Czy w tej sytuacji konieczne jest posiadanie przez Szkołę Podstawową kasy rejestracyjnej dla celów ewidencjonowania wszystkich świadczonych dla uczniów i nauczycieli usług stołówkowych, albo tylko usług stołówkowych świadczonych dla uczniów i nauczycieli gimnazjum oraz dzieci i nauczycieli przedszkola?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 26 czerwca 2015 r. (data wpływu 2 lipca 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 września 2015 r. (data wpływu 22 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży z tytułu świadczenia usług stołówkowych na rzecz uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej – jest prawidłowe;

• zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży z tytułu świadczenia usług stołówkowych, z których korzystają uczniowie i nauczyciele Gimnazjum oraz dzieci i nauczyciele Przedszkola – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży z tytułu świadczenia usług stołówkowych.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 września 2015 r. (data wpływu 22 września 2015 r.) w zakresie wskazania rodzaju sprawy będącej przedmiotem interpretacji indywidualnej oraz doprecyzowania opisu stanu faktycznego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny (ostatecznie przedstawiony w uzupełnieniu wniosku).

Szkoła Podstawowa jest jednostką budżetową, dla której organem prowadzącym jest Gmina.
Działalność Szkoły jest zakwalifikowana w klasyfikacji budżetowej w dziale 801 oświata i wychowanie na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów i wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. Nr 38 poz. 207). Szkoła prowadzi stołówkę, w której zatrudnieni są pracownicy przygotowujący posiłki na miejscu.

W ramach prowadzonej działalności, zgodnie ze statutem Szkoła gwarantuje uczniom uczęszczającym do szkoły zapewnienie posiłków. Z posiłków korzystają uczniowie i nauczyciele szkoły, wychowankowie i nauczyciele Przedszkola Samorządowego, a także uczniowie i nauczyciele Gimnazjum. Przedszkole oraz gimnazjum nie posiadają własnej stołówki, ze względu na brak warunków lokalowo-technicznych i mieszczą się w jednym budynku. Funkcjonowanie stołówki służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wpierania prawidłowego rozwoju dzieci i uczniów.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 26 ustawy o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz.1054 z późn zm.) usługi świadczone przez jednostki objęte systemem oświaty w zakresie kształcenia i wychowania oraz dostawa towarów i świadczenia usług ściśle z tymi usługami związane podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Szkoła prowadzi stołówkę, która stanowi integralną część szkoły. Prowadzona stołówka nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, a jej prowadzenie jest ściśle związane z działalnością jednostki. Stołówka w szkole jest prowadzona na zasadach określonych w art. 67a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.).

Wpłaty za sprzedaż posiłków odbywają się w następujący sposób:

1. Uczniowie i nauczyciele Szkoły Podstawowej wpłacają na kwitariusz przychodowy opłaty w formie gotówki. Gotówka jest wpłacana na wydzielony rachunek szkoły podstawowej.

Za część uczniów odpłatność regulowana jest przez ośrodki pomocy społecznej na podstawie stosownych decyzji i list. Ośrodki dokonują płatności za obiady dla uczniów na podstawie faktur na rachunek Szkoły Podstawowej.

2. Uczniowie i nauczyciele Gimnazjum wpłacają na kwitariusz przychodowy opłaty w formie gotówki, a gotówka jest wpłacana na wydzielony rachunek dochodów gimnazjum.

Comiesięczna zapłata za obiady następuje na podstawie faktury wystawianej przez Szkołę Podstawową.

Opłaty za obiady w Szkole i Gimnazjum są rejestrowane w imiennym kwitariuszu wpłat, identyfikującym osobę na rzecz, której dokonywana jest opłata według imienia i nazwiska. Osoba wpłacająca otrzymuje potwierdzenie na odcinku z kwitariusza oraz imienny miesięczny bon obiadowy.

3. Wychowankowie i nauczyciele Przedszkola Samorządowego wpłacają na rachunek bankowy przedszkola. Następnie Przedszkole wpłaty za wyżywienie odprowadza w pełnej wysokości rachunek Gminy.

Opłaty za przygotowane posiłki dla wychowanków i obiady dla nauczycieli dokonywane są na podstawie comiesięcznie wystawianych faktur przez Szkołę Podstawową na rachunek szkoły. 
Szkoła Podstawowa nie jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W odpowiedzi na pytanie tut. Organu zawarte w wezwaniu z dnia 9 września 2015 r. znak IPTPP3/4512-266/15-2/JM: „Ile wyniosła wysokość obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w 2014 r….” Wnioskodawca wskazał, że kwota obrotu Szkoły Podstawowej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w 2014 r. wyniosła 11.160,00 złotych (za wynajem pomieszczeń szkolnych).

Szkoła świadczy usługi stołówkowe na rzecz Gimnazjum i Przedszkola Samorządowego. Szkoła wystawia faktury dokumentujące ww. usługi na Gimnazjum i Przedszkole na podstawie przedstawionej listy uczniów (dzieci) z wyszczególnioną liczbą posiłków dla każdego ucznia (dziecka) w danym miesiącu.

Na fakturze jest zawarta informacja „za obiady dla uczniów (dzieci) i nauczycieli wg załączonej listy”.

Gimnazjum i Przedszkole dokonuje zapłaty za fakturę w drodze przelewu bankowego z własnego konta bankowego na rzecz Szkoły Podstawowej. 
Z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę wynika czego dotyczy faktura. 
Gimnazjum i Przedszkole Samorządowe są odrębnymi jednostkami budżetowymi, których organem prowadzącym jest Gmina. 
Wpłaty za wyżywienie dzieci i nauczycieli Przedszkola są dokonywane na rzecz Szkoły Podstawowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w tej sytuacji konieczne jest posiadanie przez Szkołę Podstawową kasy rejestracyjnej dla celów ewidencjonowania wszystkich świadczonych dla uczniów i nauczycieli usług stołówkowych, albo tylko usług stołówkowych świadczonych dla uczniów i nauczycieli gimnazjum oraz dzieci i nauczycieli przedszkola?

Zdaniem Wnioskodawcy, zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania usług stołówkowych przy pomocy kasy rejestracyjnej dotyczy sprzedaży posiłków dla uczniów i nauczycieli szkoły podstawowej oraz uczniów i nauczycieli gimnazjum i wychowanków i nauczycieli przedszkola.

Oznacza to, że zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania ma zastosowanie także w przypadku, gdy usługi stołówkowe świadczone są dla:

• własnych uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu oraz

• uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu innych placówek wymienionych w art. 43 ust. 9 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie:

• zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży z tytułu świadczenia usług stołówkowych na rzecz uczniów i nauczycieli Szkoły Podstawowej – jest prawidłowe;

• zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży z tytułu świadczenia usług stołówkowych, z których korzystają uczniowie i nauczyciele Gimnazjum oraz dzieci i nauczyciele Przedszkola – jest nieprawidłowe.

Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących poszczególnych czynności i podatników zawarte są obecnie w § 2 i 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U., poz. 1544).

Regulacje zawarte w powołanym rozporządzeniu przewidują zwolnienie z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących ze względu na rodzaj prowadzonej działalności – zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia (zwolnienie przedmiotowe) oraz wysokość obrotu – do określonej tym przepisem wysokości obrotów (zwolnienie podmiotowe). Stosownie do § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2016 r. podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.

Zgodnie z § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia zwolnienie o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w kwocie 20.000 zł.

W myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2016 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

W części II załącznika do ww. rozporządzenia – sprzedaż dotycząca szczególnych czynności – w poz. 38 załącznika, jako czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania wymieniono świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnej czynności dotyczyła.

Natomiast w pozycji 45 ww. załącznika wymieniono usługi stołówek w placówkach wymienionych w art. 43 ust. 9 ustawy, prowadzonych przez te placówki, udostępnianych wyłącznie dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu.

Zgodnie z art. 43 ust. 9 ustawy, przez placówki oświatowe, o których mowa w ust. 1 pkt 13 oraz w art. 83, rozumie się szkoły i przedszkola publiczne i niepubliczne, szkoły wyższe i placówki opiekuńczo-wychowawcze.

Niezależnie od wysokości osiągniętych obrotów czy też świadczonych czynności ustawodawca wykluczył jednak z prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaż usług i towarów, które szczegółowo zostały określone w § 4 powołanego rozporządzenia.

Z dniem 1 stycznia 2015 r. wyłączeniem ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej na podstawie § 4 pkt 2 lit. i ww. rozporządzenia objęte zostały usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56), wyłącznie:

• świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo oraz

• usług przygotowania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering)

-z wyjątkiem świadczenia usług na warunkach określonych w poz. 35 załącznika do rozporządzenia przez podatnika, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy, oraz świadczenia usług, o których mowa w lit. i, świadczonych na pokładach samolotów lub w sposób określony w poz. 45 załącznika do rozporządzenia.

Z powyższego przepisu wynika, że wyłączone ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania są usługi związane z wyżywieniem (PKWiU 56) wyłącznie świadczone przez stacjonarne placówki gastronomiczne oraz usługi przygotowania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering). Wyłączenie to nie dotyczy usług stołówek w szkołach i przedszkolach publicznych i niepublicznych, szkołach wyższych i placówkach opiekuńczo-wychowawczych, prowadzonych przez te placówki, udostępnianych wyłącznie dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu.

Wypada zauważyć, że zgodnie z uregulowaniem art. 67a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę. Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (art. 67a ust. 2 ustawy o systemie oświaty). Ilekroć w tej ustawie jest mowa bez bliższego określenia o szkole – należy przez to rozumieć także przedszkole (art. 3 pkt 1 ustawy o systemie oświaty).

Jak zaznaczono w ww. przepisie, celem prowadzenia stołówek w placówkach oświatowych jest wspieranie prawidłowego rozwoju uczniów/dzieci. Tak więc świadczenie usług gastronomicznych prowadzonych przez stołówki szkolne/przedszkolne na rzecz uczniów/dzieci, nie jest świadczeniem usług gastronomicznych jako takich, ale pełni funkcje socjalno-bytowe, polegające na zapewnieniu żywienia uczniom szkoły/przedszkola.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest jednostką budżetową, dla której organem prowadzącym jest Gmina. Wnioskodawca prowadzi stołówkę, w której zatrudnieni są pracownicy przygotowujący posiłki na miejscu. W ramach prowadzonej działalności, zgodnie ze statutem Szkoła gwarantuje uczniom uczęszczającym do szkoły zapewnienie posiłków. Z posiłków korzystają uczniowie i nauczyciele szkoły, wychowankowie i nauczyciele Przedszkola Samorządowego, a także uczniowie i nauczyciele Gimnazjum. Przedszkole oraz gimnazjum nie posiadają własnej stołówki, ze względu na brak warunków lokalowo-technicznych i mieszczą się w jednym budynku. Funkcjonowanie stołówki służy zapewnieniu prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych przez jednostki systemu oświaty, a w szczególności wpierania prawidłowego rozwoju dzieci i uczniów. Szkoła prowadzi stołówkę, która stanowi integralną część szkoły. Prowadzona stołówka nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, a jej prowadzenie jest ściśle związane z działalnością jednostki. Stołówka w szkole jest prowadzona na zasadach określonych w art. 67a ustawy o systemie oświaty. Wpłaty za sprzedaż posiłków odbywają się w następujący sposób: Uczniowie i nauczyciele Szkoły Podstawowej wpłacają na kwitariusz przychodowy opłaty w formie gotówki. Gotówka jest wpłacana na wydzielony rachunek szkoły podstawowej. Za część uczniów odpłatność regulowana jest przez ośrodki pomocy społecznej na podstawie stosownych decyzji i list. Ośrodki dokonują płatności za obiady dla uczniów na podstawie faktur na rachunek Szkoły Podstawowej.

W ocenie tut. Organu w kontekście powołanych wyżej regulacji prawnych, należy uznać, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi stołówkowe dla uczniów i nauczycieli ze Szkoły Podstawowej zwolnione są z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej. Usługi będące przedmiotem wniosku świadczone są w stołówce prowadzonej przez Szkołę Podstawową na rzecz uczniów i nauczycieli z tej Szkoły. Tym samym spełnione są warunki uprawniające do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej obrotu z tytułu usług stołówkowych świadczonych na rzecz uczniów i nauczycieli ze Szkoły Podstawowej, do 31 grudnia 2016 r., na mocy § 2 ust. 1 w zw. z poz. 45 załącznika do rozporządzenia z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należy uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży z tytułu świadczenia usług stołówkowych, z których korzystają uczniowie i nauczyciele Gimnazjum oraz dzieci i nauczyciele Przedszkola, to Wnioskodawca w opisie sprawy wskazał, że Szkoła świadczy usługi stołówkowe na rzecz Gimnazjum i Przedszkola Samorządowego. Szkoła wystawia faktury dokumentujące ww. usługi na Gimnazjum i Przedszkole na podstawie przedstawionej listy uczniów (dzieci) z wyszczególnioną liczbą posiłków dla każdego ucznia (dziecka) w danym miesiącu. Na fakturze jest zawarta informacja „za obiady dla uczniów (dzieci) i nauczycieli wg załączonej listy”.

Należy wskazać, że stosownie do zapisu powołanego art. 111 ust. 1 ustawy, ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej podlega wyłącznie sprzedaż dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Jak już bowiem wskazano, z przepisu tego wynika generalna zasada, zgodnie z którą obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

W świetle powyższego, Wnioskodawca nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej w odniesieniu do transakcji dokonywanych na rzecz Gimnazjum i Przedszkola.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w tym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 8 października 2015 r., nr IPTPP3/4512-266/15-4/JM – Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi