Okulary ochronne a przychód pracownika

Wnioskodawca będzie nabywał okulary ochronno-korekcyjne na wniosek pracownika, udokumentowany odpowiednim zaświadczeniem lekarskim, które będzie poświadczało konieczność noszenia okularów korekcyjnych. Czy wydatki ponoszone na zakup części korekcyjnej w okularach ochronno-korekcyjnych stanowią przychód pracownika, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 2 września 2016 r. (data wpływu 12 września 2016 r.), uzupełnionym w dniu 23 listopada 2016 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 września 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie przychodu.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 138c § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 8 listopada 2016 r. znak 3063-ILPB1-1.4511.199.2016.1.KS na podstawie art. 155 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawcę do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie wysłano w dniu 8 listopada 2016 r., skutecznie doręczono w dniu 14 listopada 2016 r. W dniu 23 listopada do tut. Organu wpłynęło pismo stanowiące uzupełnienie wniosku, w którym wskazano, że pełnomocnik Wnioskodawcy nie posiada adresu elektronicznej skrzynki podawczej na platformie ePUAP.

W związku z powyższym, zgodnie z pouczeniem zawartym w ww. wezwaniu zastosowanie znajduje art. 144 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

X jest spółką prowadzącą głównie działalność polegającą na wydobyciu i przetwórstwie surowców naturalnych.

Wnioskodawca – jako pracodawca (dalej X) jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: PIT), którego działalność polega głównie na wydobyciu kopaliny w podziemnych kopalniach należących do spółki.

W związku z zakresem wykonywanej działalności oraz obowiązkami wynikającymi z art. 237.6 Kodeksu Pracy (dalej: KP), X ma obowiązek dostarczyć pracownikom (w związku z łączącym ich stosunkiem pracy z X), wykonującym pracę w kopalni, nieodpłatne środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy. Obowiązek powyższy Wnioskodawca wykonuje m.in. poprzez dostarczanie pracownikom zatrudnionym w kopalni (na stanowiskach zagrożonych urazami oczu, innych niż przy monitorach ekranowych) okularów ochronnych.

Obecnie Wnioskodawca przewiduje, że pracownicy posiadający wadę wzroku, którzy mają być wyposażeni w okulary ochronne zgodnie z wymogami KP, z uwagi na konieczność zachowania bezpieczeństwa pracy, będą nieodpłatnie wyposażani w okulary ochronno-korekcyjne na następujących zasadach:

  • na wniosek pracownika udokumentowany odpowiednim zaświadczeniem lekarskim, poświadczającym konieczność noszenia okularów korekcyjnych, Wnioskodawca będzie nabywał okulary ochronne z wbudowanymi szkłami korekcyjnymi;
  • okulary te (ochronno-korekcyjne) – w związku z art. 237.6 KP – będą wydawane danemu pracownikowi dla jego zabezpieczenia przed urazami w miejscu pracy – bez prawa do ich wynoszenia poza zakład pracy;
  • okulary będą własnością pracodawcy, co wynika wprost z regulacji KP (art. 237.8 § 2 KP stanowi, iż środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, o których mowa w art. 237.6 § 1 i art. 237.7 § 1, stanowią własność pracodawcy).

Ponadto Wnioskodawca informuje, że jest w posiadaniu pisemnego stanowiska Państwowej Inspekcji Pracy, zgodnie z którą ww. okulary wraz z wbudowaną częścią korekcyjną, winny być dostarczane pracownikom nieodpłatnie zgodnie z art. 237.6 § 1 KP – jako środek ochrony indywidualnej, do zapewnienia którego zobowiązany jest pracodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wydatki ponoszone na zakup części korekcyjnej w okularach ochronno-korekcyjnych stanowią przychód pracownika, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość elementu korekcyjnego w okularach ochronno-korekcyjnych, nie stanowi przychodu pracownika, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami (…) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Natomiast na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z powyższych przepisów wynika, że przychodami ze stosunku pracy mogą być wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz świadczenia nieodpłatne, czy też częściowo odpłatne lub świadczenia w naturze, skutkujące powstaniem po stronie pracownika przysporzenia majątkowego, mającego swoje źródło w stosunku pracy, pod warunkiem, że zostały przekazane/postawione do dyspozycji pracownika.

W ocenie Wnioskodawcy, wydatki ponoszone na nabycie części korekcyjnej w okularach ochronnych nie mieszczą się w ww. definicji przychodów. Zauważyć przede wszystkim należy, że warunkiem powstania przychodów po stronie podatnika jest przekazanie/postawienie pieniędzy/świadczeń do dyspozycji pracownika. Tymczasem w sytuacji wskazanej w niniejszym wniosku ww. okulary stanowić będą wyłącznie majątek pracodawcy, przy czym ich wykorzystanie będzie się ograniczać wyłącznie do ich użycia w związku z wykonywaną u pracodawcy pracą w warunkach zagrożenia urazami oczu, co wyklucza ich wykorzystanie na potrzeby osobiste pracownika. Stąd też uznać należy, że przedmiotowe okulary nie są przekazywane/stawiane do dyspozycji pracownika, a tym samym nie stanowią po jego stronie przysporzenia majątkowego, które należałoby traktować jako przychód ze stosunku pracy i opodatkować podatkiem PIT.

Wnioskodawca wskazuje ponadto, że w sytuacji gdyby organ uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe (ustalając, że wartość części korekcyjnej okularów stanowi przychód pracownika), przychód ten nie będzie podlegał opodatkowaniu PIT, bowiem art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT stanowi, iż zwalnia się z opodatkowania świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydawanych na podstawie tych ustaw. Świadczenia te będą realizowane przez X w związku z obowiązkiem zapewnienia pracownikom środków ochrony indywidualnej na mocy art. 237.6 § 1 KP, co potwierdza Państwowa Inspekcja Pracy, a w związku z tym świadczenia te będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania PIT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W rozumieniu art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta. Stosownie zaś do pkt 9 tegoż artykułu źródłem przychodów są również inne źródła.

W świetle przepisów art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wskazane kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysposobienia majątkowego, mającym swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Według art. 12 ust. 3 omawianej ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Z treści art. 11 ust. 2 ww. ustawy wynika, iż wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Natomiast na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców – jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy.

Tak szerokie zdefiniowanie pojęcia przychodu pracownika wskazuje, iż w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić podatkowy obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie natomiast z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca – jako pracodawca – jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Działalność Wnioskodawcy polega głównie na wydobyciu kopaliny w podziemnych kopalniach należących do spółki. W związku z zakresem wykonywanej działalności oraz obowiązkami wynikającymi z art. 237.6 Kodeksu Pracy, Zainteresowany ma obowiązek dostarczyć pracownikom wykonującym pracę w kopalni nieodpłatne środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy. Powyższy obowiązek Wnioskodawca realizuje m.in. poprzez dostarczenie pracownikom zatrudnionym w kopalni okularów ochronnych. Obecnie Zainteresowany przewiduje, że pracownicy posiadający wadę wzroku, którzy mają być wyposażeni w okulary ochronne, z uwagi na konieczność zachowania bezpieczeństwa pracy, będą nieodpłatnie wyposażani w okulary ochronno-korekcyjne. Wnioskodawca będzie nabywał okulary ochronno-korekcyjne na wniosek pracownika, udokumentowany odpowiednim zaświadczeniem lekarskim, które będzie poświadczało konieczność noszenia okularów korekcyjnych. Okulary te będą wydawane danemu pracownikowi w miejscu pracy, bez prawa do ich wynoszenia poza zakład pracy. Okulary ochronno-korekcyjne będą własnością pracodawcy. Ponadto wskazano, że Wnioskodawca posiada pisemne stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy, zgodnie z którym ww. okulary wraz z wbudowaną częścią korekcyjną, winny być dostarczane pracownikom nieodpłatnie zgodnie z art. 237.6 § 1 KP – jako środek ochrony indywidualnej, do zapewnienia którego zobowiązany jest pracodawca.

Mając na uwadze tak przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz zacytowane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro opisane we wniosku okulary ochronne wraz z wbudowaną częścią korekcyjną stanowią środek ochrony indywidualnej, będą stanowiły własność Wnioskodawcy i będą one udostępniane pracownikom jedynie do używania w czasie wykonywania obowiązków służbowych (pracowniczych) to pracownicy nie uzyskają trwałego przysporzenia w swoich majątkach, które mogłoby powodować powstanie przychodu ze stosunku pracy podlegającego opodatkowaniu. Świadczenie takie jest bowiem obojętne podatkowo dla pracowników. Wnioskodawca nie ma więc obowiązku doliczyć wartości przekazanych na rzecz pracowników środków ochrony opisanych we wniosku do przychodów pracowników.

W związku z powyższym należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że wydatki ponoszone na zakup części korekcyjnej w okularach ochronno-korekcyjnych nie stanowią przychodu pracownika podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Końcowo, należy wskazać, że tut. Organ nie odniósł się do kwestii zwolnienia przychodu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 z uwagi na fakt uznania stanowiska Wnioskodawcy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna z 5 grudnia 2016 r., sygn. 3063-ILPB1-1.4511.199.2016.2.KS – Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu