INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

UZASADNIENIE

W dniu 4 kwietnia 2018 r. do tutejszego Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków Wnioskodawcy jako płatnika z tytułu wypłat na rzecz gości krajowych i zagranicznych oraz obowiązku sporządzenia informacji (PIT-8C).

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca U…. w K….. jest uczelnią publiczną, działającą na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2017 r., poz. 2183, z późn. zm.). W ramach swojej działalności statutowej, której podstawowe zadania określają zapisy przywołanej powyżej ustawy, Uniwersytet realizuje szereg różnorodnych projektów, zarówno o charakterze naukowo-badawczym, jak i dydaktycznym. Uczelnia prowadzi współpracę w sferze szeroko rozumianej edukacji oraz nauki i badań z wieloma podmiotami krajowymi i zagranicznymi (m.in.: uczelniami wyższymi, szkołami, organami administracji rządowej, organami jednostek samorządu terytorialnego, organizacjami pozarządowymi, ośrodkami naukowo-badawczymi, osobami fizycznymi). Często, aby podejmowana współpraca była efektywna i przynosiła zamierzone rezultaty, niezbędne są bezpośrednie spotkania stron danego przedsięwzięcia.

Najczęściej, zapraszani przez Uniwersytet goście krajowi i zagraniczni, przyjeżdżają w ramach:

• umów międzynarodowych/międzyrządowych,

• porozumień bilateralnych,

• projektów/przedsięwzięć: edukacyjnych, naukowych, badawczych, badawczo -rozwojowych itp.,

• działalności dydaktycznej lub naukowo-badawczej na indywidualne zaproszenie jednostki organizacyjnej uczelni,

• udziału w konferencjach, seminariach, warsztatach, różnego rodzaju spotkaniach, np. zespołów badawczych.

Zaproszone osoby nie otrzymują od Uczelni wynagrodzenia, ani nie są związane z Uczelnią żadną umową cywilnoprawną lub umową o pracę. Uniwersytet pokrywa koszty związane z przyjęciem gości wyłącznie w przypadkach, gdy nie zostaną one pokryte przez jednostkę macierzystą gościa lub z innego źródła. Zaproszeni goście, przebywający na Uczelni z wizytą, to osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (poniesione wydatki nie zostaną zaliczone przez nich do kosztów uzyskania przychodów).

Uniwersytet może pokryć następujące koszty związane z przyjęciem gości:

1. koszty diet,
2. koszty zakwaterowania,
3. koszty podróży (bilety lotnicze/kolejowe/autobusowe),
4. koszty kieszonkowego (dotyczy wyłącznie gości zagranicznych).

Kwoty diet i kieszonkowego nie są stałe – ustalane są w zależności od rodzaju i charakteru spotkań. Zwykle Uczelnia sama ponosi koszty zakupu biletu lotniczego/kolejowego/ autobusowego oraz koszty zakwaterowania (faktury/rachunki wystawiane są na Uczelnię). W wyjątkowych sytuacjach Uczelnia refunduje wcześniej zakupiony przez gościa bilet (warunkiem jest dostarczenie faktury dokumentującej jego zakup lub samego biletu) oraz koszt noclegu (wymagane jest dostarczenie faktury dokumentującej koszt noclegu). Wskazane wydatki, ponoszone przez Uniwersytet w związku z przyjazdem gości, mają ścisły związek

z realizacją przez Uczelnię celów statutowych, służą one osiągnięciu/zwiększeniu jej przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy wypłaty realizowane na rzecz gości krajowych i zagranicznych korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) w powiązaniu z art. 21 ust. 13 oraz art. 21 ust. 1 pkt 76 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? Czy na Uczelni spoczywa obowiązek sporządzenia informacji (PIT-8C) w odniesieniu do realizowanych wypłat?

Zdaniem Wnioskodawcy, finansowanie kosztów przyjazdu zaproszonych gości (kosztów diet,

zakwaterowania, podróży, kieszonkowego) stanowi dla tych osób nieodpłatne świadczenie, a w świetle przepisów podatkowych – przychód z innych źródeł (art. 20 ust. 1 updof), podlegający zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych:

1. W odniesieniu do gości krajowych (zgodnie z art. 3 ust. 1a updof): sfinansowanie kosztów przyjazdu, na które składają się: koszty diet, noclegów, biletów lotniczych/kolejowych/ autobusowych korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości limitu określonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz pod warunkiem spełnienia wymagań wynikających z art. 21 ust. 13. W przypadku zaistnienia wszystkich wskazanych powyżej przesłanek, pozwalających na zastosowanie zwolnienia od podatku, Uniwersytet nie będzie zobowiązany do wystawienia informacji (PIT-8C).

2a.W odniesieniu do gości zagranicznych (zgodnie z art. 3 ust. 2a updof): sfinansowanie kosztów przyjazdu, na które składają się koszty noclegów oraz biletów lotniczych/kolejowych/autobusowych korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości limitu określonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz pod warunkiem spełnienia wymagań wynikających z art. 21 ust. 13. W przypadku zaistnienia wszystkich wskazanych powyżej przesłanek, pozwalających na zastosowanie zwolnienia od podatku, Uniwersytet nie będzie zobowiązany do wystawienia informacji (PIT-8C).

2b.W odniesieniu do gości zagranicznych (zgodnie z art. 3 ust. 2a updof): sfinansowanie kosztów diet oraz kieszonkowego korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 76 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezależnie od wysokości wypłaconych kwot. Na Uczelni nie spoczywa w tym wypadku obowiązek wystawienia informacji (PIT-8C).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Z kolei, art. 3 ust. 2a ww. ustawy stanowi, że osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl natomiast art. 3 ust. 2b cyt. ustawy, za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z:

1. pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
2. działalności wykonywanej osobiście na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia;
3. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład,
4. położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości;
5. papierów wartościowych oraz pochodnych instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do publicznego obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach regulowanego rynku giełdowego, w tym uzyskane ze zbycia tych papierów albo instrumentów oraz z realizacji praw z nich wynikających;
6. tytułu przeniesienia własności udziałów (akcji) w spółce, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną lub tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym albo instytucji wspólnego inwestowania, w których co najmniej 50% wartości aktywów, bezpośrednio lub pośrednio, stanowią nieruchomości położone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa do takich nieruchomości;
7. tytułu należności regulowanych, w tym stawianych do dyspozycji, wypłacanych lub potrącanych, przez osoby fizyczne, osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, niezależnie od miejsca zawarcia umowy i wykonania świadczenia.

Stosownie do art. 4a ww. ustawy, przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Przedstawiony we wniosku stan faktyczny wskazuje, że Wnioskodawca realizuje szereg różnorodnych projektów, zarówno o charakterze naukowo-badawczym jak i dydaktycznym. Prowadzi współpracę w sferze szeroko rozumianej edukacji oraz nauki i badań z wieloma podmiotami krajowymi i zagranicznymi (m. in.: uczelniami wyższymi, szkołami, organami administracji rządowej, organami jednostek samorządu terytorialnego, organizacjami pozarządowymi, ośrodkami naukowo-badawczymi, osobami fizycznymi). Często, aby podejmowana współpraca była efektywna i przynosiła zamierzone rezultaty, niezbędne są bezpośrednie spotkania stron danego przedsięwzięcia. Najczęściej, zapraszani przez Wnioskodawcę goście krajowi i zagraniczni, przyjeżdżają w ramach umów międzynarodowych/międzyrządowych, porozumień bilateralnych, projektów edukacyjnych, naukowych, badawczych, badawczo – rozwojowych itp., działalności dydaktycznej lub naukowo -badawczej na indywidualne zaproszenie jednostki organizacyjnej uczelni, udziału w konferencjach, seminariach, warsztatach, różnego rodzaju spotkaniach, np. zespołów badawczych. Zaproszone osoby nie otrzymują od Uczelni wynagrodzenia, ani nie są związane z Uczelnią żadną umową cywilnoprawną lub umową o pracę. Wnioskodawca pokrywa koszty związane z przyjęciem gości wyłącznie w przypadkach, gdy nie zostaną one pokryte przez jednostkę macierzystą gościa lub z innego źródła. Zaproszeni goście, przebywający na Uczelni z wizytą, to osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej (poniesione wydatki nie zostaną zaliczone przez nich do kosztów uzyskania przychodów). Wnioskodawca może pokryć następujące koszty związane z przyjęciem gości: koszty diet, koszty zakwaterowania, koszty podróży (bilety lotnicze/kolejowe/autobusowe), koszty kieszonkowego (dotyczy wyłącznie gości zagranicznych). Kwoty diet i kieszonkowego nie są stałe – ustalane są w zależności od rodzaju i charakteru spotkań. Zwykle Wnioskodawca sam ponosi koszty zakupu biletu lotniczego/kolejowego/autobusowego oraz koszty zakwaterowania (faktury/rachunki wystawiane są na Uczelnię). W wyjątkowych sytuacjach refunduje wcześniej zakupiony przez gościa bilet (warunkiem jest dostarczenie faktury dokumentującej jego zakup lub samego biletu) oraz koszt noclegu (wymagane jest dostarczenie faktury dokumentującej koszt noclegu). Wskazane wydatki, ponoszone przez Wnioskodawcę w związku z przyjazdem gości, mają ścisły związek z realizacją Jego celów statutowych, służą one osiągnięciu/zwiększeniu Jego przychodów lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodu.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym, stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.

Przepis art. 20 ust. 1 powołanej ustawy wskazuje, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17.

W myśl natomiast art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wobec niezdefiniowania w ustawie podatkowej pojęcia „nieodpłatnego świadczenia” należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r., poz. 459, z późn. zm.).

Stosownie do art. 353 § 2 Kodeksu cywilnego, świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.

Dla celów podatkowych pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby, ale również wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Wartość tego świadczenia należy ustalać kierując się treścią art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się, jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu.

Z tej też przyczyny wartość tychże świadczeń należy zakwalifikować do przychodów, o których mowa w powołanym powyżej art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do przychodów z innych źródeł.

Treść art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowi, że wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Odrębnymi przepisami, o których mowa w cytowanym artykule, jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167).

Aby jednak przedmiotowe świadczenia, do wysokości określonej w ww. rozporządzeniu, korzystały ze zwolnienia, muszą być spełnione warunki, wynikające z art. 21 ust. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powyższego przepisu wynika, że zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ww. ustawy, stosuje się, jeżeli otrzymane świadczenia nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów i zostały poniesione:

1. w celu osiągnięcia przychodów lub
2. w celu realizacji zadań organizacji i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów odrębnych ustaw, lub
3. przez organy (urzędy) władzy lub administracji państwowej albo samorządowej oraz jednostki organizacyjne im podległe lub przez nie nadzorowane, lub
4. przez osoby pełniące funkcje obywatelskie, o których mowa w art. 13 pkt 5, w związku z wykonywaniem tych funkcji.

Należy zauważyć, że we wskazanym przepisie użyto pojęcia „podróż” bez określenia „służbowa”, tym samym zakres zwolnienia jest znacznie szerszy, gdyż nie ogranicza się ono jedynie do podróży służbowych, ale do wszelkich podróży osób niebędących pracownikami.

W myśl art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego, z zastrzeżeniem art. 45ba ust. 4, przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Podkreślić jednakże należy, że z powyższego przepisu wynika, że w informacji PIT-8C nie ujmuje się m.in. tych dochodów, które są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 powyższej ustawy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że sfinansowanie przez Wnioskodawcę gościom krajowym i zagranicznym wymienionych we wniosku kosztów podróży, w związku z realizacją celów statutowych, korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. do wysokości limitu określonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz pod warunkiem, że zostaną spełnione wymagania wynikające z ust. 13 tego artykułu. Wnioskodawca nie będzie miał obowiązku wystawienia informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (PIT-8C), gdyż zgodnie z treścią art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w informacji tej nie zamieszcza się dochodów zwolnionych z opodatkowania.

W odniesieniu zaś, do wypłacanego przez Wnioskodawcę zaproszonym gościom zagranicznym diet i kieszonkowego, należy zwrócić uwagę na treść art. 21 ust. 1 pkt 76 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wolne od podatku dochodowego są kwoty diet i kieszonkowego dla gości zagranicznych przybywających do Polski w ramach programów i umów oraz wartość wyżywienia dla tłumaczy (pilotów) towarzyszących tym gościom, z wyjątkiem ekwiwalentów za to wyżywienie.

Zgodnie z powyższym, diety i kieszonkowe wypłacane gościom zagranicznym stanowią dla tych osób przychód podlegający zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 76 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, mając na uwadze powołane powyżej przepisy stwierdzić należy, że w odniesieniu do gości krajowych sfinansowanie kosztów przyjazdu, na które składają się: koszty diet, noclegów, biletów lotniczych/kolejowych/autobusowych, a w odniesieniu do gości zagranicznych sfinansowanie kosztów przyjazdu, na które składają się: koszty noclegów oraz biletów lotniczych/kolejowych/autobusowych, korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości limitu określonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej oraz pod warunkiem spełnienia wymagań wynikających z art. 21 ust. 13. Sfinansowanie natomiast kosztów diet oraz kieszonkowego gościom zagranicznym korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 76 ww. ustawy.

W przypadku zaistnienia wszystkich wskazanych powyżej przesłanek, pozwalających na zastosowanie zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu realizowanych wypłat gościom krajowym oraz gościom zagranicznym, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wystawienia informacji o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych (PIT-8C), stosownie do treści art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dn. 30.04.2018 r. – sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.210.2018.1.GG