„Do szkoły ogólnodostępnej rodzic dostarczył orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego jednym z zaleceń jest konieczność objęcia ucznia rehabilitacją ukierunkowaną na usprawnienie sprawności ruchowej. Wobec tego – jakie kwalifikacje powinna posiadać osoba prowadząca te zajęcia?” 

Rozporządzenie MEN w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli nie określa kwalifikacji, jakie powinna posiadać osoba uprawniona do prowadzenia rehabilitacji ruchowej. Takie pojęcie natomiast już się w rozporządzeniu pojawia, w § 15 ust. 4 pkt 2, zgodnie z którym kwalifikacje do prowadzenia zajęć wczesnego wspomagania rozwoju dziecka posiada osoba, która:

• ukończyła jednolite studia magisterskie lub studia pierwszego i drugiego stopnia, na kierunku psychologia, studia na kierunku pedagogika lub pedagogika specjalna, w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, oraz posiada przygotowanie pedagogiczne lub,
• ukończyła studia w zakresie fizjoterapii, rehabilitacji ruchowej lub terapii pedagogicznej oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub
• ukończyła jednolite studia magisterskie lub studia pierwszego i drugiego stopnia, na kierunku psychologia, studia na kierunku pedagogika lub pedagogika specjalna, a ponadto ukończyła studia podyplomowe w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, terapii pedagogicznej, terapii rodzin lub innego rodzaju terapii właściwej dla pobudzania psychoruchowego i społecznego rozwoju dziecka oraz posiada przygotowanie pedagogiczne, lub;
• ma kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela logopedy.

Przepis ten wyraźnie zatem stanowi, że można wymagać wykształcenia kierunkowego w zakresie rehabilitacji ruchowej i dokładnie takie studia dają uprawnienia do prowadzenia zajęć wskazanych w pytaniu.

Na marginesie można dodać, że podobne wykształcenie obejmuje również fizjoterapeutę, stosownie do treści ustawy o zawodzie fizjoterapeuty. Zgodnie z art. 13 ust. 3 tej ustawy dyplomem potwierdzającym posiadanie kwalifikacji jest dyplom wydany osobie, która:

• rozpoczęła po dniu 1 października 2017 r. jednolite 5-letnie studia wyższe w zakresie fizjoterapii, obejmujące co najmniej 300 punktów ECTS, o których mowa w art. 67 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, z późn. zm.), zwanych dalej „punktami ECTS”, w tym co najmniej 160 punktów ECTS w zakresie fizjoterapii oraz odbyła 6-miesięczną praktykę zawodową i uzyskała tytuł zawodowy magistra oraz złożyła Państwowy Egzamin Fizjoterapeutyczny, zwany dalej „PEF”, z wynikiem pozytywnym, albo
• rozpoczęła po roku akademickim 2018/2019 studia przygotowujące do wykonywania zawodu fizjoterapeuty, prowadzone zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 68 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, oraz złożyła z wynikiem pozytywnym PEF, albo
• rozpoczęła po dniu 30 września 2012 r. i przed dniem 1 października 2017 r. studia wyższe z zakresu fizjoterapii, obejmujące co najmniej 180 punktów ECTS, w tym co najmniej 100 punktów ECTS w zakresie fizjoterapii i uzyskała tytuł licencjata lub dodatkowo odbyła studia wyższe obejmujące co najmniej 120 punktów ECTS, w tym co najmniej 60 punktów ECTS w zakresie fizjoterapii i uzyskała tytuł magistra, albo
• rozpoczęła po dniu 31 grudnia 1997 r. studia wyższe na kierunku fizjoterapia zgodnie ze standardami kształcenia określonymi w odrębnych przepisach i uzyskała tytuł licencjata lub magistra na tym kierunku, albo
• rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1998 r. studia wyższe na kierunku rehabilitacja ruchowa lub rehabilitacja i uzyskała tytuł magistra na tym kierunku, albo
• rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1998 r. studia wyższe w Akademii Wychowania Fizycznego i uzyskała tytuł magistra oraz ukończyła specjalizację I lub II stopnia w dziedzinie rehabilitacji ruchowej, albo
• rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1980 r. studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała tytuł magistra na tym kierunku oraz ukończyła w ramach studiów dwuletnią specjalizację z zakresu gimnastyki leczniczej lub rehabilitacji ruchowej potwierdzoną legitymacją instruktora rehabilitacji ruchowej lub gimnastyki leczniczej, albo
• rozpoczęła przed dniem 1 stycznia 1980 r. studia wyższe na kierunku wychowanie fizyczne i uzyskała tytuł magistra na tym kierunku oraz ukończyła 3-miesięczny kurs specjalizacyjny z rehabilitacji zgodnie z przepisami Głównego Komitetu Kultury Fizycznej i Sportu, albo
• ukończyła przed dniem wejścia w życie ustawy szkołę policealną publiczną lub niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskała tytuł zawodowy technika fizjoterapii.

Innymi słowy – rehabilitacja ruchowa jest odrębnym kierunkiem, którego ukończenia należy wymagać. Nie ulega również wątpliwości, że w przypadku szkoły ogólnodostępnej istnieje obowiązek realizacji orzeczenia poradni.

Michał Łyszczarz – specjalista prawa oświatowego

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dn. 25.09.015 r. o zawodzie fizjoterapeuty – Dz.U. z 2021 r. poz. 553 ze zm.
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 01.08.2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli – Dz.U. z 2020 r. poz. 1289.