Czy gmina może odliczyć VAT?

Czy Gminie, jako jednostce samorządu terytorialnego przysługiwać będzie odliczenie podatku na zasadach określonych w art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535)?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Strony – przedstawione we wniosku z dnia 7 września 2016 r. (data wpływu 17 października 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych na realizację inwestycji polegającej na przebudowie drogi gminnej – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 października 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych na realizację inwestycji polegającej na przebudowie drogi gminnej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Gmina, realizując swoje zadania ustawowe, planuje zrealizować inwestycje polegające na przebudowie dróg gminnych. Na realizację tego zadania Gmina ubiega się o środki Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020, poddziałanie „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii”, operacje typu „Budowa lub modernizacji dróg lokalnych”.

W ramach tego działania koszt podatku VAT może być uznany za koszt kwalifikowany, pod warunkiem że beneficjent nie może w żaden sposób odzyskać poniesionego kosztu podatku VAT. W ramach prowadzonych prac Gmina zleciła wykonanie dokumentacji technicznej przebudowy dróg, w drodze przetargu zostali wybrani wykonawcy robót planowana jest przebudowa dróg gminnych na terenie Gminy. Za wykonane prace, inwestor – Gmina, musi zapłacić wykonawcy ustaloną kwotę netto powiększona o podatek od towarów i usług VAT. Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT w ograniczonym zakresie i nie ma możliwości odliczenia podatku VAT z tytułu prowadzonej inwestycji polegającej na przebudowie drogi gminnej. Wytworzona w ramach projektu infrastruktura nie będzie wynajmowana innym podmiotom, a dostęp do niej jest wolny, ogólnodostępny i nieodpłatny. Nie występują przychody z tytułu sprzedaży opodatkowanej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy Gminie, jako jednostce samorządu terytorialnego przysługiwać będzie odliczenie podatku na zasadach określonych w art. 15 ust. 6 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54 poz. 535)?

Stanowisko Wnioskodawcy:
Stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r.o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710), w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, do realizacji których zostały one powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Gmina , stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446) posiada osobowość prawną wykonując zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym do zadań własnych gminy należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Działalność ta nie stanowi działalności gospodarczej, a dokonywane przez gminę wydatki na przebudowę dróg gminnych nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a z wykonywaniem zadań ustawowych. Nie jest więc możliwe skorzystanie z prawa odliczenia podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1, a tym samym zwrotu podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zatem zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Natomiast, w świetle unormowań prawa wspólnotowego, w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Z przedstawionych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy – zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina realizując swoje zadania ustawowe, planuje zrealizować inwestycje polegające na przebudowie dróg gminnych. Na realizację tego zadania Gmina ubiega się o środki Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020, poddziałanie „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii”, operacje typu „Budowa lub modernizacji dróg lokalnych”. W ramach tego działania koszt podatku VAT może być uznany za koszt kwalifikowany, pod warunkiem że beneficjent nie może w żaden sposób odzyskać poniesionego kosztu podatku VAT. W ramach prowadzonych prac Gmina zleciła wykonanie dokumentacji technicznej przebudowy dróg, w drodze przetargu zostali wybrani wykonawcy robót planowana jest przebudowa dróg gminnych na terenie Gminy . Za wykonane prace, inwestor – Gmina , musi zapłacić wykonawcy ustaloną kwotę netto powiększoną o podatek od towarów i usług VAT. Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT w ograniczonym zakresie i nie ma możliwości odliczenia podatku VAT z tytułu prowadzonej inwestycji polegającej na przebudowie drogi gminnej. Wytworzona w ramach projektu infrastruktura nie będzie wynajmowana innym podmiotom, a dostęp do niej jest wolny, ogólnodostępny i nieodpłatny. Nie występują przychody z tytułu sprzedaży opodatkowanej.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą odliczenia podatku VAT od wydatków ponoszonych w związku z realizacją ww. inwestycji.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie zostanie spełniony, ponieważ – jak wskazał Wnioskodawca – efekty przedmiotowej inwestycji nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Z okoliczności sprawy wynika więc, że Wnioskodawca nie będzie miał możliwości odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami ponoszonymi na realizację inwestycji polegającej na przebudowie dróg gminnych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zderzana w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 17 listopada 2016 r., nr 1462-IPPP2.4512.774.2016.1.JO – Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie