Nieodpłatne przekazanie małżonkowi towarów handlowych
Wnioskodawca przekazał żonie nieodpłatnie w ramach wspólnego majątku ruchomego towar handlowy. Między małżonkami nie ustanowiono rozdzielności majątkowej. Czy w świetle ustawy o VAT wartość przekazanych nieodpłatnie towarów powinna być zafakturowana i opodatkowana podatkiem VAT?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 10 marca 2014 r. (data wpływu 12 marca 2014 r.) uzupełnionym w dniu 5 czerwca 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania nieodpłatnego przekazania na rzecz żony towarów – jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 12 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 5 czerwca 2014 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania na rzecz żony towarów.
We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca i jego żona są lekarzami weterynarii. Wnioskodawca prowadzi od 15 lat gabinet weterynaryjny, natomiast żona nie pracowała w gabinecie, prowadziła jedynie hodowlę psów i kotów, płacąc z tego tytułu podatek zryczałtowany.
Wnioskodawca opodatkowany jest podatkiem dochodowym liniowym według stawki 19% oraz jest podatnikiem podatku VAT.
Ponieważ jego żona od miesiąca lutego 2014 r. otworzyła gabinet weterynaryjny w innym punkcie miasta, Wnioskodawca przekazał jej nieodpłatnie w ramach wspólnego majątku ruchomego towar handlowy o wartości 50.000 zł. Wnioskodawca zaznacza, że między małżonkami nie ustanowiono rozdzielności majątkowej.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku od towarów i usług:
Czy w świetle ustawy o VAT wartość przekazanych nieodpłatnie towarów powinna być zafakturowana i opodatkowana podatkiem VAT (przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 mówi o odpłatnej dostawię towarów, Wnioskodawca przekazał żonie część towarów handlowych nieodpłatnie w ramach podziału wspólnego majątku małżeńskiego ruchomego)?
Prezentując własne stanowisko Wnioskodawca, wskazał, że ponieważ zakupił towar handlowy, płacąc za niego ze wspólnej kasy małżeńskiej i odliczył VAT naliczony, przekazując nieodpłatnie żonie część towaru handlowego uważa, że VAT odliczył, a żona VAT należny odprowadzi w swoim gabinecie weterynaryjnym, rejestrując sprzedaż kasa fiskalną.
W uzupełnieniu do wniosku doprecyzowując ww. stanowisko Wnioskodawca wskazał, że ponieważ art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów, uważa, że w zaistniałej sytuacji w związku z przekazaną żonie nieodpłatną częścią majątku ruchomego nie ma obowiązku „zafakturowania” przekazanego towaru.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zakres tych czynności określony został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ustawy.
I tak, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny
– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Analizując ww. przepisy prawa stwierdzić należy, iż co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, a w szczególności darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zatem przesłanką opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów jest, aby podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów od tych czynności, w całości lub w części. Nieodpłatne przekazanie towarów podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy w związku z nabyciem bądź wytworzeniem towarów będących przedmiotem przekazania podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.
A zatem aby uznać za opodatkowaną dostawę towarów w postaci przekazania nieodpłatnego przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa muszą zostać spełnione dwa warunki łącznie:
- dostawa ta musi stanowić przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, lub stanowić wszelka inną darowiznę,
- podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca i jego żona są lekarzami weterynarii. Ponieważ jego żona od miesiąca lutego 2014 r. otworzyła gabinet weterynaryjny w innym punkcie miasta, Wnioskodawca przekazał jej nieodpłatnie w ramach wspólnego majątku ruchomego towar handlowy o wartości 50.000 zł. Wnioskodawca zaznacza, że między małżonkami nie ustanowiono rozdzielności majątkowej.
Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do rozstrzygnięcia kwestii opodatkowania i dokumentowania nieodpłatnego przekazania towarów handlowych żonie, przy nabyciu których Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia.
Analiza przedstawionego we wniosku stanu faktycznego na gruncie powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że nieodpłatne przekazanie przez Wnioskodawcę towarów handlowych należących do jego przedsiębiorstwa, przy nabyciu których Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia należy uznać – na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług – za odpłatną dostawę towarów, która na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu.
Odnosząc się do kwestii dokumentowania ww. nieodpłatnego przekazania towarów handlowych wskazać należy, że kwestie związane z wystawianiem faktur zawarte zostały w art. 106a-106q.
I tak zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
- sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
- otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 (art. 106b ust. 2 ustawy).
Jak stanowi art. 106b ust. 3 ustawy, na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
- czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, z wyjątkiem czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4, oraz otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem tych czynności, z wyjątkiem przypadków, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów – jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1,
- sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118
– jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.
Treść powołanych przepisów wskazuje, że ww. przepisy nie nakładają na podatników żadnych formalnych obowiązków w zakresie dokumentowania fakturami nieodpłatnych dostaw towarów opodatkowanych na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zatem opisana we wniosku czynność nieodpłatnego przekazania przez Wnioskodawcę towarów handlowych żonie, przy nabyciu których Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia nie powinna być udokumentowana poprzez wystawienie faktury.
Reasumując opisana czynność nieodpłatnego przekazania przez Wnioskodawcę towarów handlowych żonie, przy nabyciu których Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, przy czym czynność ta nie powinna być udokumentowana fakturą wystawioną w oparciu o przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
Tym samym oceniając stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 9 czerwca 2014 r., sygn. ITPP1/443-268/14/MN