Odliczenie wydatków z tytułu ulgi rehabilitacyjnej

Czy Wnioskodawca ma prawo w rocznym rozliczeniu podatkowym odliczyć 2.280 zł na przewozy własnym samochodem lub taksówkami oceniając to jako przejazdy na zabiegi lecznicze?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 16 sierpnia 2013 r. (data wpływu 19 sierpnia 2013 r.), uzupełnionym pismami: z dnia 23 września 2013 r. (data wpływu 24 września 2013 r.) i z dnia 12 listopada 2013 r. (data wpływu 13 listopada 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej kosztów dojazdu na zabiegi lecznicze – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 sierpnia 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej kosztów dojazdu na zabiegi lecznicze.

Wniosek nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.), w związku z czym pismem z dnia 16 września 2013 r., Nr IPTPB2/415-541/13-2/AK, Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, na podstawie art. 169 § 1 w związku z art. 14h ww. ustawy, wystąpił do Wnioskodawcy o usunięcie braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 19 września 2013 r., natomiast w dniu 24 września 2013 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania 23 września 2013 r.).

Następnie pismem z dnia 30 października 2013 r., Nr IPTPB2/415-541/13-4/KSM, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ww. ustawy Ordynacja podatkowa – ponownie wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 5 listopada 2013 r., natomiast w dniu 13 listopada 2013 r. uzupełniono ww. wniosek (data nadania 12 listopada 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą niepełnosprawną zaliczoną do I grupy inwalidzkiej, posiadającą status kombatanta, orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji, z uwagi na choroby nóg.

Wnioskodawca użytkuje własny samochód osobowy na potrzeby związane z koniecznym przewozem na zabiegi lecznicze: wizyty u lekarzy specjalistów, analizy krwi, ocena stanu zdrowia oraz dalsze działania, usg, rtg, tomograf, zabiegi stomatologiczne, kontrola rozrusznika, holter, stała kontrola lekarza okulisty i inne.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 12 listopada 2013 r. Wnioskodawca wskazał, że w 2013 r. i w latach przyszłych chce skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, przyjmujac za podstawę otrzymane z dniem 24 stycznia 2013 r. orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności na stały okres z przyczynami niepełnosprawności: x, y, z, tj. schorzeń narządów ruchu, układu oddechowego, układu pokarmowego.

Wnioskodawca podał, że pod pojęciem zabiegi lecznicze rozumie zabieg, jako działanie lekarskie mające zaradzić czemuś (słownik prof. J. Bralczyka str. 954). Wnioskodawca potwierdził jednocześnie, że zabiegi, które ma na myśli to: wizyty u lekarzy specjalistów, analiza krwi, ocena stanu zdrowia, rtg, tomograf, zabiegi stomatologiczne, kontrola rozrusznika, holter, stała kontrola lekarza okulisty, usg, zastrzyki, spinograf, badania bieżące i pobieranie recept. Wnioskodawca wskazał, że w art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawodawca określił używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidzkiej dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. Wnioskodawca dodał, że nie rozumie określenia „inne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne zlecone przez lekarza” i takich raczej nie ma. Dodał, że wszystkie zabiegi, na które musi dojeżdżać do szpitala WAM w klinikach i przychodniach, opierają się na zleceniach wydanych przez lekarzy i rejestrowanych komputerowo w szpitalu. Wskazał również, że zabiegi rehabilitacyjne (masaże) odbywają się w mieszkaniu Wnioskodawcy, gdyż z uwagi na wszczepiony rozrusznik nie może korzystać z żadnej formy energetycznej.

Wnioskodawca podał, że przedkłada ksero posiadanych aktualnie zleceń, które są dokumentami jednorazowymi i w trakcie wizyty u lekarza pozostają w jego dokumentacji.

Wszystkie wydatki związane z dojazdami własnym samochodem lub taksówkami na zabiegi lecznicze oraz rehabilitację w domu Wnioskodawca pokrywa wyłącznie z emerytury. Nie prowadzi żadnej działalności, wydatki te nie zostały Mu również zwrócone w żadnej innej formie. Wnioskodawca wskazał, że nie posiada dowodów potwierdzających poniesienie wydatków związanych z dojazdem na zabiegi taksówkami.

Wnioskodawca podał, że złożony przez Niego wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, wynikał z doniesień prasowych i informacji Urzędu Skarbowego, że ulga ta dotyczy wyłącznie rehabilitacji i zlecenia na nią mogą być kontrolowane. Zdaniem Wnioskodawcy, jest to chyba dziennikarska nadinterpretacja, ponieważ art. 26 ust. 7a pkt 14 wyraźnie stwierdza „dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne”. Według Wnioskodawcy pkt 13b ustawy stanowi „o odpłatnym przewozie na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne również innymi środkami transportu”, przez co Wnioskodawca rozumie taksówki, nie dopowiadając, że trzeba to dokumentować rachunkami, gdyż kwota 2.280 zł jest ryczałtowo odpisywana od podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca ma prawo w rocznym rozliczeniu podatkowym odliczyć 2.280 zł na przewozy własnym samochodem lub taksówkami oceniając to jako przejazdy na zabiegi lecznicze?

Zdaniem Wnioskodawcy, doprecyzowanym w uzupełnieniu wniosku z dnia 23 września 2013 r. i z dnia 12 listopada 2013 r., zgodnie z art. 26 ust. 7b pkt 14 Wnioskodawca, jako kombatant posiadający grupę inwalidztwa, powinien mieć prawo do przejazdów własnym samochodem osobowym na niezbędne zabiegi lecznicze i wizyty lekarskie w szpitalu, oraz wynikające stąd uprawnienia do odliczenia w roku podatkowym kwoty 2.280 zł. Wnioskodawca dodał, że w bieżącym roku już kilkakrotnie był w klinice szczękowo – twarzowej w związku z uporządkowaniem szczęk, kilkakrotnie na zabiegach takich jak usg, prześwietlenia, zastrzyki, pobieranie krwi, spinograf, badania bieżące i pobieranie recept oraz inne. Podał ponadto, że rehabilitację pobiera w domu, bowiem przewlekły stan zapalny prostaty i nerek utrudnia Mu w znacznym stopniu wychodzenie z mieszkania. Według Wnioskodawcy pojęcie rehabilitacji użyte w omawianym artykule nie może być jedynym wyznacznikiem prawa używania pojazdu i odpisu podatkowego. Ponadto, według Niego używanie własnego samochodu osobowego lub taksówek na przejazdy w celach leczniczo–rehabilitacyjnych jest zasadne bez udokumentowania tych przejazdów.

Wnioskodawca dodał również, że jest członkiem organizacji kombatanckiej i w związku z tym nasuwa Mu się pytanie czy uzyskana pozytywna ocena może być wykorzystywana przez innych kombatantów znajdujących się w podobnej sytuacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), podstawę obliczenia podatku z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a – 4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b – 7g tego artykułu.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest osobą zaliczoną do I grupy inwalidzkiej, posiadającą status kombatanta. Posiada również orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji, z uwagi na choroby nóg. Wnioskodawca użytkuje własny samochód osobowy na potrzeby związane z koniecznym przewozem na zabiegi lecznicze takie jak: wizyty u lekarzy specjalistów, analiza krwi, ocena stanu zdrowia, rtg, tomograf, zabiegi stomatologiczne, kontrola rozrusznika, holter, stała kontrola lekarza okulisty, usg, zastrzyki, spinograf, badania bieżące i pobieranie recept. Wszystkie zabiegi, na które musi dojeżdżać do szpitala WAM w klinikach i przychodniach, opierają się na zleceniach wydanych przez lekarzy i rejestrowanych komputerowo w szpitalu. Natomiast zabiegi rehabilitacyjne (masaże) odbywają się w mieszkaniu Wnioskodawcy, gdyż uwagi na wszczepiony rozrusznik nie może on korzystać z żadnej formy energetycznej. Wnioskodawca wskazał, że wszystkie wydatki związane z dojazdami na zabiegi lecznicze własnym samochodem lub taksówkami oraz rehabilitację w domu pokrywa wyłącznie z emerytury. Nie prowadzi żadnej działalności, wydatki te nie zostały Mu również zwrócone w żadnej innej formie. Wnioskodawca nie posiada dochodów potwierdzających poniesienie wydatków związanych z dojazdem na zabiegi taksówkami.

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na dojazd na zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne należy analizować w oparciu o przepisy art. 26 ust. 7a pkt 13 i 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 26 ust. 7a pkt 13 cyt. wyżej ustawy stanowi, że za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne:

  • osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
  • osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż wymienione w lit. a).

Z kolei zgodnie z art. 26 ust. 7a pkt 14 ww. ustawy za wydatki , o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ww. ustawy).

Wskazać również należy, że w myśl postanowień art. 26 ust. 13a ww. ustawy, wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Podkreślić należy, że w przypadku odpłatnego przejazdu na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 13, podatnik powinien posiadać dokument potwierdzający poniesienie takiego wydatku. Zgodnie bowiem z art. 26 ust. 7 pkt 4 powyższej ustawy, wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty – w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Natomiast w przypadku dojazdu na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne własnym samochodem osobowym podatnik powinien posiadać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo–rehabilitacyjnych. Stosownie bowiem do art. 26 ust. 7c ww. ustawy w przypadku wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14, nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności: okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo–rehabilitacyjnych (pkt 3 ww. przepisu).

Dodać należy, że w myśl art. 26 ust. 7d powyższej ustawy, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

  • orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
  • decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
  • orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Dodatkowo należy wyjaśnić pojęcia, o których mowa w ww. przepisach. Wskazać należy, że w oparciu o definicje encyklopedyczne zawarte w „Słowniku wyrazów obcych” (PWN, Warszawa 1991 r.) oraz „Encyklopedii” PWN, „zabieg” stanowi interwencję mającą na celu wywołanie określonego skutku, zwykle będącą środkiem zaradczym przeciwdziałającym czemuś (np. skutkom choroby); „rehabilitacja” jest to przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów leczniczych; natomiast „rehabilitacja lecznicza” to połączenie leczenia z postępowaniem usprawniającym, które obejmuje zabiegi fizykoterapeutyczne, wodolecznictwo, światłolecznictwo, elektrolecznictwo, mechanoterapię i kinezyterapię. Istotne znaczenie mogą mieć również zabiegi chirurgiczne zmierzające do przywrócenia organicznych funkcji, zmniejszenia następstw nieodwracalnych zmian lub wyrównanie ich w takim stopniu, aby poszkodowanemu przywrócić jego społecznie przydatną sprawność.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca potwierdził, że pod pojęciem zabiegi lecznicze ma na myśli wizyty u lekarzy specjalistów, analiza krwi, ocena stanu zdrowia, rtg, tomograf, zabiegi stomatologiczne, kontrola rozrusznika, holter, stała kontrola lekarza okulisty, usg, zastrzyki, spinograf, badania bieżące i pobieranie recept.

Tut. Organ zwraca również uwagę na fakt, że Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego wskazał, że jedyne zabiegi rehabilitacyjne jakie pobiera to masaże, które przeprowadzane są w domu Wnioskodawcy. W związku z czym nie wykorzystuje On w tym celu własnego samochodu i nie korzysta z transportu odpłatnego, jakim jest przejazd taksówkami.

Podkreślić należy, że odliczeniu w ramach przedmiotowej ulgi rehabilitacyjnej podlegają wyłącznie wydatki związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo–rehabilitacyjne (zlecone przez lekarza). W związku z tym w ramach tego limitu nie mogą być odliczone wydatki związane z wyjazdami na kontrolne wizyty czy konsultacje lekarskie w przychodni, poradni czy w szpitalu, badania laboratoryjne i inne badania (np. USG, RTG itp.), na które Wnioskodawca dojeżdża, bowiem nie stanowią one zabiegów, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 13 i 14 ww. ustawy.

Podkreślić również należy, że w ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć wyłączenie wydatki poniesione na zabiegi lecznicze, związane z orzeczoną przez stosowne organy niepełnosprawnością. Oznacza to, że zabiegi, na które dojeżdża Wnioskodawca powinny mieć ścisły związek z Jego niepełnosprawnością, tj. chorobą nóg i zgodnie z powyższym przepisem winny się przyczyniać do wywołania określonego skutku, jakim jest przywrócenie sprawności. Natomiast wskazane przez Wnioskodawcę zabiegi, tj. wizyty u lekarzy specjalistów, analiza krwi, ocena stanu zdrowia, rtg, tomograf, zabiegi stomatologiczne, kontrola rozrusznika, holter, stała kontrola lekarza okulisty, usg, zastrzyki, spinograf, badania bieżące i pobieranie recept, nie są zabiegami leczniczymi, które ściśle wiążą się z niepełnosprawnością Wnioskodawcy wynikającą z choroby nóg, lecz przyczyniają się do ogólnej poprawy i kontroli Jego stanu zdrowia, nie stoją zatem w bezpośredniej zależności z rodzajem niepełnosprawności Wnioskodawcy.

Ponadto tut. Organ wskazuje, że prawo do skorzystania z powyższej ulgi nie przysługuje w sytuacji, gdy Wnioskodawca korzysta z zabiegów rehabilitacyjnych w domu, jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie. Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika bowiem, że Wnioskodawca nie dojeżdża na zabiegi rehabilitacyjne, gdyż odbywają się one u Niego w domu. Nadmienić należy, że masaże, jako zabiegi rehabilitacyjne wpisują się w rozumienia pojęcia „zabiegi leczniczo – rehabilitacyjne” użyte w ww. artykule, jednak wymóg, jakim jest dojazd, na te zabiegi nie został spełniony, Wnioskodawca nie wykorzystuje w tym celu własnego samochodu i nie korzysta z odpłatnych przejazdów innymi środkami transportu.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku, stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie będzie miał możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej stosowanie do art. 26 ust. 7a pkt 13 i 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na fakt, że zabiegi wskazane przez Wnioskodawcę, tj. wizyty u lekarzy specjalistów, analiza krwi, ocena stanu zdrowia, rtg, tomograf, zabiegi stomatologiczne, kontrola rozrusznika, holter, stała kontrola lekarza okulisty, usg, zastrzyki, spinograf, badania bieżące i pobieranie recept, nie stanowią zabiegów leczniczych w rozumieniu ww. przepisu. Nie ulega wątpliwości, że Wnioskodawca poniósł koszty związane z przemieszczaniem się, jednak cel tych przejazdów był inny niż określony w art. 26 ust. 7a pkt 13 i 14 powyższej ustawy. Dodać również należy, że w oparciu o powyższe przepisy nie ma również możliwości zastosowania przedmiotowej ulgi z tytułu pobierania zabiegów rehabilitacyjnych, tj. masaży, bowiem przeprowadzane są one w domu Wnioskodawcy, w związku z czym, Wnioskodawca nie przemieszcza się, a zatem nie wykorzystuje do tego celu własnego samochodu i nie korzysta z innych środków transportu.

Należy dodać, że katalog ulg wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a cyt. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie NSA, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy regulujące prawo do ulgi winny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dn. 3 grudnia 2013 r. nr IPTPB2/415-541/13-6/KSM