Dz.U.1965.8.45

Konwencja MOP Nr 115

dotycząca ochrony pracowników przed promieniowaniem jonizującym

przyjęta w Genewie dnia 22 czerwca 1960 r.

Konwencja (115) MOP została ratyfikowana przez Polskę dnia 29 stycznia 1965 r. (Dz.U. z 1965 r. Nr 8, poz. 46) — przyp. redakcji.

Konferencja Ogólna Międzynarodowej Organizacji Pracy,

zwołana do Genewy przez Radę Administracyjną Międzynarodowego Biura Pracy i zebrana tam w dniu 1 czerwca 1960 r. na swej czterdziestej czwartej sesji;

postanowiwszy przyjąć niektóre wnioski dotyczące ochrony pracowników przed promieniowaniem jonizującym, która to sprawa stanowi czwarty punkt porządku dziennego sesji;

postanowiwszy, że wnioski te zostaną ujęte w formę konwencji międzynarodowej,

przyjmuje dnia dwudziestego drugiego czerwca tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego roku poniższą konwencję, która otrzyma nazwę Konwencji o ochronie przed promieniowaniem, 1960.

Część I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

Każdy Członek Międzynarodowej Organizacji Pracy, który ratyfikuje niniejszą konwencję, zobowiązuje się do stosowania jej w drodze ustawodawczej, w drodze zbiorów wytycznych lub w inny odpowiedni sposób. Wprowadzając w życie postanowienia konwencji, właściwa władza powinna zasięgać opinii przedstawicieli pracodawców i pracowników.

Artykuł 2

1. Niniejsza konwencja odnosi się do wszystkich czynności, przy których pracownicy narażeni są na promieniowanie jonizujące podczas pracy.

2. Niniejsza konwencja nie ma zastosowania ani do substancji radioaktywnych, bez względu na to, czy znajdują się one w szczelnym zamknięciu, czy też nie, ani do aparatów wytwarzających promieniowanie jonizujące, które ze względu na wydzielanie słabych dawek promieniowania jonizującego mogą być wyłączone od stosowania wobec nich postanowień konwencji w trybie przewidzianym w artykule 1 dla wprowadzenia w życie konwencji.

Artykuł 3

1. W świetle rozwoju wiedzy należy przedsiębrać wszelkie właściwe środki w celu zapewnienia pracownikom skutecznej ochrony przed promieniowaniem jonizującym z punktu widzenia ich zdrowia i bezpieczeństwa.

2. W tym celu należy wydać konieczne przepisy i zastosować potrzebne środki oraz udostępnić podstawowe informacje dotyczące skutecznej ochrony.

3. W celu zapewnienia skuteczności takiej ochrony:

a) środki ochrony pracowników przed promieniowaniem jonizującym, przyjęte po ratyfikacji tej konwencji przez Członka, powinny być zgodne z postanowieniami tej konwencji;

b) Członek, o którym mowa, powinien bezzwłocznie zmodyfikować środki, które sam przyjął przed ratyfikacją tej konwencji, w celu doprowadzenia ich do zgodności z niniejszymi postanowieniami, oraz powinien dążyć do zmiany w tym samym kierunku również wszystkich innych środków, jakie istniały przed ratyfikacją;

c) Członek, o którym mowa, powinien przekazać Dyrektorowi Generalnemu Międzynarodowego Biura Pracy równocześnie z ratyfikacją konwencji – deklarację wskazującą, w jaki sposób i do jakich kategorii pracowników stosowane będą postanowienia tej konwencji, a w swych sprawozdaniach z wykonania konwencji powinien dać ocenę wszelkiego postępu osiągniętego w tym zakresie;

d) po upływie trzech lat od daty wejścia w życie niniejszej konwencji Rada Administracyjna Międzynarodowego Biura Pracy przedstawi Konferencji specjalne sprawozdanie dotyczące zastosowania punktu b) niniejszego ustępu oraz zawierające takie wnioski, jakie uzna za odpowiednie, co do przedsięwzięcia dalszych środków w tym zakresie.

Część II

ŚRODKI OCHRONY

Artykuł 4

Prace w warunkach wymienionych w artykule 2 powinny być zorganizowane i wykonywane w sposób gwarantujący ochronę przewidzianą w niniejszej części konwencji.

Artykuł 5

Należy czynić wszelkie wysiłki, aby obniżyć do możliwie najniższego poziomu oddziaływanie promieniowania jonizującego na pracowników, a wszystkie zainteresowane strony powinny unikać jakiegokolwiek niepotrzebnego narażania pracowników na to promieniowanie.

Artykuł 6

1. Zgodnie z postanowieniami części I niniejszej konwencji ustalone zostaną dla poszczególnych kategorii pracowników najwyższe dopuszczalne dla organizmu dawki promieniowania jonizującego, pochodzące ze źródeł zewnętrznych lub wewnętrznych, jak również najwyższe dopuszczalne ilości substancji radioaktywnych wprowadzanych do organizmu.

2. Wspomniane wyżej najwyższe dopuszczalne dawki i ilości powinny być stale rewidowane w świetle nowych zdobyczy wiedzy.

Artykuł 7

1. Dla tych pracowników, którzy są bezpośrednio narażeni na promieniowanie przy pracy, powinny być ustalane odpowiednie dawki i ilości zgodnie z postanowieniami artykułu 6:

a) odrębnie dla pracowników w wieku 18 lat i powyżej,

b) odrębnie dla pracowników w wieku poniżej 18 lat.

2. Żaden pracownik w wieku poniżej 16 lat nie może być zatrudniony przy pracach, przy których występuje promieniowanie jonizujące.

Artykuł 8

Zgodnie z postanowieniami artykułu 6 należy ustalić odpowiednie dawki lub ilości dla tych pracowników, którzy choć nie są bezpośrednio zatrudnieni przy pracach związanych z promieniowaniem, to jednak przebywają lub przechodzą przez pomieszczenie, gdzie mogą być wystawieni na działanie promieniowania jonizującego lub na działanie substancji radioaktywnych.

Artykuł 9

1. Należy stosować odpowiedni system ostrzegawczy sygnalizujący istnienie niebezpiecznych warunków wynikłych wskutek promieniowania jonizującego. Wszelkie niezbędne instrukcje w tym względzie powinny być podane do wiadomości pracowników.

2. Wszyscy pracownicy wystawieni bezpośrednio na działanie promieniowania powinni być należycie poinstruowani — przed przystąpieniem do pracy i podczas pracy — o środkach ostrożności, jakie należy stosować dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, a także o przyczynach, które uzasadniają ich stosowanie.

Artykuł 10

Ustawodawstwo powinno przewidywać wydanie w sposób przez nie ustalony urzędowego wykazu prac, przy których wykonywaniu pracownicy narażeni są na wpływ promieniowania jonizującego.

Artykuł 11

Należy przeprowadzać odpowiednią kontrolę pracowników i miejsc pracy, mającą na celu określenie stopnia narażenia pracowników na promieniowanie jonizujące lub na działanie substancji radioaktywnych oraz sprawdzenie, czy ustalone normy są przestrzegane.

Artykuł 12

Wszyscy pracownicy wystawieni bezpośrednio na działanie promieniowania powinni przejść odpowiednie badanie lekarskie przed lub wkrótce po przystąpieniu do pracy i podlegać następnie okresowym badaniom lekarskim.

Artykuł 13

W trybie przewidzianym w artykule 1 dla wprowadzenia w życie tej konwencji należy określić okoliczności, w których ze względu na charakter lub stopień narażenia należy podjąć niezwłocznie następujące kroki:

a) pracownik powinien być poddany odpowiedniemu badaniu lekarskiemu;

b) pracodawca powinien zawiadomić właściwą władzę zgodnie z wytycznymi wydanymi przez tę ostatnią;

c) specjaliści z dziedziny ochrony przed promieniowaniem powinni zbadać warunki, w jakich pracownik wykonuje pracę;

d) na podstawie danych technicznych i opinii lekarskich pracodawca powinien wydać wszelkie konieczne dyspozycje zmierzające do poprawy warunków pracy.

Artykuł 14

Żaden pracownik nie powinien być ani zatrudniany, ani kontynuować pracy, która może go narazić na działanie promieniowania jonizującego, wbrew autorytatywnej opinii lekarskiej.

Artykuł 15

Każdy Członek, który ratyfikuje niniejszą konwencję, zobowiązuje się do powołania właściwych organów inspekcji do kontrolowania sposobu zastosowania jej postanowień lub do sprawdzania, czy zapewniona została odpowiednia inspekcja.

Część III

POSTANOWIENIA KOŃCOWE

Artykuły 16–23

Standardowe postanowienia końcowe¹, z wyjątkiem Artykułu 18 dotyczącego wypowiedzenia, w którym okres wypowiedzenia tej konwencji wynosi 5 lat.

¹ Patrz Załącznik I.