w art. 118 ust. 3c, wraz z kopią umowy tego rachunku;

2) zmiany w zakresie informacji, o których mowa w art. 119a ust. 2a.

2. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, jest dokonywane w terminie 14 dni od dnia:

1) zawarcia albo zmiany umowy rachunku płatniczego, o którym mowa w ust. 1 pkt 1;

2) zmian w zakresie informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

Art. 127.

1. W przypadku przekroczenia średniej całkowitej kwoty transakcji płatniczych, o której mowa w art. 118 ust. 3, biuro usług płatniczych, niezależnie od obowiązku dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 126 ust. 1 pkt 1 lit. b:

1) dostosowuje rozmiar prowadzonej działalności w zakresie usług płatniczych do wymogu, o którym mowa w art. 118 ust. 3, albo

2) składa wniosek o dokonanie wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych, o którym mowa w art. 117j ust. 1, albo

3) składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1

— w terminie 30 dni od dnia zakończenia okresu, w którym nastąpiło przekroczenie.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 albo 3, do czasu rozpoznania wniosku przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się. W przypadku odmowy wpisu do rejestru małych instytucji płatniczych, odmowy wydania zezwolenia, umorzenia postępowania albo pozostawienia wniosku bez rozpoznania termin ten biegnie od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, lub od dnia pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

3. Średnia całkowita kwota transakcji płatniczych biura usług płatniczych nie może przekraczać w okresie rozpoznawania wniosku wysokości kwoty określonej w zgłoszeniu dokonanym na podstawie art. 126 ust. 1 pkt 1 lit. b.

Art. 128.

1. Biuro usług płatniczych jest obowiązane do przekazywania KNF informacji o łącznej wartości i liczbie transakcji płatniczych wykonanych, w tym także przez jego agentów:

1) (uchylony)

2) w poszczególnych miesiącach danego roku — w terminie do dnia 31 stycznia następnego roku;

3) w danym miesiącu w okresie, o którym mowa w art. 127 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 zdanie drugie — w terminie do piętnastego dnia następnego miesiąca.

1a. Przepis ust. 1 pkt 2 stosuje się także w przypadku, gdy biuro usług płatniczych, w tym także przez swoich agentów, w danym okresie nie wykonało żadnej transakcji płatniczej, z wyjątkiem przypadku, gdy osoba wykonująca działalność gospodarczą w charakterze biura usług płatniczych w danym okresie miała zawieszoną działalność gospodarczą.

1b. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 1, KNF wzywa biuro usług płatniczych do przekazania informacji w terminie wskazanym w wezwaniu.

2. KNF informuje Komisję Europejską o liczbie biur usług płatniczych oraz całkowitej kwocie transakcji płatniczych wykonanych w danym roku przez biura usług płatniczych, w tym także przez ich agentów.

3. KNF udostępnia NBP dane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, niezwłocznie po ich otrzymaniu.

Art. 129.

1. Działalność w zakresie usług płatniczych prowadzona przez biura usług płatniczych podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym.

2. Celem nadzoru nad biurami usług płatniczych jest zapewnienie zgodności działalności biur usług płatniczych z przepisami ustawy oraz ochrona interesów użytkowników usług płatniczych.

3. Do nadzoru nad biurami usług płatniczych stosuje się odpowiednio przepisy art. 102 ust. 1 pkt 1, ust. 1a i 1b, art. 106 ust. 1 oraz art. 112.

4. W ramach nadzoru KNF może wydawać biurom usług płatniczych zalecenia w zakresie:

1) zapewnienia zgodności działalności biura z przepisami ustawy;

2) podjęcia środków koniecznych do zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane na piśmie utrwalonym:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. W razie stwierdzenia, że działalność biura usług płatniczych jest wykonywana z naruszeniem prawa lub stwarza zagrożenie interesów użytkowników, w szczególności:

1) nie wykonuje albo wykonuje nieprawidłowo obowiązek udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1,

2) nie wykonuje zalecenia albo nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1,

3) narusza obowiązki, o których mowa w art. 125, art. 126 ust. 1, art. 126a lub art. 128 ust. 1,

4) nie wykonuje zaleceń, o których mowa w ust. 4

— KNF, w formie pisemnej, udziela biuru usług płatniczych upomnienia oraz wzywa do usunięcia naruszeń i wyznacza termin ich usunięcia.

6. W przypadkach, o których mowa w ust. 5, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone naruszenia, albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono naruszenia, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na biuro usług płatniczych karę pieniężną w wysokości do 500 000 zł.

6a. KNF może wydać decyzję o zakazie wykonywania działalności w zakresie biura usług płatniczych, w przypadku gdy:

1) oświadczenie, o którym mowa w art. 119a ust. 2, zostało złożone niezgodnie ze stanem faktycznym;

2) stwierdzi rażące naruszenie warunków wymaganych prawem do prowadzenia działalności w charakterze biura usług płatniczych lub wynikających z przepisów ustawy obowiązków związanych z prowadzeniem działalności w charakterze biura usług płatniczych;

3) pomimo udzielenia upomnienia, o którym mowa w ust. 5, biuro usług płatniczych nie usunęło naruszeń w terminie wskazanym przez KNF.

7. W przypadku niewykonania zalecenia lub nakazu, o których mowa w art. 106 ust. 1, KNF może:

1) nałożyć kary pieniężne, o których mowa w ust. 6;

2) wydać decyzję, o której mowa w ust. 6a.

8. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 6, stosuje się odpowiednio przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5.

9. Decyzja, o której mowa w ust. 6a, podlega natychmiastowemu wykonaniu.

Art. 130.

1. Biura usług płatniczych wnoszą wpłaty na pokrycie kosztów nadzoru w kwocie stanowiącej iloczyn całkowitej kwoty transakcji płatniczych wykonanych przez biuro, w tym także przez jego agentów, i stawki nieprzekraczającej 0,023%.

2. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1

— uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru, mając zarazem na względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 131.

1. Kasa oszczędnościowo-kredytowa w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności w zakresie świadczenia usług płatniczych zawiadamia KNF o rozpoczęciu tej działalności, wskazując:

1) nazwę (firmę) i siedzibę i adres;

2) numer w rejestrze przedsiębiorców;

3) wykaz świadczonych usług płatniczych;

4) nazwy i adresy posiadanych oddziałów.

2. Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa zawiadamia KNF o zakończeniu działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową w terminie 14 dni od dnia uzyskania takiej informacji ze wskazaniem daty zakończenia działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się w przypadku, gdy zakończenie działalności jest następstwem wydania decyzji, o której mowa w art. 74c ust. 3 lub 4 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, lub ogłoszenia upadłości.

Art. 132.

(uchylony)

Dział VIIa

Instytucje pieniądza elektronicznego i oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego

Art. 132a.

1. Wydawanie pieniądza elektronicznego oraz świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wymaga uzyskania zezwolenia KNF.

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, może być wydane osobie prawnej z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na jej wniosek.

3. Do wniosku o wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepis art. 61 ust. 1 i przepisy wydane na podstawie art. 61 ust. 3, z tym że w programie działalności i planie finansowym podaje się również informację o planowanej średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu.

4. Do wnioskodawcy i krajowej instytucji pieniądza elektronicznego przepis art. 61 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 132b.

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, może być wydane podmiotom posiadającym kapitał założycielski w wysokości co najmniej równowartości w walucie polskiej kwoty 350 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu wydania zezwolenia.

2. Przepisy art. 64 ust. 1 pkt 2–10 i art. 64a ust. 1–4 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 64a ust. 5 stosuje się odpowiednio, z tym że system zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, o którym mowa w art. 64 ust. 1 pkt 3, zawiera ponadto opis zasad postępowania ze środkami pieniężnymi otrzymywanymi w zamian za wydany pieniądz elektroniczny zgodnie z art. 132n i opis procedur rozpatrywania skarg posiadaczy pieniądza elektronicznego.

3. Do odmowy wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, zmiany zakresu usług płatniczych określonych w zezwoleniu, wygaśnięcia zezwolenia w związku z nieprowadzeniem albo nierozpoczęciem działalności objętej tym zezwoleniem oraz do cofnięcia zezwolenia, a także do postępowania w sprawie wydania, zmiany, wygaśnięcia i cofnięcia zezwolenia stosuje się odpowiednio przepisy art. 61b–63, art. 65–67, art. 69, art. 70 i art. 142a.

4. Warunkiem udzielenia zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, jest dodatkowo posiadanie przez podmiot rozwiązań organizacyjnych mających służyć ochronie środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny zgodnie z art. 132n.

5. KNF może cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, również jeżeli instytucja pieniądza elektronicznego, która nie stosuje zasad ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny, określonych w art. 132n ust. 1, nie zawarła w terminie umowy gwarancji bankowej albo ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia, o której mowa w art. 78 ust. 2, zgodnie z art. 132n ust. 2.

Art. 132c.

1. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio nabyć albo objąć akcje lub udziały krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie odpowiednio 20%, 30% lub 50% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, lub jeżeli na skutek nabycia albo objęcia akcji lub udziałów instytucja taka stałaby się jednostką zależną lub współzależną względem tego podmiotu, jest obowiązany każdorazowo zawiadomić KNF o takim zamiarze.

3. W przypadku gdy podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w ust. 1, jest:

1) unijną instytucją pieniądza elektronicznego, unijną instytucją płatniczą, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, instytucją kredytową, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska lub

2) jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku wobec unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, unijnej instytucji płatniczej, zakładu ubezpieczeń, zakładu reasekuracji, instytucji kredytowej, firmy inwestycyjnej lub spółki zarządzającej, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności na terytorium państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska

— przedstawia w zawiadomieniu odpowiednią informację w tym zakresie, wskazującą w szczególności nazwę i siedzibę podmiotów, o których mowa w pkt 2, w stosunku do których jest jednostką dominującą lub podmiotem pozostającym w podobnym stosunku.

4. Jeżeli nie zachodzą okoliczności wymienione w ust. 3 pkt 1 i 2, zawiadomienie zawiera stosowne oświadczenie w tym zakresie.

5. Podmiot, który zamierza bezpośrednio lub pośrednio zbyć znaczny pakiet akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, lub zbyć pakiet akcji lub udziałów, w wyniku czego nastąpiłby spadek poniżej 20%, 30% lub 50% jego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym lub udziału w kapitale zakładowym, jest obowiązany zawiadomić o tym zamiarze KNF. W przypadku gdy statut krajowej instytucji pieniądza elektronicznego przewiduje uprzywilejowanie lub ograniczenie akcji lub udziałów co do prawa głosu, zawiadomienie powinno również dotyczyć udziału w kapitale zakładowym w wysokości odpowiadającej wielkościom określonym w zdaniu pierwszym i odpowiadającej mu liczbie głosów bez przywilejów i ograniczeń; przepisy art. 25 ust. 2, 3 i 7 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

Art. 132d.

1. Podmiot składający zawiadomienie, o którym mowa w art. 132c ust. 1, przedstawia wraz z zawiadomieniem informacje:

1) pozwalające na identyfikację podmiotu składającego zawiadomienie oraz ustalenie tożsamości osób zarządzających jego działalnością oraz osób przewidzianych do objęcia funkcji osób zarządzających krajowej instytucji pieniądza elektronicznego — o ile podmiot składający zawiadomienie planuje zmiany w tym zakresie;

2) określone w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c dotyczące podmiotu składającego zawiadomienie oraz osób, o których mowa w pkt 1;

3) pozwalające na identyfikację krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o której mowa w art. 132c ust. 1;

4) dotyczące działalności zawodowej, gospodarczej lub statutowej podmiotu składającego zawiadomienie i osób, o których mowa w pkt 1, a w szczególności przedmiotu tej działalności, zakresu i miejsca jej prowadzenia oraz dotychczasowego jej przebiegu, a także wykształcenia posiadanego przez podmiot składający zawiadomienie, będący osobą fizyczną, i osoby, o których mowa w pkt 1;

5) dotyczące grupy, do której należy podmiot składający zawiadomienie, a w szczególności jej struktury, należących do niej podmiotów oraz prawnych i faktycznych powiązań kapitałowych, finansowych i osobowych z innymi podmiotami;

6) dotyczące sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu składającego zawiadomienie;

7) dotyczące działań zmierzających do nabycia albo objęcia akcji lub udziałów w liczbie zapewniającej osiągnięcie lub przekroczenie poziomów określonych w art. 132c ust. 1, albo uzyskanie pozycji jednostki dominującej wobec krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, a w szczególności docelowego udziału w ogólnej liczbie głosów w organie stanowiącym krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, związanych z tym udziałem uprawnień, sposobu i źródeł finansowania nabycia albo objęcia akcji lub udziałów, zawartych w związku z tymi działaniami umów oraz działania w porozumieniu z innymi podmiotami;

8) dotyczące zamiarów podmiotu składającego zawiadomienie w odniesieniu do przyszłej działalności krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, w szczególności w zakresie planów marketingowych, operacyjnych, finansowych oraz dotyczących organizacji i zarządzania;

9) dotyczące ewentualnych zobowiązań podmiotu składającego zawiadomienie w zakresie ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją pieniądza elektronicznego.

2. Informacje w zakresie kwalifikacji i doświadczenia zawodowego, a także informacje, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 9 lit. b i c, nie są wymagane w odniesieniu do podmiotu składającego zawiadomienie i osób zarządzających jego działalnością, jeżeli podmiot składający zawiadomienie jest bankiem krajowym, instytucją kredytową, instytucją płatniczą, instytucją pieniądza elektronicznego, zakładem ubezpieczeń, zakładem reasekuracji, domem maklerskim, firmą inwestycyjną lub spółką zarządzającą, które uzyskały zezwolenie na wykonywanie działalności w państwie członkowskim, o ile okoliczność ta zostanie wykazana w zawiadomieniu.

3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, dokumenty, które należy załączyć do zawiadomienia w celu przedstawienia informacji określonych w ust. 1, mając na względzie zapewnienie proporcjonalności wymaganych informacji w zależności od zamierzonego wpływu podmiotu składającego zawiadomienie na zarządzanie krajową instytucją pieniądza elektronicznego.

Art. 132e.

1. KNF zgłasza, w drodze decyzji, sprzeciw co do nabycia lub objęcia akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, wskazanego w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 132c ust. 1, jeżeli:

1) podmiot składający zawiadomienie nie uzupełnił w wyznaczonym terminie braków w zawiadomieniu lub dokumentów i informacji załączanych do zawiadomienia,

2) podmiot składający zawiadomienie nie przekazał w terminie dodatkowych informacji lub dokumentów żądanych przez KNF,

3) jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją pieniądza elektronicznego, z uwagi na możliwy niekorzystny wpływ podmiotu składającego zawiadomienie na tę instytucję lub z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu składającego zawiadomienie

— przy czym przepisy art. 25h ust. 2 i 4–6 oraz art. 25i–25k ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Dokonując oceny, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF uwzględnia również podjęte zobowiązania podmiotu składającego zawiadomienie, o których mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9.

3. W przypadku nabycia lub objęcia akcji lub udziałów:

1) z naruszeniem art. 132c ust. 1 albo

2) pomimo zgłoszenia przez KNF sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

3) przed upływem terminu uprawniającego KNF do zgłoszenia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, albo

4) po wyznaczonym przez KNF terminie, o którym mowa w art. 25h ust. 5 ustawy – Prawo bankowe, na nabycie akcji lub udziałów w zakresie określonym w art. 132c ust. 1

— nie może być wykonywane prawo głosu z tych akcji lub udziałów.

4. Jeżeli skutkiem nabycia lub objęcia akcji w przypadkach, o których mowa w ust. 3, jest wykonywanie uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, osoby zarządzające krajową instytucją pieniądza elektronicznego powołane przez jednostkę dominującą lub będące członkami zarządu, prokurentami lub osobami pełniącymi kierownicze funkcje w jednostce dominującej nie mogą uczestniczyć w czynnościach z zakresu reprezentacji krajowej instytucji pieniądza elektronicznego; w przypadku gdy nie można ustalić, które osoby zarządzające zostały powołane przez jednostkę dominującą, powołanie organu odpowiedzialnego za zarządzanie krajową instytucją pieniądza elektronicznego jest bezskuteczne od dnia uzyskania przez ten podmiot uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego.

5. Uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji pieniądza elektronicznego podjęte z naruszeniem ust. 3 są nieważne, chyba że spełniają wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. W przypadkach, o których mowa w ust. 3, prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały organu stanowiącego krajowej instytucji pieniądza elektronicznego przysługuje również KNF. Przepisy art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 lub 4, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w wyznaczonym terminie.

7. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 6, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji pieniądza elektronicznego karę pieniężną do wysokości 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 ~~oraz art. 116~~ stosuje się odpowiednio.

8. W przypadku gdy wymagają tego interesy użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, a wnioskodawca wykaże, że nie zachodzi przesłanka, o której mowa w ust. 1 pkt 3, KNF może, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w drodze decyzji, wydanej na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, uchylić zakazy, o których mowa w ust. 3 lub 4. Do wniosku wnioskodawca dołącza informacje, o których mowa w art. 132d ust. 1.

Art. 132f.

1. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebą ostrożnego i stabilnego zarządzania krajową instytucją pieniądza elektronicznego, z uwagi na ocenę sytuacji finansowej podmiotu, który uzyskał bezpośrednio lub pośrednio prawo wykonywania głosu w jej organie stanowiącym na poziomach określonych w art. 132c ust. 1 albo, wskutek nabycia lub objęcia akcji lub udziałów, stał się bezpośrednio lub pośrednio jednostką dominującą krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, lub z uwagi na możliwy wpływ tego podmiotu na tę instytucję, a w szczególności w przypadku stwierdzenia, że podmiot ten nie dochowuje podjętych zobowiązań, o których mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, zakazać wykonywania prawa głosu z akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego posiadanych przez ten podmiot lub wykonywania uprawnień jednostki dominującej przysługujących temu podmiotowi. Przy dokonywaniu oceny przesłanki wydania tego zakazu przepis art. 132e ust. 2 i art. 25h ust. 2 ustawy – Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.

2. Uchwała organu stanowiącego krajowej instytucji pieniądza elektronicznego jest nieważna, jeżeli przy jej podejmowaniu wykonano prawo głosu z akcji lub udziałów, w stosunku do których KNF wydał decyzję, o której mowa w ust. 1, chyba że uchwała spełnia wymogi kworum oraz większości głosów oddanych bez uwzględnienia głosów nieważnych. Prawo wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały przysługuje również KNF. Przepisy art. 425 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli KNF wydał na podstawie ust. 1 decyzję w przedmiocie zakazu wykonywania uprawnień jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, przepis art. 132e ust. 4 stosuje się odpowiednio.

4. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w ust. 1, KNF może, w drodze decyzji, nakazać zbycie akcji lub udziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w wyznaczonym terminie.

5. Jeżeli akcje lub udziały nie zostaną zbyte w terminie, o którym mowa w ust. 4, KNF może nałożyć na akcjonariusza lub udziałowca krajowej instytucji pieniądza elektronicznego karę pieniężną do wysokości 1 000 000 zł lub cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1. Do nakładania kar przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

5a. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 132c ust. 1, nabył lub objął akcje lub prawa z akcji, o których mowa w art. 132c ust. 1, i nie dochowuje podjętego zobowiązania, o którym mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9, KNF może, w drodze decyzji, nałożyć na ten podmiot karę pieniężną do wysokości odpowiadającej wartości tych akcji lub praw z akcji. Wartość akcji lub praw z akcji ustalana jest na dzień ich nabycia albo objęcia według wartości godziwej, o której mowa w ustawie o rachunkowości.

5b. Decyzja, o której mowa w ust. 5a, jest natychmiast wykonalna.

5c. KNF może określić w decyzji, o której mowa w ust. 5a, że kara pieniężna jest płatna w miesięcznych ratach.

5d. Jeżeli podmiot, o którym mowa w art. 132c ust. 1, wypełni zobowiązanie, o którym mowa w art. 132d ust. 1 pkt 9, przed upływem terminu wskazanego w decyzji, o której mowa w ust. 5a, KNF wydaje decyzję o umorzeniu kary pieniężnej, o której mowa w ust. 5a:

1) w całości albo

2) w części odpowiadającej niezapłaconym przyszłym ratom — w przypadku określonym w ust. 5c.

6. Na wniosek akcjonariusza, udziałowca lub jednostki dominującej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego KNF uchyla decyzję wydaną na podstawie ust. 1, jeżeli ustały okoliczności uzasadniające wydanie tej decyzji.

7. Przepisy ust. 1–6 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy dwa lub więcej podmiotów działa w porozumieniu, którego przedmiotem jest wykonywanie prawa głosu z akcji lub udziałów na poziomach określonych w art. 132c ust. 1 lub wykonywanie uprawnień jednostki dominującej.

Art. 132fa.

W przypadku zaległej kary pieniężnej, o której mowa w art. 132f ust. 5 lub 5a, KNF może nakazać krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, której akcjonariuszem jest podmiot, na który została nałożona kara, przekazanie na poczet zaległej kary wraz z odsetkami wszelkich płatności dokonywanych przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego na rzecz tego akcjonariusza, w kwocie odpowiadającej tej karze wraz z odsetkami.

Art. 132g.

1. Jeżeli działalność hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego w zakresie niepolegającym na wydawaniu pieniądza elektronicznego lub świadczeniu usług płatniczych narusza lub może naruszać stabilność finansową tej instytucji lub mogłaby ograniczać możliwość sprawowania nadzoru, KNF może, w drodze decyzji, nakazać hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego prawne i organizacyjne wyodrębnienie działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczenia usług płatniczych przez utworzenie nowego podmiotu, który będzie prowadził tę działalność.2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, KNF:

1) określa termin utworzenia nowego podmiotu, który będzie prowadził działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych, nie krótszy niż 3 miesiące;

2) może określić warunki dotyczące sposobu wyodrębnienia działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych.

3. Do podmiotu utworzonego w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, i hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego przepisy art. 68 ust. 3–5 stosuje się odpowiednio.

4. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, wydane hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego przechodzi na podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, po upływie miesiąca od dnia otrzymania przez KNF zawiadomienia o wpisie podmiotu utworzonego w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, do rejestru przedsiębiorców albo uzupełnienia tego zawiadomienia, chyba że w tym terminie KNF zgłosi sprzeciw co do przejścia tego zezwolenia.

5. KNF, w drodze decyzji:

1) zgłasza sprzeciw, o którym mowa w ust. 4, jeżeli zachodzą przesłanki, które uzasadniałyby odmowę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, podmiotowi utworzonemu w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, określone w art. 65;

2) może zgłosić sprzeciw, o którym mowa w ust. 4, jeżeli nie zostały spełnione warunki określone w ust. 2 pkt 2.

6. Z dniem przejścia zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, podmiot utworzony w wykonaniu decyzji, o której mowa w ust. 1, wstępuje w prawa i obowiązki hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego w zakresie działalności objętej tym zezwoleniem.

7. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, wydane hybrydowej instytucji pieniądza elektronicznego wygasa:

1) w przypadku niewykonania decyzji, o której mowa w ust. 1 — z upływem terminu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1;

2) z upływem 3 miesięcy od dnia, w którym decyzja w sprawie sprzeciwu, o którym mowa w ust. 4, stała się ostateczna.

8. Przepisy art. 68 ust. 10 i 11 stosuje się odpowiednio.

Art. 132h.

W przypadku połączenia lub podziału instytucji pieniądza elektronicznego albo nabycia jej przedsiębiorstwa, zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1, nie przechodzi na podmiot przejmujący lub nowo utworzony powstały w wyniku połączenia lub podziału ani na nabywcę.

Art. 132i.

Informacje o instytucji pieniądza elektronicznego oraz o wykonywanej przez nią działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczonych przez nią usługach płatniczych, w tym informacje reklamowe, publikowane przez instytucję pieniądza elektronicznego, na zlecenie instytucji pieniądza elektronicznego lub na rzecz instytucji pieniądza elektronicznego, powinny być przedstawiane w sposób rzetelny i zrozumiały.

Art. 132j.

1. Instytucja pieniądza elektronicznego oprócz działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych może:

1) świadczyć usługi dodatkowe ściśle powiązane z wydawaniem pieniądza elektronicznego i świadczeniem usług płatniczych, takie jak:

a) usługi wymiany walut,

b) usługi bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej,

c) usługi przechowywania i przetwarzania danych;

2) prowadzić systemy płatności;

3) prowadzić inną działalność gospodarczą.

2. Świadczenie przez instytucję pieniądza elektronicznego usługi przeliczenia waluty w ramach wydania pieniądza elektronicznego lub wykonania transakcji płatniczej nie stanowi działalności kantorowej w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 19 ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe.

3. W związku z wykonywaniem usług płatniczych instytucja pieniądza elektronicznego może udzielać kredytu płatniczego, o którym mowa w art. 74 ust. 3, wyłącznie w celu świadczenia usług płatniczych, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 3–5 i 7, oraz pod warunkiem że kredyt ten nie jest udzielany:

1) na okres dłuższy niż 12 miesięcy;

2) ze środków pieniężnych otrzymanych lub przechowywanych w celu wykonania transakcji płatniczej.

Art. 132k.

Jeżeli instytucja pieniądza elektronicznego świadczy usługi płatnicze, których przedmiotem jest wydany przez tę instytucję pieniądz elektroniczny, usługi te, dla celów obliczania funduszy własnych i określenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru, uznaje się za działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego.

Art. 132l.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest obowiązana przechowywać dokumenty związane z działalnością w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego lub ze świadczeniem usług płatniczych przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich wytworzenia lub otrzymania.

