Gwarancja i rękojmia na nowe produkty
Istotne różnice w sprzedaży między przedsiębiorcami, a sprzedażą między przedsiębiorcą a konsumentem i wynikające z tego konsekwencje w odniesieniu do gwarancji, rękojmi i wykrycia wad nabytych rzeczy.
„Kupiłem jako serwis część do urządzenia chłodniczego (parownik). Po 11 miesiącach ta cześć została ponownie uszkodzona. Uszkodzenie jest takie, że z pewnych elementach parownika jest nieszczelność czyli na kolankach miedzianych jest po kilka dziurek. Automatycznie parownik jest do wymiany. Nie ma tam uszkodzeń mechanicznych. Miedz nie zachodzi w reakcję z czynnikiem, jeśli jest dobra jakość miedzianych kolanek to urządzenie powinno pracować przez kilka lat. Producent udziela 1 miesięcznej gwarancji na nowe części. Czy jest to zgodne z prawem?
Pracuję w chłodnictwie kilkanaście lat i ta część – parownik potrafi pracować w urządzeniu po 10-15 lat. Ta część psuje się pod wpływem uszkodzenia mechanicznego lub czas 10-15 lat ją niszczy. Jest to urządzenie przemysłowe i ceny takich stołów chłodniczych nie są tanie, część też. Według mojej oceny jest to zła jakość materiału, z którego został wykonany parownik. Sam pracuję na takiej instalacji z miedzi i wiem jaką jakość można kupić.”
Zgodnie z …
(…) art. 577 § 4 Kodeksu cywilnego, jeżeli nie zastrzeżono innego terminu, termin gwarancji wynosi dwa lata licząc od dnia, kiedy rzecz została kupującemu wydana. Zatem z brzmienia przepisu wyraźnie wynika, iż można zastrzec inny termin udzielenia gwarancji aniżeli dwuletni, co oznacza, że producentowi pozostawia się dowolność co do faktu udzielenia gwarancji, jak również swobodę w zakresie określania jej warunków.
Gwarancja jakości jest swego rodzaju umową pomiędzy gwarantem a kupującym, na mocy której kupujący poprzez dokonanie zakupu wyraża zgodę na warunki sformułowane przez gwaranta w dokumencie gwarancyjnym, w tym m. in. na okres udzielonej gwarancji.
Zatem, zdaniem Autora, w kwestii gwarancji producent ma prawo udzielić jej na okres o wiele krótszy niż na zaproponowany w przepisach Kodeksu cywilnego okres dwuletni i nie będzie to stanowiło naruszenia prawa.
Jednakże czym innym niż gwarancja jest rękojmia za wady rzeczy przy sprzedaży uregulowana w art. 556 i następnych K.c. Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną określoną w art. 5561 K.c., wówczas uznaje się, iż ta rzecz jest niezgodna z umową. Jeżeli kupującym jest konsument, a wada fizyczna została stwierdzona przed upływem roku od dnia wydania rzeczy sprzedanej, domniemywa się, że wada lub jej przyczyna istniała w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego. Trzeba jednak podkreślić, iż kupującym musi być konsument, czyli osoba fizyczna dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową (art. 221 K.c.). Z treści zapytania Czytelnika wynika jednak, iż kupujący zakupił element (parownik) jako serwis, a zatem jako przedsiębiorca.
Ponadto przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Do zachowania powyższego terminu wystarczy wysłanie przed jego upływem zawiadomienia o wadzie (art. 563 K.c.).
Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, bez względu na to, czy mamy do czynienia z konsumentem, czy z przedsiębiorcą. Warto pamiętać o tym, że upływ terminu do stwierdzenia wady nie wyłącza wykonania uprawnień z tytułu rękojmi, jeżeli sprzedawca wadę podstępnie zataił.
Podsumowując, w przedstawionym stanie faktycznym kupujący (serwis) nie może już skorzystać z uprawnień gwarancyjnych, lecz jeśli zostaną spełnione przesłanki ustawowe, pozostaje jeszcze droga rękojmi za wady fizyczne rzeczy.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
Podstawa prawna:
Ustawa z dn. 23.04.1964 r. Kodeks cywilny – tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.