Więcej czasu nauczyciela dla ucznia, mniej biurokracji, a także kilkudziesięcioprocentowe podwyżki wynagrodzeń – to cel przedstawionych przez Ministerstwo Edukacji i Nauki zmian w pragmatyce zawodowej nauczycieli.

Dnia 21 września br. w gmachu MEiN odbyło się kolejne spotkanie kierownictwa resortu w ramach Zespołu do spraw statusu zawodowego pracowników oświaty z przedstawicielami nauczycielskich związków zawodowych i przedstawicielami samorządów terytorialnych. Podczas spotkania zostały zaproponowane zmiany w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli dotyczące takich obszarów jak:

• system wynagradzania,
• podwyższenie płac, a także
• czas pracy nauczycieli,
• awans zawodowy oraz
• ocena pracy i
• urlop wypoczynkowy.

Przeciętne wynagrodzenie zamiast średniego

Resort edukacji proponuje wprowadzenie przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli zamiast średniego, ustalanego w oparciu o kwotę bazową ogłaszaną corocznie w ustawie budżetowej. Będzie ono wynosiło dla:

• nauczyciela bez stopnia awansu zawodowego – 140 proc.,
• nauczyciela mianowanego – 181 proc.,
• nauczyciela dyplomowanego – 219 proc. kwoty bazowej.

MEiN proponuje, aby stawki przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli wynosiły dla:

• nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego – 4.950 zł,
• nauczyciela mianowanego – 6.400 zł,
• nauczyciela dyplomowanego – 7.750 zł.

Rezygnacja z rozliczania średniego wynagrodzenia, składania sprawozdań i likwidacja dodatku uzupełniającego

Propozycja ministerstwa edukacji obejmuje rezygnację z rozliczania kwot wydatkowanych na średnie (przeciętne) wynagrodzenia nauczycieli, ze składania sprawozdań oraz zlikwidowanie dodatku uzupełniającego. W zamian resort chce wprowadzenia dodatkowych mechanizmów ułatwiających osiąganie przez nauczycieli wysokości przeciętnego wynagrodzenia przez zwiększenie udziału wynagrodzenia zasadniczego w wynagrodzeniu przeciętnym nauczycieli.

Resort edukacji proponuje zobowiązanie JST do uchwalania regulaminów wynagradzania, nie rzadziej niż raz na trzy lata, a także pozostawienie RIO uprawnień kontrolnych w zakresie osiągania wysokości przeciętnego wynagrodzenia nauczyciela.

Natomiast minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego będą ustalone jako określony % przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli. Minimalne stawki nie będą regulowane w drodze rozporządzenia lecz będą wynikały wyłącznie z ustawy. Każdorazowy wzrost przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli będzie powodował automatycznie wzrost minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli o taki sam %.

W przypadku nauczycieli posiadających tytuł zawodowy magistra oraz przygotowanie pedagogiczne minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego będą stanowiły dla:

• nauczyciela nieposiadającego stopnia awansu zawodowego – 81 proc.,
• nauczyciela mianowanego – 71 proc.,
• nauczyciela dyplomowanego – 65 proc.,

– przeciętnego wynagrodzenia nauczycieli.

Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli posiadających tytuł magistra i przygotowanie pedagogiczne będą wynosiły odpowiednio dla:

• nauczyciela bez stopnia awansu zawodowego – 4.010 zł,
• nauczyciela mianowanego – 4.540 zł,
• nauczyciela dyplomowanego – 5.040 zł.

Wynagrodzenie zasadnicze uzależnione od:

• poziomu wykształcenia – ograniczenie grup zaszeregowania według poziomu wykształcenia z trzech do dwóch: I grupato nauczyciele posiadający wykształcenie wyższe magisterskie i przygotowanie pedagogiczne, II grupa – pozostali nauczyciele,
• etapu rozwoju zawodowego nauczyciela – wzrost wynagrodzenia zasadniczego w związku z uzyskaniem stopnia nauczyciela mianowanego oraz stopnia nauczyciela dyplomowanego.

Dodatkowe propozycje zmian

Minimalne stawki dodatków do wynagrodzenia określone kwotowo w drodze rozporządzenia. Stawki dodatków obowiązujące u danego organu prowadzącego będzie określał sam organ prowadzący, z uwzględnieniem, że stawki te nie mogą być niższe od stawek minimalnych. JST będą uchwalały regulaminy wynagradzania nie rzadziej niż raz na 3 lata.

Wprowadzenie dodatku z tytułu posiadania stopnia specjalizacji zawodowej (dwie stawki dodatku w zależności od tego, czy nauczyciel posiada jeden czy też więcej stopni specjalizacji zawodowej).

Ustalenie wysokości dodatku wiejskiego w stałej kwocie (300 zł), niezależnie od posiadanego stopnia awansu zawodowego, a nie jak dotychczas, jako procent od wynagrodzenia zasadniczego na poszczególnych stopniach awansu.

Przesunięcie środków wypłacanych dotychczas na świadczenia „na start” przy jednoczesnym zwiększeniu wynagrodzenia nauczycieli rozpoczynających pracę w zawodzie.

Przejście od 2023 r. do powszechnego sposobu naliczania wysokości odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i przesunięcie uwolnionych środków do puli środków na wynagrodzenia nauczycieli.

Podwyżka średnich płac nauczycieli nawet o ponad 1.400 zł!

MEiN proponuje znaczący wzrost wynagrodzeń nauczycieli.

• Obecnie średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty wynosi 3.538 zł. Od 01.09.2022 r. przeciętne wynagrodzenie wzrośnie o 1.412 zł i będzie wynosiło 4.950zł.
• Nauczyciel kontraktowy obecnie ma 3.927 zł wynagrodzenia zasadniczego. Od 01.09.2022 r. przeciętne wynagrodzenie wzrośnie o 1.023 zł i będzie wynosiło 4.950 zł.
• Nauczyciel mianowany ma obecnie kwotę 5.094 zł wynagrodzenia średniego, od 01.09.2022 r. przeciętne wynagrodzenie wzrośnie o 1.306 zł i będzie wynosiła 6.400 zł.
• Nauczyciel dyplomowany – jego wynagrodzenie średnie wynosi obecnie 6.510 zł. Proponuje się, aby przeciętne wynagrodzenie wzrosło od 01.09.2022 r. o 1.240 zł i wynosiło 7.750 zł.

Minimalne stawki wynagrodzenia większe nawet o 1.095 zł!

Proponuje się wzrost wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli.

1.  Obecnie pensja zasadnicza nauczyciela stażysty wynosi 2.949 zł. Od 01.09.2022 r. wzrośnie o 1.061 zł i będzie wynosiła 4.010 zł.
2. Nauczyciel stażysta ma obecnie 3.034 zł wynagrodzenia zasadniczego. Od 01.09.2022 r. wzrośnie ono o 976 zł i będzie wynosiło 4.010 zł.
3. Nauczyciel mianowany ma obecnie 3.445 zł wynagrodzenia zasadniczego. Od 01.09.2022 r. wzrośnie ono o 1.095 zł i będzie wynosiło 4.540 zł.
4. Nauczyciel dyplomowany ma obecnie 4.046 zł wynagrodzenia zasadniczego. Od 01.09.2022 r. wzrośnie o kwotę 994 zł i będzie wynosiło 5.040 zł.

Pozostałe propozycje zmian statusu zawodowego nauczycieli

Większe wynagrodzenie za zwiększony wymiar czasu pracy

Resort proponuje podwyższenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli o 4 godziny (z wyjątkiem nauczycieli wychowania przedszkolnego). Zmiany pensum będą wiązały się z ruchami kadrowymi, w związku z tym zakładamy 3-letni okres przejściowy, dający możliwość elastycznego przechodzenia na nowy system. Rozwiązania kadrowe będą uwzględniały decyzję nauczyciela o zwiększeniu pensum z jednoczesnym wzrostem wynagrodzenia lub zachowanie dotychczasowego wymiaru pensum i ustalenie proporcjonalnego wynagrodzenia zasadniczego.

Wprowadzenie czasu dostępności nauczyciela w szkole

Doprecyzowanie sposobu rozliczania czasu pracy nauczycieli przez wprowadzenie limitów czasu dostępności w szkole nauczycieli (poza pensum), zróżnicowane ze względu na wielkość tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć.

Do godzin dostępności wliczane będą: spotkania z rodzicami, czas na indywidualne rozmowy z rodzicami, konsultacje z uczniami, wycieczki szkolne, doraźne zajęcia i aktywności związane np. z przygotowaniem akademii, wolontariatem, organizacją i opieką nad uczniami podczas np. dyskotek, rady pedagogiczne.

Zajęcia i czynności realizowane w ramach dostępności w szkole nauczyciela będą rejestrowane na bieżąco (np. wraz z rozliczaniem godzin ponadwymiarowych) i  rozliczane np.  w okresach rocznych w indywidualnej karcie ewidencji czasu pracy.

Nauczyciel tablicowy zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy (z wyjątkiem nauczycieli przedszkoli) zobowiązany będzie do bycia dostępnym w szkole w wymiarze 8 godzin tygodniowo.

Zmiany w awansie zawodowym nauczycieli

Zmniejszenie liczby stopni awansu zawodowego. MEiN proponujemy  zlikwidowanie stopnia stażysty i nauczyciela kontraktowego. Nauczyciel wchodzący do zawodu będzie przechodził następującą ścieżkę rozwoju:

• okres wprowadzenia do zawodu nauczyciela (co najmniej 4 lata pracy),
• nauczyciel mianowany,
• nauczyciel dyplomowany.

Egzamin na mianowanie

Wprowadzony zostanie wystandaryzowany zewnętrzny egzamin praktyczny i teoretyczny po okresie wprowadzenia do zawodu. Zdanie egzaminu będzie warunkiem otrzymania przez nauczyciela mianowania.

Więcej praktyki mniej sprawozdań i planów oraz rezygnacja ze staży

Ministerstwo odbiurokratyzuje ścieżkę awansu zawodowego. Proponuje się rezygnację ze staży, planów rozwoju i sprawozdań. W zamian za to większy nacisk będzie kładziony na umiejętności praktyczne nauczycieli.

Specjalizacje dla dyplomowanych

Resort edukacji umożliwi nauczycielom dyplomowanym zdobycie 2 specjalizacji zawodowych (dodatek do wynagrodzenia po uzyskaniu stopnia specjalizacji).

Zachowane zostaną rozwiązania dotyczące uzyskania tytułu honorowego profesora oświaty. Natomiast nauczyciel kontraktowy w okresie przejściowym będzie miał możliwość szybszego uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

Ocena pracy nauczycieli

Ustalane zostaną przypadki, w których wymagana będzie określona ocena pracy: przed uzyskaniem każdego stopnia awansu zawodowego oraz stopnia specjalizacji zawodowej, przy ubieganiu się o pełnienie określonych funkcji.

W rozporządzeniu określone zostaną szczegółowe kryteria oceny pracy nauczyciela, odnoszące się do kryteriów głównych wskazanych w ustawie.

50 dni urlopu wypoczynkowego dla nauczycieli

Proponuje się 50 dni urlopu wypoczynkowego nauczycieli szkół feryjnych w dniach roboczych, udzielanego zgodnie z planem urlopów, we wszystkie dni wolne od zająć dydaktyczno-wychowawczych.

Nauczyciel będzie mógł korzystać z urlopu wypoczynkowego w trakcie: ferii zimowych, ferii letnich, zimowej przerwy świątecznej, wiosennej przerwy świątecznej, a także dni wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych w zależności od typu szkoły.

Źródło: Ministerstwo Edukacji i Nauki