W Dzienniku Ustaw z dnia 7 grudnia 2021 r. pod pozycją 2257 opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 17.11.2021 r., w załączniku do którego został zawarty nowy, uaktualniony tekst ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 755).

W nowym jednolitym tekście wymienionej powyżej ustawy uwzględniono zmiany wynikające z:

• ustawy z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 398, z późn. zm.),
• ustawy z dnia 30 kwietnia 2020 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 956),
• ustawy z dnia 28 maja 2021 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1080),
• ustawy z dnia 23 lipca 2021 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. poz. 1557),
• ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1655),
• przepisów ogłoszonych przed dniem 16 listopada 2021 r.

Jednocześnie w omawianej ustawie pominięto regulacje techniczne i przepisy przejściowe oraz określające terminy wejścia w życie poszczególnych aktów zmieniających – wspomniane normy zamieszczono natomiast w ust. 2 obwieszczenia Marszałka Sejmu RP z dnia 17 listopada 2021 r.

Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. określa zasady i tryb pobierania kosztów sądowych w sprawach cywilnych, zasady ich zwrotu, wysokość opłat sądowych w sprawach cywilnych, zasady zwalniania od kosztów sądowych oraz umarzania, rozkładania na raty i odraczania terminu zapłaty należności sądowych. Koszty sądowe obejmują opłaty i wydatki. Do uiszczenia kosztów sądowych obowiązana jest strona, która wnosi do sądu pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Pobieranie opłat w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych uregulowano w art. 35-36 cyt. ustawy. Zgodnie z art. 35 ust. 1 w sprawach z zakresu prawa pracy pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 zł wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Jednakże w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000 złotych, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową. Pracownik i pracodawca uiszczają opłatę podstawową od pism podlegających opłacie wymienionych w powyższym przepisie także w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy wytoczonej z powództwa inspektora pracy. Przepisu art. 35 ust. 1 zdanie drugie cyt. ustawy nie stosuje się w sprawach dotyczących dochodzenia zwrotu należności powstałych w wyniku realizacji przepisów z zakresu ochrony roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i w sprawach odwołań rozpoznawanych przez sąd pracy i ubezpieczeń społecznych pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 zł wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.

Nie mają obowiązku uiszczania kosztów sądowych m.in.:

• strona dochodząca roszczeń alimentacyjnych oraz strona pozwana w sprawie o obniżenie alimentów,
• pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem art. 35 i 36 cyt. ustawy,
• inspektor pracy oraz związki zawodowe w sprawach z zakresu prawa pracy.

M.O.