Od kwoty wypłaconego przez pracodawcę byłemu pracownikowi zadośćuczynienia otrzymanego z tytułu wypadku przy pracy, a zasądzonemu przez sąd wyrokiem, należy odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne, gdyż stosownie do przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy – uznał Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

 

Decyzja nr 159/2013

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2010 r., Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział W Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedsiębiorcy przedstawione we wniosku z dnia 08.02.2013 r. w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zasądzonego wyrokiem przez sąd na rzecz byłego pracownika zadośćuczynienia z tytułu wypadku przy pracy.

Uzasadnienie

W dniu 08.02.2013 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy … o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż na skutek wniesienia powództwa przez byłego pracownika Wnioskodawcy, toczyło się postępowanie sądowe o zasądzenie na rzecz byłego pracownika zadośćuczynienia z tytułu wypadku przy pracy. Sąd, po rozpoznaniu sprawy, wyrokiem zapadłym w dniu 28 grudnia 2012 r. zasądził na rzecz byłego pracownika od Wnioskodawcy zadośćuczynienie z tytułu krzywd doznanych w związku z wypadkiem przy pracy wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18 sierpnia 2009 r. do dnia zapłaty. Wyrok jest prawomocny.

W ocenie Wnioskodawcy zadośćuczynienie nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy, żaden z przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych definiujących przychód w rozumieniu ustawy, nie wskazuje bezpośrednio aby zadośćuczynienie wypłacone na rzecz byłego pracownika, w związku ze stwierdzoną chorobą zawodową stanowiło przychód. Tymczasem zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b przedmiotowej ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia utrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, czy też dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zdaniem Wnioskodawcy, zadośćuczynienie do którego wypłacenia jest zobowiązany mieści się w kategorii wskazanej w powołanej normie, a zatem wolą ustawodawcy zwolnione jest z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy interpretacja powyżej przytoczonych przepisów i intencji ustawodawcy nakazuje przyjąć, iż zadośćuczynienie do którego wypłacenia zobowiązany jest Wnioskodawca, zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, nie stanowi również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie przedsiębiorca w piśmie przewodnim poinformował, iż wnosi o wydanie indywidualnej interpretacji w celu rozstrzygnięcia kwestii czy zadośćuczynienie stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. W ocenie Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, iż na mocy powołanych przez Wnioskodawcę przepisów zadośćuczynienie stanowi przychód ze stosunku pracy, zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przepisy te i argumentacja Wnioskodawcy zostały powołane we wniosku wyłącznie zatem na uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy, iż w związku ze zwolnieniem zadośćuczynienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w ocenie Wnioskodawcy nie powinno ono stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w zw. z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. W rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) zamieszczony został w § 2 ust. 1 ust. 1 pkt 1) – 32) katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Powyższy katalog jest zamknięty i nie zawiera zadośćuczynienia zasadzonego wyrokiem przez sąd na rzecz byłego pracownika z tytułu wypadku przy pracy.

Argumentując własne stanowisko w sprawie przedsiębiorca wskazał, iż zgodnie z brzmieniem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie przedsiębiorca na uzasadnienie swojego stanowiska oparł się na regulacjach podatkowych. Natomiast Wnioskodawca nie wymienił żadnego przepisu z zakresu ubezpieczeń społecznych, który pozwalałby na wyłączenie zasądzonego wyrokiem sadu na rzecz byłego pracownika zadośćuczynienia z tytułu wypadku przy pracy z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Fakt, iż dana wypłata stanowi przychód z tytułu stosunku pracy zwolniony z opodatkowania, nie jest to równoznaczne z tym, iż dany przychód jest równocześnie zwolniony z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Ponieważ zasady zwolnienia ze składek na ubezpieczenia oraz z podatku uregulowane są w odrębnych aktach prawnych, zwolnienie tego samego przychodu z opodatkowania nie ma znaczenia przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w przypadku gdy dany przychód osiągany przez pracownika w ramach stosunku pracy nie został wymieniony w katalogu przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na mocy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W konsekwencji powyższego od kwoty wypłaconego przez pracodawcę byłemu pracownikowi zadośćuczynienia otrzymanego z tytułu wypadku przy pracy, a zasądzonemu przez sąd wyrokiem, należy odprowadzić składki na ubezpieczenia społeczne, gdyż stosownie do powołanych powyżej przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie z dn. 27.02.2013 r.; Znak: WPI/200000/451/159/2013