Art. 132m.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest obowiązana posiadać w każdym czasie fundusze własne dostosowane do rozmiaru działalności prowadzonej w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i usług płatniczych oraz do rodzaju usług płatniczych, jakie może świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia; przepisy art. 76 ust. 2 i 3 oraz art. 77 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

2. Wysokość funduszy własnych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego nie może być niższa odpowiednio od wyższej z wartości:

1) minimalnej wysokości kapitału założycielskiego;

2) minimalnej wysokości funduszy własnych stanowiących sumę:

a) kwoty funduszy własnych przeznaczonych na działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego,

b) kwoty funduszy własnych przeznaczonych na działalność w zakresie usług płatniczych niezwiązanych z wydawaniem pieniądza elektronicznego obliczonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7.

3. W przypadku gdy krajowa instytucja pieniądza elektronicznego udziela kredytów płatniczych, o których mowa w art. 74 ust. 3, wymóg określony w ust. 2 zwiększa się o 5% średniej stanów należności na koniec każdego miesiąca z tytułu kredytów płatniczych udzielonych w ciągu ostatniego roku obrotowego.

4. Kwota funduszy własnych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, nie może być niższa od 2% średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu.

5. W przypadku gdy krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych niezwiązanych z wydawaniem pieniądza elektronicznego albo działalność, o której mowa w art. 132j ust. 1 i 3, a wartość pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu nie jest znana z wyprzedzeniem, KNF wyraża zgodę na obliczenie kwoty funduszy własnych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, na podstawie reprezentatywnej części zobowiązań finansowych, jeżeli uzna, że taką reprezentatywną część zobowiązań finansowych można oszacować na podstawie dotychczasowych danych.

6. W przypadku krajowych instytucji pieniądza elektronicznego rozpoczynających działalność w okresie pierwszych 6 miesięcy jej prowadzenia kwotę funduszy własnych, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, oblicza się na podstawie średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu określonej w programie działalności i planie finansowym, zgodnie z art. 132a ust. 3, oraz wynikającej z wydania pieniądza elektronicznego.

7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, metodę obliczania kwoty, o której mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b, uwzględniając, aby nie przekraczała ona 4% z jednej dwunastej całkowitej wartości transakcji płatniczych wykonanych w ciągu ostatniego roku przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego, oraz biorąc pod uwagę rodzaj usług płatniczych, jakie może ona świadczyć na podstawie posiadanego zezwolenia.

8. KNF może, w drodze decyzji, na podstawie analizy ryzyka strat oraz oceny procesów zarządzania ryzykiem i mechanizmów kontroli wewnętrznej krajowej instytucji pieniądza elektronicznego:

1) zażądać od krajowej instytucji pieniądza elektronicznego zwiększenia wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie wyższej niż 120% kwoty, która stanowiłaby sumę kwot obliczonych zgodnie z ust. 4–6 i zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7;

2) zezwolić krajowej instytucji pieniądza elektronicznego na zmniejszenie wysokości funduszy własnych, jednak do wysokości nie niższej niż 80% kwoty, która stanowiłaby sumę kwot obliczonych zgodnie z ust. 4–6 i zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 7.

Art. 132n.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest obowiązana do ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny z zastosowaniem następujących zasad:

1) środki pieniężne otrzymane w zamian za wydany pieniądz elektroniczny nie są w żadnym momencie podczas przechowywania łączone ze środkami pieniężnymi posiadanymi przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego z innego tytułu;

2) środki pieniężne otrzymane w zamian za wydany pieniądz elektroniczny są:

a) składane na wyodrębnionym do tego celu rachunku bankowym w banku krajowym, instytucji kredytowej lub oddziale banku zagranicznego lub

b) inwestowane w bezpieczne, płynne aktywa o niskim ryzyku, deponowane na wyodrębnionym do tego celu rachunku.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli środki są objęte ochroną w sposób określony w art. 78 ust. 2; przepisy art. 78 ust. 3–8 stosuje się odpowiednio, z tym że umowa, o której mowa w art. 78 ust. 2, obejmuje zwrot wpłat wniesionych przez stronę umowy o wydanie pieniądza elektronicznego na poczet wydania pieniądza elektronicznego w przypadku jego niewydania w wysokości odpowiadającej wartości wniesionej wpłaty, do wysokości niewydanego pieniądza elektronicznego.

3. Środki pieniężne otrzymane w zamian za wydanie pieniądza elektronicznego podlegają ochronie nie później niż od 5 dnia roboczego od dnia postawienia środków do dyspozycji instytucji pieniądza elektronicznego.

4. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego niezwłocznie informuje KNF o wszelkich istotnych zmianach w sposobie ochrony środków pieniężnych otrzymanych w zamian za wydany pieniądz elektroniczny.

Art. 132o.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii KNF, określi, w drodze rozporządzenia, kategorie aktywów, o których mowa w art. 132n ust. 1 pkt 2 lit. b, oraz maksymalną część środków pieniężnych, jaka może być inwestowana w poszczególne kategorie aktywów, mając na względzie należyte zabezpieczenie środków pieniężnych posiadaczy pieniądza elektronicznego, w tym ograniczenie ryzyka inwestycyjnego związanego z tymi aktywami.

Art. 132p.

1. W razie wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko krajowej instytucji pieniądza elektronicznego środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych użytkowników oraz rachunkach, o których mowa w art. 132n ust. 1, są wolne od zajęcia na podstawie sądowego lub administracyjnego tytułu wykonawczego.

2. W razie ogłoszenia upadłości krajowej instytucji pieniądza elektronicznego środki pieniężne znajdujące się na rachunkach płatniczych użytkowników i rachunkach, o których mowa w art. 132n ust. 1, podlegają wyłączeniu z masy upadłości.

3. Wyłączenie, o którym mowa w ust. 1, nie obejmuje roszczeń o zwrot wpłat wniesionych przez stronę umowy o wydanie pieniądza elektronicznego na poczet wydania pieniądza elektronicznego.

Art. 132q.

Jeżeli krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych, jest obowiązana do ochrony środków pieniężnych otrzymanych od użytkowników bezpośrednio lub za pośrednictwem innego dostawcy na poczet wykonania transakcji płatniczych na zasadach określonych dla krajowych instytucji płatniczych. Przepisy art. 78 i art. 80 oraz przepisy wydane na podstawie art. 79 stosuje się odpowiednio.

Art. 132r.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego przekazuje KNF roczne sprawozdania finansowe i roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe na zasadach określonych w art. 81, a także kwartalne i dodatkowe roczne sprawozdania finansowe i statystyczne obejmujące dane określone w art. 83 ust. 1 pkt 1–4 oraz informacje o rodzaju i zakresie działalności, o której mowa w art. 132j ust. 1. Przepisy art. 82 i art. 83 ust. 2 oraz przepisy wydane na podstawie art. 83 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 132s.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może świadczyć usługi płatnicze za pośrednictwem agentów.

2. Przepisy art. 84 ust. 2, art. 85 i art. 90 stosuje się odpowiednio.

Art. 132t.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może dokonywać wykupu pieniądza elektronicznego za pośrednictwem agentów lub innych przedsiębiorców.

Art. 132u.

Krajowe instytucje pieniądza elektronicznego zapewniają, aby oddziały, przez które prowadzą działalność, a także agenci oraz inni przedsiębiorcy, za pośrednictwem których świadczą usługi płatnicze, dokonują wykupu lub prowadzą dystrybucję pieniądza elektronicznego, informowali w sposób rzetelny posiadaczy pieniądza elektronicznego i użytkowników o tym fakcie.

Art. 132v.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może, na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej z innym przedsiębiorcą, powierzyć temu przedsiębiorcy wykonywanie określonych czynności operacyjnych związanych z prowadzoną działalnością objętą zezwoleniem, o którym mowa w art. 132a ust. 1. Przepisy art. 86 ust. 2–6 i art. 87 ust. 1 stosuje się odpowiednio.

2. KNF, w drodze decyzji, nakazuje krajowej instytucji pieniądza elektronicznego doprowadzenie w wyznaczonym terminie do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w ust. 1, jeżeli:

1) wykonanie umowy zagraża ostrożnemu i stabilnemu zarządzaniu instytucją pieniądza elektronicznego;

2) przedsiębiorca będący stroną umowy utracił wymagane uprawnienia niezbędne do wykonywania tej umowy.

3. Od decyzji KNF, o której mowa w ust. 2, krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji; przepisu art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego nie stosuje się. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji.

4. KNF może zastosować środki określone w art. 132za ust. 1 i 2, w przypadku gdy w wyznaczonym terminie krajowa instytucja pieniądza elektronicznego nie doprowadzi do zmiany lub rozwiązania umowy, o której mowa w ust. 1.

Art. 132w.

Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego w zakresie świadczenia usług płatniczych i działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego ponosi odpowiedzialność wobec użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego za działania jej agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmiotów wykonujących czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 132v ust. 1, jak za swoje własne działania. Przepisy art. 88 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Art. 132x.

1. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego może, na terytorium innego państwa członkowskiego, prowadzić działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez oddział lub w ramach działalności transgranicznej oraz wykonywać usługi płatnicze, wynikające z zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, za pośrednictwem agenta, przez oddział, lub w ramach działalności transgranicznej.

2. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zawiadamia KNF o zamiarze prowadzenia działalności transgranicznej albo, w formie pisemnej, o zamiarze wydawania pieniądza elektronicznego na terytorium innego państwa członkowskiego przez oddział lub świadczenia usług płatniczych na terytorium innego państwa członkowskiego przez oddział lub za pośrednictwem agenta, składając jednocześnie wniosek o dokonanie wpisu oddziału lub agenta do rejestru. Przepisy art. 92 ust. 2–6 oraz art. 93–94a stosuje się odpowiednio.

3. Krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zawiadamia KNF o zamiarze dokonywania wykupu pieniądza elektronicznego lub wykonywania czynności operacyjnej polegającej na jego dystrybucji na terytorium innego państwa członkowskiego za pośrednictwem agenta lub innego przedsiębiorcy. Przepisy art. 92 ust. 3–5 i art. 94 stosuje się odpowiednio.

4. Zawiadomienie, o którym mowa w ust. 3, zawiera:

1) nazwę państwa członkowskiego, na terytorium którego krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zamierza dokonywać wykupu pieniądza elektronicznego lub wykonywać czynność operacyjną polegającą na jego dystrybucji za pośrednictwem agenta lub innego przedsiębiorcy;

2) nazwę (firmę) i siedzibę oraz adres krajowej instytucji pieniądza elektronicznego;

3) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta lub innego przedsiębiorcy oraz siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności;

4) opis mechanizmów kontroli wewnętrznej związanych z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu;

5) imiona i nazwiska osób odpowiedzialnych za zarządzanie działalnością agenta lub innego przedsiębiorcy;

6) wskazanie czynności, które krajowa instytucja pieniądza elektronicznego zamierza wykonywać na terytorium państwa członkowskiego, o którym mowa w pkt 1, za pośrednictwem agenta lub innego przedsiębiorcy.

Art. 132y.

1. Unijna instytucja pieniądza elektronicznego może wykonywać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez oddział lub w ramach działalności transgranicznej, lub świadczyć usługi płatnicze przez oddział, w ramach działalności transgranicznej lub za pośrednictwem agenta, w zakresie wynikającym z zezwolenia wydanego przez właściwe organy nadzorcze. Przepisy art. 97 stosuje się odpowiednio.

2. KNF może przeprowadzić kontrolę działalności i sytuacji finansowej oddziałów unijnych instytucji pieniądza elektronicznego oraz ich agentów, wykonujących działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, we współpracy z właściwymi organami nadzorczymi macierzystego państwa członkowskiego tych oddziałów. Przepis art. 103 stosuje się odpowiednio.

3. Do oddziałów i agentów unijnych instytucji pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepis art. 98b.

Art. 132z.

1. Działalność w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i świadczenia usług płatniczych prowadzona przez krajowe instytucje pieniądza elektronicznego, w tym przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 132v ust. 1, podlega nadzorowi sprawowanemu przez KNF, w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie oraz w ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym, zwanemu dalej „nadzorem nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego”.

2. Celem nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego jest:

1) zapewnienie bezpieczeństwa finansowego krajowych instytucji pieniądza elektronicznego;

2) zapewnienie zgodności działalności krajowych instytucji pieniądza elektronicznego, w tym prowadzonej przez ich agentów i innych przedsiębiorców, za pośrednictwem których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego świadczy usługi płatnicze lub dokonuje wykupu pieniądza elektronicznego, oraz podmioty wykonujące niektóre czynności operacyjne na podstawie umowy, o której mowa w art. 132v ust. 1, z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009 i rozporządzenia (UE) 2015/751 oraz zezwoleniem, o którym mowa w art. 132a ust. 1;

3) ochrona interesów użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego.

3. Do nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepisy art. 100, art. 101, art. 102 ust. 1 pkt 1, 2 i 5 oraz ust. 1a i 1b, art. 103 i art. 104.

4. KNF w ramach sprawowanego nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego może:

1) wydawać krajowej instytucji pieniądza elektronicznego zalecenia w zakresie:

a) zapewnienia zgodności działalności krajowej instytucji pieniądza elektronicznego z przepisami ustawy, rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 924/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie płatności transgranicznych we Wspólnocie oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 2560/2001 oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009,

b) zwiększenia funduszy własnych, jeżeli ich wysokość jest niższa niż wynikałoby to z przepisów ustawy lub decyzji, o której mowa w art. 132m ust. 8,

c) podjęcia środków koniecznych do osiągnięcia i przestrzegania norm, o których mowa w art. 132b ust. 1 i art. 132m,

d) opracowania i stosowania procedur, które zapewnią utrzymywanie oraz bieżące monitorowanie poziomu funduszy własnych,

e) podjęcia środków koniecznych dla zapobieżenia naruszeniom interesów użytkowników i posiadaczy pieniądza elektronicznego;

2) nakazać krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wstrzymanie wypłat z zysku lub wstrzymanie tworzenia nowych jednostek organizacyjnych do czasu osiągnięcia norm, o których mowa w art. 132b ust. 1 i art. 132m.

4a. Zalecenia, o których mowa w ust. 4, są sporządzane w formie pisemnej:

1) w postaci papierowej i opatrywane podpisem własnoręcznym albo

4b. Zalecenia i wystąpienia, o których mowa w ust. 4a pkt 2, doręcza się na adres do doręczeń elektronicznych.

5. KNF może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i stabilnego zarządzania krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego, mając na uwadze ochronę interesów posiadaczy pieniądza elektronicznego i użytkowników.

Art. 132za.

1. W razie stwierdzenia, że krajowa instytucja pieniądza elektronicznego nie wykonuje albo nieprawidłowo wykonuje obowiązek udzielenia informacji, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 1, lub przekazywania danych, o którym mowa w art. 102 ust. 1 pkt 2, nie wykonała w wyznaczonym terminie zaleceń, o których mowa w art. 132z ust. 4 pkt 1, utrudnia albo uniemożliwia przeprowadzenie kontroli, o której mowa w art. 103, lub nie wykonuje nakazów określonych w art. 132z ust. 4 pkt 2 lub w art. 102 ust. 1 pkt 5, a także gdy działalność krajowej instytucji pieniądza elektronicznego jest wykonywana z naruszeniem prawa lub stwarza zagrożenie interesów posiadaczy pieniądza elektronicznego lub użytkowników, KNF może zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1–3. Przepisy art. 105 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.

2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, KNF może także:

1) nałożyć na osobę, która w okresie, w którym nastąpiły naruszenia, pełniła funkcję osoby zarządzającej bezpośrednio odpowiedzialnej za stwierdzone naruszenia albo była członkiem organu statutowego bezpośrednio odpowiedzialnym za nadzór nad obszarem, w którym stwierdzono naruszenia, karę pieniężną do wysokości 500 000 zł;

2) nałożyć na krajową instytucję pieniądza elektronicznego karę pieniężną w wysokości do 1 000 000 zł;

3) cofnąć zezwolenie, o którym mowa w art. 132a ust. 1; przepisy art. 105 ust. 4 i 7 stosuje się odpowiednio.

3. Jeżeli rozpowszechniane informacje, o których mowa w art. 132i, wprowadzają lub mogą wprowadzać w błąd, KNF może:

1) wydać instytucji pieniądza elektronicznego zalecenie, o którym mowa w art. 132z ust. 4 pkt 1 lit. a, dotyczące zaprzestania ich rozpowszechniania, przy czym nie stosuje się przepisów ust. 2 pkt 3 i przepisów art. 105 ust. 1 pkt 1–3;

2) nakazać, w drodze decyzji, ogłoszenie sprostowania we wskazanej formie oraz w wyznaczonym terminie; nakazując ogłoszenie sprostowania KNF może określić jego treść.

4. Kary pieniężne, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, KNF może nałożyć także w przypadku niewykonania nakazu, o którym mowa w ust. 3 pkt 2.

5. Do nakładania kar, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 ~~oraz art. 116~~ stosuje się odpowiednio.

6. KNF może także zawiesić w czynnościach osobę zarządzającą w przypadku:

1) przedstawienia tej osobie zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestępstwo skarbowe;

2) spowodowania przez tę osobę znacznych strat majątkowych krajowej instytucji pieniądza elektronicznego.

Art. 132zb.

1. W przypadku gdy unijna instytucja pieniądza elektronicznego lub jej agent, prowadząc działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, narusza przepisy prawa polskiego, KNF stosuje środki, o których mowa w art. 107 ust. 1. Przepis art. 107 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

2. Jeżeli mimo zastosowania środków nadzoru przez właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego, unijna instytucja pieniądza elektronicznego lub jej agent prowadzący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nadal nie przestrzegają przepisów ustawy, KNF może zastosować odpowiednio środki określone w art. 105 ust. 1 pkt 1 i 3 oraz art. 132za ust. 2 pkt 1.

3. Przepis ust. 2 stosuje się także w przypadku, gdy:

2) właściwe organy nadzorcze macierzystego państwa członkowskiego bez uzasadnienia odmawiają zastosowania środków nadzorczych albo w sposób nieuzasadniony zwlekają z ich zastosowaniem.

4. Jeżeli zastosowanie procedury, o której mowa w ust. 1, skutkowałoby nadmierną zwłoką, mogącą bezpośrednio zagrażać ważnym interesom użytkowników lub posiadaczy pieniądza elektronicznego, KNF może odpowiednio zastosować środki, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 1 i 3 i w art. 132za ust. 2 pkt 1, z pominięciem tej procedury.

5. Przepisy art. 107 ust. 6–8 stosuje się odpowiednio.

Art. 132zc.

Do wykonywania nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego przepisy art. 108–112 stosuje się odpowiednio.

Art. 132zd.

Do postępowania naprawczego oraz likwidacji krajowej instytucji pieniądza elektronicznego i oddziałów instytucji pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepisy art. 142 i art. 145–157e ustawy – Prawo bankowe. Przepis art. 117 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 132ze.

1. Krajowe instytucje pieniądza elektronicznego są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru. Wpłaty są wnoszone w wysokości stanowiącej iloczyn ustalanej na dzień 1 stycznia danego roku średniej arytmetycznej sum zobowiązań finansowych z tytułu wydanego pieniądza elektronicznego obliczonych na koniec każdego dnia kalendarzowego w okresie poprzednich dwunastu miesięcy kalendarzowych oraz stawki nieprzekraczającej 0,075%.

2. Przy obliczaniu średniej, o której mowa w ust. 1, nie uwzględnia się zobowiązań krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wynikających z realizacji czynności wyłączonych przez art. 6, bez względu czy wyłączenie zależne jest od świadczenia innych usług.

3. Krajowe instytucje pieniądza elektronicznego świadczące usługi płatnicze, niezależnie od wpłat na pokrycie kosztów nadzoru określonych w ust. 1, są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru na zasadach określonych w art. 113. Przepisy wydane na podstawie art. 115 dotyczące wpłat stosuje się odpowiednio.

4. Należności z tytułu wpłat, o których mowa w ust. 1, podlegają egzekucji w trybie przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 132zf.

1. Opłacie podlega:

1) wydanie oraz zmiana zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, z wyjątkiem przypadku, w którym zmiana zezwolenia polega wyłącznie na ograniczeniu rodzaju usług płatniczych, do świadczenia których jest uprawniona krajowa instytucja pieniądza elektronicznego;

2) dokonanie wpisu do rejestru, z wyłączeniem wpisu związanego z wydaniem lub zmianą zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1.

2. Opłaty, o których mowa w ust. 1, są przeznaczane na pokrycie kosztów nadzoru. Suma opłat dokonanych w danym roku przez krajowe instytucje pieniądza elektronicznego pomniejsza łączną kwotę wpłat na pokrycie kosztów nadzoru należnych od tych instytucji zgodnie z art. 132ze; przepisy art. 114 ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 132zg.

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia:

1) terminy uiszczania, wysokość i sposób obliczania wpłat, o których mowa w art. 132ze ust. 1,

2) sposób i terminy rozliczenia należności z tytułu wpłat, o których mowa w art. 132ze ust. 1,

3) wysokość, sposób i terminy uiszczania opłat, o których mowa w art. 132zf

— uwzględniając charakter czynności, z którymi wiąże się obowiązek uiszczenia opłat, oraz konieczność zapewnienia skuteczności sprawowanego nadzoru nad krajowymi instytucjami pieniądza elektronicznego, mając zarazem na względzie, aby wysokość wpłat na pokrycie kosztów nadzoru i opłat nie wpływała w istotny sposób na zwiększenie kosztów działalności podmiotów obowiązanych do ich uiszczenia.

Art. 132zh.

1. Prowadzenie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego przez oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego wymaga uzyskania zezwolenia KNF.

2. Do oddziałów zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, z uwzględnieniem art. 132zi i art. 132zj.

Art. 132zi.

1. Oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego oprócz działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego może również świadczyć ściśle powiązane z wydawaniem pieniądza elektronicznego usługi dodatkowe.

2. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132zh ust. 1, może być wydane, jeżeli środki przeznaczone na funkcjonowanie oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, wyodrębnione z kapitału założycielskiego zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, wynoszą co najmniej równowartość w walucie polskiej kwoty 350 000 euro ustalonej przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez NBP obowiązującego w dniu wydania zezwolenia.

3. Oddział zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego nie może, na podstawie zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1, prowadzić działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego na terytorium innego państwa członkowskiego, w tym w ramach działalności transgranicznej.

Art. 132zj.

1. Oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego są obowiązane do wnoszenia wpłat na pokrycie kosztów nadzoru. Wpłaty są wnoszone w wysokości stanowiącej iloczyn ustalanej na dzień 1 stycznia danego roku średniej arytmetycznej sum zobowiązań finansowych z tytułu wydanego pieniądza elektronicznego obliczonych na koniec każdego dnia kalendarzowego w okresie poprzednich dwunastu miesięcy kalendarzowych oraz stawki nieprzekraczającej 0,075%. Przepisy art. 132ze ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

2. Opłacie podlega:

1) wydanie oraz zmiana zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1;

2) dokonanie wpisu do rejestru, z wyłączeniem wpisu związanego z wydaniem lub zmianą zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1.

3. Opłaty, o których mowa w ust. 2, są przeznaczane na pokrycie kosztów nadzoru. Suma opłat dokonanych w danym roku przez oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego pomniejsza łączną kwotę wpłat na pokrycie kosztów nadzoru należnych od tych instytucji zgodnie z ust. 1; przepisy art. 114 ust. 2 i 4 stosuje się odpowiednio.

4. Do wpłat, o których mowa w ust. 1, i opłat, o których mowa w ust. 2, przepisy wydane na podstawie art. 132zg stosuje się odpowiednio.

Art. 132zk.

KNF zawiadamia Komisję Europejską o wszystkich zezwoleniach udzielonych oddziałom zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego.

Dział VIIb

Schematy płatnicze

Art. 132zl.

Czynności podejmowane przez Prezesa NBP w ramach nadzoru, o którym mowa w art. 14 ust. 2, polegają w szczególności na:

1) wydawaniu zezwolenia na prowadzenie schematu płatniczego oraz zezwolenia na zmianę zasad funkcjonowania schematu płatniczego;

2) dokonywaniu oceny funkcjonowania schematów płatniczych;

3) żądaniu przedstawienia informacji lub dokumentów niezbędnych do oceny funkcjonowania schematu płatniczego;

4) pozyskiwaniu informacji o prowadzonej działalności;

5) wydawaniu zaleceń;

6) wydawaniu decyzji o czasowym, częściowym albo całkowitym wstrzymaniu funkcjonowania schematu płatniczego albo cofnięciu zezwolenia na prowadzenie schematu płatniczego;

7) nakładaniu kar pieniężnych.

Art. 132zm.

1. Prowadzenie schematu płatniczego wymaga zezwolenia Prezesa NBP.

2. Zezwolenia Prezesa NBP wymaga również zmiana zasad funkcjonowania schematu płatniczego.

3. Prezes NBP wydaje zezwolenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, jeżeli zasady dostępu do schematu płatniczego są ustalone według obiektywnych, równych i proporcjonalnych kryteriów, a ograniczenia w dostępie do tego schematu nie mogą być większe, niż jest to konieczne ze względu na ochronę przed określonymi rodzajami ryzyka, takimi jak ryzyko rozrachunkowe, ryzyko operacyjne i ryzyko biznesowe, oraz ze względu na ochronę finansową i operacyjną stabilności schematu płatniczego.

Art. 132zn.

1. Organizacja płatnicza składa wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, co najmniej na 3 miesiące przed planowanym rozpoczęciem funkcjonowania schematu płatniczego lub co najmniej na 3 miesiące przed planowanym wprowadzeniem zmian w zasadach funkcjonowania schematu płatniczego.

2. Za rozpoczęcie funkcjonowania schematu płatniczego, o którym mowa w ust. 1, uznaje się termin zawarcia pierwszej umowy o wydawanie danego instrumentu płatniczego z wydawcą prowadzącym działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub termin wydania pierwszego instrumentu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, organizacja płatnicza załącza dokumenty i udostępnia informacje potwierdzające zgodność schematu płatniczego z wymogami określonymi w art. 132zp, a także wskazuje swoją nazwę i siedzibę oraz nazwę i siedzibę każdego podmiotu ponoszącego odpowiedzialność za działanie schematu płatniczego zgodnie z tymi wymogami, wraz z określeniem jego zakresu odpowiedzialności.

4. Jeżeli schemat płatniczy jest systemem kart płatniczych, do wniosku, o którym mowa w ust. 1, organizacja płatnicza załącza także dokumenty i udostępnia informacje potwierdzające zgodność ustalonych przez nią zasad funkcjonowania schematu płatniczego z wymogami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2015/751.

5. Prezes NBP odmawia wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, jeżeli:

1) zasady funkcjonowania schematu płatniczego są niezgodne z przepisami prawa lub

2) nie zostały zapewnione bezpieczeństwo lub sprawność funkcjonowania schematu płatniczego albo systemu płatności, w którym są dokonywane przetwarzanie, rozliczenie lub rozrachunek płatności w ramach schematu płatniczego, lub

3) zasady funkcjonowania schematu płatniczego nie spełniają wymogów określonych w art. 132zm ust. 3 lub art. 132zp ust. 4.

6. Prezes NBP wydaje zezwolenie, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, albo odmawia jego wydania w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia.

Art. 132zo.

1. Zezwolenie, o którym mowa w art. 132zm ust. 1 lub 2, nie jest wymagane, jeżeli:

1) organizacja płatnicza jest jednocześnie jedynym wydawcą instrumentu płatniczego oraz jedynym podmiotem świadczącym usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, lub

2) organizacja płatnicza podlega nadzorowi odpowiedniego organu nadzoru państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska lub odpowiedniego organu Unii Europejskiej.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w celu rozpoczęcia funkcjonowania schematu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, organizacja płatnicza informuje Prezesa NBP o poddaniu ocenie zasad funkcjonowania schematu płatniczego przez odpowiedni organ nadzoru państwa członkowskiego innego niż Rzeczpospolita Polska lub odpowiedni organ Unii Europejskiej co najmniej na miesiąc przed planowanym terminem rozpoczęcia funkcjonowania schematu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W takim przypadku organizacja płatnicza dołącza odpis odpowiedniego dokumentu potwierdzającego dokonanie oceny zasad funkcjonowania schematu płatniczego wraz z dokumentacją, która podlegała tej ocenie, oraz informację o rodzajach instrumentów płatniczych, które będą wydawane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w celu wprowadzenia zmian w zasadach funkcjonowania schematu płatniczego, organizacja płatnicza informuje Prezesa NBP co najmniej na miesiąc przed planowanym wprowadzeniem takich zmian, dołączając dokumenty i informacje dotyczące tych zmian.

4. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, organizacja płatnicza może rozpocząć funkcjonowanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo zmienić zasady funkcjonowania schematu płatniczego, jeżeli Prezes NBP w terminie miesiąca od dnia przekazania dokumentów i informacji nie stwierdzi, że zasady funkcjonowania schematu płatniczego nie zapewniają w wystarczającym stopniu bezpieczeństwa lub sprawności funkcjonowania schematu płatniczego albo infrastruktury, systemów płatności lub schematów płatniczych, z którymi schemat płatniczy jest powiązany.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli Prezes NBP stwierdzi, że zasady funkcjonowania schematu płatniczego nie zapewniają w wystarczającym stopniu bezpieczeństwa lub sprawności funkcjonowania schematu płatniczego albo infrastruktury, systemów płatności lub schematów płatniczych, z którymi schemat płatniczy jest powiązany, wzywa on organizację płatniczą do wystąpienia z wnioskiem o uzyskanie zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 1.

6. Przepis ust. 1 pkt 2 nie stosuje się, jeżeli zmiana zasad funkcjonowania schematu płatniczego dotyczy wyłącznie funkcjonowania schematu płatniczego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W takim przypadku art. 132zn ust. 1 i 3–6 stosuje się odpowiednio.

7. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, jeżeli schemat płatniczy jest systemem kart płatniczych, organizacja kartowa przekazuje Prezesowi NBP informacje potwierdzające zgodność ustalonych przez nią zasad funkcjonowania systemu kart płatniczych z wymogami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2015/751 co najmniej na

2 miesiące przed planowanym terminem rozpoczęcia funkcjonowania systemu kart płatniczych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. System kart płatniczych może rozpocząć funkcjonowanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli Prezes NBP w terminie 2 miesięcy od dnia przekazania informacji nie stwierdzi braku zgodności zasad funkcjonowania systemu kart płatniczych z wymogami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2015/751.

Art. 132zp.

1. Organizacja płatnicza odpowiada za zgodność funkcjonowania schematu płatniczego z przepisami prawa oraz zapewnienie bezpieczeństwa i sprawności funkcjonowania schematu płatniczego. Jeżeli za określone funkcje w ramach schematu płatniczego jest odpowiedzialny inny uczestnik, organizacja płatnicza wskazuje ten podmiot i określa zakres jego odpowiedzialności.

2. Nazwa schematu płatniczego powinna jednoznacznie odróżniać się od nazw innych schematów płatniczych oraz systemów płatności.

3. Zasady funkcjonowania schematu płatniczego:

1) określają jego nazwę oraz rodzaje instrumentów płatniczych oferowanych w ramach schematu płatniczego;

2) wskazują waluty, w jakich będzie dokonywane przetwarzanie i rozliczanie transakcji płatniczych realizowanych instrumentami płatniczymi wydanymi w ramach schematu płatniczego;

3) wskazują infrastrukturę, systemy płatności i schematy płatnicze, z którymi będzie związane funkcjonowanie schematu płatniczego;

4) wskazują podmiot obsługujący transakcje w rozumieniu art. 2 pkt 28 rozporządzenia (UE) 2015/751, jeżeli schemat płatniczy jest czterostronnym systemem kart płatniczych, o którym mowa w art. 2 pkt 17 rozporządzenia (UE) 2015/751;

5) w sposób wyczerpujący i jednoznaczny określają wymagania dla wydawców instrumentów płatniczych, akceptantów, użytkowników i podmiotów, którym organizacja płatnicza powierza zadania związane z bieżącym funkcjonowaniem schematu płatniczego, w tym dostawców infrastruktury technicznej, w szczególności umożliwiają ustalenie odpowiedzialności w zakresie przetwarzania i rozliczania transakcji płatniczych;

6) zapewniają przejrzystość przepływów środków pieniężnych pomiędzy podmiotami uczestniczącymi w schemacie płatniczym oraz użytkownikami;

7) wskazują sposób zarządzania poszczególnymi rodzajami ryzyka, występującymi w związku z funkcjonowaniem schematu płatniczego;

8) zapewniają podmiotom uczestniczącym w schemacie płatniczym oraz użytkownikom rzetelną informację o ryzyku, w szczególności ryzyku finansowym, związanym z uczestnictwem w schemacie płatniczym;

9) zapewniają bezpieczne i sprawne przetwarzanie, rozliczanie i rozrachunek transakcji płatniczych, służące minimalizacji ryzyka finansowego w procesie przetwarzania, rozliczenia i rozrachunku;

10) zapewniają poziom bezpieczeństwa, niezawodności i ciągłości działania schematu płatniczego adekwatny do poziomu generowanego ryzyka;

11) nie powinny powodować zagrożeń dla stabilności systemu płatniczego;

12) zapewniają skuteczność, rzetelność i przejrzystość zarządzania schematem płatniczym;

13) wskazują rozwiązania organizacyjne organizacji płatniczej w zakresie struktury i procedur podejmowania decyzji dotyczącej działalności polegającej na przetwarzaniu transakcji płatniczych oraz sposób ustalania kosztów tej działalności, jeżeli organizacja płatnicza nie jest jednocześnie jedynym wydawcą instrumentu płatniczego oraz jedynym podmiotem świadczącym usługę, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 5, chyba że przetwarzanie transakcji płatniczych zostało powierzone podmiotowi trzeciemu.

4. Schemat płatniczy nie może wprowadzać:

1) ograniczeń dotyczących skutecznego udziału w innych schematach płatniczych;

2) zasad, które wprowadzałyby odmienny sposób traktowania dostawców wymienionych w art. 4 ust. 2;

3) ograniczeń ze względu na rodzaj podmiotu lub formę prawną prowadzonej działalności.

Art. 132zq.

1. Organizacja płatnicza w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym dany kwartał przekazuje do NBP kwartalne informacje o całkowitej liczbie i wartości przetworzonych i rozliczonych krajowych transakcji płatniczych oraz przekazuje niezwłocznie informacje o zdarzeniach zaistniałych w związku z prowadzeniem schematu płatniczego mających lub mogących mieć negatywny wpływ na sprawne lub bezpieczne funkcjonowanie schematu płatniczego.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do schematu płatniczego, o którym mowa w art. 132zo ust. 1 pkt 2, NBP może uzyskiwać od wskazanego przez organizację płatniczą właściwego organu nadzoru, jeżeli zakres i częstotliwość przekazywania tych informacji są tożsame.

3. Organizacja kartowa, w terminie do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu kończącym dany kwartał, przekazuje do NBP kwartalne informacje niezbędne do sprawdzenia prawidłowości stosowania wysokości opłat interchange zgodnie z art. 3 i art. 4 rozporządzenia (UE) 2015/751.

4. Na żądanie Prezesa NBP organizacja płatnicza udostępnia NBP informacje i dokumenty w zakresie określonym w art. 132zp ust. 3, niezbędne do oceny zgodności zasad funkcjonowania schematu płatniczego z przepisami prawa oraz zapewnienia bezpieczeństwa i sprawności jego funkcjonowania, w terminie 2 tygodni od dnia otrzymania żądania. W uzasadnionych przypadkach Prezes NBP, na wniosek organizacji płatniczej, może przedłużyć termin na udostępnienie informacji i dokumentów o kolejne 2 tygodnie.

5. Organizacja płatnicza jest obowiązana przekazać NBP teksty jednolite dokumentów określających zasady funkcjonowania schematu płatniczego w terminie miesiąca od dnia otrzymania zezwolenia na zmianę zasad funkcjonowania schematu płatniczego.

6. Prezes NBP może wydawać organizacji płatniczej, w drodze decyzji, zalecenia w zakresie zapewnienia zgodności funkcjonowania schematu płatniczego z przepisami prawa oraz bezpieczeństwa lub sprawności jego funkcjonowania, w terminie oznaczonym w zaleceniu.

7. Organizacja płatnicza, która nie wykonuje zalecenia, o którym mowa w ust. 6, w zakresie naruszenia obowiązków określonych w:

1) art. 6–8, art. 10 lub art. 11 rozporządzenia (UE) 2015/751 — podlega karze pieniężnej do 1 000 000 zł;

2) art. 3, art. 4 lub art. 5 rozporządzenia (UE) 2015/751 — podlega karze pieniężnej do 5 000 000 zł.

8. Przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej, o której mowa w ust. 7, Prezes NBP uwzględnia w szczególności rodzaj i wagę naruszenia przepisów rozporządzenia (UE) 2015/751, wpływ tego naruszenia na prawidłowe funkcjonowanie rynku usług płatniczych, rozmiar prowadzonej działalności oraz sytuację finansową organizacji płatniczej, która dokonała naruszenia.

9.–10. (uchylone)

Art. 132zr.

1. Prezes NBP może wydać decyzję o czasowym, częściowym albo całkowitym wstrzymaniu funkcjonowania schematu płatniczego albo cofnąć zezwolenie na prowadzenie schematu płatniczego w razie stwierdzenia, że:

1) działanie schematu płatniczego:

a) jest sprzeczne z przepisami prawa,

b) nie zapewnia bezpieczeństwa lub sprawności jego funkcjonowania,

c) stwarza zagrożenie dla użytkowników, stabilności systemu płatniczego, bezpieczeństwa lub sprawności funkcjonowania powiązanych systemów płatności;

2) schemat płatniczy nie funkcjonuje przez ostatnich 12 miesięcy;

3) organizacja płatnicza nie udostępniła we wskazanym terminie informacji i dokumentów, o których mowa w art. 132zq ust. 4;

4) organizacja płatnicza nie wykonała zalecenia wydanego przez Prezesa NBP w terminie oznaczonym w tym zaleceniu;

5) zmiany zasad funkcjonowania schematu płatniczego zostały dokonane bez uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 132zm ust. 2.

2. Organizacja płatnicza zaprzestaje prowadzenia schematu płatniczego w zakresie i w terminie wskazanych w decyzji, o której mowa w ust. 1.

Art. 132zs.

1. NBP prowadzi i zamieszcza na swojej stronie internetowej listę schematów płatniczych funkcjonujących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Lista zawiera informacje o nazwie i siedzibie organizacji płatniczej lub innych podmiotów odpowiedzialnych za funkcjonowanie schematu płatniczego, nazwie schematu płatniczego oraz rodzajach instrumentów płatniczych wydawanych w ramach tego schematu.

2. W przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 132zr ust. 1, Prezes NBP zamieszcza na swojej stronie internetowej informację o czasowym, częściowym albo całkowitym wstrzymaniu funkcjonowania schematu płatniczego albo skreśla schemat płatniczy z listy, o której mowa w ust. 1, z dniem, w którym decyzja stała się ostateczna.

Art. 132zt.

Przepisów niniejszego działu nie stosuje się do schematów płatniczych, które funkcjonują na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiającego wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 924/2009 przez właściwe organy odpowiedzialne za zapewnienie przestrzegania tego rozporządzenia.

Art. 132zu.

1. Dokumenty i informacje, o których mowa w art. 132zn ust. 1, 3 i 4, art. 132zo ust. 2, 3 i 7 oraz art. 132zq ust. 4 i 5, są przekazywane w postaci elektronicznej.

2. Dokumenty i informacje, o których mowa w art. 132zq ust. 1 i 3, są przekazywane w postaci elektronicznej z wykorzystaniem odpowiednich certyfikatów wydanych przez NBP lub innych form uwierzytelniania stosowanych przez NBP.

3. Dokumenty i informacje, o których mowa w art. 132zn ust. 3 i 4, art. 132zo ust. 2 zdanie drugie i art. 132zq ust. 4 i 5, oraz dokumenty i informacje dołączane w przypadku, o którym mowa w art. 132zo ust. 3, mogą być przekazane w języku angielskim. W takim przypadku czynności, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2021 r. poz. 672 oraz z 2023 r. poz. 1672), mogą być dokonywane w języku polskim lub angielskim.

Art. 132zv.

Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Prezesa NBP, określi, w drodze rozporządzenia:

1) kryteria oceny schematu płatniczego oraz szczegółowy zakres dokumentów i informacji, o których mowa w art. 132zn ust. 3 i 4,

2) szczegółowy zakres dokumentów i informacji, o których mowa w art. 132zo ust. 2 i 7,

3) szczegółowy zakres informacji, o których mowa w art. 132zq ust. 1 i 3

— mając na względzie konieczność zapewnienia prawidłowości, bezpieczeństwa i sprawności funkcjonowania schematu płatniczego oraz infrastruktury, systemów płatności i schematów płatniczych powiązanych oraz kompletności i wiarygodności przekazywanych informacji i dokumentów.

Dział VIII

Rejestr dostawców i wydawców pieniądza elektronicznego

Art. 133.

1. KNF prowadzi rejestr w systemie informatycznym.

2. Rejestr jest jawny i dostępny dla osób trzecich przez stronę internetową KNF.

3. Rejestr składa się z:

1) rejestru krajowych instytucji płatniczych obejmującego również ich agentów i oddziały;

2) rejestru kas oszczędnościowo-kredytowych obejmującego również ich oddziały;

3) rejestru biur usług płatniczych obejmującego również ich agentów i oddziały;

4) rejestru krajowych instytucji pieniądza elektronicznego obejmującego również ich agentów i oddziały;

5) rejestru oddziałów zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego;

6) rejestru dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, obejmującego również ich agentów i oddziały, jeżeli świadczą usługi płatnicze w państwie członkowskim innym niż ich macierzyste państwo członkowskie;

7) rejestru małych instytucji płatniczych obejmującego również ich agentów i oddziały;

8) rejestru podmiotów wykonujących działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie przepis art. 6c ust. 1, zawierającego informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6c ust. 1, stanowiące opis oferowanych usług;

9) rejestru podmiotów prowadzących działalność określoną w art. 6 pkt 12, zawierającego informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6d ust. 1, stanowiące opis oferowanych usług.

Art. 134.

Rejestr krajowych instytucji płatniczych zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące krajowej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) siedzibę i adres;

3) dane dotyczące usług płatniczych, do świadczenia których krajowa instytucja płatnicza jest uprawniona, obejmujące:

a) datę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, oraz jego zmiany,

b) wykaz usług płatniczych objętych zakresem zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1;

3a) informację o wydawaniu przez krajową instytucję płatniczą pieniądza elektronicznego;

4) dane dotyczące agentów krajowej instytucji płatniczej wykonujących działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

5) dane dotyczące oddziałów krajowej instytucji płatniczej, w tym utworzonych w państwie członkowskim innym niż Rzeczpospolita Polska, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

6) dane dotyczące świadczenia przez krajową instytucję płatniczą usług płatniczych w innym państwie członkowskim, obejmujące:

a) wykaz państw, w których krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze,

b) wskazane w pkt 4 lub 5 dane dotyczące podmiotu, za pośrednictwem którego krajowa instytucja płatnicza świadczy usługi płatnicze w innym państwie członkowskim, lub informację o świadczeniu takich usług transgranicznie,

c) wykaz świadczonych usług płatniczych.

Art. 135.

Rejestr kas oszczędnościowo-kredytowych zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące kasy oszczędnościowo-kredytowej, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) siedzibę i adres;

3) wykaz świadczonych usług płatniczych;

4) dane dotyczące oddziałów kasy oszczędnościowo-kredytowej, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału.

Art. 136.

Rejestr biur usług płatniczych zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące biura usług płatniczych, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile biuro usług płatniczych taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) siedzibę i adres albo miejsce zamieszkania i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) wskazanie świadczonej usługi płatniczej;

3) dane dotyczące agentów biura usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

4) dane dotyczące oddziałów biura usług płatniczych, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału.

Art. 136a.

Rejestr krajowych instytucji pieniądza elektronicznego zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) siedzibę i adres;

3) dane dotyczące usług płatniczych, do świadczenia których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego jest uprawniona, obejmujące:

a) datę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1, oraz jego zmiany,

b) wykaz usług płatniczych objętych zakresem zezwolenia, o którym mowa w art. 132a ust. 1;

4) dane dotyczące agentów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego wykonujących działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

5) dane dotyczące oddziałów krajowej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

6) dane dotyczące wydawania pieniądza elektronicznego lub świadczenia usług płatniczych przez krajową instytucję pieniądza elektronicznego w innym państwie członkowskim, obejmujące:

a) wykaz państw, w których krajowa instytucja pieniądza elektronicznego wydaje pieniądz elektroniczny lub świadczy usługi płatnicze,

b) dane określone w pkt 4 lub 5 dotyczące podmiotu, za pośrednictwem którego krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w innym państwie członkowskim,

c) wykaz świadczonych usług płatniczych.

Art. 136b.

Rejestr oddziałów zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego zawiera odpowiednio:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) numer w rejestrze przedsiębiorców,

c) adres oddziału;

3) dane dotyczące działalności związanej z wydawaniem pieniądza elektronicznego, obejmujące datę wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 132zh ust. 1, oraz jego zmiany.

Art. 136c.

Rejestr dostawców świadczących wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) wskazanie świadczonej usługi płatniczej;

3) dane dotyczące agentów dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku wykonujących działalność agencyjną w zakresie świadczenia usług płatniczych, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

4) dane dotyczące oddziałów dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

5) dane dotyczące świadczenia przez dostawcę świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku usług płatniczych w innym państwie członkowskim, obejmujące:

a) wykaz państw członkowskich, w których dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku świadczy usługi płatnicze,

b) wskazane w pkt 3 lub 4 dane dotyczące podmiotu, za pośrednictwem którego dostawca świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku świadczy usługi płatnicze w innym państwie członkowskim,

c) wskazanie świadczonej usługi płatniczej.

Art. 136d.

Rejestr małych instytucji płatniczych zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące małej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile mała instytucja płatnicza taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) wykaz usług płatniczych, o którym mowa w art. 117j ust. 2 pkt 1;

3) dane dotyczące agentów małej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta;

4) dane dotyczące oddziałów małej instytucji płatniczej, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału.

Art. 136e.

Rejestr podmiotów wykonujących działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie przepis art. 6c ust. 1, zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące podmiotu, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile podmiot taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6c ust. 1, obejmujące opis oferowanych usług oraz wskazanie wyłączenia określonego w art. 6 pkt 11 lit. a lub b.

Art. 136f.

Rejestr podmiotów prowadzących działalność określoną w art. 6 pkt 12 zawiera:

1) numer wpisu do rejestru;

2) dane dotyczące podmiotu, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę),

b) numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile podmiot taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP),

c) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres oraz adres głównego miejsca wykonywania działalności,

d) informacje przekazane w powiadomieniu, o którym mowa w art. 6d ust. 1, obejmujące opis oferowanych usług oraz wskazanie wyłączenia określonego w art. 6 pkt 12.

Art. 137.

1. Wpisu do rejestru oraz wykreślenia wpisu z rejestru dokonuje się na wniosek, chyba że ustawa stanowi inaczej.

2. Przez wpis do rejestru rozumie się także jego zmianę.

2a. Po wykreśleniu podmiotu z rejestru pozostawia się w rejestrze informację o dokonaniu takiego wykreślenia poprzez zamieszczenie przy nazwie takiego podmiotu adnotacji „Wykreślony”.

3. KNF z urzędu prostuje wpisy w rejestrze zawierające błędy pisarskie lub oczywiste omyłki.

Art. 138.

1. Wpis do rejestru krajowej instytucji płatniczej lub krajowej instytucji pieniądza elektronicznego oraz wpis do rejestru zmiany zakresu świadczonych przez nie usług płatniczych, a także wpis do rejestru oddziału zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego są dokonywane z urzędu w terminie 14 dni od dnia wydania zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, art. 132a ust. 1 albo art. 132zh ust. 1, lub jego zmiany.

1a. Wpis do rejestru na wniosek podmiotów, o których mowa w ust. 1, jest dokonywany w terminie 30 dni od dnia wpływu wniosku o dokonanie wpisu, z wyłączeniem przypadków, gdy przepisy ustawy przewidują odrębny termin dokonania wpisu.

2. Wpisu kasy oszczędnościowo-kredytowej do rejestru dokonuje się z urzędu w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 131 ust. 1.

Art. 139.

1. Krajowe instytucje płatnicze, małe instytucje płatnicze, dostawcy świadczący wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, biura usług płatniczych, kasy oszczędnościowo-kredytowe, krajowe instytucje pieniądza elektronicznego, oddziały zagranicznych instytucji pieniądza elektronicznego, podmioty wykonujące działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, do których ma zastosowanie przepis art. 6c ust. 1, oraz podmioty prowadzące działalność określoną w art. 6 pkt 12 są obowiązane zapewnić zgodność danych wpisanych do rejestru ze stanem faktycznym.

2. Podmioty, o których mowa w ust. 1, są obowiązane poinformować KNF o każdej zmianie danych objętych wpisem do rejestru, nie później niż w terminie 14 dni od dnia uzyskania informacji o zmianie, składając stosowny wniosek.

3. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 2, KNF może nałożyć na podmiot, o którym mowa w ust. 1, karę pieniężną w wysokości nieprzekraczającej 500 zł za każdy dzień opóźnienia, nie większej jednak niż 100 000 zł; przepisy art. 105 ust. 2, 4 i 5 ~~oraz art. 116~~ stosuje się odpowiednio.

Art. 140.

Odmowa dokonania wpisu do rejestru następuje w drodze decyzji administracyjnej.

Art. 141.

1. KNF może odmówić dokonania wpisu do rejestru, jeżeli wniosek jest niekompletny i nie został uzupełniony w wyznaczonym terminie lub dane zawarte we wniosku są niezgodne ze stanem faktycznym.

2. KNF odmawia wpisu do rejestru osoby fizycznej, wobec której prawomocnie orzeczono zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie objętym wpisem.

3. W przypadku biura usług płatniczych KNF odmawia wpisu do rejestru także, jeśli wnioskodawcę wykreślono z rejestru zgodnie z przepisem art. 142 ust. 1a pkt 1 w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku.

Art. 142.

1. KNF z urzędu dokonuje wykreślenia wpisu z rejestru w przypadku:

1) cofnięcia lub wygaśnięcia zezwolenia, o którym mowa w art. 60 ust. 1, art. 132a ust. 1 i art. 132zh ust. 1;

2) zakończenia działalności przez kasę oszczędnościowo-kredytową, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 131 ust. 2;

3) zakończenia przez biuro usług płatniczych działalności gospodarczej lub działalności w charakterze biura usług płatniczych, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 123, nie wcześniej niż z datą wskazaną w tym zawiadomieniu;

4) prawomocnego orzeczenia wobec osoby fizycznej wpisanej do rejestru zakazu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie objętym wpisem;

5) zakończenia przez podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 11 lit. a lub b działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 11 lit. a lub b, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 6c ust. 8, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

6) zakończenia przez podmiot wykonujący działalność określoną w art. 6 pkt 12 działalności gospodarczej lub działalności określonej w art. 6 pkt 12, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 6d ust. 8, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

7) zakończenia przez małą instytucję płatniczą działalności gospodarczej lub działalności w charakterze małej instytucji płatniczej, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 117m, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

8) zakończenia przez dostawcę świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku działalności gospodarczej lub działalności w charakterze dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku, na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 117b ust. 8, nie wcześniej niż z dniem wskazanym w tym zawiadomieniu;

9) uzyskania przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 10, 11 lub 12, uprawnienia do świadczenia usług płatniczych w innym charakterze;

10) niewykonania przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 10, 11 lub 12, usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniony, w terminie 12 miesięcy od dnia wpisu do rejestru;

11) niewykonywania przez dostawcę, o którym mowa w art. 4 ust. 2 pkt 10, 11 lub 12, usług płatniczych, do których świadczenia jest uprawniony, przez okres dłuższy niż 12 kolejnych miesięcy;

12) wykreślenia przedsiębiorcy świadczącego usługi płatnicze w charakterze małej instytucji płatniczej albo dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego.

1a. KNF dokonuje z urzędu wykreślenia biura usług płatniczych z rejestru biur usług płatniczych w przypadku:

1) wydania decyzji, o której mowa w art. 129 ust. 6a;

2) (uchylony)

3) gdy biuro zostało wykreślone z rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym lub z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

1b. Biuro usług płatniczych, które z urzędu wykreślono z rejestru biur usług płatniczych w przypadku, o którym mowa w ust. 1a pkt 1, może uzyskać ponowny wpis do tego rejestru nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wykreślenia.

1c. Przepisy ust. 1a i 1b stosuje się odpowiednio do dostawcy świadczącego wyłącznie usługę dostępu do informacji o rachunku oraz małej instytucji płatniczej.

2. KNF może dokonać z urzędu wykreślenia wpisu z rejestru w zakresie dotyczącym agenta lub oddziału krajowej instytucji płatniczej albo krajowej instytucji pieniądza elektronicznego w przypadku uzyskania od właściwych organów nadzorczych goszczącego państwa członkowskiego, w którym krajowa instytucja płatnicza lub krajowa instytucja pieniądza elektronicznego prowadzi działalność w zakresie usług płatniczych lub wydawania pieniądza elektronicznego przez danego agenta lub dany oddział, informacji wskazujących, iż istnieją uzasadnione podstawy do podejrzeń, że w związku z tą działalnością jest popełniane lub zostało popełnione przestępstwo, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 Kodeksu karnego, usiłowano popełnić takie przestępstwo lub popełnienie takiego przestępstwa jest zamierzone, lub świadczenie usług przez agenta lub działalność oddziału mogłaby zwiększać ryzyko prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu. Wykreślenie wpisu z rejestru następuje w drodze decyzji.

Art. 142a.

1. KNF niezwłocznie powiadamia EUNB o informacjach wpisywanych do rejestru, w tym o przypadkach wykreślenia z rejestru, wraz z podaniem przyczyn wykreślenia.

2. KNF zapewnia prawidłowość oraz bieżącą aktualizację informacji przekazywanych EUNB.

Art. 142b.

1. KNF udostępnia na swojej stronie internetowej informacje o unijnych instytucjach płatniczych oraz unijnych instytucjach pieniądza elektronicznego, które zgłosiły zamiar świadczenia usług płatniczych lub prowadzenia działalności związanej z wydawaniem pieniądza elektronicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, obejmujące:

1) dane dotyczące unijnej instytucji płatniczej lub unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) nazwę (firmę),

b) siedzibę i adres;

2) numer albo inne oznaczenie udzielonego unijnej instytucji płatniczej lub unijnej instytucji pieniądza elektronicznego przez właściwy organ nadzorczy macierzystego państwa członkowskiego zezwolenia, o ile taki numer lub takie oznaczenie zostały nadane;

3) wykaz usług płatniczych, jakie unijna instytucja płatnicza lub unijna instytucja pieniądza elektronicznego zamierzają świadczyć w ramach działalności transgranicznej, lub informację o zamiarze prowadzenia działalności związanej z wydawaniem pieniądza elektronicznego;

4) dane dotyczące oddziału, obejmujące:

a) nazwę (firmę) oddziału,

b) adres oddziału;

5) dane dotyczące agentów unijnej instytucji płatniczej lub unijnej instytucji pieniądza elektronicznego, obejmujące:

a) imię i nazwisko albo nazwę (firmę) agenta,

b) siedzibę i adres albo adres głównego miejsca wykonywania działalności agenta.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są na bieżąco aktualizowane.

Dział IX

Odpowiedzialność cywilna i karna

Rozdział 1

Odpowiedzialność za wykonanie transakcji płatniczych

Art. 143.

1. Zlecenie płatnicze uznaje się za wykonane na rzecz właściwego odbiorcy, jeżeli zostało wykonane zgodnie z informacjami, o których mowa w art. 23 ust. 1 pkt 1 lub w art. 27 pkt 2 lit. b, a w przypadku wskazania w treści zlecenia płatniczego unikatowego identyfikatora — jeżeli zostało wykonane zgodnie z tym unikatowym identyfikatorem bez względu na dostarczone przez użytkownika inne informacje dodatkowe.

2. Jeżeli unikatowy identyfikator podany przez użytkownika jest nieprawidłowy, dostawca nie ponosi odpowiedzialności na podstawie art. 144–146. Dostawca płatnika, a w przypadku, o którym mowa w art. 143a ust. 1 pkt 2, również dostawca odbiorcy, są jednak obowiązani podjąć działania w celu odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, w szczególności w trybie i na zasadach określonych w art. 143a–143c. Strony mogą zastrzec w umowie, że dostawca płatnika ma prawo pobrać od płatnika opłatę za odzyskanie środków. Przepis art. 36 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

2a. W celu wykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 2 zdanie drugie, dostawca prowadzi rachunek zwrotu.

3. Przy wykonaniu transakcji płatniczych z wykorzystaniem rachunku bankowego unikatowym identyfikatorem jest numer rachunku bankowego, chyba że strony uzgodnią w umowie ramowej inny unikatowy identyfikator.

Art. 143a.

1. W celu wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 143 ust. 2 zdanie drugie, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia dokonania zgłoszenia przez płatnika informacji o transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, w przypadku gdy:

1) prowadzi rachunek płatniczy odbiorcy — pisemnie zawiadamia odbiorcę o:

a) zgłoszeniu przez płatnika informacji o transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora i możliwości dokonania zwrotu kwoty tej transakcji na rachunek zwrotu dostawcy odbiorcy bez pobierania od odbiorcy opłat,

b) obowiązku udostępnienia płatnikowi danych osobowych odbiorcy w celu umożliwienia dochodzenia zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, jeżeli odbiorca nie dokona jej zwrotu w terminie, o którym mowa w art. 143b ust. 1,

c) dniu upływu terminu, o którym mowa w art. 143b ust. 1,

d) numerze rachunku zwrotu;

2) nie prowadzi rachunku płatniczego odbiorcy — zwraca się do dostawcy odbiorcy o podjęcie działań w celu odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, przekazując jednocześnie posiadane informacje niezbędne do ich podjęcia.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w celu wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 143 ust. 2 zdanie drugie, przez dostawcę odbiorcy, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.

3. Odbiorca dokonuje zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora na rachunek zwrotu dostawcy odbiorcy. Za dokonanie zwrotu dostawca odbiorcy nie może pobierać od odbiorcy opłat ani prowizji.

4. Jeżeli dostawca płatnika prowadzi rachunek płatniczy odbiorcy, a odbiorca dokonał zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od uznania rachunku zwrotu kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, doprowadza do uznania tą kwotą rachunku płatniczego płatnika, który został nią obciążony.

5. Jeżeli dostawca płatnika nie prowadzi rachunku płatniczego odbiorcy, a odbiorca dokonał zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, dostawca odbiorcy, nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od uznania prowadzonego przez siebie rachunku zwrotu, doprowadza do uznania rachunku zwrotu dostawcy płatnika, kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, a następnie dostawca płatnika nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od uznania prowadzonego przez siebie rachunku zwrotu uznaje tą kwotą rachunek płatniczy płatnika, o którym mowa w ust. 4.

6. Jeżeli doprowadzenie do uznania rachunku płatniczego płatnika, o którym mowa w ust. 4 i 5, nie jest możliwe, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od uznania rachunku zwrotu, informuje płatnika o możliwości zwrotu kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora na wskazany przez płatnika numer rachunku płatniczego lub poprzez dokonanie wypłaty środków pieniężnych.

7. Jeżeli płatnik wskazał numer rachunku płatniczego, o którym mowa w ust. 6, dostawca płatnika, nie później niż w terminie 1 dnia roboczego od jego wskazania, doprowadza do uznania tego rachunku kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora. Jeżeli płatnik nie wskazał numeru rachunku płatniczego, wypłata środków pieniężnych następuje niezwłocznie na żądanie płatnika.

Art. 143b.

1. Jeżeli działania, o których mowa w art. 143a, w terminie 30 dni od dnia dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 143a ust. 1, nie doprowadziły do odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania pisemnego żądania płatnika o udostępnienie danych odbiorcy, dostawca płatnika:

1) który prowadzi rachunek płatniczy odbiorcy, udostępnia płatnikowi:

a) imię i nazwisko lub nazwę odbiorcy,

b) miejsce zamieszkania i adres albo siedzibę i adres odbiorcy,

2) który nie prowadzi rachunku płatniczego odbiorcy — zwraca się do dostawcy odbiorcy o przekazanie mu danych, o których mowa w pkt 1

— w celu umożliwienia płatnikowi dochodzenia kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, dostawca odbiorcy przekazuje dostawcy płatnika dane, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania żądania. Dostawca płatnika przekazuje otrzymane dane płatnikowi nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia ich otrzymania.

Art. 143c.

1. W przypadku usługi przekazu pieniężnego polegającej na transferze środków pieniężnych na rachunek płatniczy dostawcy odbiorcy, świadczonej przez biuro usług płatniczych, płatnikiem, o którym mowa w art. 143a i art. 143b, jest biuro usług płatniczych.

2. Biuro usług płatniczych, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia dokonania zgłoszenia przez zlecającego przekaz pieniężny informacji o przekazie pieniężnym wykonanym z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, zgłasza swojemu dostawcy transakcję płatniczą wykonaną z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora. Przepis art. 143a stosuje się odpowiednio.

3. Zwrot kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora następuje na rachunek płatniczy biura usług płatniczych, który został obciążony kwotą tej transakcji. Jeżeli doprowadzenie do uznania rachunku płatniczego, o którym mowa w zdaniu pierwszym, nie jest możliwe, zwrot kwoty transakcji następuje na inny rachunek wskazany przez biuro usług płatniczych.

4. Biuro usług płatniczych, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od uznania rachunku płatniczego, o którym mowa w ust. 3, kwotą transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora, informuje zlecającego przekaz pieniężny o możliwości zwrotu kwoty tej transakcji poprzez dokonanie wypłaty środków pieniężnych. Wypłata następuje niezwłocznie na żądanie zlecającego przekaz pieniężny.

5. Jeżeli działania, o których mowa w ust. 2–4, nie doprowadziły do odzyskania kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora w terminie miesiąca od dnia zgłoszenia, o którym mowa w ust. 2, biuro usług płatniczych, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania pisemnego żądania zlecającego przekaz pieniężny o udostępnienie danych odbiorcy, o których mowa w art. 143b ust. 1 pkt 1, pisemnie przekazuje żądanie swojemu dostawcy. Przepis art. 143b stosuje się odpowiednio.

6. Biuro usług płatniczych przekazuje otrzymane dane zlecającemu przekaz pieniężny, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia ich otrzymania od swojego dostawcy.

Art. 144.

1. W przypadku gdy zlecenie płatnicze jest składane bezpośrednio przez płatnika, dostawca ponosi wobec płatnika odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej, z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, art. 143 ust. 2 oraz art. 149, chyba że udowodni, że rachunek dostawcy odbiorcy został uznany zgodnie z art. 54.

2. Jeżeli dostawca płatnika ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 1, niezwłocznie zwraca płatnikowi kwotę niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej albo, w przypadku gdy płatnik korzysta z rachunku płatniczego, przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miało miejsca niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej. W odniesieniu do uznania rachunku płatniczego płatnika data waluty nie może być późniejsza od daty obciążenia tą kwotą.

2a. W przypadku gdy zlecenie płatnicze jest składane przez płatnika do dostawcy świadczącego usługę inicjowania transakcji płatniczej, dostawca prowadzący rachunek zwraca płatnikowi kwotę niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej, a w razie potrzeby przywraca obciążony rachunek płatniczy do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miało miejsca jej nienależyte wykonanie.

2b. Na dostawcy świadczącym usługę inicjowania transakcji płatniczej spoczywa ciężar udowodnienia, że dostawca prowadzący rachunek otrzymał zlecenie płatnicze zgodnie z art. 49 oraz że — w zakresie jego właściwości — transakcja płatnicza została uwierzytelniona, prawidłowo zapisana i nie miała na nią wpływu awaria techniczna ani innego rodzaju usterka związana z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem transakcji, w tym wykonaniem z opóźnieniem.

2c. Jeżeli dostawca świadczący usługę inicjowania transakcji płatniczej jest odpowiedzialny za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej, w tym wykonanie z opóźnieniem, niezwłocznie rekompensuje dostawcy prowadzącemu rachunek, na jego wniosek, poniesioną szkodę lub zwraca kwotę zapłaconą w wyniku dokonania zwrotu na rzecz płatnika.

3. Jeżeli rachunek dostawcy odbiorcy został uznany zgodnie z art. 54, dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność wobec odbiorcy za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej.

4. Jeżeli dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 3, niezwłocznie przekazuje do dyspozycji odbiorcy kwotę transakcji płatniczej albo, w przypadku gdy odbiorca korzysta z rachunku płatniczego, uznaje rachunek płatniczy odbiorcy odpowiednią kwotą w celu doprowadzenia rachunku płatniczego do stanu, jaki istniałby, gdyby nie miało miejsca niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej. W odniesieniu do uznania rachunku płatniczego odbiorcy data waluty nie może być późniejsza od daty waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana zgodnie z art. 59.

5. W przypadku gdy transakcja płatnicza jest wykonywana z opóźnieniem, dostawca odbiorcy zapewnia, na wniosek dostawcy płatnika działającego w imieniu płatnika, aby data waluty w odniesieniu do uznania rachunku płatniczego odbiorcy nie była późniejsza od daty waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana prawidłowo.

Art. 145.

1. W przypadku gdy zlecenie płatnicze jest inicjowane przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem, z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, art. 143 ust. 2 oraz art. 149, jego dostawca ponosi wobec odbiorcy odpowiedzialność za prawidłowe przekazanie zlecenia płatniczego dostawcy płatnika zgodnie z art. 56.

2. Jeżeli dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 1, niezwłocznie przekazuje ponownie zlecenie płatnicze dostawcy płatnika.

2a. W przypadku przekazania zlecenia płatniczego z opóźnieniem kwota zlecenia zostaje uznana na rachunku płatniczym odbiorcy z datą waluty nie późniejszą niż data waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana prawidłowo. Dostawca płatnika przekazuje dostawcy odbiorcy informację o opóźnieniu w przekazaniu zlecenia płatniczego.

3. Z zastrzeżeniem art. 44 ust. 2, art. 143 ust. 2 oraz art. 149, dostawca odbiorcy ponosi wobec odbiorcy odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej w przypadku naruszenia art. 58.

4. Jeżeli dostawca odbiorcy ponosi odpowiedzialność zgodnie z ust. 3, udostępnia kwotę transakcji płatniczej odbiorcy niezwłocznie po uznaniu nią rachunku dostawcy odbiorcy.

4a. Kwota, o której mowa w ust. 4, zostaje uznana na rachunku płatniczym odbiorcy z datą waluty nie późniejszą niż data waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja została wykonana prawidłowo.

5. W przypadku niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej, za którą dostawca odbiorcy nie ponosi odpowiedzialności zgodnie z ust. 1 i 3, odpowiedzialność wobec płatnika ponosi dostawca płatnika; w takim przypadku stosuje się art. 144 ust. 2.

6. Obowiązek, o którym mowa w ust. 5, nie ma zastosowania do dostawcy płatnika, jeżeli dostawca płatnika udowodni, że dostawca odbiorcy otrzymał kwotę danej transakcji płatniczej, nawet jeżeli transakcja płatnicza została wykonana z opóźnieniem. W takim przypadku dostawca odbiorcy uznaje kwotę na rachunku płatniczym odbiorcy z datą waluty nie późniejszą niż data waluty, z którą kwota zostałaby uznana, gdyby transakcja płatnicza została wykonana prawidłowo.

Art. 146.

1. W przypadku niewykonanej lub nienależycie wykonanej transakcji płatniczej:

1) zainicjowanej przez płatnika — jego dostawca, bez względu na odpowiedzialność ponoszoną na mocy art. 144 ust. 1, na wniosek płatnika podejmuje niezwłocznie działania w celu prześledzenia transakcji płatniczej i powiadamia płatnika o ich wyniku, przy czym czynności te są dla płatnika bezpłatne;

2) zainicjowanej przez odbiorcę lub za jego pośrednictwem — jego dostawca, bez względu na odpowiedzialność ponoszoną na mocy art. 145 ust. 1 i 3, podejmuje na wniosek odbiorcy niezwłoczne starania w celu prześledzenia transakcji płatniczej i powiadamia odbiorcę o ich wyniku, przy czym czynności te są dla odbiorcy bezpłatne.

2. Odpowiedzialność dostawcy określona w art. 144 i art. 145 obejmuje także opłaty oraz odsetki, którymi został obciążony użytkownik w rezultacie niewykonania lub nienależytego, w tym opóźnionego, wykonania transakcji płatniczej.

Art. 147.

Odpowiedzialność dostawcy określona w art. 144–146 nie wyłącza roszczeń użytkownika wynikających z umowy zawartej z dostawcą oraz z przepisów prawa właściwego dla tej umowy.

Art. 148.

W przypadku gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej jest wynikiem działania lub zaniechania dostawcy innego niż dostawca płatnika lub odbiorcy albo innego podmiotu pośredniczącego w wykonaniu transakcji płatniczej, dostawca płatnika lub odbiorcy może żądać od niego zwrotu kwot zapłaconych zgodnie z art. 144–146; przepis art. 147 stosuje się odpowiednio. Obejmuje to rekompensatę, w przypadku gdy którykolwiek z dostawców nie zastosuje silnego uwierzytelnienia użytkownika.

Art. 149.

Odpowiedzialność za niewykonanie lub nienależyte wykonanie transakcji płatniczej jest wyłączona w przypadku siły wyższej lub jeżeli niewykonanie lub nienależyte wykonanie zlecenia płatniczego wynika z innych przepisów prawa.

Rozdział 2

Przepisy karne

Art. 150.

1. Kto, nie będąc uprawnionym, prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług płatniczych lub w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego, podlega grzywnie do 5 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Tej samej karze podlega, kto, nie będąc uprawnionym, używa w nazwie (firmie) lub do określenia wykonywanej działalności gospodarczej albo w reklamie określeń „usługi płatnicze”, „wydawanie pieniądza elektronicznego”, „instytucja płatnicza”, „mała instytucja płatnicza”, „biuro usług płatniczych”, „instytucja pieniądza elektronicznego” albo „oddział zagranicznej instytucji płatniczej”.

3. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 lub 2, działając w imieniu lub w interesie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

Art. 151.

1. Kto, nie będąc uprawnionym przez dostawcę, zawiera w jego imieniu lub na jego rzecz umowę o usługę płatniczą, podlega grzywnie do 3 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1, działając w imieniu lub w interesie osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną.

Art. 152.

1. Kto, będąc odpowiedzialnym w instytucji płatniczej, małej instytucji płatniczej, biurze usług płatniczych, instytucji pieniądza elektronicznego lub oddziale zagranicznej instytucji pieniądza elektronicznego za przekazywanie informacji KNF, podaje informacje niezgodne ze stanem faktycznym albo w inny sposób wprowadza w błąd ten organ, podlega grzywnie do 1 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie do 500 000 zł albo karze pozbawienia wolności do roku, albo obu tym karom łącznie.

Art. 152a.

1. Kto prowadzi schemat płatniczy bez wymaganego zezwolenia Prezesa NBP lub nie będąc do jego prowadzenia uprawnionym w inny sposób, podlega grzywnie do 5 000 000 zł.

Art. 153.

1. Kto, będąc obowiązany do zachowania w tajemnicy informacji, o których mowa w art. 11 ust. 3, ujawnia je niezgodnie z upoważnieniem określonym w ustawie, podlega grzywnie do 500 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 2, albo obu tym karom łącznie.

2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu, o którym mowa w ust. 1, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega grzywnie do 1 000 000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 3, albo obu tym karom łącznie.

Art. 153a.

1. Kto, wbrew obowiązkom, o których mowa w art. 14a–14c, nie udziela NBP wymaganych informacji, podlega grzywnie do 1 000 000 zł.

Art. 153b.

1. Kto zamieszcza oświadczenie, o którym mowa w art. 14g ust. 1, niezgodne z prawdą, podlega grzywnie do 1 000 000 zł.

Art. 153c.

Kto wbrew obowiązkom, o których mowa w art. 6c ust. 1, nie udziela KNF wymaganych informacji, podlega grzywnie do 500 000 zł.

Art. 153d.

Płatnik, który pozyskuje i wykorzystuje dane, o których mowa w art. 143b ust. 1, w innym celu niż dochodzenie kwoty transakcji płatniczej wykonanej z użyciem nieprawidłowego unikatowego identyfikatora,

podlega grzywnie do 30 000 zł.

Dział X

Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 154.–167.

(pominięte)

Dział XI

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 168.

(pominięty)

Art. 169.

Zgoda na polecenie zapłaty, o której mowa w art. 63d ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. poz. 665, z późn. zm.), udzielona przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, obowiązuje w odniesieniu do polecenia zapłaty wykonywanego na zasadach określonych w niniejszej ustawie, chyba że płatnik złoży oświadczenie o cofnięciu tej zgody. Oświadczenie o cofnięciu zgody, o której mowa w art. 63d ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, jest skuteczne w odniesieniu do transakcji polecenia zapłaty, w której dniem obciążenia rachunku byłby dzień następujący po dniu złożenia takiego oświadczenia.

Art. 170.–178.

(pominięte)

Art. 179.

Przepis art. 19 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 166*, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do należności, których termin płatności upływa po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.

[* Art. 166 zawiera zmiany do ustawy z dnia 21.07.2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym]

Art. 179a.

1. Trójstronny system kart płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 18 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/751 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie opłat interchange w odniesieniu do transakcji płatniczych realizowanych w oparciu o kartę (Dz. Urz. UE L 123 z 19.05.2015, str. 1), który spełnia określone w tym przepisie warunki uznania go za czterostronny system kart płatniczych, do dnia 9 grudnia 2018 r. jest zwolniony z obowiązków przewidzianych w rozdziale II tego rozporządzenia.

2. Przepis ust. 1 stosuje się w odniesieniu do krajowych transakcji płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1, jeżeli transakcje dokonywane w ramach trójstronnego systemu kart płatniczych, o którym mowa w ust. 1, nie przekraczają w ujęciu rocznym 3% wartości wszystkich krajowych transakcji płatniczych w rozumieniu art. 2 pkt 9 rozporządzenia, o którym mowa w ust. 1.

Art. 180.

1. Maksymalny limit wydatków budżetu państwa na lata 2011–2020 wynosi 73 010,73 tys. zł, z tym że w roku:

1) 2011 — 6150 tys. zł;

2) 2012 — 6396 tys. zł;

3) 2013 — 6632,65 tys. zł;

4) 2014 — 6891,33 tys. zł;

5) 2015 — 7166,98 tys. zł;

6) 2016 — 7432,16 tys. zł;

7) 2017 — 7692,28 tys. zł;

8) 2018 — 7953,82 tys. zł;

9) 2019 — 8216,30 tys. zł;

10) 2020 — 8479,22 tys. zł.

2. W przypadku zagrożenia przekroczenia limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, na dany rok budżetowy, zastosowany zostanie mechanizm korygujący polegający na:

1) ograniczeniu kosztów rzeczowych Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego związanych z realizacją zadań wynikających ze sprawowania nadzoru nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych lub

2) racjonalizacji częstotliwości wykonywania czynności w ramach nadzoru sprawowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego nad instytucjami płatniczymi i biurami usług płatniczych.

3. Organem właściwym do wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 2, jest odpowiednio Komisja Nadzoru Finansowego i Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.

4. Organem właściwym do monitorowania wykorzystania limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, jest minister właściwy do spraw instytucji finansowych.

Art. 181.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia [tj. dnia 24.10.2011 r. — przyp. redakcji], z wyjątkiem:

1) art. 159, który wchodzi w życie z dniem 18 grudnia 2011 r.;

2) art. 167, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.

CZYTAJ DALEJ

Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników

Ustawa o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin

Ustawa o wojewodzie i administracji rządowej w województwie

Ustawa o usługach płatniczych

Ustawa o przedsiębiorstwach mieszanych

Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego

Ustawa o ochronie baz danych

Ustawa o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych