Od 01.09.2019 r. minimalna wysokość dodatku funkcyjnego dla nauczyciela, któremu powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy klasy, wynosi …

(…) 300 zł (art. 34a Karty Nauczyciela). Przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do nauczycieli, którym powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy klasy, a na gruncie przepisów oświatowych pojęcie „klasy” zostało przyporządkowane wyłącznie szkole.

„Wśród nauczycieli szkół panuje duże niezadowolenie z powodu interpretacji MEiN dotyczącej obligatoryjnego wypłacania dodatku za wychowawstwo każdemu nauczycielowi pracującemu w grupie przedszkolnej. Czy to nie segregacja nauczycieli? Każdy nauczyciel w szkole również opiekuje się uczniami podczas zajęć, dodatkowo prowadzi zajęcia dydaktyczne. Dlaczego zatem każdy nauczyciel w przedszkolu prowadzący zajęcia w grupie ma otrzymywać dodatek za wychowawstwo, a w szkole już nie?” – pyta w interpelacji do MEiN jeden z posłów.

Dodatek w szkołach

Zgodnie z art. 96 ust. 1 i 2 ustawy Prawo oświatowe, podstawową jednostką organizacyjną szkoły, z wyjątkiem szkoły artystycznej realizującej wyłącznie kształcenie artystyczne, jest oddział. Oddziałem opiekuje się nauczyciel wychowawca. W art. 96 ust. 3 u.P.o. powiązano pełnienie funkcji nauczyciela wychowawcy z wykonywaniem pracy wychowawczej. W celu zapewnienia ciągłości i skuteczności pracy wychowawczej nauczyciel wychowawca opiekuje się danym oddziałem w ciągu całego etapu edukacyjnego, przy czym zakres zadań nauczyciela wychowawcy należy określić w statucie szkoły.

„Opieka nad klasą jest dodatkowym zadaniem nauczyciela (sprawowaniem dodatkowej funkcji), a nie treścią jego stosunku pracy określonego zakresem zadań i podstawowych obowiązków na stanowisku nauczyciela. W świetle obowiązujących przepisów dodatek z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy nie przysługuje nauczycielom, którzy nie sprawują tej funkcji. Dodatek ten nie wynika bowiem z faktu realizacji przez nauczyciela zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych z uczniami, lecz z wykonywania dodatkowych obowiązków polegających na realizowaniu określonej pracy wychowawczej” – wyjaśnia MEiN w odpowiedzi na interpelację poselską, której autor pyta, czy nauczycielom niepełniącym tej funkcji również należy wypłacać dodatek za opiekę nad klasą.

Dodatek w przedszkolach

Przepis dotyczący dodatku funkcyjnego dla nauczyciela, któremu powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy klasy, nie ma zastosowania do nauczycieli, którym powierzono opiekę nad oddziałem przedszkolnym. Od 01.09.2019 r. w § 5 w pkt 2 rozp. MENiS z dn. 31.01.2005 r. w sprawie minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (t. jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 416, z późn. zm.) obowiązuje dodana lit. d, zgodnie z którą dodatek funkcyjny przysługuje nauczycielowi opiekującemu się oddziałem przedszkolnym. Organy prowadzące będące jednostkami samorządu terytorialnego określają wysokość dodatku z tego tytułu w trybie określonym w art. 30 ust. 6 KN, tj. w drodze regulaminu wynagradzania, z tym że przepis art. 34a KN, określający minimalną wysokość dodatku z tytułu sprawowania funkcji wychowawcy klasy, nie ma zastosowania do nauczycieli, którym powierzono opiekę nad oddziałem przedszkolnym.

Zgodnie z § 12 ust. 2 rozp. MEN z dn. 28.02.2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz.U. z 2019 r. poz. 502) dyrektor przedszkola powierza poszczególne oddziały opiece jednego lub dwu nauczycieli zależnie od czasu pracy oddziału i realizowanych w nim zadań oraz z uwzględnieniem propozycji rodziców dzieci danego oddziału. W przypadku powierzenia sprawowania opieki nad oddziałem w przedszkolu dwóm nauczycielom każdy z tych nauczycieli jest uprawniony do ww. dodatku w wysokości ustalonej przez organ prowadzący przedszkole. Do dodatku tego są również uprawnieni nauczyciele zajmujący stanowiska kierownicze w przedszkolu, jeżeli sprawują opiekę nad oddziałem w przedszkolu.

„Tak samo jak w przypadku szkół, nie wszyscy nauczyciele przedszkola są uprawnieni do dodatku funkcyjnego, lecz wyłącznie ci, którym powierzone zostało sprawowanie opieki nad oddziałem przedszkolnym, z czym wiąże się realizacja określonych zadań. Nauczycieli tych nie może być więcej niż dwóch na oddział. Pozostali nauczyciele, którzy prowadzą zajęcia w przedszkolu, np. nauczają języka obcego, religii, prowadzą zajęcia logopedyczne itd., którym nie zostało powierzone sprawowanie opieki nad oddziałem w przedszkolu, nie są uprawnieni do tego dodatku” – wyjaśnia MEiN.

MEiN: przepisy nie różnicują nauczycieli

„Obowiązujące przepisy prawa nie przyznają w zakresie dodatku funkcyjnego szerszych uprawnień nauczycielom przedszkoli niż nauczycielom szkół. Różnice pomiędzy dodatkiem dla nauczyciela opiekującego się oddziałem przedszkolnym a dodatkiem z tytułu pełnienia funkcji wychowawcy klasy podyktowane zostały różną organizacją pracy przedszkoli i szkół oraz zakresem zadań ww. nauczycieli” – tłumaczy MEiN.

To właśnie z uwagi na fakt, że opiekę nad oddziałem przedszkolnym może sprawować dwóch nauczycieli, a funkcję wychowawcy danej klasy tylko jeden nauczyciel, oraz na różny zakres obowiązków tych nauczycieli, przepisy gwarantujące minimalną wysokość dodatku funkcyjnego na poziomie 300 zł nie mają zastosowania do nauczycieli przedszkoli. Przysługującą im wysokość dodatku określają, w drodze regulaminu wynagradzania, organy prowadzące będące j.s.t. Mając na uwadze, że opiekę nad oddziałem przedszkolnym może sprawować dwóch nauczycieli, organy te mogą określić odpowiednio niższe stawki dodatku funkcyjnego.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dn. 26.01.1982 r. Karta Nauczyciela – Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.
2. Ustawa z dn. 14.12.2016 r. Prawo oświatowe – Dz.U. z 2021 r. poz. 1082.