Postępowanie dotyczące zwolnienia monitorowanego zostało określone w art. 70 ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2013 r. poz. 674, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o promocji zatrudnienia”. Zwolnienie monitorowane jest szczególnego rodzaju procedurą mającą na celu zminimalizowanie negatywnych skutków utraty przez pracowników zatrudnienia. W ramach działań na rzecz osób zwalnianych pracodawca podejmuje określone kroki, w tym także w porozumieniu z właściwym terytorialnie powiatowym urzędem pracy (PUP).

Ustawowa definicja zwolnienia monitorowanego

Pojęcie zwolnienia monitorowanego zostało zdefiniowane w art. 2 ust. 1 pkt 44 ustawy o promocji zatrudnienia. Jak wynika z tego przepisu – zwolnienie monitorowane oznacza rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w związku z którym są świadczone usługi rynku pracy dla pracowników:

•   będących w okresie wypowiedzenia stosunku pracy lub stosunku służbowego, a także
•   zagrożonych wypowiedzeniem.

Użyte w powyższej definicji wyrażenie „przyczyny dotyczące zakładu pracy” zostało również określone w przepisach ustawy o promocji zatrudnienia (art. 2 ust. 1 pkt 29).

Obowiązek uzgodnienia z PUP zakresu i form pomocy zwalnianym

Zgodnie z treścią art. 70 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia pracodawca zamierzający zwolnić co najmniej 50 pracowników w okresie 3 miesięcy jest obowiązany uzgodnić z PUP właściwym dla siedziby tego pracodawcy lub ze względu na miejsce wykonywania pracy zakres i formy pomocy dla zwalnianych pracowników, w tym pracowników niepełnosprawnych dotyczące w szczególności:

• pośrednictwa pracy,
• poradnictwa zawodowego,
• szkoleń.

Program usług rynku pracy dla zwalnianych

W przypadku zwolnienia monitorowanego pracodawca ma obowiązek podjąć określone działania polegające na zapewnieniu pracownikom objętym skutkami zwolnienia usług rynku pracy realizowanych w formie programu.

»  Zakres podmiotowy stosowania programu

Zgodnie z art. 70 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia,program usług rynku pracy obejmuje swym działaniem pracowników:

• przewidzianych do zwolnienia lub
• będących w trakcie wypowiedzenia albo w okresie 6 miesięcy po rozwiązaniu stosunku pracy bądź stosunku służbowego.

» Podmioty uprawnione do realizacji programu

Omawiany program może być realizowany przez:

• PUP,
• agencję zatrudnienia,
• instytucję szkoleniową.

» Finansowanie programu

Program usług rynku pracy może być finansowany:

• samodzielnie przez pracodawcę,
• przez pracodawcę i odpowiednie jednostki administracji publicznej,
• na podstawie porozumienia organizacji i osób prawnych z udziałem pracodawcy.

» Świadczenie szkoleniowe

Pracodawca, w ramach programu usług rynku pracy, może na wniosek pracownika finansować świadczenie szkoleniowe (art. 70 ust. 5 ustawy o promocji zatrudnienia). Obecnie zatem dopuszczalność wypłaty świadczenia szkoleniowego nie jest uzależniona od utworzenia zakładowego funduszu szkoleniowego.

» Przyznanie świadczenia szkoleniowego

Świadczenie szkoleniowe jest przyznawane przez pracodawcę na wniosek pracownika i przysługuje po rozwiązaniu stosunku pracy lub stosunku służbowego – na czas udziału pracownika w szkoleniach, .

» Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne

Po przyznaniu przez pracodawcę świadczenia szkoleniowego PUP refunduje pracodawcy składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe finansowane ze środków własnych pracodawcy, w wysokości określonej odrębnymi przepisami.

» Wypłata świadczenia szkoleniowego oraz jego wysokość

Pracodawca wypłaca co miesiąc zwolnionemu pracownikowi, począwszy od miesiąca, w którym pracownik rozpoczął szkolenie, świadczenie szkoleniowe; podstawą wypłaty jest umowa zawarta przez pracodawcę z pracownikiem.

Wysokość świadczenia szkoleniowego powinna odpowiadać wynagrodzeniu pracownika, obliczanemu jak za urlop wypoczynkowy, z tym że nie może ona przekraczać kwoty 200% minimalnego wynagrodzenia za pracę.