Jednorazowa amortyzacja – kto ma do niej prawo?
Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca jako wspólnik Spółki cywilnej może dokonać jednorazowej amortyzacji, określonej w art. 22k ust. 7 ustawy z dnia 21 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 13 stycznia 2016 r. (data wpływu 15 stycznia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z jednorazowej amortyzacji środka trwałego – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 15 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.
W 2015 r. małżonkowie …. (Wnioskodawca) i …. założyli Spółkę cywilną pod nazwą „….”. Dla Spółki cywilnej prowadzona jest podatkowa księga przychodów i rozchodów, a wspólnicy rozliczają się na zasadach ogólnych w formie 19% podatku liniowego. Udziały Wnioskodawcy wynoszą 90%. Limit dla „małego podatnika” wynosi 1 200 000 euro. Biorąc pod uwagę przychody wraz z kwotą podatku od towarów i usług Spółka cywilna w 2015 r. nie przekroczyła powyższego limitu. Wnioskodawca będący jednym ze wspólników Spółki cywilnej, prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą od 1999 r. i w tym okresie korzystał z prawa do jednorazowej amortyzacji. W 2013 r. przekroczył On limit dla „małego podatnika”. Wspólnicy Spółki cywilnej chcą nabyć środek trwały i dokonać jednorazowej amortyzacji, określonej w art. 22k ust. 7 ustawy z dnia 21 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środek trwały spełnia wymogi określone w ww. przepisie (przesłanki jednorazowej amortyzacji).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca jako wspólnik Spółki cywilnej może dokonać jednorazowej amortyzacji, określonej w art. 22k ust. 7 ustawy z dnia 21 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Zdaniem Wnioskodawcy, dokonanie jednorazowej amortyzacji jest możliwe. W przedmiotowej sprawie obliczając limit dla „małego podatnika” 1 200 000 euro należy brać pod uwagę wyłącznie przychody z działalności prowadzonej w Spółce cywilnej, w której Wnioskodawca jest wspólnikiem.
Definicję „małego podatnika” zawiera art. 5a pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jej treścią jest to podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez …Bank….
Dla korzystania z jednorazowej amortyzacji na podstawie ww. przepisów istotne jest kto nabywa środki trwałe, prowadzi ich ewidencję i dokonuje odpisów amortyzacyjnych.
Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.
W związku z powyższym, dla jednorazowej amortyzacji podatkowej, przy ocenie spełnienia kryteriów pojęcia „małego podatnika” w przypadku, gdy działalność gospodarcza wykonywana jest w formie spółki niebędącej osobą prawną do limitu 1 200 000 euro należy uwzględniać przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w tej spółce.
Skoro przychody, jak i koszty podatkowe ewidencjonowane są przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, to w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki niebędącej osobą prawną, dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych należy wiązać ze spółką, a nie ze wspólnikami tej spółki.
Wnioskodawca posiłkował się wydanymi wcześniej interpretacjami m.in. interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 maja 2013 r., Nr IPPB1/415-441/13-2/EC; interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2013 r., Nr ILPB1/415-1019/12-4/AP.
Zdaniem Wnioskodawcy, korzystanie przez jednego ze wspólników z jednorazowej amortyzacji w prowadzonej przez niego jednoosobowej działalności gospodarczej pozostaje bez wpływu na możliwość jej zastosowania w Spółce cywilnej. Przepis art. 22k ust. 11 dotyczy bowiem podatników rozpoczynających działalność gospodarczą, a nie „małych podatników” zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 20.
Podsumowując, w świetle zacytowanych przepisów, Spółka cywilna nabywając środek trwały spełnia warunki do zastosowania jednorazowej amortyzacji, a tym samym Wnioskodawca może dokonywać odliczenia jednorazowej amortyzacji stosownie do udziału w dochodach i kosztach Spółki.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Z powyższego przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 powołanej ustawy. Jednakże, aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, podatnik musi wykazać jego związek z prowadzoną działalnością oraz to, że poniesienie tego wydatku miało lub mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, ewentualnie na zachowanie lub zabezpieczenie źródła tego przychodu.
Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 1) ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:
- nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,
- nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,
- ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych
-wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.
Kosztem uzyskania przychodów mogą być natomiast, zgodnie z art. 22 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a–22o, z uwzględnieniem art. 23.
Stosownie do art. 22a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania maszyny, urządzenia i środki transportu – o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
W myśl art. 22h ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Zgodnie z art. 22h ust. 2 cyt. ustawy, podatnicy z zastrzeżeniem art. 22l i 22ł, dokonują wyboru jednej z metod amortyzacji określonej w art. 22i-22k dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji; wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego.
Jedną z metod amortyzacji przewidzianą przez przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest tzw. jednorazowa amortyzacja, której warunki stosowania przewidziane są w art. 22k ust. 7–13 ww. ustawy.
Zgodnie z art. 22k ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy, w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 11, oraz mali podatnicy, mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych.
Jak stanowi art. 22k ust. 9 cyt. ustawy, przy określaniu limitu, o którym mowa w ust. 7, nie uwzględnia się odpisów amortyzacyjnych od nieprzekraczającej 3 500 zł wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 22f ust. 3.
Jednorazowa amortyzacja – stosownie do treści art. 22k ust. 10 ww. ustawy – stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis.
Zasady pomocy de minimis uregulowane zostały rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE l 06.379.5 z dnia 28 grudnia 2006 r.). Przepisów tych nie stosuje się do pomocy na nabycie pojazdów przeznaczonych do transportu drogowego przyznawanej podmiotom gospodarczym prowadzącym działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu towarowego. Powyższe rozporządzenie stosuje się od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2013 r., co wynika z art. 6 tego aktu prawnego.
Z przepisu art. 22k ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że z możliwości jednorazowej amortyzacji mogą skorzystać:
- mali podatnicy lub
- podatnicy, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej.
Określenie „mały podatnik” zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 20 ww. ustawy. Zgodnie z jego treścią jest to podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez …Bank … na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 000 zł.
Zatem, w 2016 r. za „małego podatnika” można uznać tego, którego przychód ze sprzedaży wraz z podatkiem od towarów i usług za 2015 r. nie przekroczył 5 092 000 zł.
Możliwość jednorazowej amortyzacji środków trwałych nie dotyczy jednak podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia, prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej lub działalność taką prowadził małżonek tej osoby, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa (art. 22k ust. 11ww. ustawy).
Na podstawie art. 22k ust. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przeliczenia na złote kwoty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez …Bank … na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w którym wystąpiło zdarzenie, o którym mowa w tym przepisie, w zaokrągleniu do 1000 zł.
W 2016 r. limit jednorazowych odpisów amortyzacyjnych, stosownie do postanowień ww. ustawy wynosi 212 000 zł.
W myśl art. 22k ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku spółki niebędącej osobą prawną (a więc również spółki cywilnej) kwota limitu odpisów amortyzacyjnych, o której mowa w ust. 7, odnosi się do łącznej wartości odpisów przypadających zgodnie z art. 8 na wspólników tej spółki.
Ponadto, amortyzacji jednorazowej mogą podlegać wyłącznie środki trwałe zaliczane do grupy 3-8 Klasyfikacji, z wyłączeniem samochodów osobowych.
W rozpatrywanej sprawie istotnym jest, że zgodnie z cytowanym wyżej art. 22k ust. 7 ww. ustawy, jednorazowego odpisu amortyzacyjnego dokonywać mogą podatnicy rozpoczynający prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej, w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie tejże działalności, z zastrzeżeniem ust. 11, oraz mali podatnicy.
Podkreślenia wymaga jednak, że w przypadku jednorazowej amortyzacji decydujące znaczenie ma to, kto nabywa środki trwałe, prowadzi ich ewidencję i dokonuje odpisów amortyzacyjnych.
Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.
Z tych też względów dla celów jednorazowej amortyzacji podatkowej, przy ocenie spełnienia kryteriów pojęcia „małego podatnika” w przypadku:
- osób fizycznych prowadzących samodzielnie działalność gospodarczą do limitu 1 200 000 euro należy uwzględniać przychody wyłącznie z tej działalności, bez względu na uzyskiwanie przychodów z udziału w spółce nie będącej osobą prawną,
- gdy działalność gospodarcza wykonywana jest w formie spółki niebędącej osobą prawną do limitu 1 200 000 euro należy uwzględniać przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w tej spółce.
Skoro zarówno przychody jak i koszty podatkowe ewidencjonowane są przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą, to w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki niebędącej osobą prawną, dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych należy wiązać ze spółką, a nie ze wspólnikami tej spółki. W konsekwencji, jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od środków trwałych, może dokonać podmiot prowadzący działalność gospodarczą, tj. odrębnie spółka i odrębnie wspólnik prowadzący indywidualnie działalność gospodarczą.
Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest wspólnikiem Spółki cywilnej, która została założona w 2015 r. – a zatem wyłącznie w 2015 r. była podmiotem „rozpoczynającym prowadzenie działalności gospodarczej”, którego dotyczyły ograniczenia wynikające z treści art. 22k ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wspólnicy Spółki cywilnej zamierzają nabyć środek trwały i dokonać jednorazowej amortyzacji. Jednocześnie Wnioskodawca od 1999 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą.
Reasumując, mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że dokonując oceny, czy Wnioskodawca spełnia kryteria „małego podatnika”, w celu ustalenia limitu, o którym mowa w art. 5a pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy brać pod uwagę wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) osobno dla każdego z podmiotów, w ramach których prowadzona jest działalność gospodarcza.
A zatem, jeżeli środek trwały, który planują nabyć wspólnicy Spółki cywilnej będzie zaliczony do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych (z wyłączeniem samochodów osobowych), to Spółka cywilna może dokonać w 2016 r. jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od wartości początkowej środka trwałego na zasadach określonych w art. 22k ust. 7-13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże w zakresie, w jakim dokonanie tego odpisu nie spowoduje przekroczenia limitu pomocy de minimis, wynikającego z odrębnych przepisów.
Zaliczając odpisy amortyzacyjne do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawca winien przy tym uwzględnić zasady, o których mowa w art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl bowiem art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Przy czym zgodnie z art. 8 ust. 2 ww. ustawy, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do:
- rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat;
- ulg podatkowych związanych z prowadzoną działalnością w formie spółki niebędącej osobą prawną.
Zastrzec jednak należy, że niniejsza interpretacja znajduje zastosowanie w przypadku jednoczesnego zachowania wszystkich warunków pomocy de minimis. Z uwagi na konstrukcję pomocy de minimis w formie jednorazowej amortyzacji – o skorzystaniu z tej pomocy decyduje samodzielnie podatnik. Podatnik powinien samodzielnie sprawdzić spełnienie warunków uzyskania tej pomocy. Weryfikacja ewentualnego przekroczenia limitu nie jest elementem interpretacji przepisu – może być ona dokonana dopiero na etapie ewentualnych, późniejszych postępowań podatkowych lub kontrolnych. Badanie, czy przekroczony został trzyletni limit pomocy de minimis nie stanowi więc kwestii będącej przedmiotem niniejszej interpretacji.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydawania interpretacji.
Interpretacja indywidualna z 11 marca 2016 r., nr 1061-IPTPB1.4511.31.2016.1.MAP – Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi