Jej celem jest wskazanie, w jakim kierunku powinna rozwijać się oferta szkolnictwa branżowego. Na podstawie prognozy szkoły i organy prowadzące podejmują decyzje o uruchomieniu kształcenia w zawodach w kolejnym roku szkolnym, a te, które kształcą w zawodach szczególnie poszukiwanych na krajowym rynku pracy, otrzymują zwiększoną subwencję oświatową.

Prognoza jest podzielona na dwie części: krajową i wojewódzką. Określa ułożone alfabetycznie zapotrzebowanie na pracowników w poszczególnych zawodach, w części wojewódzkiej – zawody o istotnym lub umiarkowanym zapotrzebowaniu na wojewódzkim rynku pracy.

Kogo najczęściej poszukują pracodawcy?

Prognoza krajowa zawiera …

(…) alfabetyczny wykaz 30 zawodów, dla których – ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa – jest prognozowane szczególne zapotrzebowanie na rynku pracy.

W 2022 r. do zawodów o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa należą:

• automatyk, betoniarz-zbrojarz, cieśla, dekarz, elektromechanik, elektryk, kierowca mechanik, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechatronik, monter konstrukcji budowlanych, monter nawierzchni kolejowej, monter stolarki budowlanej, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, technik automatyk, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik budowy dróg, technik dekarstwa, technik elektroenergetyk transportu szynowego, technik elektryk, technik energetyk, technik mechanik, technik mechatronik, technik programista, technik robotyk, technik spawalnictwa, technik montażu i automatyki stolarki budowlanej, technik transportu kolejowego.

Na listę krajową wskoczyło kilka nowych zawodów, w których liczba kształconych uczniów i przewidywanych absolwentów jest zbyt niska w stosunku do zapotrzebowania rynkowego. Są to:

betoniarz-zbrojarz, cieśla, monter konstrukcji budowlanych, monter stolarki budowlanej, technik montażu i automatyki stolarki budowlanej.

W najnowszej prognozie istotne miejsce zajmuje branża budowlana, która mimo epidemii Covid-19 rozwija się dynamicznie (m.in. budownictwo mieszkaniowe i inwestycje infrastrukturalne) i wykazuje jeden z najwyższych wskaźników zapotrzebowania na pracowników.

Powodem jest również pojawienie się nowych technologii budowlanych z zakresu elektroniki i automatyki – stąd wprowadzenie nowego zawodu: technik montażu i automatyki stolarki budowlanej, w którym kształcenie będzie możliwe od 01.09.2022 r.

Prognoza ma wpływ na podział subwencji oświatowej

Na 2023 r. samorządy otrzymają zwiększoną subwencję oświatową dla szkół kształcących w zawodach, na które prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na krajowym rynku pracy wskazane w prognozie z roku 2022. Szkoły i organy prowadzące mogą zaplanować zawody, które będą uruchamiane w nowym roku szkolnym 2022/2023.

W praktyce wpływ prognozy na kształcenie w zawodach oznacza:

• więcej środków dla szkół kształcących w zawodach z „listy krajowej” (zwiększona subwencja na ucznia o około 1.250 zł),
• więcej środków dla pracodawców na kształcenie młodocianych pracowników w zawodach z „listy krajowej” (wzrost o 2.000 zł).

Prognoza zapotrzebowania na krajowym rynku pracy jest uwzględniana przy podziale subwencji oświatowej. Co roku dotyczy to uczniów rozpoczynających naukę w danym zawodzie i ma zastosowanie przez cały cykl ich kształcenia.

Takie rozwiązanie zapewnia stabilność finansową samorządów w kształceniu zawodowym. Dzięki temu mają pewność, że decyzja o uruchomieniu kształcenia w zawodzie z listy zawodów o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa przełoży się na wyższe finansowanie w ramach subwencji przez wszystkie lata nauki.

Małgorzata Tabaszewska – specjalistka prawa oświatowego