W przepisach art. 235–237¹ k.p. określono obowiązki pracodawcy oraz innych podmiotów w zakresie postępowania związanego z przypadkami podejrzenia choroby zawodowej, jej powstania oraz dokumentowania faktu zaistnienia takiej choroby.

Na szczeblu wykonawczym kwestie postępowania dotyczącego zgłaszania, rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych, a także wskazanie podmiotów właściwych w przedmiocie rozpoznawania tych chorób, zostały uregulowane w rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.); w załączniku do wymienionego aktu prawnego znajduje się ponadto wykaz chorób zawodowych.

Z kolei sposób dokumentowania chorób zawodowych i ich skutków oraz prowadzenia rejestrów chorób zawodowych, w tym niezbędną dokumentację, regulują przepisy rozp. MZ z dnia 01 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U. z 2013 r. poz. 1379, z późn. zm.).

Wymagane kwalifikacje do wykonywania przez lekarzy orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych określono w rozp. MZ z dnia 18 czerwca 2010 r. w sprawie specjalizacji lekarskich niezbędnych do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych (Dz.U. poz. 736).

Należy podkreślić, że przepisy zawarte w wymienionych powyżej aktach wykonawczych zostały znowelizowane i w nowym brzmieniu obowiązują od dnia 15 lipca 2021 r.
Zmiany, o których mowa – w tym także dotyczące wykazu chorób zawodowych (załącznik do niniejszego punktu) – uwzględniono w treści tego punktu.

Przepisy k.p. nie regulują uprawnień do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w odniesieniu do pracownika, który zachorował na chorobę zawodową, odsyłając w tym zakresie do odrębnego aktu prawnego, tj. do ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1205).

Podmioty zobowiązane do zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej

Zgodnie z art. 235 § 1 k.p., pracodawca jest obowiązany niezwłocznie zgłosić właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu i właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy każdy przypadek podejrzenia choroby zawodowej. Powyższy obowiązek spoczywa także na lekarzu podmiotu właściwego do rozpoznania choroby zawodowej. Podmiotami, o których mowa, są jednostki orzecznicze I i II stopnia, wskazane w § 5 ust. 2 i 3 rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.).

W każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej:

• lekarz,
• lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął takie podejrzenie u pacjenta

– kieruje na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania.

Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może również dokonać pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem
lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną.

Stosownie do brzmienia art. 235 § 3 k.p., w razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany:

• ustalić przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakter
  i rozmiar zagrożenia tą chorobą, działając w porozumieniu z właściwym państwowym inspektorem sanitarnym,
• przystąpić niezwłocznie do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej i zastosować inne niezbędne środki zapobiegawcze,
• zapewnić realizację zaleceń lekarskich.

Pracodawca jest ponadto zobligowany prowadzić rejestr obejmujący przypadki stwierdzonych chorób zawodowych i podejrzeń o takie choroby.

Uwaga!

Pracodawca przesyła zawiadomienie o skutkach choroby zawodowej do Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Nofera w Łodzi po zakończeniu postępowania mającego na celu ustalenie uszczerbku na zdrowiu lub niezdolności do pracy w związku ze stwierdzoną chorobą zawodową pracownika lub byłego pracownika. Zawiadomienie, o którym mowa, przesyła się także do właściwego państwowego inspektora sanitarnego.

Definicja choroby zawodowej oraz okres, w którym może nastąpić rozpoznanie tej choroby

Zgodnie z treścią art. 235¹ k.p., za chorobę zawodową uważa się chorobę określoną w załączniku do rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.), jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana narażeniem zawodowym, czyli:

• działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy albo
• w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Rozpoznanie choroby zawodowej (u pracownika lub byłego pracownika) może nastąpić w okresie jego zatrudnienia w narażeniu zawodowym albo po zakończeniu pracy w takim narażeniu, pod warunkiem wystąpienia udokumentowanych objawów chorobowych w okresie ustalonym w wykazie chorób zawodowych (art. 235² k.p.).

Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej oraz wszczęcie postępowania w tej sprawie

W myśl § 3 ust. 1 rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.), podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się:

• właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu państwowemu granicznemu inspektowi sanitarnemu, właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu komendantowi wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej albo właściwemu inspektorowi wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej, zwanym dalej „właściwym państwowym inspektorem sanitarnym”,
• właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy

– których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tym miejscu, a przypadku braku takiej możliwości – według miejsca, na terenie którego było ostatnie narażenie zawodowe.

Zgłoszenia, o którym wyżej mowa, dokonuje się niezwłocznie na formularzu określonym w załączniku nr 1 do rozp. MZ z dnia 01 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U. z 2013 r. poz. 1379, z późn. zm.). W przypadku choroby zawodowej o ostrym przebiegu lub podejrzenia, że choroba zawodowa była przyczyną śmierci pracownika – zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej należy dokonać dodatkowo w formie telefonicznej.

Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie, a w szczególności przeprowadza ocenę narażenia zawodowego oraz sporządza kartę oceny narażenia zawodowego, którą wraz ze skierowaniem na badania przekazuje do jednostki orzeczniczej I stopnia. W przypadku gdy zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej jest w sposób oczywisty bezzasadne, właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie, wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, o którym mowa w zdaniu pierwszym.

Ocenę narażenia zawodowego sporządza się na formularzu określonym w załączniku nr 4 do rozp. MZ z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U. z 2013 r. poz. 1379, z późn. zm.), przy wykorzystaniu dokumentacji gromadzonej zgodnie z rozp. MRPIPS z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej (Dz.U. poz. 2369) oraz aktem wykonawczym poprzedzającym to rozp. przez pracodawców i jednostki organizacyjne PIS, a jeżeli postępowanie dotyczy aktualnego zatrudnienia, w przypadku wątpliwości dotyczącej zgromadzonej dokumentacji, na podstawie oceny przeprowadzonej bezpośrednio u pracodawcy z uwzględnieniem oceny ryzyka zawodowego.

Skierowania do jednostki orzeczniczej I stopnia nie stosuje się, jeżeli zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej zostało dokonane przez lekarza tej jednostki.
Lekarz lub lekarz dentysta, który kieruje na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania wydaje skierowanie do jednostki orzeczniczej I stopnia na odpowiednim formularzu określonym w załączniku nr 2 do rozp. MZ z dnia 01 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (Dz.U. z 2013 r. poz. 1379, z późn. zm.) W tym samym trybie skierowanie sporządza właściwy państwowy inspektor sanitarny, stosując wówczas formularz określony w załączniku nr 3 do wymienionego powyżej rozp.
W przypadku śmierci pracownika albo byłego pracownika zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej jest równoznaczne z wnioskiem o wydanie orzeczenia w sprawie rozpoznania choroby zawodowej.

Lekarz właściwy ds. orzekania w zakresie chorób zawodowych oraz jednostki orzecznicze

Lekarzem właściwym do orzekania w zakresie chorób zawodowych jest lekarz spełniający wymagania kwalifikacyjne określone w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1175), zatrudniony w jednostce orzeczniczej I lub II stopnia. Przepisami wykonawczymi, których wyżej mowa, jest rozp. MZ z dnia 18 czerwca 2010 r. w sprawie specjalizacji lekarskich niezbędnych do wykonywania orzecznictwa w zakresie chorób zawodowych (Dz.U. poz. 736, ze zm.). Zgodnie z regulacjami powyższego rozp. specjalizacjami lekarskimi, niezbędnymi do wykonywania orzecznictwa, są:

• medycyna pracy,
• medycyna przemysłowa,
• medycyna morska i tropikalna,
• medycyna lotnicza,
• medycyna kolejowa,
• medycyna transportu.

Orzecznictwo lekarskie w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych wykonuje lekarz specjalista chorób zakaźnych, lekarz specjalista medycyny pracy lub lekarz specjalista medycyny przemysłowej.

Orzecznictwo lekarskie w zakresie choroby zawodowej, w odniesieniu do pracownika leczonego w zakładzie opieki stacjonarnej z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby mogącej być chorobą zawodową, wykonuje specjalista w dziedzinie medycyny odpowiedniej dla tej choroby, zatrudniony w tym zakładzie.

Stosownie do brzmienia § 5 ust. 2 rozp. RM z dn. 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.) jednostkami orzeczniczymi I stopnia są:

• poradnie chorób zawodowych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy,
• kliniki i poradnie chorób zawodowych uniwersytetów medycznych (akademii medycznych)
  – w zakresie wszystkich chorób zawodowych;
• poradnie chorób zakaźnych wojewódzkich ośrodków medycyny pracy albo przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego – w zakresie chorób zawodowych zakaźnych i pasożytniczych,
• podmioty lecznicze, w których nastąpiła hospitalizacja – w zakresie rozpoznawania chorób zawodowych u pracowników hospitalizowanych z powodu wystąpienia ostrych objawów choroby.

Jednostkami orzeczniczymi II stopnia od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych I stopnia są instytuty badawcze w dziedzinie medycyny pracy.

Właściwość terytorialną jednostki orzeczniczej I stopnia ustala się zgodnie z § 3 ust. 1 rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.), czyli czynnikiem decydującym jest miejsce, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tym miejscu, a w razie braku takiej możliwości – właściwość ustala się według miejsca, na terenie którego było ostatnie narażenie zawodowe.

W odniesieniu natomiast do pracownika zamieszkującego w innym województwie niż była wykonywana praca w narażeniu zawodowym – właściwość jednostki orzeczniczej I stopnia określa się według aktualnego miejsca zamieszkania pracownika.

Wydanie orzeczenia lekarskiego w sprawie chorób zawodowych

Lekarz właściwy ds. orzekania w zakresie chorób zawodowych wydaje orzeczenie o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania – zwane dalej „orzeczeniem lekarskim” – na podstawie wyników przeprowadzonych badań lekarskich i pomocniczych, dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego. W przypadkach uznanych przez lekarza za uzasadnione stanem zdrowia pracownika, byłego pracownika albo w przypadku śmierci pracownika lub byłego pracownika uprawniony lekarz wydaje orzeczenie lekarskie na podstawie dokumentacji medycznej, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego.

Jeżeli zakres informacji zawartej w dokumentacji, o której wyżej mowa, jest niewystarczający do wydania orzeczenia lekarskiego, lekarz występuje o ich uzupełnienie do:
1) pracodawcy – w zakresie obejmującym przebieg oraz organizację pracy zawodowej pracownika lub byłego pracownika, w tym pracę
w godzinach nadliczbowych, dane o narażeniu zawodowym, obejmujące także wyniki pomiarów czynników szkodliwych wykonanych na stanowiskach pracy, na których pracownik był zatrudniony, stosowane przez pracownika środki ochrony indywidualnej, a w przypadku narażenia pracownika na czynniki o działaniu uczulającym (alergenów) – także o przekazanie próbki substancji, w ilości niezbędnej do przeprowadzenia badań diagnostycznych,
2) lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikiem, którego dotyczy podejrzenie choroby zawodowej – w zakresie dokonania uzupełniającej oceny narażenia zawodowego oraz
o udostępnienie dokumentacji medycznej wraz z wynikami przeprowadzonych badań profilaktycznych,
3) lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub innego lekarza prowadzącego leczenie pracownika lub byłego pracownika, którego dotyczy podejrzenie choroby zawodowej – o udostępnienie dokumentacji medycznej w zakresie niezbędnym do rozpoznania choroby zawodowej,
4) właściwego państwowego inspektora sanitarnego – w zakresie oceny narażenia zawodowego, zwłaszcza na podstawie dokumentacji
archiwalnej oraz informacji udostępnianej na jego wniosek przez odpowiednie jednostki organizacyjne Państwowej Inspekcji Sanitarnej
i służby medycyny pracy w odniesieniu do zakładów pracy, które uległy likwidacji,
5) pracownika lub byłego pracownika – w zakresie uzupełnienia wywiadu zawodowego przeprowadzonego przez lekarza wykonującego zawód w ramach wykonywania działalności leczniczej lub zatrudnionego w podmiocie leczniczym albo właściwego państwowego inspektora sanitarnego wydającego skierowanie na badanie w związku z podejrzeniem choroby zawodowej.

Z kolei narażenie zawodowe podlega ocenie, przy dokonywaniu której uwzględnia się w odniesieniu do:

• czynników chemicznych i fizycznych – rodzaj czynnika, wartość stężeń lub natężeń i średni czas narażenia zawodowego,
• czynników biologicznych – rodzaj czynnika, ustalenie kontaktu, okresu utajenia oraz stwierdzenie mechanizmu działania lub drogi szerzenia się czynnika, bez konieczności określenia stężenia tego czynnika,
• czynników o działaniu uczulającym (alergenów) – rodzaj czynnika
  i stwierdzenie kontaktu z takim czynnikiem w czasie pracy, jeżeli występował on w środowisku pracy, narzędziach pracy, surowcach, półproduktach lub gotowych wyrobach, bez konieczności określania stężenia tego czynnika,
• czynników o działaniu rakotwórczym – substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym określone w przepisach wydanych na podstawie art. 222 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy oraz pierwotną lokalizację nowotworu i okres latencji,
• sposobu wykonywania pracy – określenie stopnia obciążenia wysiłkiem fizycznym oraz chronometraż czynności, które mogą powodować nadmierne obciążenie odpowiednich narządów lub układów organizmu ludzkiego.

Podmioty uprawnione do otrzymania orzeczenia lekarskiego oraz tryb odwoławczy

Zgodnie z § 6 ust. 6 rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.) orzeczenie lekarskie przesyła się:

• właściwemu państwowemu inspektorowi sanitarnemu,
• zainteresowanemu pracownikowi lub byłemu pracownikowi,
• lekarzowi kierującemu na badania,
• jednostce orzeczniczej I stopnia – w przypadku gdy orzeczenie lekarskie zostało wydane przez lekarza zatrudnionego w jednostce orzeczniczej II stopnia.

W przypadku śmierci pracownika albo byłego pracownika orzeczenie lekarskie wydaje się również osobie uprawnionej do świadczeń po zmarłym, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1205), na jej wniosek.

Pracownik lub były pracownik, badany w jednostce orzeczniczej I stopnia, który nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarskiego, może wystąpić z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania przez jednostkę orzeczniczą II stopnia.

W przypadku śmierci pracownika albo byłego pracownika osoba uprawniona do świadczeń po tym pracowniku może złożyć wniosek o ponowną analizę przez jednostkę orzeczniczą II stopnia dokumentacji medycznej pracownika lub byłego pracownika, dokumentacji przebiegu zatrudnienia oraz oceny narażenia zawodowego, stanowiących podstawę do wydania orzeczenia przez jednostkę orzeczniczą I stopnia.

Wniosek o przeprowadzenie ponownego badania, zarówno pracownika, byłego pracownika lub osobę uprawnioną, składa się w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia lekarskiego, za pośrednictwem jednostki orzeczniczej I stopnia zatrudniającej lekarza, który wydał to orzeczenie.

W przypadku gdy pracownik lub były pracownik albo osoba uprawniona wystąpi z wnioskiem o przeprowadzenie ponownego badania, jednostka orzecznicza I stopnia powiadamia o tym właściwego państwowego inspektora sanitarnego.

Decyzja w sprawie choroby zawodowej

Decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do jej stwierdzenia wydaje się na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika.

Jeżeli właściwy państwowy inspektor sanitarny przed wydaniem decyzji uzna, że materiał dowodowy, o którym wyżej mowa, jest niewystarczający do wydania decyzji, może żądać od lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie, dodatkowego uzasadnienia tego orzeczenia, wystąpić do jednostki orzeczniczej II stopnia o dodatkową konsultację lub podjąć inne czynności niezbędne do uzupełnienia tego materiału.

Zgodnie z § 8 ust. 3 rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.) właściwy państwowy inspektor sanitarny przesyła decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub braku podstaw do stwierdzenia takiej choroby:

• zainteresowanemu pracownikowi, byłemu pracownikowi albo osobie uprawnionej – na jej wniosek,
• pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej,
• jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie,
• właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.

Podmiotom wymienionym powyżej w § 8 ust. 3 rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.) przesyła się również decyzję wydaną na skutek odwołania – obowiązek przekazania dokumentu spoczywa odpowiednio na właściwym państwowym wojewódzkim inspektorze sanitarnym, Głównym Inspektorze Sanitarnym oraz Głównym Inspektorze Sanitarnym Wojska Polskiego.

Karta stwierdzenia choroby zawodowej – obowiązek sporządzenia oraz przesłania właściwemu podmiotowi

Właściwy państwowy inspektor sanitarny, Główny Inspektor Sanitarny albo Główny Inspektor Sanitarny Wojska Polskiego w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej stała się ostateczna, sporządza kartę stwierdzenia choroby zawodowej i przesyła ją do Centralnego Rejestru Chorób Zawodowych prowadzonego przez Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzego Nofera w Łodzi.

Organ wydający decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej w postępowaniu odwoławczym przesyła kartę stwierdzenia choroby zawodowej w czternastodniowym terminie także organowi wydającemu tę decyzję w I instancji.

Wykaz chorób zawodowych

Zgodnie z § 2 rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.), w załączniku do tego rozp. określono wykaz chorób zawodowych wraz z okresem, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej pomimo wcześniejszego zakończenia pracy w narażeniu zawodowym.

Wykaz chorób zawodowych, w aktualnej wersji – obowiązującej od dnia 15 lipca 2021 r., stanowi załącznik do tego punktu.

Obowiązek analizy przyczyn chorób zawodowych

Pracodawca jest obowiązany systematycznie analizować przyczyny chorób zawodowych i innych chorób związanych z warunkami środowiska pracy i na podstawie wyników tych analiz stosować właściwe środki zapobiegawcze (art. 236 k.p.).

Świadczenia przysługujące pracownikowi, który zachorował na chorobę zawodową

Art. 237¹ § 1 k.p. stanowi, że pracownikowi, który zachorował na chorobę zawodową określoną w wykazie takich chorób (załącznik do rozp. RM z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych, Dz.U. z 2013 r. poz. 1367, ze zm.) przysługują świadczenia z ubezpieczenia społecznego, ustalone w odrębnych przepisach. Powyższa regulacja odsyła zatem do postanowień ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1205).

W art. 6 tej ustawy zawarto katalog świadczeń (m.in. zasiłek chorobowy, jednorazowe odszkodowanie, renty, dodatki, pokrycie kosztów leczenia) należnych pracownikowi, u którego stwierdzono chorobę zawodową.

Sankcje przewidziane w Kodeksie pracy w razie ujawnienia nieprawidłowości w zakresie postępowania dotyczącego chorób zawodowych

W art. 283 § 2 pkt 6 k.p. określono przesłanki odpowiedzialności wykroczeniowej oraz jej wymiar finansowy w przypadku naruszenia obowiązków przewidzianych w postępowaniu dotyczącym chorób zawodowych. Zgodnie z tym przepisem, ten kto wbrew obowiązkowi:

• nie zgłasza choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę,
• nie ujawnia choroby zawodowej,
• przedstawia niezgodne z prawdą informacje, dowody lub dokumenty dotyczące takich chorób

– podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.

Konsekwencje nieprzestrzegania przepisów dotyczących chorób zawodowych wynikające z Kodeksu karnego

W omawianym zakresie przedmiotowym określone sankcje mogą być zastosowane również na mocy przepisów ustawy z dnia 06 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1444, z późn. zm.). W myśl art. 221 k.k., kto wbrew obowiązkowi nie zawiadamia w terminie właściwego organu o chorobie zawodowej albo nie sporządza lub nie przedstawia wymaganej dokumentacji podlega:

• grzywnie do 180 stawek dziennych albo
• karze ograniczenia wolności.