Jak rozliczyć gratisy?

W ramach stałej współpracy z dostawcami, w przypadku zakupu przez spółkę określonej ilości towaru dostawcy przekazują gratisowe towary. Czy w związku z otrzymywanymi gratisami, spółka ma obowiązek rozpoznać przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 613 ze zm.) oraz § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 17 października 2016 r. (data wpływu do tut. Biura 20 października 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z otrzymywanymi gratisami, Spółka ma obowiązek rozpoznać przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 października 2016 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek, o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z otrzymywanymi gratisami, Spółka ma obowiązek rozpoznać przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) jest spółką dystrybucyjną należącą do grupy kapitałowej X (dalej: „Grupa”). Spółka prowadzi działalność w zakresie dystrybucji żywności mrożonej w Polsce, w tym dostaw towarów nabywanych uprzednio u dostawców/producentów niezależnych, jak i dostawców/producentów organizacyjnie należących do Grupy (dalej: „Dostawcy”).

W ramach stałej współpracy z Dostawcami, w przypadku zakupu przez Spółkę określonej ilości towaru Dostawcy przekazują gratisowe towary (dalej: „Gratisy”). Przykładowo, w sytuacji, gdy Spółka dokona zamówienia towarów na poziomie 100 szt. kartonów o wartości 1.000,00 zł/karton, Dostawca w ramach prowadzonej przez siebie polityki rabatowej przekaże Spółce wraz z dostawą zamówienia gratisowe 30 szt. kartonów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z otrzymywanymi gratisami, Spółka ma obowiązek rozpoznać przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888, dalej: „ustawa o CIT”)?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie Gratisów nie kreuje przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, przychodem jest m.in. wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń. Przy czym ustawa o CIT nie precyzuje, co należy rozumieć pod pojęciem otrzymania „nieodpłatnego świadczenia”.

Zgodnie jednak z ugruntowanym poglądem, pojęcie to obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, i powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu. Należy zatem przyjąć, że nieodpłatne świadczenie ma miejsce, gdy świadczeniu jednego z podmiotów nie towarzyszy świadczenie drugostronne.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach. Przykładowo, w interpretacji indywidualnej z 19 września 2014 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (ILPB3/423-291/14-4/PR) stwierdził, że aby świadczenie można było uznać za nieodpłatne nie może występować ekwiwalentność świadczeń.

Podobnie w interpretacjach:

  1. Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 17 stycznia 2014 r. (sygn. IPTPB3/423-427/13- 2/IR): zgodnie z ugruntowanym poglądem, pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy,
  2. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 listopada 2013 r. (sygn. ILPB3/423-376/13- 2/PR): nieodpłatnym świadczeniem jest zatem uzyskana przez podatnika wymierna korzyść majątkowa niezwiązana z poniesieniem wydatków, powstaniem kosztów, z obowiązkiem uiszczenia wynagrodzenia lub inną formą ekwiwalentu.

Spółka przytacza również wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 lutego 2012 r. o sygn. II FSK 1503/10, w którym stwierdzono że: Na gruncie art. 12 ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. za nieodpłatne świadczenie należy uznać wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Zatem biorąc pod uwagę powyższe, należałoby rozstrzygnąć, czy otrzymanie Gratisów kreuje po stronie Spółki korzyść niezwiązaną w żaden sposób z odpłatnością.

Spółka stoi na stanowisku, że otrzymane przez nią Gratisy związane są z dokonywanymi u Dostawców zakupami, stanowią zatem swoisty „rabat towarowy”. Zdaniem Spółki, udzielenie rabatu wiąże się bezpośrednio z wynagrodzeniem za konkretną dostawę lub dostawy (mające miejsce w określonym przez Strony czasie), a dodatkowe towary są wydawane w ramach tego samego stosunku prawnego co ta dostawa/dostawy. Nie ma przy tym znaczenia, kiedy zostaną przekazane dodatkowe towary, np. czy nastąpi to łącznie z dostawą (dostawami) zasadniczą czy już po niej.
Otrzymanie rabatu towarowego nie kreuje zatem po stronie Spółki nieodpłatnego świadczenia. Przekazanie przez Dostawcę gratisów jest bowiem bezpośrednio związane z zakupem towarów, w związku z czym winno być traktowane jako świadczenie odpłatne. Nabycie przez Spółkę towarów w formie rabatu towarowego wiąże się zatem z świadczeniem ekwiwalentnym, Spółka płacąc uzgodnioną cenę za towary płaci zarówno za towary, jak i za dołączone Gratisy.

Zdaniem Spółki, również fakt przekazywania Gratisów w terminie późniejszym niż dostawa zamówionych towarów nie wpływa na kwalifikację otrzymywanego świadczenia jako przychodu. Rabat towarowy może bowiem dotyczyć nie tylko konkretnej, jednorazowej dostawy, ale też pewnej grupy dostaw, czy też przekroczenia pewnego progu zakupów, który może dokonać się po upływie określonego czasu.

W związku z powyższym Spółka stwierdza, że nabycie przez nią Gratisów nie prowadzi do obowiązku wykazywania przez Spółkę przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 1888, dalej: „ustawa o CIT”), nie zawiera definicji przychodu, a jedynie precyzuje – poprzez przykładowe wyliczenie – rodzaje przychodów. Jednocześnie należy stwierdzić, że podatek dochodowy od osób prawnych posiada cechy podatku powszechnego, tj. podatku, który jest ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem – jako źródłem dochodu – jest tylko ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa. Poza tym musi mieć charakter definitywny (dokonany) i mierzalny. Ponadto, użyty w art. 12 ust. 1 zwrot „w szczególności” oznacza, że wykaz przychodów stanowi katalog otwarty, natomiast zawarte w tym przepisie okoliczności określające przychody mają charakter przykładowy. Należy również dodać, że w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, wyliczone zostały enumeratywnie te rodzaje przychodów uzyskiwanych przez podatnika, które nie stanowią podstawy ustalenia dochodu podlegającego opodatkowaniu. Innymi słowy, art. 12 ust. 4 ustawy o CIT, tworzy zamknięty katalog przychodów neutralnych podatkowo, co oznacza, że nie można go rozszerzać ponad te ich rodzaje, które wymienia ustawodawca.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o CIT, przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe; wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.
Ustawa o CIT nie precyzuje, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”. Jednakże dla celów podatkowych za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.

Zatem, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie.

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że w przypadku zakupu przez Spółkę określonej ilości towaru, Dostawcy w ramach stałej współpracy przekazują Wnioskodawcy gratisowe towary. Przykładowo w sytuacji, gdy Spółka dokona zamówienia towarów na poziomie 100 szt. kartonów o wartości 1.000,00 zł/karton, Dostawca w ramach prowadzonej przez siebie polityki rabatowej przekaże Spółce wraz z dostawą zamówienia gratisowe 30 szt. kartonów.

W tak przedstawionym stanie faktycznym, mamy więc do czynienia z udzielonym Spółce rabatem towarowym (naturalnym). Udzielenie rabatu towarowego polega na dodaniu do zakupionego towaru określonej ilości takiego samego towaru. Realizowany jest więc równocześnie z nabyciem określonego towaru, a warunkiem jego otrzymania jest dokonanie zakupu określonej ilości tego towaru.

Należy zatem uznać, że następuje zachowanie ekwiwalentności w tak dokonywanej transakcji.

W świetle powyższych przepisów, stwierdzić należy, że otrzymanie przez Spółkę gratisów stanowiących rabat naturalny, nie powoduje obowiązku rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu wartości otrzymanych nieodpłatnie rzeczy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie ustalenia czy w związku z otrzymywanymi gratisami, Spółka ma obowiązek rozpoznać przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 1 grudnia 2016 r., sygn. 2461-IBPB-1-3.4510.912.2016.1.KB – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach