„Pracownik zatrudniony od 02.12.2021 r., posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności od 10.09.2019 r. Przedstawił świadectwa pracy za okres od 10.06.2021 do 31.07.2021 r. oraz 03.08.2021 do 24.09.2021 r. Czy urlop dodatkowy 10 dni należy się pracownikowi po przepracowaniu roku w naszym zakładzie pracy, czyli od grudnia 2022, czy też do roku przepracowanego po uzyskaniu orzeczenia dolicza się okres z poprzednich zakładów pracy?”

Dodatkowy urlop pracownika niepełnosprawnego jest uprawnieniem pracowniczym pozakodeksowym, bowiem są pewne grupy pracowników, którym – oprócz kodeksowego urlopu w wymiarze 20 lub 26 dni – należy się …

(…) dodatkowy urlop wypoczynkowy, naliczany niezależnie od tych 20 albo 26 dni. Jednym z takich urlopów jest właśnie dodatkowy urlop pracownika niepełnosprawnego, przy czym od razu należy podkreślić, iż nie należy się on każdej osobie ze stopniem niepełnosprawności, a do uzyskania prawa do niego spełnione muszą zostać określone warunki.

Stosownie do art. 19 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności. Dodatkowo należy tutaj zaznaczyć, że za dzień zaliczenia do stopnia niepełnosprawności należy uznać dzień posiedzenia zespołu orzekającego (data wydania orzeczenia).

Z ww. przepisu wynika zatem, że jeśli pracownik posiada orzeczenie o niepełnosprawności już w dniu zatrudnienia (np. zawarcia umowy o pracę), to ten dodatkowy urlop dla pracownika niepełnosprawnego będzie mu się należał z upływem roku od dnia zatrudnienia (jeśli oczywiście będzie u tego pracodawcy pozostawał w zatrudnieniu przez cały rok). Z kolei, jeśli pracownik na dzień zawarcia umowy o pracę nie legitymuje się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności umiarkowanym czy znacznym, a orzeczenie to uzyskał już w czasie trwania zatrudnienia, to od dnia uzyskania orzeczenia musi przepracować pełny rok, aby ten dodatkowy urlop pracownika niepełnosprawnego mu się należał. Jednakże ta druga opcja nie ma zastosowania do przypadku opisanego w pytaniu.

Często problematyczne staje się ustalenie rocznego okresu pracy, po którym pracownik nabywa prawo do pierwszego urlopu z tytułu niepełnosprawności. W tym celu stosuje się regulacje Kodeksu pracy, czyli wlicza się do niego okresy poprzedniego zatrudnienia bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy.

W przypadku przerw między kolejnymi zatrudnieniami (nawet u różnych pracodawców) okresy sumuje się, ale – co ważne – liczy się niepokrywające się ze sobą okresy zatrudnienia. W chwili, w której pracownik osiąga rok pracy, nabywa prawo do dodatkowego urlopu.

Mając powyższe na uwadze, pracownik podjął pracę z dniem 02.12.2021 r. i tego dnia – jak mniemam przedstawił pracodawcy orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, które posiada od dnia 10.09.2019 r. Przed podjęciem pracy od dnia 02.12.2021 r. pracownik ten wcześniej wykonywał pracę u dwóch innych pracodawców tj. w okresie od 10.06.2021 r. do 31.07.2021 r. oraz od 03.08.2021 r. do 24.09.2021 r.

Zatem pracownik ten po zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zanim podjął pracę z dniem 02.11.2021 r. pracował wcześniej, bowiem świadczą o tym dostarczone świadectwa pracy z poprzednich miejsc pracy i w związku z tym prawo do dodatkowego urlopu pracownik ten nabędzie u tego pracodawcy po przepracowaniu jednego roku po dniu zaliczenia go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wliczając w ten okres dotychczasowy już przepracowany okres pracy u poprzednich pracodawców.

Konkludując, pierwszego urlopu dodatkowego udziela ten pracodawca, u którego osoba niepełnosprawna pozostaje w zatrudnieniu w chwili osiągnięcia rocznego okresu pracy.

Paweł Nowak – prawnik

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – Dz.U. z 2021 r. poz. 573 ze zm.