Interpelacja nr 18645 do ministra finansów w sprawie statusu spółek jawnych w kontekście podatników podatku dochodowego

Szanowny Panie Ministrze!

Podnoszone są kolejne wątpliwości związane z opodatkowaniem podatkiem dochodowym niektórych spółek jawnych.

Mając na względzie powyższe, pragnę skierować do Pana Ministra następujące pytania:

1. W jaki sposób może złożyć informację unormowaną w art. 1 ust. 3 pkt 1a lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych spółka jawna powstała wskutek przekształcenia innej spółki? Czy zawiadomienie takie winna złożyć niebędąca spółką jawną spółka przekształcana jeszcze przed przekształceniem?
2. Czy w przypadku spółki jawnej, która została włączona do grona podatników podatku dochodowego, w razie zmiany składu osobowego wspólników na obejmujący wyłącznie osoby fizyczne spółka taka traci status podatnika?
3. W razie udzielenia twierdzącej odpowiedzi na zadane pytanie pojawia się wątpliwość, czy utrata statusu podatnika następuje już w momencie zmiany składu osobowego, czy też dopiero z końcem roku obrotowego, w którym komentowana zmiana nastąpiła?

Poseł Grzegorz Gaża

Pszczyna, dnia 21 stycznia 2021 r.

Odpowiedź na interpelację nr 18645 w sprawie statusu spółek jawnych w kontekście podatników podatku dochodowego

Szanowna Pani Marszałek

Odpowiadając na interpelację nr 18645 Pana posła Grzegorza Gaży w sprawie podatkowego statusu spółek jawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wynikającego ze znowelizowanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uprzejmie wyjaśniam:

1 stycznia 2021 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poz. 2123).

Celem regulacji zawartych w tej ustawie jest między innymi uszczelnienie systemu podatkowego i eliminowanie nieuczciwej konkurencji podatkowej poprzez wyrównywanie zasad opodatkowania podatkiem dochodowym podatników będących w analogicznej sytuacji gospodarczej.

Stosownie do treści art. 1 ust. 3 pkt 1a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2000 r. poz. 1406 ze zm. – dalej „ustawa CIT”), w brzmieniu nadanym wyżej wskazaną ustawą nowelizującą, od 1 stycznia 2021 r., spółki jawne mające siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne, celem zachowania statusu podmiotu transparentnego podatkowo, zobowiązane są złożyć przed rozpoczęciem roku obrotowego informację o podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych oraz o podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadających bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego prawa do udziału w zysku tej spółki. Zobowiązane są także do składania aktualizacji informacji w przypadku zmian w składzie ich wspólników/podatników, w terminie 14 dni, licząc od dnia zaistnienia takich zmian. Wzór takiej informacji/aktualizacji określa rozporządzenie Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 11 stycznia 2021 r. w sprawie wzoru informacji o podatnikach podatku dochodowego posiadających, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów niebędących podatnikami podatku dochodowego, prawa do udziału w zysku spółki jawnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 87).

Celem wprowadzenia do ustawy CIT przepisu o obowiązku składania przez spółkę jawną takiej informacji/aktualizacji, wynikającym z uzasadnienia do ww. ustawy nowelizującej, jest zapewnienie możliwości weryfikacji przez organy podatkowe prawidłowości wykazywania przez wspólników/podatników spółki jawnej uzyskiwanych przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów „z udziału w zyskach tej spółki” w związku z treścią art. 5 ustawy CIT i art. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1426 ze zm.).

Powyższe przepisy dotyczyć także będą nowopowstających spółek jawnych oraz spółek jawnych powstałych w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego, które chciałyby zachować status podmiotów podatkowo transparentnych, to jest podmiotów, w przypadku których opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają tylko wspólnicy takiego podmiotu.

Wskazać należy, iż rozpoczęcie pierwszego roku obrotowego przedsiębiorcy będącego spółką jawną nie jest tożsame z datą rejestracji w KRS-ie takiego przedsiębiorcy. Początkiem roku obrotowego nowotworzonego podmiotu zobowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych, w tym spółek prawa handlowego, jest dzień otwarcia przez taki podmiot ksiąg rachunkowych. Zgodnie zaś z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 217), nowopowstała jednostka księgi rachunkowe obowiązana jest otworzyć na dzień rozpoczęcia działalności, którym jest dzień pierwszego zdarzenia wywołującego skutki o charakterze majątkowym lub finansowym.

Jak wynika z art. 12 ust. 2 pkt 3 ustawy o rachunkowości na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej jednostka, co do zasady, zamyka księgi rachunkowe. Jednakże, zgodnie z art. 12 ust. 3 pkt 1 tej ustawy można nie zamykać ksiąg rachunkowych m.in. w przypadku przekształcenia spółki osobowej w inną spółkę osobową.

W konsekwencji, jeżeli spółka jawna powstaje w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego, w tym np. spółki komandytowej, to wówczas wspomnianą informację powinna złożyć w terminie:

• 14 dni od dnia rejestracji przekształcenia spółki – jeżeli w trakcie przekształcenia innej spółki w spółkę jawną doszło do zmiany wspólników takiej przekształcanej spółki lub praw wspólników do udziału w zyskach spółki przekształconej (powstałej z przekształcenia), lub
• przed dniem rejestracji przekształcenia spółki – jeżeli w trakcie przekształcenia innej spółki w spółkę jawną nie doszło do zmiany wspólników takiej przekształcanej spółki lub praw wspólników do udziału w zyskach spółki przekształconej (powstałej z przekształcenia); w tym przypadku informację taką zobowiązana byłaby złożyć spółka przekształcana.

W przypadku dochowania powyższych terminów, w opinii Ministra Finansów Funduszy i Polityki Regionalnej, spółka jawna powstała w wyniku przekształcenia innej spółki prawa handlowego zachowa status podmiotu podatkowo transparentnego.

Odnosząc się do kolejnych pytań Pana posła przedstawionych w interpelacji, dotyczących sytuacji w której spółka jawna mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Polski uzyska status podatnika podatku CIT lecz następnie nastąpi zmiana jej składu osobowego wspólników na obejmujący wyłącznie osoby fizyczne, to wskazać należy na treść art. 1 ust. 5 ustawy CIT. W świetle jego treści spółka jawna, która uzyska status podatnika CIT zachowuje ten status aż do czasu jej likwidacji lub wykreślenia z rejestru przedsiębiorców. Zmiany w składzie osobowym spółki jawnej, która już uzyska status podatnika podatku CIT nie mają zatem wpływu na ten status.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów
Jan Sarnowski

Warszawa, dnia 15 lutego 2021 r.

źródło: sejm.gov.pl