W przypadku istnienia podstaw do rozwiązania stosunku pracy z mianowanym nauczycielem z przyczyn wskazanych w art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jedn. tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) nie stosuje się art. 41 Kodeksu pracy.

Uchwała SN z 07.12.2006 r. (I PZP 4/06, Biuletyn SN 12/06)

Nauczyciel mianowany może rozwiązać stosunek pracy na podstawie art. 55 § 1¹ k.p. z powodu naruszenia przez pracodawcę obowiązku przeciwdziałania mobbingowi w miejscu pracy.

Wyrok SN z 13.06.2018 r.  (III PK 59/17, Biuletyn SN 5–6/2018)

Wygaśnięcie skierowania do nauczania religii z uwagi na upływ terminu, na jaki zostało ono udzielone, rodzi obowiązek rozwiązania przez szkołę stosunku pracy z nauczycielem mianowanym na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela – jednolity tekst: Dz.U. z 2017 r. poz. 1189, ze zm.).

Wyrok SN z 24.10.2018 r. (II PK 183/17, Biuletyn SN 3–4/2019)

1. Między art. 20 ust. 3 i art. 20 ust. 5 Karty Nauczyciela nie zachodzi jakakolwiek kolizja. Nie można również przyjąć, że art. 20 ust. 3 stanowi normę nadrzędną w stosunku do art. 20 ust. 5 w tym znaczeniu, że skrócenie okresu wypowiedzenia na jego podstawie jest możliwe tylko i wyłącznie w przypadku dokonanego wcześniej wypowiedzenia spełniającego warunki określone w art. 20 ust. 3 (dokonanego najpóźniej 31 maja). Skrócenie okresu wypowiedzenia powinno nastąpić w chwili składania przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu. Punktem odniesienia jest zatem rozwiązanie nauczycielskiego stosunku pracy na koniec roku szkolnego (czyli na 31 sierpnia). Okres wypowiedzenia może ulec skróceniu wtedy, gdy do złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu dochodzi – z różnych przyczyn – później niż 31 maja. Skrócenie okresu wypowiedzenia pozwala na rozwiązanie stosunku pracy nauczyciela na koniec roku szkolnego (31 sierpnia), tak aby nowy rok szkolny szkoła rozpoczynała z jednoznacznie ukształtowaną personalnie kadrą nauczycieli. Z łącznie odczytanych art. 20 ust. 3 i art. 20 ust. 5 Karty Nauczyciela nie wynika zakaz dokonania wypowiedzenia po 31 maja, przy zastosowaniu skróconego okresu wypowiedzenia, tak aby rozwiązanie stosunku pracy nauczyciela przypadło na koniec roku szkolnego.

2. Przepis art. 20 ust. 5 Karty Nauczyciela, pozwalający na skrócenie okresu wypowiedzenia nawet do jednego miesiąca, nie narusza reguły, że rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem z przyczyn określonych w art. 20 ust. 1 następuje z końcem roku szkolnego. Skoro okres wypowiedzenia może być skrócony, to wypowiedzenie nie musi zostać dokonane najpóźniej do 31 maja, gdyż wystarczy, że nauczyciel przed końcem roku szkolnego (31 sierpnia) będzie miał zapewniony dopuszczalny ustawą okres wypowiedzenia, w tym przypadku skrócony okres (nawet do jednego miesiąca) wypowiedzenia.

Wyrok SN z 06.09.2017 r. (I PK 259/16, Biuletyn SN 4/2018)

Przesłanką prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego jest osiągnięcie wieku wymaganego art. 4 ust. 3 ustawy z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. Nr 97, poz. 800, ze zm.) przed rozwiązaniem nauczycielskiego zatrudnienia.

Wyrok SN z 18.05.2017 r. (II UK 235/16, Biuletyn SN 11/2017)

Podstawowym miejscem pracy nauczyciela zatrudnionego w dwóch szkołach, którego oba stosunki pracy zostały rozwiązane tego samego dnia w związku z przejściem na emeryturę, jest szkoła, w której nauczyciel jest wyżej wynagradzany i tylko od tej szkoły przysługuje mu odprawa emerytalna (art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.).

Wyrok SN z 15.10.2010 r. (II PK 9/10, OSNAPiUS 2012/1–2/7)

W przypadku wygaśnięcia stosunku pracy z powodu niewykonania przez dyrektora obowiązku przywrócenia do pracy nauczyciela pozostającego w stanie nieczynnym, w razie powstania możliwości podjęcia przez niego pracy w pełnym wymiarze zajęć (art. 20 ust. 7 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.), nauczyciel może się domagać przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach na podstawie art. 56 § 1 k.p. w związku z art. 67 k.p. i w związku z art. 91c Karty Nauczyciela, przez co należy rozumieć zatrudnienie na stanowisku (tym samym lub innym), na którym dyrektor szkoły był obowiązany go zatrudnić zgodnie z art. 20 ust. 7 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 14.12.2009 r. (I PK 118/09, OSNAPiUS 2011/13–14/171)

Przepis art. 38 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, ze zm.) przyznaje właściwemu organowi uprawnienie do odwołania dyrektora szkoły z pełnionej funkcji nie tylko w przypadkach zawinionego zachowania tego dyrektora, ale także, gdy jest to konieczne ze względu na prawidłowe funkcjonowanie kierowanej przez niego placówki oświatowej.

Wyrok SN z 20.02.2008 r. (III PK 69/07, OSNAPiUS 2009/9–10/117)

Świadome i niezgodne z prawem zatrudnienie kontraktowego nauczyciela języka obcego, który nie legitymuje się wymaganymi kwalifikacjami do zajmowania tego stanowiska, nie prowadzi do wygaśnięcia z mocy prawa stosunku pracy na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.), ale umożliwia wypowiedzenie umowy o pracę zawartej wbrew zakazowi z art. 10 ust. 8 tej ustawy.

Wyrok SN z 30.01.2008 r. (I PK 195/07, OSNAPiUS 2009/7–8/90)

Poinformowanie pracownika w okresie wypowiedzenia dokonanego na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) o posiadaniu uprawnień emerytalnych i złożenie przez niego wniosku o emeryturę nie jest równoznaczne ze skutecznym cofnięciem wypowiedzenia przez pracodawcę i rozwiązaniem łączącego strony stosunku pracy na mocy porozumienia stron.

Wyrok SN z 05.12.2006 r. (II PK 44/06, OSNAPiUS 2008/1–2/9)

Niewyrażenie przez nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania zgody na ograniczenie zatrudnienia w trybie określonym w art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zm.) nie może stanowić wyłącznego kryterium doboru go do zwolnienia na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 tej Karty.

Wyrok SN z 03.10.2006 r. (III PK 57/06, OSNAPiUS 2007/19–20/273)

1. Zmiana planu nauczania może uzasadniać rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.) z nauczycielem wykonującym wyłącznie funkcje wychowawcze w świetlicy, jeżeli w jej wyniku możliwe będzie przydzielenie zajęć wychowawczych w świetlicy nauczycielom prowadzącym działalność dydaktyczną, a niemających pełnego obciążenia.

2. Wskazanie przez szkołę jako przyczyny uzasadniającej rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem zwrotu ustawowego zawartego w art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela nie narusza art. 30 § 4 k.p., jeżeli w okolicznościach sprawy, w tym uwzględniając informacje podane przez pracodawcę w inny sposób, stanowi to dostateczne skonkretyzowanie tej przyczyny.

Wyrok SN z 09.08.2005 r. (II PK 392/04, OSNP 2006/11–12/179)

Do trybu rozwiązania stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.) nie należy ani zasięgnięcie przez dyrektora szkoły informacji co do możliwości uzupełniającego zatrudnienia nauczyciela mianowanego, ani złożenie mu propozycji ograniczenia zatrudnienia (art. 22 ust. 1 tej ustawy).

Wyrok SN z 08.12.2005 r. (I PK 94/05, OSNP 2006/21–22/320)

Częściowa likwidacja szkoły, zmiany organizacyjne i zmiany planu nauczania uzasadniają rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.) tylko wówczas, gdy zadania szkoły wykonywane przez nauczyciela nie podlegają przekazaniu innej placówce oświatowej.

Wyrok SN z 02.03.2005 r. (I PK 271/04, OSNAPiUS 2005/21/334)

Prawomocny wyrok nakazowy skazujący nauczyciela za przestępstwo z art. 178a § 1 k.k. powoduje wygaśnięcie stosunku pracy na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112, ze zm.).

Wyrok SN z 29.04.2005 r. (III PK 3/05, OSNAPiUS 2005/23/373)

Kryteria, według których dokonuje się wyboru jednego z nauczycieli do zwolnienia z pracy, nie są tożsame z ustawowymi przyczynami wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu.

Wyrok SN z 19.05.2004 r. (I PK 608/03, OSNAPiUS 2005/3/36)

Do wypowiedzenia stosunku pracy nauczycielowi mianowanemu na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 20 ust. 3 Karty Nauczyciela stosuje się tryb konsultacji określony w art. 38 k.p., jak również ochronę przed rozwiązaniem stosunku pracy w okresie niezdolności do pracy z powodu choroby (art. 41 k.p.).

Wyrok SN z 21.10.2003 r. (I PK 519/02, OSNAPiUS 2004/19/337)

Nie ma podstaw prawnych roszczenie nauczyciela o uznanie za niezgodne z prawem i nieuzasadnione odwołania ze stanowiska dyrektora szkoły podstawowej przez zarząd gminy na podstawie art. 38 pkt 2 w związku z art. 42 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329, ze zm.), jeżeli pozostał on nauczycielem mianowanym i następnie rozwiązał stosunek pracy ze szkołą na zasadzie porozumienia stron (art. 23 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.).

Wyrok SN z 27.02.2001 r. (I PKN 260/00, OSNAPiUS 2002/22/542)

Rozwiązanie stosunku pracy z mianowanym nauczycielem na jego wniosek, stanowiące przesłankę nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, może nastąpić w każdym uzgodnionym terminie, a nie tylko z końcem roku szkolnego, po uprzednim trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia (art. 24 ust. 3 pkt 1 Karty Nauczyciela).

Wyrok SN z 30.08.2001 r. (II UKN 525/00, OSNAPiUS 2003/12/298)

Brak możliwości dalszego zatrudniania nauczyciela (art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela) powinien być rozważany przy uwzględnieniu konieczności zapewnienia przez szkołę właściwej realizacji programu nauczania. Przesłanka ta jest spełniona wówczas, gdy nauczycielowi nie można przydzielić wszystkich godzin nauczania jego przedmiotu, ponieważ nie ma wystarczających kwalifikacji do nauczania w wyższych klasach.

Wyrok SN z 05.12.2000 r. (I PKN 383/00, OSNAPiUS 2002/14/327)

Przejęcie zadań dydaktycznych w zakresie kształcenia uczniów przez inną szkołę stanowi przejęcie części zakładu pracy przez innego pracodawcę (art. 231 k.p.) i nie oznacza wewnętrznych zmian organizacyjnych dotychczasowego pracodawcy, uzasadniających rozwiązanie stosunku pracy na podstawie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela.

Wyrok SN z 26.01.2000 r. (I PKN 489/99, OSNAPiUS 2001/11/381)

Rozwiązując z nauczycielem mianowanym stosunek pracy na podstawie art. 23 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela pracodawca nie jest zobowiązany do przewidzianej w art. 38 KP konsultacji ze związkami zawodowymi.

Wyrok SN z 05.02.1998 r. (I PKN 495/97, OSNAPiUS 1999/1/16)

Prawidłowość i rzetelność negatywnej oceny pracy nauczyciela mianowanego (art. 6a w związku z art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, jednolity tekst: Dz.U. z 1997 r. Nr 56, poz. 357, ze zm.) podlega kontroli sądu pracy rozpatrującego powództwo o przywrócenie do pracy.

Wyrok SN z 09.12.1998 r. (I PKN 500/98, OSNAPiUS 2000/3/106)

Akt mianowania na stanowisko nauczyciela nie jest decyzją administracyjną w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Uchylenie przez dyrektora szkoły tego aktu jest niedopuszczalne i nie wywołuje skutku w postaci rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem mianowanym.

Wyrok SN z 10.04.1997 r. (I PKN 57/96, OSNAPiUS 1998/4/112)

Nauczycielowi mianowanemu, odwołanemu z funkcji dyrektora szkoły z naruszeniem art. 38 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (jednolity tekst: Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 ze zm.), przysługuje wyłącznie odszkodowanie, obejmujące dodatek funkcyjny za czas, do upływu którego pełnienie funkcji miało trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Wyrok SN z 09.05.1997 r. (I PKN 138/97, OSNAPiUS 1998/9/261)

W razie zmian organizacyjnych w szkole w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19 ze zm.), przyjęte przez pracodawcę kryteria wyboru nauczyciela do zwolnienia z pracy podlegają kontroli sądowej, w celu dokonania oceny czy rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem było uzasadnione.

Wyrok SN z 27.11.1997 r. (I PKN 399/97, OSNAPiUS 1998/18/541)

W razie przejęcia szkoły w części lub w całości z mocy art. 231 § 2 k.p. nauczyciel staje się pracownikiem nowej szkoły, co wyklucza możliwość zwolnienia go z pracy przez szkołę zatrudniającą go do chwili przejęcia na podstawie art. 20 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19, ze zm.).

Wyrok SN z 17.05.1995 r. (I PRN 15/95, OSNAPiUS 1995/21/264)

W razie rozwiązania stosunku pracy z nauczycielem w trybie art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. Nr 3, poz. 19, ze zm.) nie jest wymagane uzyskanie stanowiska organizacji związkowej przewidzianego w art. 38, 52 § 3 czy art. 53 § 4 k.p., nie jest natomiast w tym przypadku uchylona ochrona wynikająca z art. 32 ust. 1 i ust. 4 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. Nr 55, poz. 234, ze zm.).

Wyrok SN z 04.04.1995 r. (I PRN 7/95, OSNAPiUS 1995/18/230)