Czy otrzymane darowizny od małżonki, z którą Wnioskodawca był już w związku małżeńskim, następnie rozwiódł się oraz w niedalekiej przyszłości zawrze ponownie związek małżeński poprzedzony podpisaniem umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową, przy spełnieniu warunków określonych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie korzystać ze zwolnienia z tegoż podatku?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 14 marca 2016 r. (data wpływu do Biura – 22 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny od przyszłej żony – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 marca 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania darowizny od przyszłej żony.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Obecnie Wnioskodawca jest rozwiedziony. Jednak Wnioskodawca planuje w niedalekiej przyszłości (prawdopodobnie w 2016 roku) wstąpić w związek małżeński z tą samą kobietą, z którą był wcześniej żonaty (od roku 1999) a następnie w roku 2003 rozwiódł się. Przed zawarciem związku małżeńskiego Wnioskodawca planuje podpisać umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową a następnie zawrzeć małżeństwo. W trakcie poprzedniego małżeństwa również obowiązywała analogiczna umowa rozdzielności majątkowej i również była ona zawarta przed poprzednim zawarciem związku małżeńskiego.

Małżonka nie wyklucza możliwości przekazywania Wnioskodawcy darowizn zarówno w formie pieniężnej dokonywanej za pośrednictwem jej rachunku bankowego na rachunek bankowy Wnioskodawcy w kwotach przekraczających kwoty wolne od podatku od spadku i darowizn, jak i darowizn innych własności rzeczy lub praw majątkowych.

Darowizny każdorazowo byłyby zgłaszane właściwemu organowi podatkowemu w terminie i na zasadach przewidzianym w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane darowizny od małżonki, z którą Wnioskodawca był już w związku małżeńskim, następnie rozwiódł się oraz w niedalekiej przyszłości zawrze ponownie związek małżeński poprzedzony podpisaniem umowy ustanawiającej rozdzielność majątkową, przy spełnieniu warunków określonych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie korzystać ze zwolnienia z tegoż podatku?

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn skorzystanie z możliwości zwolnienia z podatku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych jest możliwe dla pewnego katalogu osób obdarowanych oraz przy spełnieniu określonych warunków o charakterze dokumentacyjnym oraz rejestracyjnych.

Wnioskodawca uważa, że we wskazanym opisie zdarzenia przyszłego spełnione są wszystkie przesłanki, które umożliwiają skorzystanie z tego zwolnienia. Zarówno powiązania rodzinne Wnioskodawcy z małżonką zostaną spełnione, jak również zachowana zostanie forma darowizny oraz czynność zostanie zgłoszona do właściwego organu podatkowego we właściwym terminie. Bez znaczenia dla możliwości zwolnienia pozostaje tu zarówno fakt, iż osoba, z którą Wnioskodawca zamierza ponownie wejść w związek małżeński była w przeszłości jego żoną, jak i to, iż przed ponownym zawarciem związku małżonkowie zamierzają podpisać umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową.

W związku z powyższym, Wnioskodawca nie widzi przeciwwskazań do skorzystania ze zwolnienia po spełnieniu warunków określonych w art. 4a ww. ustawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2016 r., poz. 205) podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.

Art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Z kolei, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, do grupy I zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych z dnia 20 listopada 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca planuje w niedalekiej przyszłości wstąpić w związek małżeński z tą samą kobietą, z którą był wcześniej żonaty a następnie rozwiódł się. Przed zawarciem związku małżeńskiego Wnioskodawca planuje podpisać umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową a następnie zawrzeć małżeństwo. Małżonka nie wyklucza możliwości przekazywania Wnioskodawcy darowizn zarówno w formie pieniężnej, dokonywanej za pośrednictwem jej rachunku bankowego na rachunek bankowy Wnioskodawcy, w kwotach przekraczających kwoty wolne od podatku od spadku i darowizn, jak i darowizn innych własności rzeczy lub praw majątkowych. Darowizny każdorazowo byłyby zgłaszane właściwemu organowi podatkowemu w terminie i na zasadach przewidzianym w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że darowizna dokonywana przez żonę Wnioskodawcy na rzecz Wnioskodawcy, tj. osoby wymienionej w zamkniętym katalogu określonym w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie w całości korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a powołanej ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli zostaną spełnione łącznie warunki wymienione w powołanych wyżej przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn (zgłoszenie nabycia w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego oraz udokumentowanie otrzymania pieniędzy dowodem przekazania na rachunek bankowy).

Bez znaczenia dla możliwości skorzystania z omawianego zwolnienia pozostaje fakt, że osoba, z którą Wnioskodawca zamierza zawrzeć związek małżeński była już w przeszłości jego żoną, jak również fakt, że przed zawarciem związku małżeńskiego nastąpi podpisanie umowy o rozdzielności majątkowej.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna z 31 maja 2016 r., sygn. IBPB-2-1/4515-92/16/BJ – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach