Pod koniec czerwca ubiegłego roku poseł Maciej Orzechowski zwrócił się do ministra pracy z interpelacją w sprawie gradacji kar porządkowych nakładanych na pracowników. Pytanie skierowane przez posła brzmiało: „Czy ministerstwo zamierza uszczegółowić przepisy dotyczące nakładania kar pracowniczych?”

Powodem do przesłania ministrowi pracy interpelacji były zgłoszenia pracodawców adresowane do posła Orzechowskiego, z których wynikało, że problemem dla pracodawców jest brak w k.p. gradacji kar porządkowych. W opinii pracodawców nieprecyzyjnie określone zasady karania pracowników powodują, iż upomnienie i nagana mają taki sam skutek. Zdaniem przedsiębiorców wprowadzenie szczegółowych regulacji odnoszących się do nakładania konkretnych rodzajów kar wyeliminowałoby pojawiające się wątpliwości.

Odpowiedzi na przekazaną interpelację nr 6371 udzielił dnia 24.07.2012 r. podsekretarz stanu w MPiPS Pan Radosław Mleczko.

Przedstawiciel resortu pracy przypomniał, że odpowiedzialność porządkową pracowników regulują przepisy art. 108–113 k.p. W myśl tych unormowań odpowiedzialność porządkowa pracowników ma fakultatywny charakter. Oznacza to, że za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bhp oraz przepisów ppoż., a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy – pracodawca może stosować karę upomnienia lub karę nagany. W przypadku natomiast nieprzestrzegania przez pracownika przepisów bhp lub przepisów ppoż., opuszczenia pracy bez usprawiedliwienia, stawienia się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywania alkoholu w czasie pracy – pracodawca może zastosować karę upomnienia, karę nagany bądź karę pieniężną. Przepisy k.p. nie przewidują więc gradacji kar, wskazują natomiast okoliczności, w których pracodawca może stosować karę upomnienia lub karę nagany albo przypadki, w jakich pracodawca może wybrać jedną z trzech kar, tj. karę upomnienia, karę nagany lub karę pieniężną. Pracodawca mający zamiar ukarać pracownika jedną z kodeksowych kar porządkowych jest obowiązany do uprzedniego wysłuchania pracownika oraz ma obowiązek przy wyborze rodzaju kary uwzględnić rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. „Pracodawca, stosując karę porządkową, może zatem także dokonać oceny, który rodzaj kary zastosowany wobec konkretnego pracownika będzie najskuteczniejszy” – podkreślił podsekretarz Mleczko. Dla jednego pracownika bardziej dolegliwą karą będzie kara pieniężna, zaś dla innego zatrudnionego – kara upomnienia lub kara nagany, argumentował przedstawiciel MPiPS.

Podsumowując odpowiedź na interpelację poselską minister Mleczko uznał, że ingerencja ustawodawcy polegająca na ustaleniu gradacji kar porządkowych nie jest w obecnym stanie prawnym konieczna. W opinii udzielającego odpowiedzi wspomniana ingerencja nie sprzyjałaby funkcji wychowawczej, jaką mają pełnić przepisy o odpowiedzialności porządkowej pracowników. Z tego względu obecny stan prawny w tym zakresie nie wymaga zmiany – podsumował podsekretarz Mleczko.

Maciej Ofierski