Gdzie można się o takie środki starać i jakie są to kwoty? Kto może takie wsparcie otrzymać i na jakiego rodzaju prace?
Przepisy prawa nie odwołują się do pojęcia remontu czy też prac budowlanych prowadzonych w mieszkaniu osoby niepełnosprawnej. Zgodnie z art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. d ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych należy do zadań powiatu.
W ustawie zatem jest mowa o barierach architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych. Pojęcia te nie są ustawowo zdefiniowane, a zakresy tych pojęć z uwagi na różne postacie i stopnie niepełnosprawności jest bardzo szeroki. Należy przyjąć, że bariery architektoniczne to wszelkie utrudnienia występujące w budynku lub jego elementach zewnętrznych, które ze względu na rozwiązania techniczne, konstrukcyjne lub warunki użytkowania uniemożliwiają lub zmniejszają swobodę ruchu osobom niepełnosprawnym. Natomiast bariery techniczne, komunikacyjne – to bariery utrudniające lub uniemożliwiające osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie społeczne, uniemożliwiające lub utrudniające osobie niepełnosprawnej swobodne porozumiewanie się i/lub przekazywanie informacji.
Niewątpliwie zatem remont mieszkania, mający na celu dostosowanie go do potrzeb osoby niepełnosprawnej służy likwidacji barier, a osoba niepełnosprawna planująca wykonać taki remont ma prawo ubiegać się o dofinansowanie takiego remontu.
Dofinansowanie następuje na wniosek. Zgodnie z § 10 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, dofinansowanie zadań ze środków Funduszu następuje na pisemny wniosek złożony – w przypadku dofinansowania likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych – do powiatowego centrum pomocy rodzinie właściwego dla miejsca zamieszkania osoby niepełnosprawnej (Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej – w przypadku miasta na prawach powiatu lub GOPS). Wniosek taki może być zgłoszony w każdym czasie w trakcie roku kalendarzowego.
Podstawowym warunkiem uzyskania dofinansowania jest odpowiedni cel podejmowanych działań. Remont zatem ma na celu umożliwić lub w znacznym stopniu ułatwić osobie niepełnosprawnej wykonywanie podstawowych, codziennych czynności lub kontaktów z otoczeniem.
Dodatkowo, o dofinansowanie na likwidację barier architektonicznych mogą starać się osoby niepełnosprawne, które mają trudności w poruszaniu się, jeżeli są właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości albo posiadają zgodę właściciela lokalu lub budynku mieszkalnego, w którym zamieszkują. O dofinansowanie na likwidację barier w komunikowaniu się oraz barier technicznych starają się osoby niepełnosprawne, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami wynikającymi z niepełnosprawności.
Udzielenie dofinansowania następuje w drodze umowy podpisanej przez starostę lub prezydenta miasta na prawach powiatu z osobą niepełnosprawną. Należy pamiętać, że dofinansowanie nie obejmuje 100% planowanej inwestycji. Zgodnie z przepisami rozporządzenia, wysokość dofinansowania na likwidację barier wynosi do 80% kosztów przedsięwzięcia. Dofinansowanie jest również ograniczone kwotowo, do 15-krotności przeciętnego wynagrodzenia. Z powyższego wynika, że osoba niepełnosprawna musi uzyskać środki na pokrycie co najmniej 20% kosztów planowanego remontu. Dofinansowanie nie może obejmować kosztów realizacji zadania poniesionych przed przyznaniem środków finansowych i zawarciem umowy o dofinansowanie ze środków Funduszu. Jeżeli zatem remont zostanie rozpoczęty przed zawarciem umowy o dofinansowanie, poniesione dotychczas koszty nie zostaną objęte dofinansowaniem.
Spośród prac, które mogą być objęte dofinansowaniem można przykładowo wymienić:
– budowę pochylni i dojścia do budynku mieszkalnego, zapewniającego osobom niepełnosprawnym samodzielny dostęp do lokalu;
– dostawę, zakup i montaż urządzenia do transportu pionowego;
– dostawę, zakup i montaż poręczy i uchwytów w ciągach komunikacyjnych oraz uchwytów ułatwiających korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych;
– likwidację progów i zróżnicowania poziomów podłogi;
– adaptację istniejących pomieszczeń na pomieszczenia higieniczno-sanitarne dla potrzeb osób niepełnosprawnych, lub przystosowanie istniejących pomieszczeń higieniczno-sanitarnych do potrzeb wnioskodawcy podyktowanych jego niepełnosprawnością;
– przeróbkę wewnętrznych instalacji: elektrycznej, gazowej, c.o. dostosowując je do potrzeb montowanych urządzeń grzewczych i oświetleniowych w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych;
– przystosowanie drzwi, montaż drzwi przesuwanych;
– przystosowanie wyposażenia kuchni do samodzielnej obsługi przez osobę niepełnosprawną poruszającą się na wózku.
Wawrzyniec Mucowski – radca prawny
Kancelaria Prawna Paszowski & Wspólnicy sp.k.
www.paszowski.pl
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dn. 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – tekst jedn. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.
2. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 25.06.2002 r. w sprawie określenia rodzajów zadań powiatu, które mogą być finansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – Dz.U z 2002 r. Nr 96, poz. 861 z późn. zm.