Polski Ład wprowadził zmiany w zasadach rozliczania oraz opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne. Do tych zmian ZUS dostosował dokumenty rozliczeniowe ZUS DRA  oraz ZUS RCA.

Co zmieniło się w ZUS DRA i ZUS RCA

W dokumencie ZUS DRA dodano:

• blok „XI. Forma opodatkowania, która obowiązuje w danym miesiącu oraz przychód i dochód z działalności gospodarczej dla celów wyliczenia składki miesięcznej na ubezpieczenie zdrowotne”,
• blok „XII. Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku stosowania opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych”.

W dokumencie ZUS RCA dodano:

• blok „III.E. Forma opodatkowania, która obowiązuje w danym miesiącu oraz przychód i dochód z działalności gospodarczej dla celów wyliczenia składki miesięcznej na ubezpieczenie zdrowotne”,
• „blok III.F. Roczne rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku stosowania opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych”.

Gdy jako płatnik składek rozliczasz składki na ubezpieczenie zdrowotne wyłącznie za siebie, wypełniasz nowy blok XI/III.E.

W jaki sposób można przekazać dokumenty do ZUS

Program Płatnik lub ePłatnik (na PUE ZUS)

Nowe wersje dokumentów możesz wypełniać i wysyłać elektronicznie w programie Płatnik. Jeżeli masz profil na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, możesz je wypełniać i wysyłać w aplikacji ePłatnik. Oba programy udostępnimy 30 stycznia 2022 r.

Interaktywne szablony dla płatników, którzy rozliczają składki wyłącznie za siebie lub zatrudniają maksymalnie 5 pracowników

Jeżeli jesteś płatnikiem składek rozliczającym składki wyłącznie za siebie albo zatrudniasz nie więcej niż 5 pracowników i nie korzystasz z aplikacji ePłatnik, możesz użyć interaktywnych szablonów dokumentów rozliczeniowych. Aby ułatwić Ci ich wypełnianie, po najechaniu kursorem na poszczególne pola, będą pojawiały się wskazówki, co powinieneś wpisać. Niektóre pola, np. rodzaj dokumentu tożsamości, czy też kod tytułu ubezpieczenia łatwo wypełnisz, dzięki wybraniu właściwej pozycji z listy rozwijanej.

Płatnicy, którzy rozliczają składki wyłącznie za siebie

Jeżeli jesteś płatnikiem, który rozlicza składki wyłącznie za siebie, wypełniasz jedynie dokument ZUS DRA.

W bloku XI musisz wpisać nowe dane, tj. formę opodatkowania i ustaloną dla niej podstawę wymiaru i składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Dane te przeniosą się automatycznie do bloku VI i X. Składki na pozostałe ubezpieczenia i fundusze wykazujesz tak jak dotychczas w odpowiednich blokach.

Płatnicy, którzy zatrudniają maksymalnie 5 pracowników

Jeżeli jesteś płatnikiem składek zatrudniającym nie więcej niż 5 pracowników, oprócz dokumentu ZUS DRA masz obowiązek wypełnić dokument ZUS RCA za siebie oraz za każdego ubezpieczonego.

W raporcie RCA w bloku III.E musisz podać za siebie nowe dane, tj. formę opodatkowania i ustaloną dla niej podstawę wymiaru i składkę. Dane te przeniosą się automatycznie do bloku III.C. Składki na pozostałe ubezpieczenia i fundusze wykazujesz tak jak dotychczas w odpowiednich blokach raportu ZUS RCA. W takiej sytuacji w ZUS DRA nie wypełniasz już bloku XI.

W jakim terminie płatnik składa dokumenty rozliczeniowe za siebie lub zatrudnionych pracowników (maksymalnie 5) 

Dokumenty składasz w terminie do 20 dnia następnego miesiąca, np.  za styczeń 2022 r. przekazujesz je do ZUS najpóźniej 21 lutego 2022 r. (20 lutego 2022 r. wypada w niedzielę, dlatego w tym konkretnym przypadku termin ten jest przesunięty na kolejny dzień roboczy). W tym samym terminie opłacasz także składki na indywidualny rachunek składkowy (NRS).

Jak obliczyć postawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne i wysokość składki

Wysokość podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz wysokość składki na własne ubezpieczenie zdrowotne możesz obliczyć przy pomocy kalkulatora składki zdrowotnej. Znajdziesz go na stronie Kalkulator składki zdrowotnej. Zachęcamy także do zapoznania się z informacjami nt. zmian w ustalaniu składki zdrowotnej dla osób prowadzących pozarolniczą działalność na stronie Zmiany w składce zdrowotnej.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105).

Źródło: ZUS